Ung thư não là căn bệnh có tỷ lệ tử vong rất cao. Hiện nay vẫn chưa có biện pháp nào để chống ung thư não tuyệt đối. Vì vậy việc nắm rõ nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị cũng như cách phòng tránh ung thư não có vai trò rất quan trọng trong việc phát hiện bệnh sớm từ đó có phương án điều trị kịp thời, kéo dài tuổi thọ cho người bệnh.
Ung thư não là các khối u phát triển ác tính ở não, bao gồm 2 loại chính là ung thư não thứ phát và ung thư não nguyên phát do di căn từ nơi khác đến chủ yếu từ phổi, vú. Tùy vào kích thước, vị trí mà ung thư não có các triệu chứng cũng như có ảnh hưởng nguy hiểm đến tính mạng bệnh nhân khác nhau.
+ Ung thư não nguyên phát: được hình thành từ các mô gần đó hoặc từ chính bộ não như màng não, tuyến yên, tuyến tùng, dây thần kinh sọ. Loại ung thư này được đặt tên theo các tế bào mà khối u phát triển từ đó, thường gặp nhất là u thần kinh đệm, bao gồm u nguyên bào thần kinh đệm đa hình (GBM), u tế bào hình sao, u tế bào thần kinh đệm ít gai,...
+ Ung thư não thứ phát: là tình trạng mà ung thư khởi phát ở một vị trí đó trong cơ thể, sau đó di căn đến não và hình thành một khối u tại não. Bất kỳ loại ung thư nào cũng có thể di căn đến não, thường gặp nhất là: Ung thư vú, ung thư thân, ung thư phổi, ung thư da. Ung thư não thứ phát thường được đặt tên theo cơ quan hoặc mô mà khối u đầu tiên phát triển, ví dụ: ung thư vú di căn não, ung thư phổi di căn não….
Đau đầu dữ dội có thể bắt gặp ở khoảng 50% số bệnh nhân u não và được coi là triệu chứng phổ biến nhất. Thường đau nhiều vào nửa đêm, sáng sớm, đau dai dẳng, lặp đi lặp lại hàng ngày, cường độ đau càng ngày càng nhiều và tăng. Ở trẻ nhỏ có thể biểu hiện bằng ngủ ít, hay lăn lộn, bỏ ăn, quấy khóc, vật vã.
Đau đầu là triệu chứng của bệnh ung thư não
Bệnh nhân có khối u não thường có biểu hiện buồn nôn, nôn kèm với triệu chứng đau đầu, sau mỗi lần nôn bệnh nhân thường mệt hơn, nhưng đỡ đau đầu. Trường hợp bị nôn nhiều có thể dẫn đến rối loạn điện giải, suy kiệt, mất nước.
Ở các trẻ nhỏ (trẻ em dưới 2 tuổi) ít có các triệu chứng như: phù gai, nôn, đau đầu mà biểu hiện bằng kích thước vòng đầu tăng lên bất thường, các khớp sọ thóp phồng, giãn rộng, da đầu căng, giãn các tĩnh mạch dưới da đầu, mắt ở vị trí nhìn xuống, có trẻ xuất hiện biểu hiện tăng động, rối loạn hành vi.
Biểu hiện này khiến cho người bệnh hay bị ngã, rối loạn thăng bằng, đi lại loạng choạng, rối tầm, liệt các dây thần kinh sọ não.
Biểu hiện mệt mỏi, căng thẳng, kém tập trung, cáu gắt, dễ kích động, ngủ nhiều hoặc luôn ở trạng thái buồn ngủ.
Cảm giác kiến bò ở bàn tay, bàn chân hoặc cảm giác yếu liệt, tê bì. Ở người bệnh có hội chứng của trên lều tiểu não: thường sẽ giảm hoặc mất cảm giác nửa người, rối loạn nói, yếu hoặc liệt vận động nửa người ( không nói được, nói được nhưng không hiểu lời nói, nói lắp), rối loạn ý thức, rối loạn nhìn, giảm sự tập chung, rối loạn giấc ngủ.
+ Phù gai thị: Đây là dấu hiệu nặng thường gặp trong tăng áp lực nội sọ. Nếu nghi ngờ có tăng áp lực nội sọ nên soi đáy mắt để xác định (qua giai đoạn phù gai thị sẽ chuyển sang teo gai thị có thể dẫn đến mù).
