Quai bị không chỉ là một căn bệnh lây nhiễm thông thường ở trẻ em mà còn là một mối đe dọa tiềm ẩn đến khả năng sinh sản của người trưởng thành. Vậy bị quai bị có vô sinh không? Làm thế nào để bảo vệ bản thân và những người thân yêu khỏi căn bệnh này? Câu trả lời sẽ được giải đáp trong bài viết này
Định nghĩa
Bệnh quai bị bắt nguồn virus quai bị (Mumps virus), thuộc họ Paramyxoviridae, được xem là một căn bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây truyền từ người này sang người khác thông qua đường hô hấp như hắt hơi, ho, nói chuyện,...tạo ra những giọt bắn chứa mầm bệnh với kích thước rất nhỏ.
Triệu chứng chung khi mắc bệnh quai bị
Các triệu chứng mắc bệnh quai bị thường xuất hiện trong vòng 2 tuần sau khi tiếp xúc với virus. Biểu hiện có thể dễ thấy như là:
Hầu hết những người mắc bệnh quai bị đều có triệu chứng. Tuy nhiên, sẽ có một số người không có hoặc rất ít biểu hiện của bệnh xuất hiện.
Đối tượng dễ mắc bệnh quai bị
Với các đối tượng là trẻ em dưới 2 tuổi, tỷ lệ mắc bệnh quai bị sẽ ít gặp hơn. Từ sau 2 tuổi cho đến khi dậy thì thành thanh thiếu niên, khả năng mắc bệnh ở nam cao hơn nữ.
Đối tượng mắc bệnh tăng dần theo độ tuổi, đỉnh cao là từ 10-19 tuổi. Tuy nhiên, sau khi hồi phục, hệ thống miễn dịch sẽ tự tạo ra kháng thể chống lại loại virus này suốt đời.
Đối với bệnh nhân nam
Theo NHS (National Health Service), 25% nam giới mắc bệnh quai bị sau tuổi dậy thì sẽ bị viêm tinh hoàn, một tình trạng gây đau và sưng ở một hoặc cả hai tinh hoàn.
Nếu bệnh nhân đã bị quai bị thì khả năng sinh sản sẽ không bị ảnh hưởng. Điều này đúng nếu bạn chỉ bị viêm tinh hoàn ở một bên tinh hoàn. Chỉ khi viêm tinh hoàn ảnh hưởng đến cả hai bên tinh hoàn thì vấn đề về khả năng sinh sản mới trở nên quan trọng, đặc biệt là bị teo tinh hoàn. Đây là nguyên nhân có thể dẫn đến giảm sản xuất tinh trùng khỏe mạnh. Tuy nhiên, sự sụt giảm này hiếm khi đủ nghiêm trọng để gây ra bất kỳ vấn đề nào về khả năng sinh sản, vì thế nam giới bị quai bị có vô sinh không là hoàn toàn có, tỷ lệ vô sinh khi bị quai bị là rất ít.
Nguy cơ vô sinh do quai bị ở nam có tỷ lệ cao hơn nữ giới
Đối với bất kỳ ai đang muốn lập gia đình, việc thực hiện các bước để đảm bảo khả năng sinh sản của bạn ở trạng thái tốt nhất có thể hữu ích. Nhiều bước trong số này liên quan đến việc thay đổi lối sống lành mạnh, chẳng hạn như: cắt giảm rượu, bỏ thuốc lá và duy trì cân nặng khỏe mạnh.
Vô sinh ở nam có thể khó phát hiện hơn với phụ nữ. Nếu bạn lo lắng về khả năng sinh sản của mình, một trong những bước đầu tiên là đặt lịch xét nghiệm phân tích tinh trùng. Xét nghiệm đơn giản này sẽ xác định chất lượng và số lượng tinh trùng của bạn và xem có vấn đề gì ảnh hưởng đến khả năng thụ thai hay không. Nếu phát hiện ra vấn đề, có một số phương pháp điều trị có sẵn, chẳng hạn như Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
Đối với bệnh nhân nữ
Dấu hiệu bị bệnh quai bị ở nữ là viêm buồng trứng
Mặc dù nguy cơ vô sinh sau khi mắc quai bị rất khó xảy ra đối với nam giới, nhưng nguy cơ này thậm chí còn thấp hơn đối với phụ nữ mắc quai bị. Người ta ước tính rằng cứ 20 phụ nữ mắc quai bị sau tuổi dậy thì thì có khoảng một người cũng sẽ bị viêm buồng trứng – tình trạng sưng buồng trứng có thể gây đau bụng dưới, buồn nôn và sốt cao. Các vấn đề này chỉ kéo dài trong thời gian ngắn và các triệu chứng sẽ biến mất sau khi cơ thể bạn chống lại được bệnh nhiễm trùng.
Chính vì vậy, trả lời cho câu hỏi “nữ bị quai bị có vô sinh không?” đó là Không
Xem thêm:
Việc phát hiện và điều trị sớm bệnh quai bị đóng vai trò rất quan trọng trong việc ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là khả năng vô sinh, nhất là ở nam giới.
