Suy giảm trí nhớ ở người trẻ: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa

Suy giảm trí nhớ ở người trẻ là gì?

Suy giảm trí nhớ ở người trẻ là tình trạng trí nhớ bị suy giảm bất thường ở người trẻ tuổi. Người bệnh dễ hoặc dần lãng quên các thông tin quen thuộc hoặc mới tiếp nhận, khó khăn khi ghi nhớ thông tin mới. 

Tình trạng suy giảm trí nhớ ở người trẻ có thể xảy ra ở nhiều mức độ từ nhẹ đến nặng. Ở mức độ nặng, người bệnh có thể mất nhận thức nếu không được can thiệp điều trị kịp thời. Thực tế, nếu được chẩn đoán và điều trị ở giai đoạn sớm, hội chứng suy giảm trí nhớ có thể cải thiện rõ rệt. Ngược lại, nếu điều trị chậm trễ khiến tình trạng bệnh trở nên nặng nề, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe thể chất và tinh thần của người bệnh. 

Suy giảm trí nhớ là tình trạng trí nhớ bị suy giảm bất thường

Những dấu hiệu suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi

Tùy thuộc vào mức độ suy giảm trí nhớ và nguyên nhân gây ra mà xuất hiện các dấu hiệu của bệnh. Một số biểu hiện thường gặp bao gồm: 

• Lãng quên thông tin ghi nhớ mới: Đây là dấu hiệu phổ biến khi người trẻ mắc chứng suy giảm trí nhớ. Người bệnh có thể gặp tình trạng quên đồ vật, địa điểm, sự kiện, cuộc hội thoại trong thời gian gần. 
• Lãng quên vị trí của đồ vật quen thuộc hàng ngày: Người bệnh có thể lẫn lộn các vị trí của đồ vật quen thuộc như bỏ quên điện thoại, chìa khóa,... 
• Khó khăn khi lên kế hoạch hoặc giải quyết vấn đề trong cuộc sống: Tình trạng này khiến khả năng tư duy của bị suy giảm. Người bệnh mất dần khả năng tư duy logic, gây cản trở trong công việc và cuộc sống. 
• Mất dần khả năng xác định thời gian và không gian: Khả năng nhận biết không gian quen thuộc, ghi nhớ ngày tháng năm hoặc các con số liên quan có xu hướng giảm khi mắc tình trạng suy giảm trí nhớ. 
• Thay đổi hành vi, cảm xúc và tính cách đột ngột: Khi bị suy giảm trí nhớ có thể khiến người bệnh thay đổi hành vi, cảm xúc và tính cách một cách đột ngột như dễ tủi thân, lo âu sợ hãi, dễ kích động,... 

Lãng quên các sự kiện thường ngày, thay đổi hành vi và cảm xúc là dấu hiệu của bệnh

Nguyên nhân gây ra tình trạng suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi

Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra tình trạng người trẻ bị suy giảm trí nhớ từ mức độ nhẹ đến nghiêm trọng. Một số nguyên nhân phổ biến gây ra chứng suy giảm trí nhớ này gồm: 

Do tác động của gốc tự do trong quá trình chuyển hóa

Gốc tự do là phần tử không ổn định được cơ thể sản sinh trong quá trình chuyển hóa, thông qua việc tiếp xúc với các yếu tố gây hại từ môi trường như hóa chất, độc tố, tia tử ngoại, khói bụi, khói thuốc lá,... 

Tế bào và ADN có thể bị tổn thương, thậm chí là chết đi do sự tấn công của các gốc tự do (quá trình oxy hóa). Lúc này, cơ thể sẽ thúc đẩy quá trình lão hóa và cơ thể xuất hiện nhiều các vấn đề về sức khỏe, trong đó có suy giảm trí nhớ. Quá trình oxy hóa có thể ảnh hưởng đến não bộ một cách nghiêm trọng, từ đó chức năng của não bị suy giảm. 

Trầm cảm và stress kéo dài

Trầm cảm và stress là tác nhân gây ảnh hưởng đến hoạt động trí não, gây suy giảm trí nhớ. Stress có thể ảnh hưởng đến khả năng tập trung, khiến chức năng ghi nhớ suy giảm tạm thời. Đối với tình trạng trầm cảm có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đến mọi hoạt động của não, dẫn đến suy giảm trí nhớ dài hạn. 

Hiện nay, tình trạng suy giảm trí nhớ ở người trẻ do trầm cảm và stress có xu hướng gia tăng do thường xuyên căng thẳng đầu óc và làm việc quá sức. Nếu kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe trí não, gây suy giảm trí nhớ. 

Thường xuyên căng thẳng là một nguyên nhân khá phổ biến gây bệnh

Rối loạn giấc ngủ

Giấc ngủ có tác động trực tiếp đến khả năng ghi nhớ của não bộ. Những vấn đề liên quan đến suy giảm chất lượng giấc ngủ như ngủ không đủ giấc, khó ngủ, ngủ chập chờn,... đều là nguy cơ tiềm ẩn gây suy giảm trí nhớ. 

