Nước tiểu màu nâu đỏ: Nguyên nhân gây bệnh và địa chỉ điều trị

Nước tiểu màu nâu đỏ là gì?

Nước tiểu màu nâu đỏ là một trong những biểu hiện bất thường của cơ thể, có thể xuất phát từ lý do vô hại như mất nước, màu thực phẩm, đồ uống, hoặc do vấn đề bệnh lý cần được thăm khám lâm sàng, xét nghiệm cận lâm sàng. Khi nghi ngờ tình trạng hiện tại, bạn cần nhanh chóng đến bệnh viện thăm khám y tế chuyên môn.

(Nước tiểu nâu đỏ là một triệu chứng cảnh báo vấn đề sức khỏe bất thường)

Người sức khỏe bình thường, khỏe mạnh có màu nước tiểu vàng nhạt, thường sậm hơn vào sáng sớm do ban đêm không cấp đủ nước cho cơ thể. Sự thay đổi sinh lý này là kết quả của sắc tố urobilinogen có trong nước tiểu, có thể pha loãng hoặc cô đặc ở mức độ nhất định.

Nguyên nhân dẫn đến nước tiểu màu nâu đỏ

Chuyên gia y tế cho biết có nhiều nguyên nhân khiến nước tiểu màu nâu đỏ, nhưng không phải yếu tố nào cũng gây nguy hiểm đến sức khỏe người bệnh. Nhận định đúng tình trạng không chỉ giúp bạn đẩy nhanh quá trình điều trị, mà còn xua tan lo âu, ảnh hưởng đến tinh thần.

Do thực phẩm và đồ uống

Thực phẩm, đồ uống chứa hoạt chất đặc biệt có thể làm thay đổi màu sắc của nước tiểu. Những món ăn, nước uống làm đổi màu nước tiểu sang nâu đỏ có thể kể đến như:

• Những loại có độ axit cao như cam, bưởi , chanh,... làm thay đổi độ pH, khiến nước tiểu có màu nâu đỏ.
• Sử dụng lượng lớn caffeine như trà đặc, cà phê,... trong thời gian ngắn có thể gây nên tình trạng đổi màu nước tiểu.
• Thực phẩm có hàm lượng vitamin A, vitamin B cao như nha đam, đậu đỏ, đậu đen, củ cải đỏ, đại hoàng,... sẽ làm chuyển màu nước tiểu, tạo màu nâu đỏ bất thường.

(Thực phẩm, thức uống là nguyên nhân lành tính khiến tiểu tiện màu nâu đỏ)

Tình trạng tiểu ra nước màu nâu đỏ do thực phẩm, đồ uống thường không kéo dài lâu, tối đa 1 - 2 ngày. Nếu sau thời gian nêu trên, đã điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, nước tiểu vẫn có màu nâu đỏ thì cần thăm khám, nhận chẩn đoán từ bác sĩ.

Do tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc uống điều trị bệnh có thể tác động đến màu sắc nước tiểu, cụ thể:

• Thuốc kháng sinh: Do thuốc tương tác với cơ thể, làm thay đổi quá trình chuyển hóa.
• Thuốc nhuận tràng: Do thành phần có trong thuốc.
• Thuốc chống sốt rét: Xảy ra thường xuyên trong khi điều trị và cả khi đã ngừng thuốc, có thể tự biến mất.
• Thuốc giãn cơ: Những loại thuốc này có tác động lớn đến hệ bài tiết.
• Thuốc kháng lao: Do các thành phần trong thuốc ảnh hưởng đến màu sắc nước tiểu.

(Một số loại thuốc tác động đến màu sắc của nước tiểu)

Do mất nước

Cơ thể càng mất nước thì nước tiểu càng đậm màu hơn, nếu bổ sung đủ nước có thể làm loãng nước tiểu và giúp màu sắc trở lại bình thường. Nguyên nhân cơ thể không nạp đủ lượng nước có thể đến từ uống ít nước, sốt cao, tiêu chảy, vận động thể thao.

(Cơ thể mất nước do uống ít nước, sốt cao, tiêu chảy và vận động thể thao)

Một số trường hợp mất nước nặng, màu nước tiểu thậm chí có thể chuyển sang nâu hoặc nâu đen. Tình trạng này cần được điều trị tích cực tại cơ sở y tế chuyên môn, theo dõi sát sao phòng biến chứng nguy hiểm.

Do bệnh lý liên quan đến thận

Nếu là người khắt khe trong chế độ dinh dưỡng, uống nước đầy đủ, không phải tác dụng phụ của thuốc thì có thể nghi ngờ bệnh lý về thận. Nước tiểu màu nâu đỏ là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sau:

• Bệnh thận như viêm nhiễm, sỏi thận, suy thận,... khi tiến triển sẽ gây nước tiểu chuyển nâu đỏ, kèm theo đau bụng, đau lưng.
• Bài tiết chất thải qua đường nước tiểu do thận gặp vấn đề, từ đó ảnh hưởng đến hệ thống bài tiết của cơ thể.
• Mất cân bằng nước, chất điện giải bên trong cơ thể, liên quan mật thiết đến chức năng thận.

