Chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ: Tiềm ẩn nhiều nguy cơ nguy hiểm

Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ là gì?

Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ hay rối loạn giấc ngủ ở thanh niên là tình trạng thay đổi thất thường gây ảnh hưởng đến chất lượng, thời gian và tần suất của giấc ngủ ở người trẻ. Chứng rối loạn này được chia thành nhiều dạng khác nhau dựa theo nguyên nhân và ảnh hưởng của chúng đến người bệnh. 

Người bị rối loạn giấc ngủ vào ban đêm thường cảm thấy khó chịu, mệt mỏi và mất năng lượng vào ban ngày. Nếu tình trạng này kéo dài có thể gây ra những vấn đề khác liên quan đến sức khỏe tâm thần như lo âu, trầm cảm, dễ kích động, suy giảm trí nhớ,... 

Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ là tình trạng giấc ngủ thay đổi thất thường

Các chứng rối loạn giấc ngủ thường gặp ở người trẻ

Chứng rối loạn giấc ngủ có đến hơn 80 loại khác nhau được chia thành từng nhóm dựa theo nguyên nhân và ảnh hưởng của chúng đến người bệnh. Một số chứng rối loạn giấc ngủ mà người trẻ thường gặp bao gồm:

• Mất ngủ: Đây là chứng rối loạn phổ biến nhất khiến người bệnh khó đi vào giấc ngủ và ngủ không sâu giấc. 
• Ngưng thở khi ngủ: Chứng rối loạn hô hấp khiến người bệnh ngưng thở trong khi ngủ hơn 10 giây. 
• Hội chứng chân không yên: Rối loạn giấc ngủ do cảm giác ngứa, châm chích ở chân, tình trạng này gây ra cảm giác thôi thúc cử động chân. 
• Chứng ngủ rũ: Rối loạn khiến người bệnh không thể tỉnh táo và buồn ngủ cực độ vào ban ngày. 
• Rối loạn nhịp sinh học: Rối loạn trong chu kỳ đánh thức giấc ngủ khiến người bệnh không thể ngủ và thức dậy đúng giờ. 
• Mộng du: Thực hiện hành động bất thường khi ngủ như đi bộ, nói chuyện hoặc ăn uống khi đang ngủ. 

Một số triệu chứng khi mắc bệnh

Các triệu chứng rối loạn giấc ngủ thường gặp ở người trẻ bao gồm:

• Thường xuyên thức khuya gây khó ngủ, không thể ngủ sớm.
• Khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ, người bệnh thường mất khoảng 30-40 phút mới có thể bắt đầu ngủ. 
• Không thể ngủ xuyên đêm, giấc ngủ không sâu, thường tỉnh giấc giữa đêm và khó quay trở lại giấc ngủ. 
• Ngủ ngáy, thở hổn hển hoặc nghẹt thở khi ngủ. 
• Cảm thấy mệt mỏi, mất sức khi thức dậy vào buổi sáng. 

Bên cạnh đó, các triệu chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ có thể xuất hiện vào ban ngày, cụ thể như: 

• Ngủ nhiều vào ban ngày, thường xuyên có giấc ngủ trưa kéo dài đến vài giờ hoặc ngủ quên khi đang sinh hoạt và làm việc. 
• Hành vi thay đổi như khó tập trung, khả năng ghi nhận và xử lý thông tin giảm, dễ bị kích động hoặc nổi giận. 
• Giảm hiệu suất học tập và làm việc. 
• Dễ bị tai nạn hoặc té ngã trong sinh hoạt thường ngày. 

Thức khuya thường xuyên gây khó ngủ, không thể ngủ sớm

Xem thêm:

• Chứng rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi là do đâu? 8 cách đơn giản giúp ngủ ngon hơn
  
• Rối loạn giấc ngủ ở trẻ em: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách khắc phục
  

Nguyên nhân gây ra rối loạn giấc ngủ ở người trẻ

Giấc ngủ là một yếu tố quan trọng đối với mọi độ tuổi, đặc biệt là người trẻ tuổi. Các yếu tố gây gián đoạn chu kỳ ngủ và thức của người trẻ có thể kể đến như: 

