Tăng sinh nội mạc tử cung: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và cách phòng ngừa

Tăng sinh nội mạc tử cung là gì?

Tăng sinh nội mạc tử cung hay còn gọi là tăng sản niêm mạc tử cung thường xảy ra khi lớp niêm mạc tử cung trở nên dày do tế bào dư thừa. Mặc dù không phải là ung thư, nhưng có thể gây ra ung thư tử cung trong một số trường hợp.

Niêm mạc tử cung biến đổi theo chu kỳ kinh nguyệt để phản ứng với hormone. Đầu chu kỳ, estrogen kích thích sự phát triển và dày của niêm mạc để chuẩn bị cho thai kỳ. Ở giữa chu kỳ, sự rụng trứng xảy ra khi trứng được giải phóng từ buồng trứng.

Sau khi rụng trứng, progesterone được sản xuất để chuẩn bị niêm mạc tử cung cho việc nuôi dưỡng trứng thụ tinh. Khi không có thai, cả hai hormone estrogen và progesterone giảm dần. Sự giảm progesterone gây ra kinh nguyệt hoặc tróc lớp niêm mạc. Khi niêm mạc tróc hết, chu kỳ mới bắt đầu.

Tăng sinh nội mạc tử cung thường do estrogen cao và thiếu progesterone. Khi không có sự rụng trứng, progesterone giảm, niêm mạc không tróc ra. Niêm mạc có thể tiếp tục tăng dày dựa trên estrogen, có thể dẫn đến tình trạng bất thường. Nếu bệnh không được điều trị kịp thời, có thể tiến triển thành ung thư.

Tăng sinh nội mạc tử cung xảy ra khi lớp niêm mạc tử cung trở nên dày do tế bào dư thừa.

Phân loại tăng sinh nội mạc tử cung

Tăng sinh nội mạc tử cung được chia thành 4 loại:

• Tăng sinh đơn giản: Gia tăng số lượng tuyến, cấu trúc vẫn bình thường.
• Tăng sinh phức tạp: Gia tăng số lượng tuyến và thay đổi cấu trúc.
• Tăng sinh điển hình: Gia tăng không có tế bào không điển hình.
• Tăng sinh nội mạc tử cung không điển hình: Gia tăng với tế bào không điển hình.

Sự phân loại này dựa trên diễn biến tự nhiên của bệnh:

• 2% tăng sinh đơn giản điển hình tiến triển thành ung thư nội mạc tử cung.
• 8% tăng sinh phức tạp điển hình tiến triển thành ung thư nội mạc tử cung.
• 23% tăng sinh không điển hình tiến triển thành ung thư nội mạc tử cung.

Nguyên nhân nào dẫn đến tăng sinh nội mạc tử cung

Khi không có sự rụng trứng, không có sự sản xuất progesterone, dẫn đến ngừng phát triển của lớp nội mạc tử cung dưới tác động của estrogen. Thực tế, tăng sinh nội mạc tử cung thường xuất hiện ở các đối tượng sau:

• Không có sự rụng trứng trong chu kỳ.
• Dậy thì.
• Chu kỳ kinh không đều hoặc có dấu hiệu của hội chứng buồng trứng đa nang hoặc vô sinh hiếm muộn.
• Phụ nữ tiền mãn kinh do suy giảm progesterone.
• Phụ nữ sau mãn kinh sử dụng estrogen liều cao kéo dài.

Bên cạnh đó, các yếu tố gia tăng nguy cơ tăng sinh nội mạc tử cung bao gồm:

• Độ tuổi trên 35.
• Chủng tộc da trắng.
• Chưa từng mang thai.
• Bắt đầu kinh nguyệt sớm.
• Phụ nữ mãn kinh muộn.
• Sử dụng chất kích thích, béo phì.
• Có tiền sử mắc các bệnh như đái tháo đường, bệnh tuyến giáp, hội chứng đa nang buồng trứng hoặc bệnh túi mật.
• Có người thân trong gia đình mắc ung thư buồng trứng hoặc ung thư tử cung.

Béo phì cũng là một trong những nguyên nhân tăng sinh nội mạc tử cung.

Một số triệu chứng của tăng sinh nội mạc tử cung

Các triệu chứng của tăng sinh nội mạc tử cung có thể biến đổi tùy thuộc vào từng trường hợp, nhưng điển hình có thể kể đến các dấu hiệu sau:

Ra huyết sau mãn kinh

• Ra huyết sau mãn kinh là dấu hiệu không bình thường cần chú ý đối với phụ nữ ở tuổi mãn kinh. 
• Ra huyết bất thường sau thời kỳ mãn kinh có thể là biểu hiện của tăng sinh nội mạc tử cung hoặc một bệnh lý khác liên quan đến tử cung.

Máu kinh nhiều bất thường

• Nếu bạn đột nhiên thấy kinh nguyệt ra nhiều hơn bình thường, có thể đó là dấu hiệu của tăng sinh nội mạc tử cung. 
• Khi lớp nội mạc tử cung tăng lên, các mạch máu cũng tăng và việc bong tróc của lớp nội mạc có thể gây ra sự đứt mạch máu.

Các dấu hiệu siêu âm

• Siêu âm là một công cụ quan trọng giúp xác định tăng sinh nội mạc tử cung. Đây cũng là một phương pháp quan trọng trong việc phát hiện tình trạng này, có thể thông qua siêu âm kiểm tra các căn bệnh khác hoặc khi gặp các biểu hiện ra huyết bất thường.
• Kết quả siêu âm sẽ phản ánh những biến đổi bất thường trong lớp nội mạc tử cung. 
• Lớp nội mạc thường có độ dày trên 12mm ở những người đang ở độ tuổi sinh nở và hơn 5mm ở những người ở độ tuổi mãn kinh.

Gói Khám sàng lọc ung thư cổ tử cung - buồng trứng

Hiện nay, ung thư cổ tử cung là một trong 10 loại ung thư có số ca mắc mới và tử vong hàng đầu Việt...

Gói tầm soát ung thư vú cơ bản - BVĐK Phương Đông

Ung thư vú luôn thuộc top bệnh ung thư phổ biến nhất ở nữ. Gói khám tầm soát ung thư vú cơ bản của Bệnh...

Gói khám phụ khoa ưu đãi 30%

Gói khám phụ khoa ưu đãi 30% bao gồm khám, chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm các bệnh phụ khoa về viêm nhiễm và tư...

Biến chứng bệnh tăng sinh nội mạc tử cung

Tăng sinh nội mạc tử cung thường không gây ra các biến chứng nghiêm trọng ngay lập tức. Các biến chứng phổ biến bao gồm:

Thiếu máu

Ra kinh nhiều và kỳ kinh kéo dài cũng có thể gây ra biến chứng như thiếu máu do mất máu. Mức độ thiếu máu ở bệnh nhân tăng sinh nội mạc tử cung phụ thuộc vào lượng máu mất đi. Ra máu nhiều có thể dẫn đến thiếu máu cấp, trong khi ra máu kéo dài có thể gây ra thiếu máu mạn. Do đó, bệnh nhân cần bổ sung chất dinh dưỡng như sắt, đạm... để hỗ trợ quá trình sản xuất máu.

Gây khó chịu

Tăng sinh nội mạc tử cung có thể khiến người bệnh gặp phải tình trạng ra kinh nhiều, không đều, và bất thường, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của họ.

Diễn biến thành ung thư

Tăng sinh nội mạc tử cung có thể dẫn đến biến chứng nặng nề nhất là ung thư. Mặc dù quá trình này diễn ra chậm, nhưng nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời, nó có thể tránh khỏi sự kiểm soát và ức chế tự nhiên của cơ thể, dẫn đến ung thư.

Sự diễn tiến thành ung thư từ tăng sinh nội mạc tử cung thường biến đổi tùy thuộc vào loại tăng sinh. Đối với tăng sinh đơn giản điển hình, tỷ lệ diễn tiến thành ung thư là 2%. Đối với tăng sinh phức tạp điển hình, tỷ lệ này là 8%. Còn đối với tăng sinh không điển hình, tỷ lệ chuyển thành ung thư lên đến 23%.

Tăng sinh nội mạc tử cung có nguy hiểm không?

Cách chẩn đoán tăng sinh nội mạc tử cung

Chẩn đoán tăng sinh nội mạc tử cung dựa vào triệu chứng lâm sàng, kết quả siêu âm, nội soi buồng tử cung, và kết quả sinh thiết nội mạc tử cung.

Triệu chứng

Triệu chứng của tăng sinh nội mạc tử cung bao gồm chu kỳ kinh nguyệt không đều, rong kinh, cường kinh và xuất huyết giữa chu kỳ kinh. 

Siêu âm 

Kết quả siêu âm thường chỉ ra tăng dày lớp nội mạc tử cung, với đặc điểm là vùng echo dày, bờ nhẫn và đồng nhất trong buồng tử cung. Độ dày của lớp nội mạc thường vượt quá 9mm ở đầu chu kỳ kinh và ít nhất là 4mm ở người mãn kinh. Ngoài ra, siêu âm cũng có thể phát hiện sự có mặt của buồng trứng đa nang hoặc u nang buồng trứng.

