Dấu hiệu tinh trùng yếu là gì? Có mấy cách? Hướng dẫn kiểm tra

Tìm hiểu về tinh trùng yếu

Thế nào là tinh trùng yếu?

Tinh trùng yếu là hiện tượng suy giảm chất lượng tinh trùng. Tình trạng này được đánh giá qua các dấu hiệu tinh trùng yếu và các chỉ số cụ thể như sau:

• Số lượng tinh trùng thấy được <75%
• Số lượng tinh trùng di động nhanh <25%
• Lượng tinh dịch < 2ml, số lượng tinh trùng ít hơn 40 triệu con

Các yếu tố xác định sức khoẻ tinh trùng

Chất lượng tinh trùng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Các yếu tố được xem xét bao gồm:

• Số lượng tinh trùng: Nếu trong mỗi mililit tinh dịch chứa <15 triệu tinh trùng thì đây có thể là dấu hiệu tinh trùng yếu. 

Tinh trùng yếu được phát hiện bằng cách nào là câu hỏi nhiều đấng mày râu quan tâm

• Hình thái tinh trùng: Tinh trùng bình thường có đầu hình oval và đuôi dài. Các bộ phận này phối hợp với nhau để tinh trùng có thể di chuyển được. Nếu trong tinh dịch đồ phát hiện nhiều tinh trùng dị dạng thì khả năng cao các tinh trùng này có vấn đề.
• Sự di động của tinh trùng: Dưới từ 40-45% tinh trùng có khả năng di động tốt cảnh báo tình trạng sức khoẻ không quá tốt của tinh trùng.

Các dấu hiệu tinh trùng yếu nhận biết tại nhà

Như đã lý giải ở trên, chất lượng tinh trùng yếu hay khoẻ không thể cảm nhận được bằng cảm quan. Dấu hiệu rõ thấy nhất của tinh trùng yếu đó là vô sinh. Sau khoảng 1 năm quan hệ vợ chồng đều đặn, không sử dụng các biện pháp tránh thai mà vẫn không có con thì cặp đôi cần thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ để đánh giá sức khoẻ tinh trùng.

Theo các chuyên gia Sản khoa, sau đây là các dấu hiệu tinh trùng yếu. Bạn cũng có thể theo dõi để thực hiện các cách kiểm tra tinh trùng mạnh hay yếu tại nhà như sau:

Tinh dịch loãng, số lượng ít

Quan sát bằng mắt thường, chúng ta dễ thấy tinh dịch của bệnh nhân không có độ nhớt, dính như thông thường mà loãng như nước vo gạo. Đây là biểu hiện của tinh trùng số lượng ít, chất lượng thấp, tức khả năng sinh sản của nam giới đang bị ảnh hưởng tiêu cực. 

Tinh dịch loãng, ít tinh trùng là dấu hiệu tinh trùng yếu

Tinh dịch không hóa lỏng

Thông thường sau khi xuất tinh khoảng 15 - 30 phút, tinh dịch khỏe mạnh sẽ tự động hoá lỏng mà không còn bết dịch. Nếu tinh dịch không thể tự hóa lỏng trong khoảng thời gian trên mà vẫn đông đặc thì chính là dấu hiệu tinh trùng yếu. 

Tinh dịch vón cục 

Hiện tượng này được nhận biết qua những hạt trắng nhỏ như hạt cơm, khi bóp vào mịn như bột xuất hiện trong tinh dịch của nam giới. Khi đó, tinh dịch dễ bị chết, khó di chuyển để thụ tinh cho trứng. Đây là cách nhận biết tinh trùng yếu đơn giản bằng mắt thường.

Tinh dịch bị đông đặc

Ở nhiệt độ 37 độ C, tinh dịch từ trạng thái sệt, quánh sẽ hóa lỏng sau trong chưa tới 60 phút. Nếu tình trạng hóa lỏng không diễn ra hoặc chỉ hóa lỏng một phần thì đó là dấu hiệu cho thấy tinh dịch bị đông đặc, dấu hiệu này cho thấy tinh trùng khó di chuyển đến gặp trứng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả thụ thai. 