• Áp lực từ học tập và công việc: Cuộc sống hiện đại khiến người trẻ bị áp lực từ học tập, làm việc, các mối quan hệ xã hội,... Từ đó gây căng thẳng, lo âu kéo dài dẫn đến ảnh hưởng đến hệ thần kinh và chất lượng giấc ngủ. 
• Lạm dụng thiết bị công nghệ như điện thoại, máy tính: Sử dụng quá mức các thiết bị điện tử vào ban ngày và trước khi đi ngủ là thói quen của nhiều người trẻ. Ánh sáng xanh và sóng từ phát ra từ thiết bị điện tử có thể gây hại hệ thần kinh dẫn đến tình trạng khó ngủ, mất ngủ.
• Sử dụng chất kích thích thường xuyên: Các chất kích thích như nước trà, cà phê, bia rượu, thuốc lá,... để gia tăng sự tỉnh táo có thể khiến não bộ và cơ thể không thể cảm nhận được cơn buồn ngủ. Tình trạng kéo dài có thể gây ra rối loạn giấc ngủ, mất ngủ và các triệu chứng khác. 
•  Thói quen ăn uống không khoa học: Người trẻ thường có chế độ ăn không điều độ, kém khoa học gây ra tình trạng rối loạn giấc ngủ. 
• Không gian ngủ chưa phù hợp: Không gian ngủ chật hẹp, lộn xộn có thể không cung cấp đầy đủ lượng oxy cần thiết. Ngoài ra, phòng ngủ quá ồn, quá sáng, nhiệt độ phòng quá nóng hoặc quá lạnh đều có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. 
• Mắc các bệnh lý gây rối loạn giấc ngủ như: Bệnh lý thần kinh, bệnh về tiêu hóa, bệnh về tiết niệu, bệnh về hô hấp,... 

Các biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe

Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ mất ngủ và giảm chất lượng giấc ngủ. Điều này tiềm ẩn nhiều nguy cơ nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh. Bao gồm:

• Đờ đẫn, mệt mỏi
• Cản trở chức năng nhận thức
• Trầm cảm
• Béo phù
• Bệnh lý tim mạch
• Tiểu đường
• …

Tình trạng mất ngủ kéo dài có thể tăng nguy cơ trầm cảm

Phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh

Chứng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ có thể gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Chính vì vậy, khi gặp tình trạng mất ngủ, người bệnh cần nên thăm khám sớm để có phương pháp điều trị phù hợp. 

Phương pháp chẩn đoán bệnh

Để chẩn đoán rối loạn giấc ngủ, người bệnh cần trải qua quá trình thăm khám lâm sàng. Qua đó, bác sĩ thu thập những thông tin về tiền sử bệnh, thói quen và các triệu chứng của tình trạng sức khỏe hiện tại. Bác sĩ sẽ tiến hành hỏi một số câu hỏi lịch sử mắc bệnh của các thành viên trong gia định, chế độ sinh hoạt và ăn uống, những loại thuốc đang sử dụng,... Từ đó, bác sĩ có thể thêm cơ sở để đưa ra chẩn đoán chính xác về nguyên nhân gây bệnh. 

Nếu quá trình thăm khám lâm sàng chưa đủ cơ sở để chẩn đoán bệnh, bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định cho người bệnh thực hiện các phương pháp kiểm tra y khoa như:

• Đo đa ký giấc ngủ: Kỹ thuật này có thể giúp bác sĩ đánh giá gần như toàn bộ thay đổi trong lúc ngủ của cơ thể gồm điện não, nồng độ oxy, nhịp tim, chỉ số ngưng thở,... 
• Đo điện não đồ (EEG): Thông qua quá trình đo điện não đồ, bác sĩ có thể theo dõi và ghi nhận các mẫu sóng não của bệnh nhân giúp phát hiện các vấn đề về hoạt động của điện não. 
• Đo độ trễ giấc ngủ (MSLT): Dựa vào kết quả đo độ trễ giấc ngủ, bác sĩ có thể xác định được người bệnh có ngủ đủ giấc không. Từ đó có thể đưa ra chẩn đoán chính xác về tình trạng rối loạn giấc ngủ.
• Các chỉ định cận lâm sàng khác: Tùy vào từng trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện một số xét nghiệm khác như xét nghiệm máu, chụp MRI, chụp CT, chụp X-quang,... để có cơ sở đánh giá và chẩn đoán bệnh. 

Người bệnh được thăm khám lâm sàng và một số bài kiểm tra để chẩn đoán bệnh

Phương pháp điều trị bệnh 

Tùy thuộc vào từng nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ ở người trẻ, bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị phù hợp. Quá trình điều trị bệnh có thể cần kết hợp với nhiều biện pháp khác nhau để đem đến hiệu quả tốt nhất. Người bệnh cần tuân thủ phác đồ điều trị bằng thuốc của bác sĩ và thực hiện chế độ ăn uống, vận động, nghỉ ngơi khoa học khác. 

Mỗi dạng rối loạn giấc ngủ sẽ cần sử dụng loại thuốc khác nhau để đảm bảo đem lại hiệu quả tốt nhất, cụ thể:

• Thuốc điều trị mất ngủ mạn tính: Melatonin, zolpidem, zaleplon, eszopiclone, ramelteon, suvorexant, lemborexant hoặc doxepin.
• Thuốc điều trị chứng ngủ rũ: Modafinil, armodafinil, pitolisant, muối hỗn hợp hoặc natri oxybate, solriamfetol.
• Thuốc điều trị hội chứng chân không yên: Gabapentin, gabapentin enacarbil hoặc pregabalin.

