Chăm sóc và kiêng cữ sau mổ thai ngoài tử cung

Mang thai ngoài tử cung nguy hiểm như thế nào?

Mang thai ngoài tử cung hay gọi cách khác là chửa ngoài tử cung là tình trạng trứng sau khi thụ tinh không về tử cung mà lại làm tổ và phát triển ở vị trí khác, phổ biến nhất là vòi trứng. Thai ngoài dạ con là một trong những biến chứng thai kỳ nguy hiểm, đe dọa đến sức khỏe sinh sản và tính mạng người mẹ.

Chửa ngoài dạ con có thể đe dọa đến tính mạng người mẹ

Những năm gần đây, tỷ lệ mang thai ngoài tử cung ngày càng có xu hướng gia tăng. Số liệu thống kê ở châu Âu cho thấy, tỷ lệ này là 1/100 tổng số trường hợp mang thai. Còn ở Việt Nam là 1/250 đến 1/300 tổng số trường hợp mang thai.

Việc chửa ngoài dạ con nếu không được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như:

• Xuất huyết nội: khối thai ngoài dạ con vỡ khiến thai phụ chảy máu trong ồ ạt, điều này cực kỳ nguy hiểm, có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được cấp cứu, can thiệp kịp thời.
• Tổn thương ống dẫn trứng: điều trị chậm trễ gây tổn thương ống dẫn trứng, làm tăng nguy cơ thai ngoài tử cung ở các lần mang thai kế tiếp.
• Trầm cảm: cú sốc tâm lý vì mất con cùng với sự lo lắng cho lần mang thai tiếp theo có thể khiến thai phụ rơi vào trạng thái stress kéo dài, thậm chí là trầm cảm.

Chi phí cho 1 ca mổ chửa ngoài tử cung phụ thuộc vào bệnh viện cũng như phương pháp thực hiện. Với phẫu thuật nội soi thì chi phí dao động từ 17-22 triệu, phẫu thuật mổ bụng là từ 20-27 triệu.

Tình trạng sức khỏe phụ nữ sau mổ thai ngoài tử cung

Hiện nay, mổ thai ngoài tử cung có 2 phương pháp là mổ nội soi và mổ mở ổ bụng. Trong đó:

• Mổ nội soi: áp dụng trong trường hợp kích thước khối thai còn nhỏ và chưa bị vỡ. Với phương pháp này người bệnh không bị đau đớn nhiều sau mổ, không cần dùng thuốc gây mê, không cần dùng nhiều kháng sinh sau mổ. Do đó, sức khỏe hồi phục nhanh chóng, có thể xuất viện sau mổ 48h và sớm trở lại với công việc, sinh hoạt hàng ngày.

Tình trạng sức khỏe sau mổ thai ngoài dạ con tùy vào thể trạng, phương pháp thực hiện

• Mổ mở bụng: áp dụng trong trường hợp khối thai bị vỡ, gây xuất huyết nghiệm trọng. Cũng vì thế mà sau mổ bệnh nhân có thể thấy đau đớn, mất máu nhiều, cơ thể suy nhược, có nguy cơ cao bị dính vùng bụng, thời gian nằm viện cũng kéo dài. Do đó, chế độ nghỉ ngơi cần đặc biệt chú trọng hơn.

Một số biến chứng sau mổ thai ngoài tử cung thường gặp

• Sốt cao: đây là dấu hiệu của viêm nhiễm, ngoài ra còn là nguyên nhân của vết mổ chưa lành, bị bung chỉ chưa lành hẳn. Nếu người bệnh có kèm theo các triệu chứng khác như mệt mỏi, khó chịu, choáng váng thì cần đi khám ngay.
• Vết mổ bị sưng: kèm theo nóng, đỏ, đau có thể do nhiễm trùng, bung chỉ. Tình trạng này có thể dẫn đến chảy máu gây hậu quả nghiêm trọng cho bệnh nhân. Do đó, bạn cầm chăm sóc vết thương cẩn thận, tránh nhiễm trùng.

Những biến chứng có thể gặp phải sau phẫu thuật thai ngoài tử cung

• Đau bụng nhiều: đau bụng có thể là do vết mổ chưa lành, bị sưng, bục chỉ gây chảy máu, đe dọa đến tính mạng người bệnh.
• Chảy máu vết mổ: chảy máu vết mổ nội soi là biến chứng nguy hiểm. Nếu máu chảy nhanh và nhiều có thể gây tử vong. Do đó, người bệnh sau mổ nên theo dõi sức khỏe thường xuyên, sớm phát hiện bất thường nếu có để xử lý kịp thời.

Bác sĩ sẽ hẹn lịch tái khám sau mổ thai ngoài tử cung, chị em cần chú ý để đi đúng lịch, trường hợp trước lịch hẹn có bất thường thì cần đến ngay viện để được bác sĩ kiểm tra, chẩn đoán.

Chăm sóc người bệnh chửa ngoài tử cung

Để cơ thể sớm hồi phục, vết mổ nhanh lành, hạn chế những biến chứng không đáng có thì người bệnh nên lập kế hoạch chăm sóc và kiêng cữ sau mổ thai ngoài tử cung. Dưới đây là chế độ chăm sóc cho người bệnh được đưa ra bởi chuyên gia, chị em tham khảo và thực hiện.

1. Những thực phẩm nên ăn

• Cá tươi: cá tươi chứa nhiều chất dinh dưỡng phù hợp cho việc phục hồi sức khỏe người mới trải qua phẫu thuật, người cơ thể suy nhược. Các loại cá biển như cá hồi, cá ngừ, cá thu,... cung cấp axit béo, omega-3, sắt giúp tái tạo máu trong cơ thể, thúc đẩy quá trình hồi phục cơ thể.

Cá tươi là thực phẩm tốt cho người phẫu thuật thai ngoài dạ con

• Thịt lợn: là loại thịt lành tính và giàu protein, chất béo cùng các loại axit amin, vitamin, chất khoáng cần thiết cho cơ thể như kẽm, selen, phốt pho, vitamin B12, sắt,... giúp vết thương nhanh lành và cơ thể mau hồi phục.
• Thịt gà: sau khi mổ lấy thai ngoài dạ con, cơ thể người mẹ sẽ bị suy kiệt, mệt mỏi, tâm lý đau buồn gây ảnh hưởng đến giấc ngủ nên cần được tĩnh dưỡng nhiều hơn. Trong thịt gà chứa hàm lượng axit amin có tên tryptophan giống như thuốc an thần giúp làm dịu hệ thần kinh, mang lại giấc ngủ ngon và sâu hơn. Ngoài ra thịt gà còn có chứa vitamin B6 thúc đẩy việc trao đổi chất trong cơ thể.
• Lòng đỏ trứng gà: trứng gà chứa hàm lượng chất béo (lecithin) giúp cơ thể điều hòa cholesterol, ngăn ngừa tích lũy cholesterol trong máu đồng thời thúc đẩy quá trình phân tác - đào thải cholesterol ra khỏi cơ thể. Ngoài ra, trứng còn chứa nhiều vitamin, protein,... thích hợp cho chị em sau phẫu thuật.

Sau mổ thai ngoài dạ con nên uống sữa tươi hàng ngày

• Sữa: với những ai đang cần hồi phục sức khỏe thì sữa là vô cùng cần thiết, nguyên nhân là do trong sữa chứa đủ các nhóm chất cần thiết cho cơ thể như vitamin A-B1-B2, protein, đường, lipit, kali,... Uống sữa tươi hàng ngày còn giúp chống lại các nhiễm khuẩn tại vết mổ.
• Rau xanh và trái cây: đây là những thực phẩm bạn cần ăn hàng ngày, nguồn vitamin dồi dào có trong rau xanh, trái cây giúp hệ tiêu hóa làm việc tốt hơn, bổ sung chất xơ và chất sắt giúp cải thiện tình trạng thiếu máu do mất trong trong khi phẫu thuật.

