Viêm mũi dị ứng không chỉ khiến bạn khó chịu với những cơn hắt hơi liên tục hay ngạt mũi mà nó còn gây thẩm mắt, kém sắc. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn là dấu hiệu cho thấy sức khỏe của bạn có vấn đề.
Trong bài viết này, bạn sẽ hiểu rõ hơn về nguyên nhân, cách điều trị hiệu quả và biện pháp ngăn ngừa tình trạng viêm mũi dị ứng gây thâm mắt cho mình thông qua tham vấn chuyên sâu từ các bác sĩ chuyên khoa cảu Dịch vụ Khám sức khoẻ chuyên khoa Tai mũi họng của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông.
Viêm mũi dị ứng gây thâm mắt là gì?
Viêm mũi dị ứng gây thâm mắt thường xảy ra khi viêm mũi dị ứng chuyển sang giai đoạn mãn tính hoặc không được điều trị đúng cách. Hiện tượng này còn gọi là "quầng thâm dị ứng" (allergic shiners), xảy ra do phản ứng dị ứng tác động đến vùng da quang mắt.
Theo các nghiên cứu, khoảng 40-50% người bị viêm mũi dị ứng mãn tính có biểu hiện này với mức độ khác nhau. Nguyên nhân chính là do viêm mũi dị ứng làm tắc nghẽn xoang và mạch máu quang mắt. Khi máu bị ứ đọng dưới vùng da mỏng quanh mắt, quầng thâm sẽ trở nên rõ rệt hơn. Trẻ em thường bị ảnh hưởng nặng hơn do làn da chưa phát triển hoàn thiện.
Viêm mũi dị ứng có thể gây thâm mắt
Ngoài ra, thói quen dụi mắt khi ngứa cũng khiến tình trạng thâm mắt trở nên trầm trọng hơn. Việc dụi mắt liên tục gây tổn thương mao mạch, tăng sắc tố da và khiến quầng thâm lộ rõ hơn. Theo khảo sát từ Học viện Da liễu Hoa Kỳ, có tới 30% bệnh nhân dị ứng duy trì thói quen này.
Tuy nhiên, không phải ai bị viêm mũi dị ứng cũng gặp tình trạng thâm mắt. Nguyên nhân phụ thuộc vào yếu tố di truyền, mức độ dị ứng và thời gian tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, bụi bẩn. Trung bình những người sống ở k khu vực ô nhiễm không khí cao có nguy cơ bị quầng thâm dị ứng cao hơn 20% so với người sống ở khu vực ít bụi bẩn.
Vì sao viêm mũi dị ứng có thể gây thâm mắt?
Viêm mũi dị ứng gây thâm mắt chủ yếu do tắc nghẽn xoang và mạch máu quanh mắt. Khi dị ứng xảy ra, cơ thể sản sinh histamine, làm giãn mạch máu và tăng lưu lượng máu dưới da. Máu ứ đọng ở vùng da mỏng dưới mắt tạo ra quầng thâm, được gọi là "allergic shiners".
Tình trạng viêm trong mũi làm cản trở lưu thông máu từ đầu về tim. Các tĩnh mạch nhỏ quanh mắt bị ảnh hưởng, dẫn đến hiện tượng sẫm màu rõ rệt hơn ở người có làn da nhạy cảm. Một nghiên cứu từ Hiệp hội Dị ứng Hoa Kỳ cho thấy 60% bệnh nhân viêm mũi dị ứng mãn tính có dấu hiệu này.
Hội chứng chảy dịch mũi sau có thể là nguyên nhân gây ra thâm mắt
Thói quen dụi mắt khi ngứa cũng là yếu tố quan trọng. Hành động này làm vỡ mao mạch dưới da, tăng sắc tố và khiến thâm mắt trầm trọng hơn. Trẻ em và người lớn tuổi, với da mỏng hơn, thường dễ bị ảnh hưởng hơn.
Ngoài ra, thiếu ngủ do nghẹt mũi hoặc hắt hơi liên tục làm tăng nguy cơ thâm mắt. Thiếu ngủ làm giảm tuần hoàn máu, kết hợp với viêm mũi dị ứng tạo thành vòng luẩn quẩn. Ví dụ, người tiếp xúc lâu dài với phấn hoa có thể thấy quầng thâm nặng hơn vào mùa dị ứng cao điểm.