Người trẻ mắc rối loạn giấc ngủ do có bệnh lý nền, tùy vào từng bệnh lý mà bác sĩ sẽ có phương pháp điều trị và kiểm soát bệnh để mang lại giấc ngủ tốt nhất cho người bệnh. 

Ngoài ra, người bệnh cần tuân thủ sử dụng thuốc điều trị rối loạn giấc ngủ theo toa thuốc bác sĩ kê đơn. Tuyệt đối không sử dụng bất kỳ loại thuốc nào khi chưa tham khảo ý kiến bác sĩ vì làm dụng thuốc có thể gây tác dụng phụ và tiềm ẩn hệ lụy nguy hiểm. 

Thực hiện biện pháp hỗ trợ giấc ngủ tại nhà

Để đảm bảo kết quả điều trị đạt hiệu quả cao, người bệnh cần kết hợp thực hiện các biện pháp hỗ trợ giấc ngủ khác tại nhà. Bao gồm: 

• Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học và cân bằng: Nên ưu tiên bổ sung các loại thực phẩm chứa nhiều magie, kali, vitamin B. Trước khi ngủ không nên ăn quá no và không sử dụng các thực phẩm dầu mỡ, cay nóng,... 
• Sử dụng các loại trà thảo mộc để hỗ trợ giấc ngủ ngon như trà hoa cúc, trà gừng, trà tâm sen,... 
• Nên ngâm mình hoặc tắm nước ấm giúp cơ thể được thư giãn, dễ đi vào giấc ngủ. Có thể ngâm chân với thảo dược để cải thiện giấc ngủ. 
• Massage cổ vai gáy hoặc toàn bộ cơ thể để giải tỏa stress. 
• Sử dụng các loại tinh dầu thiên nhiên để xông phòng ngủ giúp tạo cảm giác thoải mái, cải thiện chất lượng giấc ngủ. 
• Khi ngủ nên hạn chế ánh sáng mạnh và tiếng ồn. 
• Tránh sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều, nên vận động thường xuyên. 

Ngăn ngừa mắc chứng rối loạn ở người trẻ

Một số biện pháp giúp phòng tránh tình trạng rối loạn giấc ngủ ở người trẻ có thể áp dụng dễ dàng bao gồm:

• Thiết lập lập lịch ngủ điều độ: Nên xây dựng và duy trì lịch trình đi ngủ - thức dậy vào giờ cụ thể. Việc này giúp tạo thói quen đi ngủ khoa học, từ đó tránh nguy cơ bị rối loạn giấc ngủ ở người trẻ hiệu quả.
• Tránh dùng bia rượu và chất kích thích: Để ngăn ngừa chứng rối loạn giấc ngủ, người trẻ cần hạn chế uống các đồ uống như cà phê, trà, bia, rượu,... đặc biệt không nên sử dụng vào buổi chiều tối. 
• Giảm căng thẳng trước khi ngủ: Cố gắng giảm mức độ căng thẳng trước khi đi ngủ bằng nghe nhạc, đọc sách, thiền,.... 
• Hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử trước khi ngủ: Không xem tivi, sử dụng laptop, điện thoại,... trong 2 giờ trước khi ngủ giúp dễ vào giấc ngủ hơn. 
• Luyện tập thể dục, thể thao thường xuyên: Tập thể dục hàng ngày, tối thiểu 30 phút để nâng cao sức đề kháng, cải thiện tuần hoàn máu và ngăn ngừa chứng rối loạn giấc ngủ. Không nên tập thể trong 4 giờ trước khi ngủ vì có thể gây ra tình trạng khó ngủ. 
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng đầy đủ dưỡng chất và khoa học: Nên ưu tiên các loại rau củ quả tươi, cá béo, hạn chế đồ chiên rán, đồ ngọt,... 
• Tạo không gian ngủ thoải mái: Đảm bảo phòng ngủ luôn sạch sẽ, yên tĩnh. Nếu quá ồn có thể sử dụng phát phát tiếng ồn trắng hoặc tiếng mưa rơi để dễ ngủ hơn.

Tạo thói quen đi ngủ và thức dậy vào giờ cụ thể  

Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ là tình trạng đang ngày càng phổ biến với nhiều nguyên nhân khác nhau. Chứng rối loạn giấc ngủ kéo dài có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất, tinh thần và chất lượng cuộc sống của người bệnh, gây giảm hiệu suất học tập và lao động. Chính vì vậy, người bệnh nên chủ động thăm khám sớm để có phương pháp cải thiện giấc ngủ phù hợp và hiệu quả. 

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng dã cung cấp những thông tin hữu ích về chứng rối loạn giấc ngủ của người trẻ. Nếu Quý khách xuất hiện các triệu chứng như đã liệt kê trên, có thể liên hệ với Bệnh viện qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được nhân viên tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng.