Nhược cơ mắt: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Nhược cơ mắt là gì?

Bệnh nhược cơ là một bệnh lý có liên quan tới tình trạng mất liên lạc giữa các cơ và thần kinh dẫn đến suy yếu cơ, thậm chí gây liệt cơ. Bất kỳ ai cũng có nguy cơ mắc nhược cơ, phổ biến nhất là nam giới từ 50- 80 tuổi và phụ nữ 20-40 tuổi. 

Một trong những biểu hiện đầu tiên của bệnh là nhược cơ mắt. Theo thời gian, nếu không được điều trị bệnh có thể nhược các cơ khác như cơ cổ, cơ mặt, cơ tay chân, cơ liên sườn,... 

Có thể nói, nhược cơ mắt là một trong những dấu hiệu đầu tiên của bệnh nhược cơ. Theo thống kê, khoảng 50% người bệnh mắc nhược cơ có triệu chứng đầu tiên là nhược cơ mắt. Thông thường, tình trạng nhược cơ xảy ra mở một bên mắt. Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh như nhiễm trùng, tác dụng phụ của thuốc,... 

Nhược cơ mắt là biểu hiện đầu tiên của bệnh nhược cơ

Nguyên nhân gây ra nhược cơ mắt

Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra nhược cơ mắt, một số nguyên nhân chính gây ra bệnh bao gồm: 

Bệnh nhược cơ

Khi mắc bệnh nhược cơ, người bệnh sẽ xuất hiện triệu chứng đầu tiên ở nhóm cơ mắt. Sau đó bệnh mới tiến triển và biểu hiện ở các nhóm cơ khác. Tuy nhiên, có một số trường hợp, người bệnh chỉ biểu hiện nhược cơ mắt. 

Đây là tình trạng cơ thể tự miễn dịch với thụ thể Acetylcholine sau synap. Từ đó khiến sự truyền dẫn của thần kinh bị gián đoạn, cơ mắt không thể hoạt động chính xác như điều khiển của não bộ. Bệnh cũng có thể xuất hiện khi cơ thể xuất hiện những kháng thể bất thường như: Kháng thể AChR, MuSK,...

Các bệnh lý khác

Một số bệnh lý khác cũng có thể gây ra nhược cơ mắt như: 

• U tuyến ức: Acetylcholine là chất trung gian giúp các cơ vận động nhờ xung động của hệ thần kinh qua chất này. Tuyến ức tiết ra chất làm ức chế hoạt động của Acetylcholine khiến các xung động của thần kinh bị tổn thương. Do đó, u tuyến ức gây ra nhược cơ.  
• Các bệnh lý khác: Viêm khớp dạng thấp, tuyến giáp tự miễn, lupus ban đỏ hệ thống, thiếu máu ác tính,... 

U tuyến ức có thể gây ra bệnh nhược cơ

Các triệu chứng của nhược cơ mắt

Khi mắc nhược cơ, các dấu hiệu thường bắt đầu từ mắt, sau đó lan rộng ra các cơ khác. Ở mức độ nặng, người bệnh có thể bị tổn thương cơ toàn thân. Dưới đây là một số biểu hiện của yếu cơ mắt - triệu chứng đầu tiên của nhược cơ. 

Sụp mi

Do cơ nâng mí trên bị tổn thương nên khi ngủ dậy, người bệnh thường khó mở mắt. Đến khoảng 9-10 giờ sáng, mí mắt lúc này tự động nâng, mắt có thể mở như bình thường. Đến buổi trưa và chiều, mi mắt bắt đầu sụp dần xuống. 

Người bị nhược cơ mắt có thể sụp mi một bên và mắt còn lại có thể mở to bình thường. Đây là phản ứng cố gắng bù trừ của cơ thể. Khởi phát, tình trạng sụp mí chỉ xuất hiện ở một bên mắt, nếu không được điều trị sẽ khiến mắt còn lại cũng bị sụp. 

Sụp mí là triệu chứng thường gặp nhất của bệnh

Nhìn đôi

Nhược cơ mắt khiến người bệnh nhìn một vật thành hai (nhìn đôi, song thị), đặc biệt khi mắt chuyển động liên tục. Cơ thẳng trong mắt thường bị liệt trước sau mới đến cơ thẳng dưới. Tình trạng liệt cơ thẳng ít nhất xảy ra và liệt cơ thẳng ngoài hầu như ít gặp. 

Tình trạng yếu cơ mắt có nhiều mức độ khác nhau ở các nhóm cơ do xu hướng nhìn gần hoặc thường xuyên điều tiết quy tụ. Những động tác đó khiến cơ có động tác tương ứng bị mệt, yếu và liệt. 

Dấu hiệu khác

Bên cạnh những biểu hiện trên, nhược cơ mắt có thể xuất hiện các dấu hiệu khác như: 

• Dấu hiệu Cogan 
• Thao tác Gorelick
• Khó nhắm chặt mắt

Người bệnh có thể khó nhắm chặt mắt

Xem thêm:

• Bệnh u tuyến ức có nguy hiểm không? Cách điều trị như thế nào?
  

Cách chẩn đoán và điều trị nhược cơ mắt

Bệnh nhược cơ bắt đầu với tình trạng yếu cơ mắt, do đó người bệnh cần sớm được chẩn đoán và điều trị, giúp hạn chế nhược các nhóm cơ khác. 

Phương pháp chẩn đoán bệnh

Để chẩn đoán bệnh nhược cơ mắt, bác sĩ thường sử dụng một số phương pháp như sau:

• Test Tensilon: Người bệnh được chỉ định tiêm 2mg Tensilon tĩnh mạch và theo dõi biểu hiện. Nếu sau tiêm, sụp mí cải thiện thì kết quả dương tính, nếu không có sự thay đổi sẽ tiếp tục tiêm Tensilon liều 8mg và quan sát để đưa ra chẩn đoán. 
• Test Prostigmin: Chỉ định tiêm Prostigmin bắp với liều 1-1,5mg, nếu sụp mí cải thiện rồi mất hẳn sau 30 phút, duy trì trong 2 giờ thì kết quả dương tính. 
• Test túi nước đá: Bác sĩ sẽ đặt túi nước đá lên mi mắt và quan sát trong 2 phút, nếu mí nâng 2mm so với khoảng cách trước đó thì kết quả dương tính. 

Các phương pháp chẩn đoán bệnh nhược cơ thường được áp dụng

Phương pháp điều trị bệnh

Bệnh nhược cơ là một bệnh lý không thể chữa khỏi hoàn toàn, trong đó có nhược cơ mắt. Các phương pháp điều trị chủ yếu hướng đến mục tiêu điều trị triệu chứng, giảm cảm giác khó chịu, nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh và kiểm soát bệnh tiến triển. 

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, tình trạng nhược cơ mắt, tình trạng sức khỏe và các bệnh lý nền,... bác sĩ sẽ có phương án điều trị phù hợp. Điều trị yếu cơ mắt có thể là điều trị nội khoa, điều trị ngoại khoa hoặc kết hợp nhiều phương pháp. 

Một số phương pháp cơ bản thường được bác sĩ chỉ định như:

• Sử dụng thuốc điều trị với trường hợp bệnh nhẹ, mới xuất hiện. 
• Lọc huyết tương nếu nhược cơ nặng giúp giảm các triệu chứng nghiêm trọng của bệnh
• Thay huyết tương hoặc truyền immunoglobulin miễn dịch
• Phẫu thuật cắt bỏ tuyến ức nếu người bệnh bị u tuyến ức
• Điều trị các bệnh tuyến giáp tự miễn, lupus ban đỏ, thiếu máu ác tính,...
• Bổ sung nhiều vitamin, canxi và cali để tăng sức mạnh cơ bắp
• Uống thuốc bảo vệ dạ dày hoặc thuốc giảm tác dụng phụ của thuốc điều trị nhược cơ
• Phẫu thuật nâng mí cho người bệnh bị sụp mí giúp cải thiện khả năng nhìn. 

Những lưu ý khi bị nhược cơ mắt

Nhược cơ mắt không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng có thể điều trị các triệu chứng và kiểm soát bệnh. Trong quá trình điều trị, người bệnh cần lưu ý một số điều như: 

• Người bệnh cần xây dựng chế độ dinh dưỡng, làm việc và nghỉ ngơi hợp lý: Nên bổ sung các loại thực phẩm chứa nhiều kali vì tốt cho cơ. Luyện tập các bài tập giúp chẩm quy trình diễn tiến của bệnh. 
• Bệnh nhân cần ổn định tâm lý: Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng và stress. 
• Vệ sinh cơ thể sạch sẽ để hạn chế tình trạng nhiễm trùng. 
• Sử dụng quá liều thuốc kháng cholinesterase như neostigmine hoặc Pyridostigmine khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Tuyệt đối không sử dụng thuốc nếu không có chỉ định của bác sĩ. 
• Tập các bài tập luyện cơ: Tập cơ mặt, cơ mắt, nâng mí, bài tập huyệt thái dương,...

Người bệnh có thể luyện tập một số bài luyện cơ để cải thiện tình trạng bệnh 

Nhược cơ mắt là dấu hiệu đầu tiên của bệnh nhược cơ, nếu không được can thiệp điều trị có thể khiến người bệnh bị nhược các cơ khác trên cơ thể. Ngoài ra, trong quá trình điều trị cần chú ý về dinh dưỡng, lối sống để đảm bảo đem lại hiệu quả tốt nhất. 

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về bệnh nhược cơ mắt. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến bệnh có thể liên hệ tới Bệnh viện Đa khoa Phương Đông qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được nhân viên tư vấn nhanh chóng.