Khớp háng kêu lục cục là gì?
Khớp háng kêu lục cục là tình trạng xuất hiện tiếng động lạ như lục khục, cụp cụp, lạo xạo hoặc lộp cộp khi vận động. Đây là dấu hiệu cảnh báo khớp háng đang gặp các vấn đề liên quan đến thoái hóa do tuổi tác, chấn thương, vận động sai tư thế hoặc gắng sức.

Khớp háng kêu lục cục cảnh báo các vấn đề liên quan sức khỏe xương khớp
Khớp háng bao gồm nhiều cấu trúc quan trọng như ổ cối, chỏm xương đùi, xương đùi và sụn khớp. Trong đó sụn khớp đóng vai trò tương tự lớp đệm bảo vệ đầu xương, giảm ma sát và hấp thụ lực khi di chuyển.
Nếu lớp sụn khớp bị mòn hoặc tổn thương sẽ khiến hai đầu xương va chạm trực tiếp với nhau, phát ra tiếng kêu bất thường khi cử động. Đây không phải hiện tượng bình thường, người bệnh cần sớm thăm khám và can thiệp y tế chuyên sâu.
Nguyên nhân khớp háng kêu lộp cộp
Khớp háng lục cục bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, phần lớn liên quan đến các bệnh lý xương khớp dưới đây:
Thoái hóa khớp háng
Thoái hóa là nguyên nhân hàng đầu khiến khớp háng kêu lộp cộp ở độ tuổi trung niên và cao tuổi. Các yếu tố như viêm nhiễm, chấn thương, biến chứng của bệnh lý khác cũng có thể tác động, đẩy nhanh tốc độ bào mòn khớp.

Thoái hóa là nguyên nhân hàng đầu khiến khớp háng kêu lụp cụp
Khô khớp háng
Khô khớp háng là tình trạng dịch nhờn trong khớp sụt giảm xuống ngưỡng bình thường, khiến các đầu xương dễ dàng cọ xát với nhau khi vận động. Nguyên nhân này còn khiến người bệnh gặp các cơn đau nhức, cứng khớp vào buổi sáng hoặc sau thời gian ngồi lâu.
Lão hóa, thiếu chất, ít vận động hoặc mắc bệnh lý mãn tính có thể là nguyên nhân hàng đầu gây khô khớp. Bạn cần chú ý bổ sung glucosamine, omega-3, collagen type II cho cơ thể, hạn chế nguy cơ giảm sản xuất dịch nhờn ở khớp háng.
Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là một loại bệnh tự miễn, hệ miễn dịch tấn công nhầm các mô khớp lành trong cơ thể. Bệnh không được kiểm soát kịp thời có thể dẫn đến viêm, sưng, đau và phát ra tiếng lục cục mỗi khi vận động.

Viêm khớp dạng thấp gây đau, viêm, âm thanh lạ khi vận động
Bệnh thường diễn tiến chậm, âm thầm và để lại những hệ quả nghiêm trọng, lâu dài nếu không được kiểm soát đúng cách. Một số biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống người bệnh như dính khớp, biến dạng khớp hoặc mất hoàn toàn chức năng vận động.
Viêm khớp dạng vôi hóa
Viêm khớp dạng vôi hóa là tình trạng mô sụn bề mặt trên khớp hông bị bào mòn hoặc thoái hóa theo thời gian. Tình trạng này làm tăng diện tích ma sát giữa các xương, khiến vùng khớp này đau nhức, cứng khớp, kêu lục cục, khập khiễng khi di chuyển.
Chấn thương
Sụn khớp dễ dàng bị hư hại khi xảy ra các chấn thương do va đập trong sinh hoạt, tai nạn giao thông, tai nạn lao động,... Người bệnh có thể cảm nhận rõ ràng đau, nhức mỏi, sưng tấy và âm thanh lạo xạo, lục cục.
Gai xương
Gai xương là phần xương phát triển bất thường ở các đầu khớp bị tổn thương, thường liên quan đến tình trạng thoái hóa hoặc viêm kéo dài. Trong quá trình vận động, gai xương ở khớp háng có thể cọ xát với các cấu trúc xung quanh gây ra tiếng kêu lục cục, lộp cộp kèm đau nhức.

