Nhuyễn xương: nguyên nhân và cách phòng ngừa căn bệnh

Nhuyễn xương là gì? 

Trên thực tế, bệnh nhân thường quen thuộc với thuật ngữ “loãng xương” xảy ra ở người lớn tuổi, đặc biệt là phụ nữ. Nhuyễn xương (hay còn được gọi là mỏng xương) là tình trạng xương mềm thường gây ra chứng nhuyễn xương, mà nguyên nhân chính là do thiếu vitamin D. Biểu hiện ở trẻ em là bệnh nhuyễn xương là xương dễ bị cong và gãy hơn xương khỏe mạnh. Đau xương và yếu cơ là triệu chứng phổ biến của cả bệnh nhuyễn xương và loãng xương. Phương pháp điều trị chính là bổ sung vitamin D và canxi và điều trị mọi rối loạn.

Bệnh nhân nên hiểu để phân biệt rõ tránh nhầm lẫn giữa hai thuật ngữ loãng xương và nhuyễn xương. Vì mặc dù các triệu chứng có thể giống nhau nhưng "nhuyễn xương" là kết quả của khiếm khuyết trong quá trình hình thành xương. Đồng thời nhuyễn xương là một bệnh tiến triển, do tình trạng mất xương đã có từ trước trong cơ thể.

Bệnh nhuyễn xương có nguy hiểm không?

Nguyên nhân gây nhuyễn xương

Bệnh nhuyễn xương có thể xảy ra khi cơ thể không có đủ canxi và photphat để tạo xương. Vấn đề này có thể do những nguyên nhân thường gặp dưới đây:

• Phơi nắng: Ánh nắng đóng vai trò chuyển đổi tiền chất vitamin D thành vitamin D trong cơ thể. Điều này có thể xảy ra với những người sống ở vùng tối hoặc có ít ánh nắng mặt trời. Vì vậy nên thời gian để tiếp xúc với ánh sáng mặt trời phát triển gây ra bệnh nhuyễn xương. 
• Thiếu vitamin D: Chế độ ăn ít vitamin D là nguyên nhân hàng đầu gây loãng xương và nhuyễn xương trên toàn thế giới.
• Phẫu thuật đường tiêu hóa: Chẳng hạn như cắt dạ dày hoặc cắt ruột non có thể làm giảm sự hấp thu vitamin D và các bữa ăn khoáng chất khác dẫn đến nhuyễn xương.
• Bệnh Celiac: là một bệnh tự miễn gây tổn thương niêm mạc ruột non do ăn thực phẩm có chứa gluten. Điều này ngăn cản ruột non hấp thụ các chất dinh dưỡng như vitamin D phenytoin và phenobarbital là nguyên nhân có thể gây nhuyễn xương.

Biểu hiện của bệnh nhuyễn xương

Bệnh nhuyễn xương ở trẻ em thường biểu hiện là còi xương và chậm lớn. Ở người lớn, biểu hiện của bệnh nhuyễn xương không rõ ràng nhưng có thể bao gồm các triệu chứng và biểu hiện sau:

• Đau xương là tình trạng phổ biến, đặc biệt là ở chân, đùi, đầu và đầu gối.
• Hoặc đau cơ ở vai, mông, chân. Đôi khi xảy ra co thắt.
• Việc đi lại đôi khi khó khăn.
• Xương rất nhạy cảm với những cú sốc kể cả những cú sốc nhỏ. Thường có những dấu hiệu gãy xương khó phát hiện, đặc biệt là ở xương chân nơi chịu phần lớn trọng lượng của cơ thể.