Đặc biệt, ở người trẻ thường dễ bị rối loạn giấc ngủ do thói quen thức khuya học tập, làm việc hoặc giải trí. Chính vì vậy, cần chú ý hơn đến nâng cao chất lượng giấc ngủ giúp cải thiện trí nhớ. 

Chế độ dinh dưỡng không lành mạnh

Khi chế độ ăn uống không cung cấp đủ các dưỡng chất cần thiết có thể là nguyên nhân góp phần gây ra tình trạng suy giảm trí nhớ ở người trẻ tuổi. Sự thiếu hụt vitamin B, đặc biệt là vitamin B12 có thể gây ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ của não bộ. 

Ngoài ra, sự thiếu hụt axit béo omega-3, vitamin E và các chất chống oxy hóa khác được bổ sung qua chế độ dinh dưỡng cũng có thể làm tăng nguy cơ suy giảm trí nhớ. Việc xây dựng chế độ ăn uống khoa học, cân bằng các nhóm chất là điều cần thiết để bảo vệ và nâng cao ghi nhớ. 

Chế độ dinh dưỡng thiếu cân bằng, khoa học góp phần gây bệnh 

Lạm dụng rượu bia và chất kích thích

Việc lạm dụng rượu bia, các chất kích thích hiện nay ngày càng phổ biến ở người trẻ tuổi. Với nồng độ cồn trong bia rượu, nicotin trong thuốc lá, caffeine trong cà phê hoặc trà đậm,... có thể gây ức chế hoặc kích thích não bộ hoạt động quá mức, tình trạng kéo dài sẽ làm suy giảm trí nhớ.

Tác dụng phụ của thuốc

Có một số loại thuốc sau khi sử dụng trong thời gian dài có thể gây ra tác dụng phụ gây suy giảm khả năng ghi nhớ, thậm chí mất trí nhớ. Bao gồm: Thuốc an thần nhóm Benzodiazepin, thuốc chống trầm cảm 3 vòng, thuốc hỗ trợ chống động kinh, thuốc giảm đau có nguy cơ gây nghiện, thuốc giảm mỡ máu nhóm Statin,.... 

Các vấn đề sức khỏe gây suy giảm trí nhớ

Các vấn đề về sức khỏe có thể gây ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ như viêm não, nhiễm trùng tủy sống, chấn thương đầu, thiếu máu lên não, đột quỵ não,... Người trẻ cần chú ý hơn đến sức khỏe tổng thể để kiểm soát các bệnh lý nền để hạn chế nguy cơ suy giảm trí nhớ. 

Hậu quả của suy giảm trí nhớ ở người trẻ

Suy giảm trí nhớ ở người trẻ không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe trí não mà còn gây ra những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. 

Người trẻ bị suy giảm trí nhớ có thể lãng quên những hoạt động, sự việc thường ngày quen thuộc như các cuộc hẹn, địa điểm quen thuộc, sinh hoạt thường ngày,...Hội chứng này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất học tập, làm việc. Khi suy giảm trí nhớ kéo dài, người trẻ đối mặt nhiều vấn đề trong cuộc sống và có xu hướng né tránh xã hội, có nguy cơ dẫn đến rối loạn lo âu, trầm cảm. 

Chứng suy giảm trí nhớ còn là dấu hiệu của một số bệnh lý tiềm ẩn trong cơ thể, trong đó có thiếu ngủ, mất ngủ, thiếu máu não, thoái hóa thần kinh, alzheimer, đột quỵ, u não,... Nếu không được chẩn đoán và can thiệp điều trị, tình trạng này sẽ tiến triển nhanh chóng, gây nguy hiểm cho người bệnh. 

Suy giảm trí nhớ có thể ảnh hưởng đến cuộc sống thường ngày

Phương pháp chẩn đoán tình trạng suy giảm trí nhớ

Để chẩn đoán tình trạng giảm trí nhớ ở người trẻ, bác sĩ tiến hành thăm khám lâm sàng và chỉ định thực hiện một số xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh cận lâm sàng (nếu cần). 

Qua quá trình thăm khám lâm sàng, bác sĩ cần xác nhận những thông tin cần thiết về sức khỏe của người bệnh, bao gồm: 

• Tiền sử mắc bệnh
• Thói quen sinh hoạt
• Quá trình sử dụng thuốc trong thời gian gần
• Nhiệt độ cơ thể
• Cân nặng
• Khả năng thị giác, thính giác
• Nhịp tim, huyết áp
• Khả năng tập trung, tư duy và ghi nhớ

Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện một số xét nghiệm cận lâm sàng khác để đủ cơ sở chẩn đoán bệnh, bao gồm: 

• Chụp cộng hưởng từ sọ não (Chụp MRI)
• Chụp vi tính cắt lớp sọ não (Chụp CT)
• Xét nghiệm máu
• Đo điện tâm đồ

Chụp MRI là một trong các phương pháp xác định bệnh suy giảm trí nhớ

Phương pháp điều trị bệnh suy giảm trí nhớ ở người trẻ

Người trẻ bị suy giảm trí nhớ cần được thăm khám và chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh, từ đó bác sĩ sẽ đưa ra hướng khắc phục giúp người bệnh cải thiện bệnh và duy trì khả năng ghi nhớ. 

Bên cạnh điều trị theo phác đồ điều trị chuyên sâu, bác sĩ khuyến nghị xây dựng lối sống lành mạnh để hỗ trợ cải thiện tình trạng suy giảm trí nhớ. Cụ thể như: 

• Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học và cân bằng: Nên lựa chọn các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe như rau xanh, ngũ cốc, cá béo,...; Hạn chế các thực phẩm gây hại (thức ăn nhanh, bánh ngọt, đồ hộp,...); Bổ sung các hoạt chất tự nhiên giúp cải thiện trí nhớ như bạch quả, việt quất,... để hỗ trợ bảo vệ sức khỏe não bộ, nâng cao khả năng ghi nhớ. 
• Hạn chế căng thẳng và stress: Nên dành thời gian nghỉ ngơi, giải trí để giải tỏa căng thẳng, tránh tình trạng stress. Điều này giúp nâng cao sức khỏe tinh thần, hỗ trợ cải thiện các chức năng của não. 
• Kích thích hoạt động não bộ: Nên áp dụng các biện pháp giúp kích thích hoạt động từ não bộ như đọc sách, chơi nhạc cụ, chơi trò chơi giải đố,... 
• Nâng cao chất lượng giấc ngủ: Cần đảm bảo ngủ đủ từ 7-9 giờ mỗi đêm, tránh thức khuya để cải thiện chức năng ghi nhớ. 
• Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ: Trong một số trường hợp, người bệnh được bác sĩ chỉ định sử dụng phác đồ điều trị thuốc, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định sử dụng thuốc từ bác sĩ, không thay đổi liều lượng hoặc dừng uống thuốc.

Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ giúp khắc phục tình trạng bệnh rõ rệt

Cách phòng ngừa bệnh suy giảm trí nhớ ở người trẻ

Để phòng ngừa nguy cơ người trẻ bị suy giảm trí nhớ, cần thực hiện các biện pháp giúp nâng cao sức khỏe tổng thể và thăm khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường. Cụ thể: 

• Rèn luyện thể chất: Người trẻ nên thường xuyên hoạt động thể chất để cải thiện lượng máu lưu thông đến não. Có thể lựa chọn một số bộ môn như chạy bộ, bơi lội, đạp xe,... 
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng và khoa học: Việc bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, ức chế gốc to do. Từ đó củng cố hoạt động của não bộ, giảm tình trạng suy giảm trí nhớ. 
• Rèn luyện trí não: Rèn luyện trí nào bằng thường xuyên tham gia hoạt động xã hội, chơi trò chơi trí tuệ, chơi nhạc cụ, đọc sách,... giúp kích thích não bộ hoạt động, tăng khả năng ghi nhớ và xử lý thông tin.
• Hạn chế các tác nhân gây suy giảm trí nhớ: Nên hạn chế tiếp xúc với hóa chất, chất kích thích, ô nhiễm và kiểm soát tình trạng căng thẳng để hạn chế nguy cơ mắc bệnh. 
• Thăm khám sức khỏe định kỳ: Đây là một trong những cách phòng tránh quan trọng giúp hạn chế nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến não bộ, trong đó có suy giảm trí nhớ. Qua quá trình thăm khám, bác sĩ sẽ xác định những yếu tố gây bệnh ở giai đoạn sớm, từ đo tăng hiệu quả điều trị và nâng cao sức khỏe. 
• Bổ sung các thành phần giúp cải thiện sức khỏe trí nào từ thiên nhiên: Một số thành phần tự nhiên giúp nâng cao sức khỏe trí não như bạch quả, việt quất,... giúp điều hòa tuần hoàn máu não, chống các gốc tự do, từ đó cải thiện nguy cơ mắc bệnh. 

Rèn luyện sức khỏe và trí não giúp ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh

Suy giảm trí nhớ ở người trẻ có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ mắc các bệnh lý có hại cho sức khỏe, đặc biệt là não bộ. Chính vì vậy, việc nhận biết sớm các dấu hiệu và có biện pháp điều trị kịp thời. 

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về tình trạng suy giảm trí nhớ ở người trẻ. Nếu có thắc mắc nào về tình trạng này có thể liên hệ Bệnh viện Đa khoa Phương Đông qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được nhân viên hỗ trợ nhanh chóng.