Viêm xoang tái phát: Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị

Viêm xoang tái phát là gì?

Viêm xoang tái phát là tình trạng các đợt viêm xoang xuất hiện nhiều lần trong vòng 1 năm dù đã được điều trị. Người bệnh có thể bị tái phát từ 4 đợt/năm trở lên, thời gian hồi phục không triệt để hoặc tái nhiễm ngay trong khi khỏi bệnh trong thời gian ngắn. 

Viêm xoang tái phát có thể gặp ở cả trẻ em và người lớn, đặc biệt là người có cơ địa dị ứng, sức đề kháng kém hoặc thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm. So với viêm xoang cấp tính hay mãn tính, tình trạng viêm xoang này được coi như là giai đoạn chuyển tiếp, có nguy cơ trở thành viêm xoang mạn nếu không được điều trị dứt điểm. 

Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt mà còn có nguy cơ dẫn đến các biến chứng liên quan đến tai - mũi - họng và thần kinh. 

Viêm xoang tái phát là các đợt viêm xoang xuất hiện nhiều lần

Những nguyên nhân gây ra tình trạng viêm xoang tái phát

Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra tình trạng viêm xoang tái phát, một số nguyên nhân thường gặp bao gồm: 

• Nhiễm trùng đường hô hấp trên tái diễn: Cảm lạnh, cúm, viêm họng hoặc viêm amidan kéo dài là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến viêm xoang tái phát.
• Dị ứng: Cơ địa dị ứng với phấn hoa, lông động vật, nấm mốc hoặc bụi nhà khiến lớp niêm mạc xoang thường xuyên bị kích ứng, dễ bị viêm.
• Bất thường cấu trúc mũi: Lệch vách ngăn, polyp mũi hoặc VA quá phát có thể gây cản trở lưu thông dịch mũi, dẫn đến ứ đọng và viêm nhiễm.
• Môi trường sống ô nhiễm: Khói bụi, hóa chất công nghiệp, khói thuốc lá… làm suy yếu niêm mạc hô hấp và tăng nguy cơ viêm nhiễm.
• Suy giảm miễn dịch: Người có hệ miễn dịch yếu, bệnh mạn tính hoặc đang điều trị ức chế miễn dịch có nguy cơ cao bị viêm xoang tái phát.
• Điều trị không đúng hoặc không đủ: Tự ý ngưng thuốc khi chưa hết liệu trình, dùng kháng sinh không đúng loại hoặc liều lượng đều khiến viêm xoang dễ tái phát.
• Lạm dụng thuốc xịt mũi: Sử dụng thuốc co mạch kéo dài gây tổn thương niêm mạc mũi, làm tình trạng tắc nghẽn trở nên trầm trọng hơn.

Những triệu chứng thường gặp khi mắc bệnh

Các triệu chứng của bệnh thường khá giống với viêm xoang cấp nhưng xuất hiện nhiều đợt trong năm, mỗi đợt kéo dài từ vài ngày đến vài tuần. Những triệu chứng thường gặp bao gồm: 

• Đau nhức vùng xoang: Vùng trán, gò má, giữa hai mắt hoặc sau gáy – tùy thuộc vào xoang bị viêm.
• Chảy dịch mũi: Dịch thường có màu vàng hoặc xanh, có thể chảy ra phía trước hoặc xuống họng (gây viêm họng).
• Nghẹt mũi kéo dài, thường nặng hơn khi nằm.
• Mất hoặc giảm khứu giác, cảm giác mùi thay đổi.
• Ho nhiều, nhất là về đêm, do dịch chảy xuống họng.
• Đau đầu, mệt mỏi, sốt nhẹ, chán ăn.

Viêm xoang tái phát khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi kéo dài, giấc ngủ bị ảnh hưởng và giảm năng suất làm việc rõ rệt.