Tinh dịch đặc cũng cảnh báo tình trạng bất thường cần lưu ý

Tinh dịch có màu sắc và mùi bất thường

Cách kiểm tra tinh trùng mạnh hay yếu tại nhà mà ai cũng có thể thực hiện là đánh giá màu sắc và mùi hương của tinh dịch. Tinh dịch bình thường sẽ có mùi tanh đặc trưng, không hôi, màu ngả vàng hoặc trắng.

Vì thế, bạn dễ dàng nhận ra các tinh binh bất thường qua các dấu hiệu tinh trùng yếu như sau:

• Tinh dịch có màu vàng hoặc xanh: Rất có thể người đàn ông đang mắc các bệnh viêm nhiễm hệ sinh dục như viêm niệu đạo, viêm mào tinh, viêm tiền liệt tuyến,... Ngoài ra, một số người trước đây không xuất tinh và phóng tinh trở lại được cũng có tinh dịch màu sắc khác thường. 
• Tinh dịch màu nâu: Tinh dịch lẫn máu thường có màu nâu, kèm theo các triệu chứng như đau bụng, đau tức dương vật,...

Màu sắc và mùi bất thường cũng cảnh báo tình trạng tinh trùng yếu

Nguyên nhân dẫn tới tinh trùng yếu

Tất cả những yếu tố khiến tinh hoàn, vùng dưới đồi và tuyến yên hoạt động bất thường đều ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng. Bao gồm:

Nguyên nhân bệnh lý

• Giãn tĩnh mạch thừng tinh: Các tĩnh mạch ở lớp da bao quanh tinh hoàn giãn to, khiến máu ứ trệ, không di chuyển được. Đồng thời, nhiệt độ tinh hoàn tăng lên làm tổn thương DNA tinh trùng khiến chúng ít hơn, hay bị dị dạng và di chuyển yếu hơn.
• Nhiễm trùng: Các bệnh lý viêm niệu đạo, viêm mào tinh, bệnh lây qua đường tình dục,... đều khiến bộ phận sinh dục sưng viêm. giải phóng các gốc tự do tấn công tinh trùng. Ngoài ra. chúng còn vô tình tạo ra sẹo trên đường di chuyển, cản trở quá trình di chuyển của tinh binh. Tất nhiên, một số tác nhân như vi khuẩn Chlamydia còn có thể tấn công trực diện, khiến chất lượng tinh trùng sụt giảm.  
• Bệnh tự miễn khiến hệ miễn dịch tổng thể bị tấn công: Điều này kéo theo các tế bào tinh hoàn bị tổn thương và giảm sản xuất tinh trùng. Mặt khác, mất đi hàng rào hệ miễn dịch, các kháng thể càng có cơ hội tấn công mạnh mẽ, cản trở khả năng di chuyển và thụ tinh
• Các khối u ở tinh hoàn, tuyến thượng thận, u tuyến yên: Tế bào phát triển bất thường tiết ra hormone gây rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh.
• Mất cân bằng nội tiết tố: Rối loạn testosterone, FSH, LH, thiếu vitamin D cũng gián tiếp gây sức ép lên sự phát triển của tinh trùng.

Nguyên nhân môi trường

Các dấu hiệu tinh trùng yếu có thể là hệ quả của các môi trường đặc thù khi nam giới phải tiếp xúc thường xuyên với:

• Hóa chất công nghiệp: benzene, xylene, toluene, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, dung môi hữu cơ, vật liệu sơn,....
• Kim loại nặng: chì,...
• Tia xạ…

Tất cả những nhân tố này đều có thể khiến cơ thể người đàn ông bị phơi nhiễm. Thời gian phơi nhiễm càng lâu, ảnh hưởng đến khả năng sinh tinh, chất lượng của tinh trùng càng lớn.