+ Bán manh: Là 1 phần của cửa dày thị giác hay giải thị giác bị u chèn vào
+ Liệt vận nhãn: Với bệnh nhân liệt dây thần kinh III biểu hiện lác ngoài, liệt dây thần kinh VI thường có biểu hiện lác trong. Hội chứng parinaud thường được gặp khi khối u chèn vào cuống não hoặc u vùng tuyến tùng.
+ Rung giật nhãn cầu: Gặp ở bệnh nhân u hố sau
Ung thư não gây giảm thị lực ở người bệnh
Các khối u có thể đè đẩy vào các tế bào thần kinh não, làm biến đổi các tín hiệu điện từ trong não từ đó gây ra các cơn động kinh. Động kinh được coi là dấu hiệu đầu tiên của một khối u não (khoảng 50% người bệnh bị u não ít nhất trải qua một lần cơn động kinh).
Trầm cảm là một trong những triệu chứng phổ biến ở người bị bệnh ung thư não. Một số dấu hiệu nhận biết trầm cảm như sau:
Hiện nay vẫn chưa biết chính xác bệnh ung thư não nguyên nhân do đâu. Nhưng mỗi người cần cảnh giác với các nguyên nhân dưới đây:
Di truyền: Nếu mắc hội chứng Neurofibromatosis hoặc Turcot hoặc bạn sẽ có nguy cơ cao phát triển các khối u não.
+ Hội chứng Turcot: Trong đại tràng cùng hình thành nhiều polyp lành tính với khối u não nguyên phát. Một polyp lành tính (không phải ung thư), nhưng có thể biến thành ác tính. Nếu polyp là ác tính (có nghĩa ung thư) có thể lây lan đến các bộ phận khác của cơ thể.
Hội chứng Neurofibromatosis (NF) - hay (u sợi thần kinh) là bệnh di truyền liên quan đến rối loạn thần kinh, ảnh hưởng đến dây thần kinh, não, tủy sống và da. Khối u phát triển dọc theo dây thần kinh của cơ thể, dưới hoặc trên da.
Tiếp xúc với bức xạ: Nếu trên cơ thể đang điều trị phóng xạ cũng làm tăng cơ hội phát triển các khối u não.
Di căn từ khối u khác: Một bệnh nhân ung thư (ung thư vú, ung thư phổi, ung thư thận..) dễ bị khối u não có nghĩa khối u trong não có thể do kết quả của việc di căn các tế bào ung thư khác trên cơ thể.
Bức xạ từ đồ dùng: Tiếp xúc với các đồ dung gia dụng, vật liệu có bức xạ và điện từ trường như điện thoại di động, lò vi sóng... về lâu dài không tốt cho não bộ có thể gây ung thư.
Tiền sử gia đình: Nếu thế hệ trước của gia đình mắc u não thì nguy cơ bị căn bệnh này rất cao. Do vậy, nếu gia đình có người từng bị ung thư trong đó có ung thư não cần tầm soát ung thư định kỳ để bác sĩ đưa ra lời khuyên tốt nhất cho bạn.
Tiếp xúc nhiều với bức xạ là một trong những nguyên nhân dẫn đến ung thư não
Tuổi: Ung thư não có thể xuất hiện ở tất cả các nhóm tuổi nhưng phổi biến nhất ở nhóm người lớn từ 40-70 tuổi và nhóm trẻ em từ 3-12 tuổi.
Giới tính: nam giới mắc bệnh ung thư não nhiều hơn so với nữ giới. Tuy nhiên, u màng não lại xuất hiện nhiều ở nữ giới.
Môi trường sống và môi trường làm việc: tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với các dung môi, sản phẩm dầu, cao su, thuốc trừ sâu hoặc vinyl clorua có thể làm tăng nguy cơ phát triển khối ung thư não.
Bức xạ ion hóa: Trước đây điều trị cho não hoặc khu vực đầu bằng bức xạ ion hóa, bao gồm cả tia X, là một trong những yếu tố ảnh hưởng tới sự phát triển của khối ung thư não.
Chấn thương đầu và co giật: Chấn thương đầu nghiêm trọng do ngã, va đập có mối liên quan của nó với các khối ung thư não.
Hợp chất N-nitroso: Các hợp chất N-nitroso trong chế độ ăn uống có thể làm tăng nguy cơ mắc cả khối ung thư não ở người lớn và trẻ em. Các hợp chất N-nitroso xuất hiện trong một số loại thịt, khói thuốc lá và mỹ phẩm.
Hạn chế tiếp xúc với bức xạ: Các loại bức xạ như: xạ trị, phơi nhiễm phóng xạ, bức xạ tia cực tím… có thể làm tăng nguy cơ ung thư. Do vậy, bạn nên tránh các yếu tố trên để phòng chống ung thư não. Ngoài ra, bạn cũng nên hạn chế dùng điện thoại di động để phòng chống bệnh ung thư.
Tập thể dục thường xuyên: Vận động giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, chống chọi với mọi bệnh tật. Việc tập thể dục thường xuyên còn giúp hệ tim mạch khỏe mạnh, giảm thiểu nguy cơ phát triển bệnh ung thư não. Vì thế, mỗi ngày bạn nên dành từ 20-30 phút để đi bộ, tập luyện yoga ,tập gym giúp cơ thể dẻo dai, vóc dáng cân đối.
Hạn chế nhuộm tóc: Việc sử dụng hóa chất nhuộm tóc nhiều sẽ ảnh hưởng tới hệ thần kinhn ặng hơn là sẽ hình thành tế bào ung thư não.
Việc sử dụng hóa chất nhuộm tóc nhiều sẽ ảnh hưởng tới hệ thần kinh nặng hơn là sẽ hình thành tế bào ung thư não
Bổ sung chất chống oxy hóa, vitamin và sắt: Chất chống Oxy hóa, vitamin, sắt thường có nhiều trong các loại rau củ quả như: súp lơ, quả óc chó, dâu tây, cam, quýt, táo, nho, hạt lanh… đặc biệt những dưỡng chất này đều có khả năng chống lại sự xâm hại của các gốc tự do. Vì vậy, để phòng bệnh ung thư não hiệu quả bạn hãy bổ sung các loại thực phẩm trên.
Nói không với các chất kích thích: Các loại chất kích thích như thuốc lá, rượu, bia là những chất gây hại cho sức khỏe và có thể gây ra nhiều bệnh ung thư như: ung thư phổi, ung thư tuyến giáp và cả ung thư não.
Uống nhiều nước: Theo nhiều nghiên cứu cho biết, lượng huyết thanh chính là yếu tố cực kỳ quan trọng trong việc cải thiện tuần hoàn máu não. Nếu như mất quá nhiều nước sẽ gây ra tuần hoàn máu giảm, bệnh về tim và gây ung thư não. Để phòng ung thư não, mỗi ngày bạn cần uống đủ 2-3 lít nước là tốt nhất.
Thực hiện thói quen ăn uống lành mạnh: Một thói quen ăn uống lành mạnh ngay từ nhỏ là cách phòng ngừa ung thư não một cách tốt nhất và hiệu quả. Những thực phẩm hàng đầu bảo vệ sức khỏe trí não như axit béo omega – 3 như cá hồi, hạt lanh, các loại ngũ cốc, quả óc chó, súp lơ…
Khám sức khỏe tổng quát định kỳ: Để chăm sóc sức khỏe một cách tốt nhất cũng như phát hiện sớm các bệnh hiểm nghèo ở giai đoạn chớm thì khám bệnh định kỳ luôn là biện pháp tốt nhất. Hãy đến bệnh viện có chuyên môn cao để khám bệnh tổng quát ít nhất 1 năm 1 lần, hoặc ngay khi thấy có vấn đề về sức khỏe
Để chẩn đoán ung thư não dựa vào à các xét nghiệm và triệu chứng lâm sàng sau:
+ Chụp cắt lớp vi tính: xác định vị trí, kích thước và mức độ xâm lấn, tình trạng tăng áp lực nội sọ, phù não.
+ Chụp cộng hưởng từ: đánh giá chính xác nhất vị tr, sự tương quan của khối u với các tổ thức lân cận.
+ Chụp động mạch não: Tăng sinh mạch máu và sự xô đẩy trong não là hình ảnh gián tiếp của khối u não choán chỗ
+ Chụp PET-CT: đánh giá khối u não và đánh giá đồng thời các khối u toàn thân khác
+ Điện não đồ: Ghi được các sóng bất thường
Hiện nay, có 3 phương pháp chính được áp dụng cho việc điều trị ung thư não là: phẫu thuật, xạ trị và hóa trị.
Phẫu thuật: Tùy thuộc vào vị trí của khối u sâu hay nông, có giới hạn rõ hay không và quan trọng là khả năng của người làm phẫu thuật cùng thiết bị y tế. Không phải bất kì khối u nào cũng đều có thể được loại bỏ bằng phương pháp phẫu thuật. Nếu u nằm ở phía sâu, hành não, gần kề mạch máu lớn, ở thân não thì việc phẫu thuật không hề dễ dàng vì rất nguy hiểm, khó cầm máu.
Có 3 phương pháp chính được áp dụng cho việc điều trị ung thư não là: phẫu thuật, xạ trị và hóa trị
Xạ trị: Phương pháp này giúp diệt trừ tế bào ung thư còn sót sau khi phẫu thuật hoặc dùng cho các khối u ác tính nằm sâu mà không thể điều trị bằng phương pháp phẫu thuật. Tác dụng phụ xảy ra còn phụ thuộc vào loại và liều lượng bức xạ mà bệnh nhân nhận được. Một số dấu hiệu thường gặp trong và sau khi xạ trị bao gồm: mệt mỏi, giảm trí nhớ, nhức đầu, kích ứng da dầu, rụng tóc.
Hóa trị: Là phương pháp sử dụng hỗ trợ sau khi phẫu thuật và xạ trị. Hóa chất có tác dụng tốt khi các khối u phát triển nhanh chóng. Trong quá trình làm hóa trị, bệnh nhân có thể ói mửa, tiêu chảy, buồn nôn, chán ăn, rụng tóc.
Ngoài ra việc sử dụng các phương pháp trên, bác sĩ có thể sử dụng các biện pháp dưới để trong điều trị bệnh ung thư não.
Thuốc sinh học: Bác sĩ có thể chỉ định thuốc sinh học để khôi phục khả năng phòng thủ tự nhiên của cơ thể đối với khối u, đồng thời làm giảm tác dụng phụ khi sử dụng các phương pháp điều trị ung thư não gây ra. Ví dụ như thuốc bevacizumab giúp ngăn chặn sự phát triển của các mạch máu nuôi khối u.
Thử nghiệm lâm sàng: Trong các trường hợp ung thư não ngày càng tiến triển không đáp ứng với điều trị, bác sĩ có thể khuyến khích bạn tham gia các thử nghiệm lâm sàng để tìm ra những phương pháp điều trị mới còn đang được thử nghiệm.
Phục hồi chức năng: Nếu ung thư não gây ra các tổn thương ảnh hưởng đến khả năng nói chuyện, đi lại thì nên sử dụng các phương pháp phục hồi chức năng bao gồm liệu pháp vận động, vật lý trị liệu,…
Hy vọng qua bài viết trên khách hàng đã có thêm những thông tin hữu ích về nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị ung thư não. Khi có bất cứu dấu hiệu bất thường nào ở cơ thể nhất vùng đầu cần đến cơ sở y tế gần nhất đề được kiểm tra và tiến hành điều trị bệnh nếu có bệnh để kéo dài tuổi thọ.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Phương Đông với việc trang bị đầy đủ các thiết bị hiện đại, máy móc tiên tiến nhất hiện nay như: máy chụp cộng hưởng từ MRI 1.5, máy chụp mạch máu não, điện tâm đồ... Các bác sĩ tại Phương Đông có thể dễ dàng phát hiện, chẩn đoán bệnh, lên phác đồ điều trị nhờ vào các hình ảnh rõ nét và các chi tiết thu được. Không chỉ riêng u não mà còn áp dụng hiệu quả với các bệnh lý não và cột sống khác như: chấn thương sọ não, bệnh lý mạch máu não, thoái hóa não, phình mạch máu não…
Bệnh nhân vơi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, giỏi chuyên môn giúp bạn an tâm khi đến khám và chữa bệnh tại đây. Nếu có nhu cầu tư vấn và thăm khám tại các Bệnh viện Đa khoa Phương Đông vui lòng đặt lịch trên website để được phục vụ hoặc gọi trực tiếp 1900 1806.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Ung thư phổi tế bào nhỏ hay SCLC có xu hướng phát triển nhanh, song có xu hướng đáp ứng tốt với hóa trị và xạ trị nếu được phát...