Người bệnh xuất hiện các triệu chứng thường gặp của viêm xoang

Biến chứng của viêm xoang tái phát

Nếu không được can thiệp điều trị đúng cách và kịp thời, bệnh viêm xoang tái phát có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như: 

• Viêm tai giữa: Do viêm lan từ mũi xoang qua ống vòi nhĩ.
• Viêm họng, viêm thanh quản, viêm phế quản: Do dịch mủ từ xoang chảy xuống. 
• Viêm mô quanh ổ mắt, áp xe mắt: Gây sưng đau, thậm chí ảnh hưởng đến thị lực. 
• Viêm màng não, áp xe não (khá hiếm gặp): Khi viêm lan từ xoang trán, xoang bướm vào não. 
• Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống người bệnh. 
• Trẻ bị viêm xoang kéo dài dẫn đến tình trạng biếng ăn, ngủ không ngon, chậm phát triển thể chất. 

Phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh

Khi xuất hiện các triệu chứng, người bệnh nên thăm khám và điều trị bệnh để đảm bảo không dẫn đến viêm xoang mạn tính. Một số phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh thường được chỉ định bao gồm

Phương pháp chẩn đoán

Để chẩn đoán bệnh chính xác tình trạng viêm xoang tái phát, bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng sẽ thực hiện một số phương pháp chẩn đoán như sau:

• Hỏi bệnh sử: Tần suất bệnh tái phát, tiền sử dị ứng, các bệnh lý về hô hấp kèm theo. 
• Khám lâm sàng và nội soi mũi xoang: Kiểm tra vùng niêm mạc, mủ, polyp mũi. 
• Chụp X-quang hoặc CT: Giúp phát hiện dị tật cấu trúc, mức độ viêm. 
• Xét nghiệm dịch mũi: Khi nghi ngờ nhiễm khuẩn kháng thuốc viêm nặng kéo dài. 

Phương pháp điều trị

Hiện nay có 2 phương pháp điều trị chính cho bệnh viêm xoang tái phát, bao gồm:

• Điều trị nội khoa: Phần lớn trường hợp mắc bệnh đều được kiểm soát bằng thuốc như thuốc kháng sinh, thuốc khám viêm, thuốc xịt mũi corticoid, thuốc kháng histamin,...
• Điều trị ngoại khoa: Nếu áp dụng điều trị nội khoa không đạt hiệu quả hoặc có bất thường về giải phẫu có thể được chỉ định can thiệp ngoại khoa như phẫu thuật nội soi xoang hoặc nạo VA (ở trẻ em). 

Phần lớn các trường hợp đều điều trị nội khoa

Xem thêm:

• Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa viêm xoang mũi
  
• Viêm xoang cấp là nặng hay nhẹ? Cách chữa bệnh tại nhà?
  

Biện pháp phòng ngừa viêm xoang tái phát

Hình thành những thói quen và thay đổi môi trường sống có thể cải thiện và kiểm soát đáng kể tình trạng viêm xoang tái phát. Cụ thể:

• Tránh tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng (phấn hoa, lông chó mèo, bụi mịn,...)
• Đeo khẩu trang khi ra đường để hạn chế khói bụi, khói thuốc. 
• Rửa mũi thường xuyên bằng nước muối sinh lý. 
• Duy trì độ ẩm không khí trong phòng, đặc biệt vào mùa hanh khô. 
• Tăng cường sức đề kháng như bổ sung vitamin C, nghỉ ngơi hợp lý. 
• Giữ ấm cơ thể khi trời lạnh, đặc biệt vùng mũi - cổ. 
• Không tự ý sử dụng thuốc kháng sinh hoặc xịt mũi. 
• Tái khám định kỳ nếu có cơ địa dị ứng và tiền sử bệnh viêm xoang lâu năm. 

Viêm xoang tái phát là bệnh lý thường gặp nhưng có thể kiểm soát nếu người bệnh tuân thủ điều trị và chủ động phòng tránh các yếu tố nguy cơ. Chính vì vậy, khi phát hiện các triệu chứng và có kế hoạch điều trị đúng cách không chỉ ngăn ngừa biến chứng mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh. 

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về bệnh viêm xoang tái phát. Nếu Quý khách có bất kỳ thắc mắc hoặc câu hỏi nào liên quan có thể liên hệ Bệnh viện Đa khoa Phương Đông qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được nhân viên tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng.