Huyết khối tĩnh mạch thường diễn tiến âm thầm nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng, thậm chí có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. Những cục máu đông hình thành trong tĩnh mạch không chỉ gây đau nhức mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Vậy làm sao để nhận biết và ngăn chặn bệnh từ sớm? Cùng khám phá ngay những điều bạn cần biết ngay trong bài viết dưới đây.
Huyết khối tĩnh mạch là tình trạng hình thành cục máu đông trong tĩnh mạch, gây cản trở dòng máu lưu thông. Cục máu đông này thường xuất hiện ở các tĩnh mạch sâu, đặc biệt là ở chân, và được gọi là huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT - Deep Vein Thrombosis). Trong một số trường hợp, cục máu đông có thể di chuyển qua dòng máu và gây tắc nghẽn ở phổi, dẫn đến tình trạng nguy hiểm gọi là thuyên tắc phổi (Pulmonary Embolism - PE).
Huyết khối tích tụ lâu ngày có thể gây tắc nghẽn quá trình lưu thông của máu
Huyết khối xảy ra do các yếu tố di truyền, môi trường và hành vi, đặc biệt là do một số loại phẫu thuật và các bệnh ác tính. Bệnh có tỷ lệ tái phát cao, khoảng 5%/năm. Nghiên cứu Tromso cho thấy, trong đó toàn bộ dân số của thành phố Bắc Âu này được theo dõi theo thời gian, đã báo cáo tỷ lệ mắc huyết khối tĩnh mạch đầu tiên chung là 1.4/1000 người mỗi năm với tỷ lệ cao hơn phụ nữ (1.6/1000 người) so với nam giới (1.3/1000). Bệnh là một rối loạn nghiêm trọng với tiên lượng xấu, tỷ lệ tử vong ở giai đoạn đầu là 6%. Điều này là một phần do mối quan hệ giữa ung thư và huyết khối, nhưng ngay cả khi loại trừ những bệnh nhân mắc bệnh ác tính, vẫn có hơn 10% bệnh nhân tử vong/năm.
Tỷ lệ nam và nữ mắc bệnh huyết khối tĩnh mạch (nguồn: National Library of Medicine - NIH)
Huyết khối được chia thành 4 loại khác nhau, dựa vào vị trí hình thành. Cụ thể:
Câu trả lời: CÓ
Khi huyết khối tĩnh mạch chỉ có kích thước nhỏ thì triệu chứng vẫn còn mờ nhạt và bị bỏ qua. Tuy nhiên khi chúng phát triển với kích thước lớn hơn có thể gây ra tình trạng tắc nghẽn mạch máu dẫn đến nguy hiểm tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. Cụ thể:
Các nguyên nhân hình thành huyết khối tĩnh mạch được xác định là:
Không vận động trong thời gian dài tăng nguy cơ mắc bệnh huyết khối tĩnh mạch
Các yếu tố nguy cơ mắc bệnh huyết khối tĩnh mạch:
Huyết khối tĩnh mạch, đặc biệt là huyết khối tĩnh mạch sâu, thường biểu hiện qua các triệu chứng như đau nhức hoặc căng tức ở vùng bị ảnh hưởng, thường là chân. Cơn đau có thể nhẹ hoặc dữ dội, tăng lên khi di chuyển hoặc đứng lâu. Sưng phù là dấu hiệu phổ biến, với sự gia tăng kích thước rõ rệt ở chân bị ảnh hưởng so với chân còn lại. Da vùng này có thể đổi màu, trở nên đỏ hoặc xanh tím, và cảm thấy ấm hơn so với các khu vực khác.
Triệu chứng huyết khối tĩnh mạch sẽ khác nhau tùy thuộc vào vị trí của cục máu đông
Trong một số trường hợp, có thể xuất hiện các tĩnh mạch nông giãn rõ dưới da. Nếu cục máu đông di chuyển đến phổi, có thể gây thuyên tắc phổi với các triệu chứng như khó thở, đau ngực, ho ra máu, chóng mặt hoặc ngất xỉu,...những triệu chứng này cần phải sự can thiệp y tế khẩn cấp.
Xem thêm:
Chẩn đoán huyết khối tĩnh mạch là một quy trình phức tạp, đòi hỏi sự kết hợp giữa đánh giá lâm sàng và các phương pháp cận lâm sàng để xác định sự hiện diện của cục máu đông trong tĩnh mạch.
Đầu tiên, bác sĩ sẽ thu thập bệnh sử và thăm khám lâm sàng tìm kiếm các triệu chứng như sưng, đau, đỏ hoặc nóng ở vùng chi bị ảnh hưởng. Đánh giá các yếu tố nguy cơ như tiền sử gia đình, phẫu thuật gần đây, hoặc tình trạng bất động kéo dài cũng rất quan trọng trong việc xác định khả năng mắc bệnh.
Về cận lâm sàng, siêu âm Doppler tĩnh mạch là phương pháp không xâm lấn được ưa chuộng để phát hiện bệnh, nhờ khả năng đánh giá lưu lượng máu và sự hiện diện của cục máu đông trong tĩnh mạch. Trong trường hợp kết quả siêu âm không rõ ràng hoặc nghi ngờ huyết khối tĩnh mạch ở các vị trí khó tiếp cận, chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) tĩnh mạch có thể được sử dụng để cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về hệ thống tĩnh mạch.
Xét nghiệm D-dimer, một sản phẩm phân hủy của fibrin, thường được sử dụng để loại trừ bệnh ở những bệnh nhân có nguy cơ thấp, do giá trị âm tính cao. Tuy nhiên, nồng độ D-dimer có thể tăng trong nhiều tình trạng khác, do đó, kết quả dương tính không đặc hiệu cho huyết khối tĩnh mạch
Tuỳ vào mức độ của bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị phù hợp, một vài phương pháp thường được áp dụng như: điều trị bằng thuốc tiêu sợi huyết hoặc thuốc kháng đông, phẫu thuật lấy huyết khối, đặt lưới lọc tĩnh mạch chủ.
Chủ yếu các trường hợp bị huyết khối tĩnh mạch thường được chỉ định dùng thuốc kháng đông nếu không có chống chỉ định. Lựa chọn thuốc kháng đông đường tĩnh mạch (Heparin), thuốc kháng đông đường uống kháng vitamin K (Warfarin) hoặc các loại thuốc đường uống thế hệ mới sẽ được bác sĩ cân nhắc và tư vấn cho bệnh nhân cũng như người nhà trước khi sử dụng.
Phòng tránh bệnh này đòi hỏi sự kết hợp thay đổi lối sống, sử dụng các biện pháp cơ học và điều trị bằng thuốc
Mọi thắc mắc cần giải đáp chi tiết, quý khách hàng có thể liên hệ với chúng tôi qua hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám tại website để được hỗ trợ thăm khám sớm nhất.
Huyết khối tĩnh mạch không còn là vấn đề xa lạ, nhưng sự chủ quan trong phát hiện và điều trị có thể khiến bệnh trở nên nguy hiểm hơn bao giờ hết. Việc trang bị kiến thức đầy đủ về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe. Hãy nhớ rằng, một lối sống khoa học và thói quen thăm khám định kỳ chính là “chìa khóa vàng” để phòng ngừa và đẩy lùi các bệnh lý tĩnh mạch.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Huyết khối tĩnh mạch thường diễn tiến âm thầm nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng, có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp...