Thường xuyên làm việc trong môi trường hóa chất độc hại cũng là lý do khiến chất lượng tinh trùng giảm xuống

Lối sống và các nguyên nhân khác

• Thường xuyên uống rượu bia, hút thuốc lá gây ảnh hưởng rất lớn lên sức khỏe sinh sản
• Hay bị căng thẳng, trầm cảm hoặc phải chịu áp lực công việc kéo dài khiến chất lượng tinh trùng giảm sút
• Người bị béo phì, thừa cân dễ bị mất cân bằng nội tiết tố, gây ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh

Làm thế nào để biết tinh trùng của mình có yếu hay không?

Ngay sau khi nắm được các dấu hiệu tinh trùng yếu và tự đối chiếu, bạn nên đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác. Một trong các cách đánh giá chất lượng tinh trùng thường thấy là xét nghiệm tinh dịch đồ. Bác sĩ sẽ lấy tinh dịch từ người bệnh rồi mang đi phân tích số lượng, khả năng di động và hình thái của tinh trùng. 

Bên cạnh đó, bác sĩ có thể chỉ định kết hợp cùng:

• Siêu âm tinh hoàn
• Định lượng hormon tuyến yên, hormone nam giới
• Xét nghiệm nước tiểu sau xuất tinh để kiểm tra bệnh nhân có bị xuất tinh ngược hay không
• Phân tích gen
• Sinh thiết tinh hoàn
• Siêu âm tiền liệt tuyến

Xét nghiệm tinh dịch đồ là phương pháp được sử dụng để đánh giá chất lượng tinh trùng

Cách điều trị và phòng ngừa tình trạng yếu tinh trùng

Cách điều trị tinh trùng yếu

Không có phương pháp điều trị cố định cho các trường hợp tinh trùng yếu mà phải phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. 

• Thay đổi lối sống lành mạnh, xây dựng chế độ ăn giàu dinh dưỡng, rèn luyện thể dục thể thao đều đặn
• Sử dụng thuốc kháng sinh cho các trường hợp bệnh nhân mắc bệnh viêm nhiễm
• Liệu pháp hormon và thuốc nội tiết khi người bệnh mất cân bằng nội tiết tố
• Phẫu thuật được áp dụng nếu nguyên nhân tinh trùng yếu là giãn tĩnh mạch thừng tinh hay tắc ống dẫn tinh

Cách phòng ngừa và cải thiện chất lượng tinh trùng

Theo các chuyên gia y tế, chưa có biện pháp nào có thể khẳng định chắc chắn thực hiện theo sẽ giúp phóng tinh trùng yếu. Dưới đây là một số cách giúp hạn chế nguy cơ gây ra tình trạng tinh trùng yếu:

• Không để béo phì, duy trì cân nặng lý tưởng: Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra BMI - chỉ số khối của cơ thể có mối liên quan với sự suy giảm chất lượng và khả năng di động của tinh trùng. Vì vậy một mức cân nặng hợp lý sẽ giúp ích cho sức khỏe nói chung và sức khỏe sinh sản nói riêng.

Cần giảm cân ngay nếu bạn thừa cân, béo phì

• Chế độ ăn uống khoa học: bổ sung nhiều rau xanh, trái cây vào bữa ăn hàng ngày vì các loại thực phẩm này giàu chất chống oxy hóa có thể giúp cải thiện sức khỏe của tinh trùng.
• Chế độ tập luyện hợp lý: thể dục thể thao giúp tăng hoạt độ của những enzym chống oxy hoá, bảo vệ tinh trùng. Nên tập luyện ít nhất 30 phút mỗi ngày, 1 tuần 5 lần.
• Mặc thoáng mát: Điều này tưởng chừng đơn giản nhưng cánh mày râu rất ít khi chú ý, tăng nhiệt độ bìu có thể gây hại tới quá trình sản xuất tinh trùng.
• Phòng các bệnh lây truyền qua đường tình dục: bệnh chlamydia, lậu,… có thể gây vô sinh ở nam giới. Để phòng tránh hiệu quả, hãy sử dụng bao cao su mỗi khi quan hệ tình dục, chung thủy một vợ một chồng để không mắc bệnh.

