Bụi vào mắt bị cộm: Dấu hiệu nhận biết và nguyên tắc xử lý

Phương Loan

04-12-2025

goole news
16

Bụi vào mắt bị cộm là phản ứng bảo vệ tự nhiên của mắt khi có dị vật xuất hiện trong giác mạc và kết mạc. Tuy tình trạng này không quá nguy hiểm nhưng nếu xử trí sai cách có thể khiến vùng niêm mạc bộ phận bị trầy xước, tạo điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây hại xâm nhập và làm tăng nguy cơ viêm nhiễm.

Nguyên nhân gây cảm giác bụi vào mắt bị cộm

Bề mặt kết mạc và giác mạc chứa nhiều dây thần kinh cảm giác, dễ bị kích thích bởi những tác nhân rất nhỏ. Khi bụi, cát, lông mi hay mảnh vụn vô tình rơi hay lót vào mắt, sẽ tiếp xúc với khu vực này, gây ra cảm giác cộm, ngứa ngáy, khó chịu.

Nguyên nhân gây cảm giác bụi vào mắt bị cộm

Nguyên nhân gây cảm giác bụi vào mắt bị cộm

Theo cơ chế bảo vệ tự nhiên của cơ thể, mắt sẽ kích hoạt tuyến lệ tăng tiết nước mắt để rửa trôi các dị vật ra bên ngoài. Quá trình này cũng đi kèm với cảm giác cộm, xốn, khó chịu nhằm cảnh báo về sự tồn tại của bụi trong mắt.

Dấu hiệu nhận biết bụi vào mắt bị cộm

Bệnh nhân cần nhận diện sớm được tình trạng bụi vào mắt bị cộm để có hướng xử trí lập tức, kịp thời và nhanh chóng. Dưới đây là một số biểu hiện mà bạn nên chú ý:

  • Mắt có cảm giác cộm như có vật cứng, khi chớp mắt gặp các vấn đề khó chịu.
  • Mắt đỏ, chảy nước mắt nhiều để hỗ trợ quá trình rửa trôi bụi bẩn.
  • Bụi vào mắt gây ra các phản ứng kích ứng, khiến mắt ngứa, cay, nhưng cần tránh dụi tay mạnh làm tổn thương giác mạc.
  • Mắt nhạy cảm với ánh sáng, dễ bị chói mắt trong điều kiện ánh sáng mạnh.
  • Nước mắt tiết quá nhiều khiến tầm nhìn bị hạn chế, mờ, không được rõ nét.

Dấu hiệu nhận biết mắt bị cộm do bụi, lông vật nuôi, lông mi bay vào mắt

Dấu hiệu nhận biết mắt bị cộm do bụi, lông vật nuôi, lông mi bay vào mắt

Nếu nhận thấy các triệu chứng dưới đây, bạn có thể nghi ngờ mắt đang gặp vấn đề liên quan đến kích ứng, tổn thương nhẹ do bụi. Quá trình loại bỏ bụi cần hết sức thận trọng, tránh khiến tình trạng tiến triển nghiêm trọng.

Cách lấy bụi ra khỏi mắt an toàn

Cách xử trí bụi vào mắt bị cộm phần lớn chỉ cần chớp nhanh mắt, di chuyển mắt vòng tròn vài lần để đẩy dị vật ra ngoài một cách tự nhiên. Hướng can thiệp dưới đây phù hợp hơn với tình trạng cộm kéo dài, cát hoặc lông động vật nằm ở sâu bên trong.

Trước khi lấy bụi ra khỏi mắt, xử trí tình trạng cộm khó chịu, người bệnh cần lưu ý nguyên tắc vàng khi can thiệp. Tuyệt đối không đưa tay dụi mạnh vào mắt, khiến dị vật cọ xát mạnh vào giác mạc gây trầy xước, khiến tình trạng tổn thương tiến triển nghiêm trọng hơn.

Các bước thao tác về cơ bản như sau:

  • Bước 1: Trước khi đưa tay lên vùng mắt, bệnh nhân cần đảm bảo bàn tay được vệ sinh sạch sẽ với xà phòng và nước sạch.
  • Bước 2: Chớp mắt liên tục trong vài giây để kích thích tuyến lệ hoạt động, tạo điều kiện thuận lợi cho dị vật trôi ra bên ngoài.
  • Bước 3: Sử dụng nước muối sinh lý hoặc nước mắt nhân tạo nhỏ trực tiếp vào mắt, tiếp tục chớp mắt để đẩy nhanh quá trình loại bỏ bụi bẩn.
  • Bước 4: Lấy nước sạch rửa sạch lại mắt, chú ý lực nước nhẹ nhàng, không phụt quá manh khiến niêm mạc mắt bị tổn thương.