Dấu hiệu nhận biết viêm mũi dị ứng gây thâm mắt
Khi viêm mũi dị ứng gây thâm mắt, các triệu chứng đi kèm thường khá rõ ràng và liên quan trực tiếp đến phản ứng dị ứng. Triệu chứng phổ biến nhất là nghẹt mũi, nó khiến giấc ngủ bị gián đoạn và tạo áp lực lên vùng mắt. Theo Tạp chí Y học Dị ứng, khoảng 70% bệnh nhân gặp tình trạng này.
Hắt hơi liên tục và chảy nước mũi cũng là các biểu hiện thường gặp. Những phản ứng này có thể khiến vùng da quanh mắt bị kích thích, làm quầng thâm trở nên rõ hơn. Ngoài ra, ngứa mắt dẫn đến thói quen dụi mắt có thể làm tổn thương mao mạch dưới da, khiến thâm mắt nặng thêm.
Ngoài thâm mắt, người bệnh còn bị hắt hơi liên tục và chảy nước mũi liên tục
Da khô hoặc bong tróc quanh mắt cũng là triệu chứng đáng chú ý. Viêm mũi dị ứng có thể làm giảm độ ẩm của da, gây kích ứng cục bộ. Một số người còn gặp tình trạng sưng nhẹ dưới mắt do ứ dịch từ viêm xoang, khiến quầng thâm càng thêm rõ rệt.
Ngoài ra, mệt mỏi do thiếu ngủ hoặc dị ứng kéo dài có thể khiến da xỉn màu. Triệu chứng này kết hợp với quầng thâm tạo cảm giác "mắt gấu trúc". Ví dụ, người bị dị ứng phấn hoa thường nhận thấy các triệu chứng này rõ rệt hơn vào mùa xuân.
Viêm mũi dị ứng gây thâm mắt có nguy hiểm không?
Viêm mũi dị ứng gây thâm mắt thường không nguy hiểm trực tiếp đến sức khỏe. Quầng thâm chủ yếu là vấn đề thẩm mỹ, xuất phát từ tắc nghẽn mạch máu và tổn thương da. Tuy nhiên, nếu không điều trị, tình trạng này có thể báo hiệu viêm mũi dị ứng đang tiến triển nặng.
Nguy cơ tiềm ẩn nằm ở biến chứng như viêm xoang mãn tính. Viêm xoang làm tăng áp lực quanh mắt, đôi khi gây đau hoặc nhiễm trùng. Khoảng 10-15% trường hợp không được kiểm soát có thể gặp vấn đề này, theo Viện Y tế Quốc gia.
Ngoài ra, dụi mắt thường xuyên làm tăng nguy cơ tổn thương giác mạc. Dù hiếm, điều này có thể ảnh hưởng đến thị lực nếu kéo dài. Người bị thâm mắt nên theo dõi các triệu chứng bất thường.
Xem thêm: Viêm mũi dị ứng có tự khỏi không? Yếu tố ảnh hưởng quá trình hồi phục
Cách giảm thâm mắt do viêm mũi dị ứng
Để giảm thâm mắt do viêm mũi dị ứng, bạn cần kiểm soát các phản ứng dị ứng trước bằng cách chủ động thực hiện các biện pháp chăm sóc sức khoẻ tại gia như:
- Dùng thuốc kháng histamine để giảm nghẹt mũi, ngứa mắt và cải thiện tuần hoàn máu quanh mắt (Khi dùng thuốc phải tham khảo chỉ định của bác sĩ)
- Đắp khăn lạnh lên mắt 10-15 phút mỗi ngày để giảm sưng và làm mờ quầng thâm.
- Dưỡng ẩm vùng da quanh mắt bằng kem chứa vitamin K hoặc C để làm sáng da và củng cố mạch máu.
- Uống đủ nước (khoảng 2 lít mỗi ngày) để làn da thêm rạng rỡ.
- Rửa mặt bằng nước muối sinh lý khi ngứa mắt để làm sạch dị nguyên và ngăn thâm mắt nặng thêm.