Cần luyện tập thể dục thể thao phù hợp

• Nói không với thuốc lá
• Hạn chế tối đa đồ uống có cồn
• Tránh xa các độc tố hoá học: Theo một số nghiên cứu của Mỹ phơi nhiễm thuốc trừ sâu, chì và các chất độc khác có thể ảnh hưởng tới số lượng cũng như chất lượng tinh trùng. Mặc quần áo và trang bị bảo hộ, tránh để da tiếp xúc trực tiếp với hóa chất nếu công việc cần phải làm.

Câu hỏi liên quan

Kết quả tinh dịch đồ thế nào là yếu?

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các tiêu chí để chẩn đoán tinh trùng yếu bao gồm:

• Số lượng tinh trùng:

- Ít hơn 15 triệu tinh trùng/ml trong một lần xuất tinh

- Ít hơn 39 triệu tinh trùng tổng số trong một lần xuất tinh

• Độ di động tinh trùng:

- Ít hơn 40% tinh trùng di động (a +b)

- Hoặc ít hơn 30% tinh trùng di động tiến triển (a + b)

• Hình thái tinh trùng: Ít hơn 4% tinh trùng bình thường

Tinh trùng yếu có con được không?

Có thể

Bởi tỷ lệ thụ thai còn phụ thuộc vào yếu tố từ phía người vợ. Hơn nữa, trong số hàng triệu tinh trùng được giải phóng mỗi lần xuất tinh thì vẫn có tỷ lệ nhỏ tinh trùng khỏe mạnh đủ khả năng để thụ thai.

Tuy nhiên, phải lưu ý rằng, nếu tỷ lệ có thai tự nhiên của nam nữ giới bình thường từ 8 - 10% thì tỷ lệ này ở cặp vợ chồng mà người chồng có tinh trùng yếu là thấp hơn rất nhiều.

Tinh trùng yếu có chữa được không?

Tình trạng bất thường này hoàn toàn có thể cải thiện và chữa trị dứt điểm nếu người bệnh phát hiện và chủ động điều trị sớm.

Nếu bạn đang tìm hiểu Bệnh viện uy tín để thực hiện thăm khám Nam khoa hoặc đánh giá chất lượng tinh trùng thì Khoa Nam học - Bệnh viện Đa khoa Phương Đông là địa chỉ đáng tin cậy. Thực hiện khám chữa theo định hướng điều trị Thân - Tâm - Trí, mọi khách hàng sẽ được đảm bảo sự riêng tư, an toàn và dễ chịu. Hệ thống phòng phẫu thuật vô khuẩn, một chiều, các trang thiết bị đầy đủ, hiện đại giúp người bệnh rút ngắn thời gian điều trị và tiết kiệm thời gian, chi phí di chuyển, chữa bệnh. 

Phẫu thuật giãn tĩnh mạch thừng tinh tại Bệnh viện Đa Khoa Phương Đông

Trực tiếp khám chữa bởi các bác sĩ, chuyên gia Nam khoa đã thành công điều trị cho nhiều ca khó, mang lại hạnh phúc cho nhiều gia đình, Bệnh viện Đa Khoa Phương Đông tự tin là địa điểm khám chữa bệnh đáng cân nhắc cho phần lớn anh em. 

Có thể nói, dấu hiệu tinh trùng yếu được xem xét từ số lượng tinh trùng, kết cấu, màu sắc và mùi hương tinh dịch. Vì các yếu tố này không thể đánh giá chủ quan nên phần lớn người bệnh nên chủ động đến các cơ sở Y tế uy tín để được hỗ trợ và chẩn đoán chính xác.