Phân biệt nhuyễn xương và loãng xương

Vì hậu quả của bệnh nhuyễn xương và loãng xương có thể dẫn đến gãy xương. Thậm chí người bệnh thể nguy hiểm đến tính mạng là khá lớn nên nhiều người lầm tưởng rằng thực chất hai căn bệnh này là một. Tuy nhiên, vì hai dạng bệnh này đòi hỏi các phương pháp điều trị khác nhau nên điều quan trọng là phải phân biệt được bệnh. Nhuyễn xương có các triệu chứng khác với loãng xương có thể phân biệt như sau: 

Giai đoạn đầu của căn bệnh 

Hầu hết các giai đoạn đầu của bệnh loãng xương và nhuyễn xương khá giống nhau nên việc chẩn đoán phân biệt khá khó khăn. Thường thì các triệu chứng của bệnh loãng xương rõ ràng hơn nên những người mắc bệnh nhuyễn xương nên thường bị bỏ qua. Tuy nhiên, nếu bệnh đã chuyển biến rõ rệt bạn dễ dàng phát hiện được, cụ thể xuất hiện đau nhức xương, cảm giác bị chèn ép ở cột sống, các nhóm cơ dần yếu đi, cột sống có xu hướng cong (xoắn hoặc uốn cong)... 

Bệnh nhuyễn xương khiến cột sống của người bệnh bị cong 

Mức độ đau do bệnh gây ra

Mức độ đau do nhuyễn xương càng cao thì bệnh càng nghiêm trọng. Hơn nữa chức năng của các nhóm cơ khớp bị suy yếu, thậm chí có một số nhóm cơ bị tê liệt. Trên phim X-quang thể hiện cột sống bị vẹo, ngực có hình chuông hoặc dẹt, xương chậu bị biến dạng,… 

Trong khi đó, bệnh loãng xương có xu hướng trở nên giòn, dễ gãy nhưng không bị cong hoặc vẹo. Cơn đau xương dường như âm ỉ và liên tục, cơn đau trở nên trầm trọng hơn khi bạn cố gắng di chuyển. Bệnh nhân loãng xương cũng gặp khó khăn khi vặn hoặc uốn cong toàn bộ cơ thể.

Các biến chứng có thể gây ra bởi nhuyễn xương

Bệnh nhân nhuyễn xương có nguy cơ cao gặp phải những biến chứng nguy hiểm nếu không được nhận biết và điều trị thích hợp.

Đối với trường hợp bệnh nhẹ

Trong những trường hợp nhẹ, triệu chứng đau và khó chịu thường gặp ở một số nhóm xương, khớp gây khó chịu cho bệnh nhân. Khả năng bị vẹo cột sống, gù lưng không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh mà còn cả tính thẩm mỹ. Xương sườn và chân có nguy cơ bị biến dạng cao nhất.

Đối với trường hợp bệnh tiến triển phức tạp 

Ở những bệnh nhân bị nhuyễn xương kết hợp với loãng xương. Điều này dẫn đến những triệu chứng vô cùng khó chịu, ảnh hưởng trực tiếp đến người bệnh, cũng như ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống sinh hoạt và làm việc hằng ngày. Ngoài ra, do bị nhuyễn xương vùng đùi nên sau 6 tháng rất dễ tử vong hoặc nguy cơ không thể đi lại là rất cao.

Biến chứng nguy hiểm của bệnh nhuyễn xương gây ra 

Cách điều trị bệnh nhuyễn xương

Bản chất của bệnh nhuyễn xương là thiếu vitamin D và các chất tham gia vào quá trình hình thành xương. Sau khi xác định được nguyên nhân gây thiếu hụt này. Người bệnh sẽ giải quyết nguyên nhân để đảm bảo cho quá trình tổng hợp xương vẫn bình thường.

Nhuyễn xương do thiếu vitamin D ở chế độ ăn uống hằng ngày 

Bệnh nhân được cung cấp vitamin D bằng đường uống. Một số ít trường hợp phải tiêm vào tĩnh mạch ở cánh tay. Điều trị nhuyễn xương bằng đường uống bao gồm ergocalciferol 50.000 IU. Trường hợp uống một hoặc hai lần mỗi tuần và duy trì trong 6 - 12 tháng. Sau thời gian này tiếp tục sử dụng liều 400UI/ngày để điều trị duy trì. Nếu kết hợp kém hấp thu thì dùng liều cao hơn. 