2. Thực phẩm không nên ăn

Bên cạnh những thực phẩm cần bổ sung thì bạn cũng cần chú ý tránh xa những thực phẩm dưới đây để không ảnh hưởng đến vết mổ cũng như không cản trở quá trình hồi phục sức khỏe.

• Rau muống, đồ nếp, tôm, lòng trắng trứng gà: đây là nhóm thực phẩm người sau phẫu thuật cần kiêng kị vì chúng sẽ gây viêm, mưng mủ, sưng tấy, ngứa ngáy tại vết mổ đồng thời tạo sẹo lồi, sẹo loang mất thẩm mỹ.

Nhóm thực phẩm không nên ăn sau mổ thai ngoài dạ con

• Thực phẩm tính hàn như cua, ốc, baba, thịt trâu: những thực phẩm này gây ức chế sự ngưng tụ máu, cản trở quá trình cầm máu hậu phẫu dẫn tới vết thương khó lành hơn.
• Đậu và sữa đậu nành: với người sức khỏe bình thường thì đậu và các chế phẩm từ đậu có giá trị dinh dưỡng cao, rất tốt. Tuy nhiên với người sau mổ thì tuyệt đối không ăn do trong đậu chứa phytate  gây khó khăn cho việc hấp thụ sắt và quá trình tái tạo máu của cơ thể. 
• Gừng: gừng chứa chất gây co thắt tử cung, làm tử cung bị cọ xát, tổn thương, nặng hơn là xuất huyết nên chị em chú ý tránh xa loại gia vị này.
• Gia vị cay nóng, chất kích thích: đồ cay nóng, chất kích thích như rượu, bia, cafe,... rất hại cho sức khỏe, nhất là người mới phẫu thuật. Chúng khiến tử cung lâu phục hồi, làm vết mổ mưng mủ, lở loét.

3. Tránh để cơ thể nhiễm lạnh

Nếu bạn dùng nước lạnh quá sớm sau mổ sẽ dễ khiến vết mổ và cơ thể nhiễm lạnh, nhiễm bệnh như ốm sốt, viêm nhiễm,... Do đó, thay vì dùng nước lạnh, hãy dùng nước ấm để rau, tắm rửa nhẹ nhàng.

Kiêng cữ sau mổ thai ngoài tử cung

Với phụ nữ sau mổ thai ngoài tử cung cần chú ý kiêng cữ 2 vấn đề sau để đảm bảo sức khỏe, tránh ảnh hưởng đến lần mang thai tiếp theo, cụ thể đó là:

• Kiêng quan hệ vợ chồng: việc mổ thai có ảnh hưởng đến tử cung, vết mổ cũng chưa lành hoàn toàn nên cần kiêng quan hệ tình dục ít nhất 6 tháng để hồi phục hoàn toàn cơ thể. Nếu có quan hệ cần sử dụng các biện pháp tránh thai an toàn, thời gian có thai lại nên tham khảo ý kiến bác sĩ sản phụ khoa.

Kiêng quan hệ sau phẫu thuật thai ngoài tử cung

• Kiêng làm việc nặng và đi lại nhiều: cơ thể sau phẫu thuật còn rất yếu, cần có thời gian để hồi phục. Do đó, chị em nên hạn chế vận động mạnh, tránh làm việc nặng hoặc chạy nhảy, leo cầu thang,.. Hãy chú ý nghỉ ngơi nhẹ nhàng trong khoảng 2 tuần đầu sau mổ, tránh đi lại nhiều và tránh tập luyện thể thao.

Phẫu thuật thai ngoài dạ con ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe người mẹ. Do đó, chăm sóc và kiêng cữ sau mổ thai ngoài dạ con là điều hết sức cần thiết để cơ thể sớm phục hồi và có được sức khỏe tốt nhất cho kế hoạch mang thai kế tiếp. BVĐK Phương Đông cung cấp dịch vụ thai sản chất lượng cao với nhiều ưu đãi hấp dẫn, đội ngũ bác sĩ có chuyên môn cao cùng hệ thống trang thiết bị hiện đại bậc nhất. Gọi ngay đến số 1900 1806 để được tư vấn chi tiết.