(Bệnh lý ở thận làm nước tiểu đổi màu nâu đỏ)

Do bệnh về gan

Ngoài thận, các bệnh lý về gan cũng có thể ảnh hưởng đến màu sắc nước tiểu:

• Virus viêm gan (A, B và C) ảnh hưởng đến sức khỏe gan lẫn hệ tiết niệu, làm tăng nguy cơ nước tiểu chuyển nâu đỏ hoặc đậm hơn bình thường.
• Viêm gan mạn tính lâu ngày tác động đến cơ chế tiết niệu tự nhiên của cơ thể, từ đó làm đổi màu sắc nước tiểu.
• Suy gan là bệnh lý nguy hiểm, lá gan khi này không còn hoạt động đúng cách như ban đầu, tiểu tiện ra nước nâu đỏ là một trong những dấu hiệu nhận biết.
• Bài tiết chất thải qua đường tiểu do gan không thể loại bỏ chất thải, độc tố tích tụ trong cơ thể.

(Viêm gan, suy gan là tác nhân gây màu nâu đỏ trong nước tiểu)

Do tập thể dục cường độ cao

Tập thể dục cường độ cao có thể khiến các tế bào cơ bị vỡ, rò rỉ máu, thường được gọi là tiêu cơ vân và ly giải cơ vân. Tình trạng này có thể làm đổi màu nước tiểu vàng nhạt (bình thường sang nâu đỏ (bất thường), kèm theo biểu hiện đau cơ hoặc yếu cơ.

(Thể dục cường độ cao làm tiêu cơ vân, ly giải cơ vân gây tiểu nước nâu đỏ)

Tiêu cơ vân có thể làm tổn thương thận nghiêm trọng, đe dọa đến tính mạng người bệnh. Nếu nghi ngờ nguyên nhân này, bạn cần nhanh chóng di chuyển đến bệnh viện để được kiểm tra, đánh giá và nhận phác đồ điều trị.

Do thiếu máu huyết tán

Thiếu máu huyết tán có thể phá hủy các tế bào hồng cầu trong cơ thể, khiến nước tiểu chuyển màu nâu đỏ. Bệnh phát triển do di truyền từ cha mẹ hoặc biến chứng của rối loạn tự miễn lupus, viêm khớp dạng thấp, viêm loét đại tràng.

(Thiếu máu huyết tán phá hủy hồng cầu của cơ thể gây tiểu nước nâu đỏ)

Một số triệu chứng khác của bệnh như da tái, nhợt nhạt, vàng da, vàng mắt, sốt, yếu ớt, chóng mặt, rối loạn ý thức, nhịp tim nhanh, khó khăn hoạt động thể chất. Trong đó sốt rét ác tính là một thể nặng điển hình của bệnh, gây nước tiểu màu nâu đỏ.

Do ung thư gan

Trường hợp ung thư gan gây nước tiểu nâu đỏ tương đối hiếm gặp, song vẫn có thể xảy ra. Khối u ác tính làm rò rỉ sắc tố da vào máu, khiến màu sắc nước tiểu thông thường bị thay đổi.

(Nước tiểu nâu đỏ là triệu chứng hiếm gặp của ung thư gan)

Người bệnh lưu ý nước tiểu màu nâu đỏ không phải triệu chứng điển hình của ung thư da, thay vào đó là sự xuất hiện của những nốt ruồi bất thường. Bạn không nên quá lo lắng, cực đoan khiến tinh thần bị ảnh hưởng, hãy thăm khám để được chẩn đoán.

Do bệnh Lyme

Bệnh Lyme gây ra bởi một số loài ve mang vi khuẩn nhiễm trùng, có tên Babiosis, có thể dẫn đến tình trạng nước tiểu sẫm màu. Một số triệu chứng khác của bệnh như sốt, biểu hiện giống cúm, nhức đầu, đau cơ, buồn nôn, đau bụng.

(Bệnh Lyme làm khởi phát triệu chứng sốt, nhức đầu, nước tiểu màu nâu đỏ)

Khám chẩn đoán nước tiểu nâu đỏ ở đâu?

Khám, chẩn đoán nước tiểu nâu đỏ tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông. Bởi người bệnh rất khó chẩn đoán nguyên nhân nước tiểu nâu đỏ bằng quan sát thông thường, cần nhờ đến sự can thiệp của hệ thống máy móc hoặc kết hợp triệu chứng từ chuyên gia.

Khi đăng ký sử dụng dịch vụ tại Bệnh viện Phương Đông, đầu tiên bác sĩ sẽ khai thác triệu chứng lâm sàng, tiền sử bệnh, tình trạng sử dụng thuốc gần đây. Từ đây phân loại nguyên nhân vô hại hay có tính nguy hiểm đến sức khỏe, chỉ định xét nghiệm phù hợp.

(Chẩn đoán bệnh lý tiểu nước đổi màu nâu đỏ tại Bệnh viện Phương Đông)

Một số xét nghiệm cận lâm sàng mà người bệnh có thể được chỉ định gồm phân tích nước tiểu, sinh hóa, chụp chẩn đoán hình ảnh. Kết quả cuối cùng hỗ trợ bác sĩ đánh giá tình trạng, kết luận nguyên nhân và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.

Người bệnh khi nghi ngờ không nên trì hoãn kiểm tra hoặc chủ quan trước tình trạng nước tiểu màu nâu đỏ. Liên hệ 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được xếp lịch kiểm tra, nhận tư vấn điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông.

Kết luận lại, nước tiểu màu nâu đỏ là một biểu hiện sức khỏe cần chú ý, cảnh báo cơ thể mất nước, dùng quá nhiều đồ uống caffein hoặc mắc các bệnh lý liên quan đường tiết niệu. Bạn nên đến bệnh viện để thực hiện các xét nghiệm, kiểm tra và nhận chẩn đoán trước khi bệnh diễn tiến nguy hiểm.