Gai xương phát triển quá mức có thể gây tiếng lục cục ở khớp háng
Trường hợp gai xương phát triển lớn hơn có thể chèn ép lên rễ thần kinh, tủy sống dẫn đến yếu cơ, tê bì và hạn chế vận động. Nếu kéo dài thời gian điều trị, người bệnh có thể đối mặt với các biến chứng thần kinh nặng và mất hoàn toàn khả năng vận động.
Rối loạn dây chằng
Dây chằng là bộ phận kiểm soát tính ổn định, sự liên kết của các thành phần trong khớp háng. Bất kỳ vấn đề nào liên quan đến giãn, viêm, vội hóa đều có thể khiến khớp háng mất đi tính linh hoạt vốn có, gây lạo xạo và lục cục mỗi khi vận động.
Rối loạn dây chằng là tình trạng thường gặp ở người chơi thể thao, lao động nặng hoặc từng bị chấn thương vùng háng. Bệnh lý không được kiểm soát đúng mức có thể dẫn đến khô khớp, lệch trục khớp háng và mất cân bằng vận động.
Viêm màng hoạt dịch khớp háng
Màng hoạt dịch là lớp màng bao bọc quanh khớp háng, chứa dịch lỏng bôi trơn và nuôi dưỡng sụn khớp. Viêm màng hoạt dịch xảy ra khi người bệnh thường xuyên hoạt động lặp đi lặp lại những động tác ảnh hưởng đến khớp háng, gây kích thích và tổn thương.
Triệu chứng khớp háng kêu lụp cụp
Bên cạnh âm thanh lục cục điển hình ở khớp háng, người bệnh cũng có thể đối mặt với những triệu chứng kèm theo khác dưới đây:
- Đau nhức khó chịu ở khớp háng.
- Khả năng vận động bị hạn chế, giảm phạm vi vận động, gặp khó khăn khi di chuyển, đi lại hoặc thay đổi tư thế.
- Cứng khớp háng là dấu hiệu điển hình của các bệnh lý khô khớp, viêm khớp, thoái hóa khớp, viêm bao hoạt dịch,...
- Sưng khớp háng kèm tiếng kêu lộp cộp cảnh báo viêm màng hoạt dịch, chấn thương khớp háng.
- Biến dạng khớp háng xảy ra khi viêm khớp háng chuyển biến mạn tính, không được can thiệp y tế đúng cách.

Triệu chứng nhận biết khớp háng kêu lộp cộp
Phương pháp chẩn đoán xương khớp háng kêu
Trước khi đi xây dựng phác đồ điều trị, người bệnh cần được khám lâm sàng kết hợp cận lâm sàng để xác định nguyên nhân khớp háng kêu lục cục. Điều này không chỉ hỗ trợ bác sĩ đánh giá chính xác tình trạng tổn thương, mà còn trở thành cơ sở cá nhân hóa phác đồ điều trị.
- Khám lâm sàng: Bác sĩ khai thác thông tin tiền sử bệnh lý, vùng khớp đau nhức, triệu chứng, thói quen dinh dưỡng, sinh hoạt, chế độ vận động, môi trường sống,...
- Chụp X-quang: Cung cấp hình ảnh cấu trúc, hoạt động bên trong khớp háng, đánh giá cụ thể những thay đổi.
- Chụp CT: Cho phép bác sĩ quan sát hình ảnh bên trong khớp háng từ nhiều chiều khác nhau, rõ ràng và sắc nét hơn.
- Chụp MRI: Kỹ thuật được chỉ định khi có những nghi ngờ bệnh lý liên quan đến khớp háng, cho hình ảnh giải phẫu với độ tương phản cao.
- Siêu âm: Phát hiện những bất thường tại dây chằng, dịch khớp và cơ quanh khớp háng.
- Xét nghiệm máu: Chỉ định khi có nghi ngờ liên quan đến nhiễm trùng, nhiễm khuẩn hoặc tình trạng viêm tại khớp háng.

Phương pháp chẩn đoán nguyên nhân khớp háng phát ra âm thanh bất thường
Phương pháp điều trị khớp háng kêu lục cục
Dựa vào kết quả chẩn đoán, nguyên nhân được xác định, bác sĩ sẽ chỉ định phương án điều trị phù hợp với người bệnh. Bệnh nhân có thể được điều trị bảo tồn hoặc can thiệp ngoại khoa, đảm bảo an toàn và tính hiệu quả của vận động khớp.
Điều trị bảo tồn
Với những nguyên nhân nhẹ, ít nguy cơ biến chứng, chưa quá nghiêm trọng, bệnh nhân thường được hướng dẫn điều trị không phẫu thuật tại nhà. Cụ thể:
- Nghỉ ngơi: Đảm bảo ngủ đủ giấc, tránh thức khuya để nâng cao sức khỏe tổng thể cũng như khớp háng. Trong thời gian này không nên đi bộ đường dài, tham gia các bộ môn cần dùng lực chân và hông nhiều.
- Chườm lạnh: Biện pháp này giúp vùng tổn thương của người bệnh thoải mái hơn, cải thiện tình trạng viêm, sưng tấy. Tuy nhiên cần tránh chườm đá trực tiếp lên vùng tổn thương, làm trầm trọng hơn bệnh lý.
- Dùng thuốc: Đối với những trường hợp đau, sưng tấy hoặc viêm kéo dài, bệnh nhân sẽ được dùng thuốc giảm đau, chống viêm để cải thiện triệu chứng và ngăn nguy cơ ổ viêm phát triển.
- Vật lý trị liệu: Bài tập phù hợp, kéo giãn đúng mức có thể tăng cường sức mạnh cơ gân hông, đẩy nhanh tốc độ phục hồi và cải thiện tình trạng lục cục ở khớp háng.
- Tiêm corticosteroid: Đây là loại thuốc chống viêm mạnh, mang lại hiệu quả giảm viêm, giảm đau nhức khó chịu nhanh chóng. Nhưng cần có chỉ định y tế chuyên môn, nếu tiêm quá liều hoặc sai kỹ thuật có thể làm trầm trọng tình trạng tổn thương gân cơ.