Viêm tinh hoàn (orchitis) là biến chứng nghiêm trọng nhất của quai bị ở nam giới sau tuổi dậy thì. Khoảng 20-30% nam giới mắc quai bị sau tuổi này có nguy cơ bị viêm tinh hoàn, và điều này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sản xuất tinh trùng. Việc phát hiện sớm giúp kiểm soát và giảm thiểu tổn thương đến tinh hoàn, từ đó ngăn ngừa nguy cơ vô sinh.
Khi bệnh được phát hiện sớm, bệnh nhân có thể đưa các biện pháp chăm sóc cần thiết để giúp cơ thể chống lại virus và giảm biến chứng. Bao gồm nghỉ ngơi nhiều, ăn uống lành mạnh, và sử dụng các loại thuốc giảm đau và hạ sốt theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Nếu không điều trị hoặc không chú ý đến các triệu chứng sớm, quai bị có thể kéo dài, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm lan rộng, gây ra các biến chứng nghiêm trọng khác như viêm tụy, viêm màng não, hoặc mất thính lực.
Ngoài gây ra viêm tinh hoàn và viêm buồng trứng mà quai bị còn có thể dẫn đến viêm màng não hoặc viêm tụy. Những biến chứng này không trực tiếp gây vô sinh, nhưng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể và khả năng sinh sản. Việc phát hiện và điều trị sớm giúp ngăn ngừa các biến chứng này.
Tiêm vắc-xin có thể ngăn ngừa quai bị. Hầu hết trẻ sơ sinh và trẻ em đều được tiêm vắc-xin phòng sởi, quai bị và rubella (MMR) cùng lúc. Mũi tiêm MMR đầu tiên thường được tiêm khi trẻ từ 12 đến 15 tháng tuổi tại một buổi khám sức khỏe định kỳ. Trẻ em trong độ tuổi đi học từ 4 đến 6 tuổi cần được tiêm vắc-xin thứ hai. Với hai mũi tiêm, vắc-xin phòng quai bị có hiệu quả khoảng 88%. Tỷ lệ hiệu quả của chỉ một mũi tiêm là khoảng 78%.
Tiêm vaccine MMR II để phòng ngừa bệnh quai bị
Người lớn sinh trước năm 1957 và chưa mắc quai bị có thể muốn tiêm vắc-xin. Những người làm việc trong môi trường có nguy cơ cao, chẳng hạn như bệnh viện hoặc trường học, nên luôn tiêm vắc-xin phòng quai bị.
Tuy nhiên, những người có hệ thống miễn dịch suy yếu, bị dị ứng với gelatin hoặc neomycin hoặc đang mang thai không nên tiêm vắc-xin MMR. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về lịch tiêm chủng cho các thành viên trong gia đình bạn.
Để biết chi phí tiêm phòng quai bị, cũng như cần hỗ trợ tư vấn về bệnh, Quý khách vui lòng liên hệ tới hotline tư vấn 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám trực tiếp tại website của bệnh viện Phương Đông.
Câu 1: Vì sao quai bị gây vô sinh?
Quai bị gây vô sinh chủ yếu do biến chứng viêm tinh hoàn, làm tổn thương mô tinh hoàn và suy giảm khả năng sản xuất tinh trùng. Viêm buồng trứng ở nữ giới rất hiếm khi dẫn đến vô sinh. Vắc-xin MMR là biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa quai bị và các biến chứng nguy hiểm liên quan.
Câu 2: Bị quai bị 2 lần có vô sinh không?
Bị quai bị hai lần là trường hợp rất hiếm vì đa số người mắc quai bị chỉ bị một lần trong đời. Sau khi mắc bệnh, cơ thể thường tạo ra miễn dịch suốt đời chống lại virus quai bị. Tuy nhiên, nếu một người bị mắc quai bị lần thứ hai, câu hỏi về nguy cơ vô sinh vẫn phụ thuộc vào các yếu tố như biến chứng viêm tinh hoàn ở nam giới.
Qua những thông tin trên, bài viết đã trả lời câu hỏi “bị quai bị có vô sinh không”. Dù là một căn bệnh khá phổ biến, nhưng lại tiềm ẩn những nguy cơ đáng lo ngại, đặc biệt là đối với khả năng sinh sản, nhất là ở nam giới. Để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng, việc phòng ngừa bệnh quai bị là vô cùng quan trọng. Bên cạnh đó, việc giữ gìn vệ sinh cá nhân, tăng cường sức đề kháng cũng góp phần quan trọng trong việc ngăn ngừa bệnh lây lan. Một lần nữa bị quai bị vô sinh là không sai, tuy nhiên tỷ lệ % là rất thấp.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Bệnh tả không còn xa lạ ở nhiều quốc gia, đặc biệt là những nơi có điều kiện vệ sinh kém. Vậy, bệnh tả có triệu chứng ra sao và...