Lưu ý, bệnh nhân sử dụng thuốc cần tham khảo và nghe theo chỉ định điều trị từ bác sĩ chuyên khoa. 

Nhuyễn xương do thiếu hụt photphat 

Photphat bị mất qua thận và gây ra tình trạng thiếu hụt chất dinh dưỡng này trong quá trình hình thành xương. Bệnh nhân cần bổ sung photphat thường xuyên và suốt đời. Đồng thời, do thiếu photphat nên vẫn cần sử dụng vitamin D để cải thiện khả năng hấp thu canxi.

Bệnh nhuyễn xương do phenytoin gây ra

Bệnh nhân cũng cần điều trị dự phòng bằng vitamin D bằng đường uống với liều 50.000 IU mỗi hai tuần. Ngoài ra, bệnh nhuyễn xương còn do bệnh lý đường ruột gây ra làm quá trình hấp thu bị rối loạn. Ngoài việc bổ sung vitamin D đảm bảo hình thành xương, người bệnh còn phải kết hợp bổ sung dinh dưỡng khoáng chất để đảm bảo sức khỏe.

Đặc biệt ở trẻ nhỏ, mối xương ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và sự phát triển của xương. Để xương khớp của trẻ nhỏ phát triển toàn diện, cha mẹ nên quan tâm đến chế độ ăn uống đủ dinh dưỡng và bổ sung vitamin D từ thực phẩm như sữa, dầu cá, bánh mì, ngũ cốc, lòng đỏ trứng,... Ngoài ra, nên cho trẻ phơi nắng vài lần, cứ 15 phút một tuần. Việc làm này giúp trẻ có thể chuyển hóa vitamin D và sử dụng trong cơ thể.

Bổ sung vitamin D trong chế độ ăn hàng ngày tốt cho người bị nhuyễn xương 

Các biện pháp phòng tránh nhuyễn xương

Nhuyễn xương hay còn gọi là loãng xương là một căn bệnh cần được phòng ngừa ngay từ khi còn nhỏ. Ở trẻ em, phòng ngừa bệnh còi xương có nghĩa là phòng ngừa bệnh nhuyễn xương, nguyên nhân có thể do thiếu vitamin D và các khoáng chất khác. Để phòng ngừa bệnh cần loại bỏ các nguyên nhân gây nhuyễn xương. Cần đề cập rằng vitamin D cung cấp cho cơ thể dưới các dạng sau:

• Bổ sung vitamin D tự nhiên cho cơ thể thông qua các thực phẩm có chứa chất này như: lòng đỏ trứng, dầu, cá, ngũ cốc, Sữa, ... Trẻ em dưới 6 tuổi nên bổ sung vitamin D theo chỉ định của bác sĩ. Để ngăn ngừa tình trạng thiếu vitamin D, nên bổ sung cho trẻ mỗi năm một lần.
• Phơi nắng 15 phút trước 8 giờ sáng hoặc sau 5 giờ chiều mỗi ngày. Ánh nắng mặt trời là chất xúc tác cần thiết để cơ thể tổng hợp vitamin D cho cơ thể.
• Cách tốt nhất để đảm bảo sức khỏe xương khớp tổng thể là khám sức khỏe định kỳ, 6 tháng một lần. Hoặc làm các xét nghiệm cần thiết ngay khi xuất hiện dấu hiệu bất thường ở xương, khớp.

Kết luận 

Trên đây là tất cả thông tin hữu ích về căn bệnh nhuyễn xương từ đó giúp anh hiểu được nguyên nhân và cách phòng ngừa căn bệnh này sao cho hiệu quả nhất.

Mọi thắc mắc của quý khách hàng về bệnh này hay bất kì bệnh nào khác đều có thể được hỗ trợ bởi Bệnh viện Phương Đông qua tổng đài 1900 1806 hoặc có thể để lại thông tin tại phần Đặt lịch khám.