Hướng điều trị bảo tồn khớp háng kêu bất thường
Điều trị phẫu thuật
Can thiệp ngoại khoa không được khuyến nghị trong mọi trường hợp, trừ khi tình trạng khớp háng tổn thương nghiêm trọng, nguyên nhân gây bệnh đòi hỏi phải được phẫu thuật. Một số phương pháp có thể được tiến hành:
- Thay khớp háng: Khuyến nghị thực hiện khi điều trị bảo tồn không đạt hiệu quả mong muốn, cần cân nhắc kỹ lưỡng.
- Nội soi khớp: Phương pháp tập trung sửa chữa, loại bỏ vùng tổn thương tại khớp háng.
Biến chứng xương khớp háng kêu lục cục
Theo như thông tin chia sẻ ở trên, khớp háng kêu lục cục là biểu hiện của nhiều bệnh lý nguy hiểm, bỏ lỡ thời điểm vàng có thể dẫn đến các biến chứng như:
- Giảm khả năng vận động, đặc biệt các động tác đòi hỏi sử dụng lực vùng khớp háng.
- Đau mạn tính kéo dài, khó chịu, dễ tái phát và không thể kiểm soát bằng thuốc.
- Liệt chi dưới là biến chứng nghiêm trọng của viêm khớp, thoái hóa khớp, chấn thương không can thiệp đúng cách và kịp thời.

Biến chứng khớp háng kêu khi co duỗi không được điều trị
Biện pháp phòng ngừa khớp háng kêu khi co duỗi
Chủ động chăm sóc, phòng ngừa sức khỏe xương khớp là cách hiệu quả nhất để hạn chế nguy cơ khớp háng kêu lục cục. Dưới đây là những nguyên tắc mà bạn cần lưu tâm:
- Thiết lập chế độ dinh dưỡng khoa học, cân bằng với đầy đủ nhóm dưỡng chất tốt cho xương khớp như vitamin D, canxi, omega-3 dồi dào trong cá hồi, sữa, rau xanh đậm, các loại hạt…
- Tránh tiêu thụ các thực phẩm làm nghiêm trọng hơn phản ứng viêm như đường tinh luyện, thực phẩm chế biến sẵn, đồ chiên rán.
- Tập luyện nâng cao sức khỏe với các bài tập như đi bộ, bơi lội, cầu lông,... Vận động đều đặn mỗi ngày giúp di trì độ linh hoạt của khớp, tăng cường lưu thông và làm chậm quá trình thoái hóa.
- Duy trì chỉ số BMI ở mức lý tưởng, tránh thừa cân, béo phì làm tăng áp lực cơ thể lên khớp háng.
- Tránh thực hiện các động tác, hoạt động có nguy cơ chấn thương cao như mang vác nặng, chơi thể thao không đúng kỹ thuật, ngồi xổm lâu.
- Kiểm tra sức khỏe xương khớp định kỳ để phát hiện các vấn đề tiềm ẩn như rối loạn dây chằng, thoái hóa, viêm khớp,... can thiệp kịp thời tránh diễn biến gây lục cục khớp háng.

Biện pháp phòng ngừa khớp háng phát tiếng kêu lục cục
Khớp háng kêu lục cục không phải hiện tượng hiếm gặp ở người trung niên, cao tuổi do chịu ảnh hưởng bởi quá trình lão hóa tự nhiên. Tình trạng này cũng có thể xuất hiện ở người trẻ, thường liên quan đến vấn đề khô khớp háng, viêm khớp dạng thấp, viêm khớp dạng vôi hóa, gai xương, rối loạn dây chằng hay viêm màng hoạt dịch khớp háng.