Nội soi buồng tử cung

Nội soi buồng tử cung thường cho thấy lớp nội mạc tử cung dày hơn, có các rãnh sung huyết, đường viền và nhú không đồng đều. Hình ảnh từ nội soi cũng cung cấp thông tin về tăng sinh nội mạc tử cung, có thể ở dạng khu trú hoặc lan rộng. Ngoài ra, nội soi cũng hỗ trợ trong quá trình hướng dẫn nạo sinh thiết nội mạc tử cung một cách chính xác.

Sinh thiết nội mạc tử cung

Quá trình nạo sinh thiết nội mạc tử cung nhằm phân tích mô bệnh và xác định tính chất của tế bào, từ đó đưa ra chẩn đoán về có mắc ung thư hay không. Mặc dù quan trọng, quy trình này không đảm bảo chẩn đoán chính xác. Một số trường hợp ung thư nội mạc tử cung, đặc biệt là các nhóm biệt hóa cao, có thể không được chẩn đoán qua phương pháp nạo sinh thiết do tính đặc biệt của chúng.

Kinh nguyệt không đều cũng là một trong những triệu chứng điển hình của tăng sinh nội mạc tử cung.

Điều trị bệnh tăng sinh nội mạc tử cung

Việc quyết định đưa ra phác đồ điều trị tăng sinh nội mạc tử cung phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi, triệu chứng lâm sàng và các yếu tố nguy cơ. Trong số đó, quyết định chủ yếu được định hình bởi hai yếu tố cơ bản:

• Sự có mặt của tế bào không điển hình, có nhân to và dị dạng.
• Mong muốn duy trì khả năng sinh sản của bệnh nhân.

Ở độ tuổi dậy thì

Tăng sinh nội mạc tử cung ở tuổi dậy thì thường không cần điều trị, chỉ cần điều chỉnh chế độ dinh dưỡng phù hợp và duy trì lối sống lành mạnh.

Ở độ tuổi tiền mãn kinh 

• Đối với phụ nữ ở độ tuổi tiền mãn kinh, cần xem xét việc thực hiện nạo sinh thiết nội mạc tử cung để làm xét nghiệm giải phẫu bệnh. 
• Nếu phát hiện tăng sinh nội mạc tử cung đơn giản hoặc phức tạp, cần kiểm soát tình trạng xuất huyết tử cung không bình thường bằng cách sử dụng progesterone trong 3 - 6 tháng. 
• Sau đó, cần kiểm tra lại và thực hiện các biện pháp ngăn ngừa để ngăn chặn tiến triển thành ung thư nội mạc tử cung.

Khi phát hiện tăng sinh nội mạc tử cung không điển hình, cách chữa tăng sinh nội mạc tử cung triệt để nhất thường là phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tử cung, do nguy cơ cao diễn tiến thành ung thư nội mạc tử cung. Đối với những người không thể phẫu thuật, có thể áp dụng liệu pháp progestin.

Có thể phải cắt bỏ tử cung trong phương pháp điều trị tăng sinh nội mạc tử cung.

Cách phòng ngừa tăng sinh nội mạc tử cung

Để giảm nguy cơ tăng sinh nội mạc tử cung, chị em có thể thực hiện các bước sau:

• Khi sử dụng estrogen sau mãn kinh, cần kết hợp thêm progestin hoặc progesterone.
• Trong trường hợp chu kỳ kinh không đều, bác sĩ có thể đề xuất sử dụng viên tránh thai, chúng chứa cả estrogen và progestin hoặc các dạng khác của progestin.
• Đối với những người thừa cân, cần giảm cân vì nguy cơ ung thư nội mạc tử cung tăng theo mức độ béo phì.

Điều này cho thấy tăng sinh nội mạc tử cung là một căn bệnh đáng ngại ở phụ nữ, có thể tiềm ẩn nguy cơ chuyển biến ác tính. Tuy nhiên, thông qua nhận diện các triệu chứng và sử dụng siêu âm, bệnh có thể được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, trước khi bước vào giai đoạn nặng nề.

Hy vọng qua bài viết trên sẽ giúp chị em hiểu rõ hơn về bệnh tăng sinh nội mạc tử cung từ nguyên nhân, triệu chứng, điều trị cho đến cách phòng ngừa bệnh hiệu quả. Ngoài ra nếu như chị em còn có bất cứ thắc mắc gì về tăng sinh nội mạc tử cung hoặc muốn thăm khám điều trị bệnh hãy liên hệ ngay tới Bệnh viện Đa khoa Phương Đông qua hotline 1900 1806 để được tư vấn và điều trị bệnh một cách hiệu quả nhất.