Các bước xử lý tình trạng cộm mắt do bụi bay vào mắt

Các bước xử lý tình trạng cộm mắt do bụi bay vào mắt

Khi nào bụi vào mắt bị cộm phải khám bác sĩ?

Bụi vào mắt bị cộm phần lớn không quá nguy hiểm, cũng ít trường hợp tác động đến chất lượng cuộc sống sinh hoạt thường ngày. Song nếu nhận thấy các dấu hiệu bất thường dưới đây, cần nhanh chóng thăm khám chuyên khoa Mắt:

  • Sau khi rửa mắt, chớp mắt liên tục nhưng cảm giác cộm không thuyên giảm hay biến mất.
  • Mắt đau nhức dữ dội cần nghi ngờ tình trạng viêm nhiễm, giác mạc bị tổn thương.
  • Thị lực bị giảm sút sau khi bụi hay dị vật bay vào mắt, có thể cảnh báo viêm giác mạc hoặc tổn thương mắt.
  • Nghi ngờ dị vật kẹt trong mắt là mảnh thủy tinh, kim loại hoặc hóa chất, cần sớm can thiệp xử trí phòng ngừa viêm nhiễm.
  • Dị vật ghim quá sâu vào mắt, không thể tự rửa trôi bằng các biện pháp can thiệp tại nhà.
  • Mắt sưng đỏ, chảy mủ, tiết ghèn nhiều cho biết các bệnh lý liên quan như đau mắt đỏ, viêm nhiễm.

Dấu hiệu nhận biết bụi vào mắt bị cộm cần khám bác sĩ chuyên khoa

Dấu hiệu nhận biết bụi vào mắt bị cộm cần khám bác sĩ chuyên khoa

Nhiều người xuất hiện cảm giác mắt bị cộm nhưng không có bụi khi tự kiểm tra, có thể cảnh báo các bệnh lý như viêm kết mạc, sạn vôi ở mắt, khô mắt, lẹo mắt, dị ứng hoặc viêm giác mạc. Đây đều là những tình trạng cần được can thiệp, xử trí y tế kịp thời, ngăn chặn các biến chứng không mong muốn.

Biện pháp phòng ngừa bụi vào mắt

Để hạn chế tình trạng bụi vào mắt bị cộm, gây ra các cảm giác khó chịu kéo dài trong vài phút hoặc vài giờ đồng hồ, bạn cần chủ động áp dụng những biện pháp phòng ngừa cụ thể dưới đây:

  • Khi cần di chuyển trên đường, làm việc tại môi trường nhiều bụi bẩn, dị vật cần đeo kính mắt bảo vệ, ngăn chặn sự xâm nhập không mong muốn.
  • Dùng kính râm để bảo vệ mắt tránh khỏi các tác động tiêu cực từ tia UV, gió và môi trường xung quanh.
  • Chú ý không tùy tiện đưa tay lên mắt, đảm bảo vệ sinh sạch sẽ để vi khuẩn, virus không xâm nhập vào bên trong gây hại.
  • Đều đặn sử dụng nước mắt nhân tạo, nước mắt sinh lý để vệ sinh mắt, đảm bảo mắt luôn đủ độ ẩm cần thiết.
  • Kiểm tra sức khỏe mắt định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến mắt cần xử trí, loại bỏ các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn.
  • Tránh tiếp xúc gần với các chất kích thích, hóa chất hoặc nguồn nước ô nhiễm khiến mắt bị cộm.

Hướng phòng ngừa tình trạng cộm mắt do dính bụi

Hướng phòng ngừa tình trạng cộm mắt do dính bụi

Bụi vào mắt bị cộm là tình trạng cần được xử trí kịp thời, nhanh chóng để đảm bảo tính an toàn và sức khỏe thị lực. Chủ quan để dị vật ở lại trong mắt, theo thời gian có thể gây ra các vết trầy xước, khiến giác mạc bị viêm loét, nhiễm trùng, tiềm ẩn nguy cơ mù vĩnh viễn.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Phường Đông Ngạc, Thành phố Hà Nội, Việt Nam
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

6

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

ThS.BS

PHÍ THÙY LINH

Trưởng đơn nguyên Mắt
19001806 Đặt lịch khám