Bạn có thể đắp khăn lạnh lên mắt khoảng 15 phút/ ngày để giảm thâm mắt
Phương pháp điều trị viêm mũi dị ứng hiệu quả
Để ngăn thâm mắt do viêm mũi dị ứng tái phát, bệnh nhân cần được điều trị từ gốc rễ, chữa trị dứt điểm bệnh viêm mũi dị ứng. Trên thực tế, không ít bệnh nhân viêm mũi dị ứng tự ý điều trị tại nhà nhưng bệnh tình không thuyên giảm hoặc bệnh lý từ dạng cấp tính chuyển thành mãn tính khiến sức khoẻ người bệnh bị ảnh hưởng, chi phí điều trị tăng lên trong khi hiệu quả chữa bệnh giảm sút.
Do đó, các chuyên gia Tai mũi họng đều đồng ý rằng: Bệnh nhân nên trục tiếp thăm khám để được điều trị y tế kịp thời. Khi đó, các bác sĩ sẽ căn cứ trên tình trạng thực tế và đưa ra cách điều trị phù hợp. Các bác sĩ chuyên khoa Tai mũi họng - Bệnh viện Đa khoa Phương Đông cho biết: Thuốc xịt mũi corticosteroid như budesonide là lựa chọn thường được bác sĩ chỉ định giúp giảm viêm và thông xoang hiệu quả, đặc biệt với trường hợp viêm mũi dị ứng mãn tính.
Tuy nhiên, có một số trường hợp viêm mũi dị ứng gây thâm mắt phải đi Khám chuyên khoa Ngoại Tai mũi họng kết hợp Khám chuyên khoa Mắt - Bệnh viện Đa khoa Phương Đông để được kết hợp chẩn đoán và điều trị chính xác.
Ngoài ra, các bác sĩ cũng gợi ý bệnh nhân nên nên sử dụng máy lọc không khí trong nhà cũng là cách hiệu quả để loại bỏ các tác nhân dị ứng như bụi, phấn hoa. Theo nghiên cứu, 80% bệnh nhân cải thiện triệu chứng sau 1 tháng dùng thiết bị này. Đồng thời, bạn nên tránh tiếp xúc với các chất gây dị ứng để giúp cơ thể giảm dần phản ứng dị ứng, từ đó hạn chế thâm mắt.
Xem thêm: Chi tiết chăm sóc viêm mũi dị ứng ở trẻ em & cách điều trị, phòng ngừa
Các biện pháp phòng ngừa viêm mũi dị ứng
Để chủ động bảo vệ sức khoẻ cho bản thân và những người trong gia đình, bạn có thể thực hiện theo các hướng dẫn dưới đây:
- Đeo khẩu trang khi ra ngoài để giảm tiếp xúc với phấn hoa và bụi bẩn.
- Giặt ga gối hàng tuần bằng nước nóng để loại bỏ các tác nhân gây dị ứng.
- Duy trì độ ẩm trong nhà ở mức 40-50% bằng máy tạo độ ẩm để ngăn mũi khô và hạn chế kích ứng.
- Tránh hút thuốc hoặc tiếp xúc với khói bụi vì chúng có thể làm nặng thêm viêm mũi dị ứng.
- Tăng cường vitamin C từ thực phẩm như cam, kiwi để hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động tốt hơn, giúp giảm các phản ứng dị ứng và hạn chế thâm mắt.
Hãy tránh khói thuốc và tiếp xúc với khói thuốc nhiếu nhất có thể
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Bạn nên đi khám ngay nếu cơ thể có các dấu hiệu bệnh lý sau:
- Khi quầng thâm mắt do viêm mũi dị ứng kéo dài trên 2 tuần mà không thuyên giảm.
- Khi có triệu chứng đau quanh mắt, sưng bất thường, hoặc thâm mắt kèm giảm thị lực hay chảy mủ từ mũi.
- Khi có tiền sử dị ứng nặng, nên khám định kỳ để được bác sĩ đánh giá và điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp.
Có thể nói, viêm mũi dị ứng gây thâm mắt thường không nguy hiểm nhưng có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Để cải thiện, bạn nên dùng thuốc theo chỉ dẫn bác sĩ, đắp khăn lạnh, dưỡng ẩm vùng mắt và uống đủ nước. Đồng thời, giữ môi trường sống sạch sẽ và tránh các tác nhân gây dị ứng để hạn chế tình trạng này. Nếu thâm mắt kéo dài hoặc kèm theo các dấu hiệu bất thường, bạn nên đi khám chuyên khoa Tai mũi họng tại các Bệnh viện uy tín để được tư vấn và điều trị kịp thời.
