Rối loạn tiền đình ở người già: Ăn gì, kiêng gì để cải thiện sức khỏe?

Tổng quan về bệnh rối loạn tiền đình ở người già 

Rối loạn tiền đình ở người cao tuổi là một vấn đề sức khỏe phổ biến, đặc trưng bởi cảm giác chóng mặt, mất thăng bằng và hoa mắt. Nguyên nhân chính của tình trạng này bao gồm quá trình lão hóa tự nhiên, dẫn đến suy giảm chức năng hệ thống tiền đình, cùng với các bệnh lý như tăng mỡ máu, xơ vữa động mạch và thoái hóa cột sống cổ. Ngoài ra, tác dụng phụ của một số loại thuốc và yếu tố môi trường như tiếng ồn, thay đổi thời tiết đột ngột cũng góp phần gây ra rối loạn tiền đình ở người già. 

Rối loạn tiền đình ở người già có thể do lão hóa, các bệnh lý hoặc tác dụng phụ của thuốc

Nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ mắc rối loạn tiền đình ở người trưởng thành là 7,4%, với tỷ lệ ở người cao tuổi cao gấp ba lần so với các độ tuổi khác. Đặc biệt, phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao gấp gần ba lần so với nam giới. Tại Việt Nam, theo thống kê từ Viện Tai Mũi Họng Trung ương, khoảng 60% người già mắc rối loạn tiền đình, và tỷ lệ này tăng dần theo độ tuổi, đặc biệt ở những người trên 65 tuổi. 

Các triệu chứng thường gặp bao gồm chóng mặt, hoa mắt, mất thăng bằng, nhức đầu, ù tai, buồn nôn và mệt mỏi. Những biểu hiện này có thể xuất hiện đột ngột hoặc kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và tăng nguy cơ té ngã ở người cao tuổi. 

Việc chẩn đoán rối loạn tiền đình ở người già thường dựa trên việc loại trừ các bệnh lý khác thông qua các xét nghiệm như chụp X-quang, CT, MRI và đánh giá chức năng tiền đình. Điều trị tập trung vào việc cải thiện triệu chứng và nguyên nhân cơ bản, bao gồm sử dụng thuốc, thực hiện các bài tập phục hồi chức năng tiền đình và thay đổi lối sống. Để phòng ngừa, người cao tuổi nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, hạn chế căng thẳng và tránh các yếu tố nguy cơ như tiếng ồn và thay đổi thời tiết đột ngột. 

Chế độ dinh dưỡng của người già bị rối loạn tiền đình

Ngoài việc điều trị bằng thuốc thì chế độ ăn uống khoa học sẽ giúp bệnh nhân cải thiện được các triệu chứng một cách đáng kể. Nếu bạn đang không biết nên ăn gì và kiêng gì thì đừng vội bỏ qua những thông tin hữu ích dưới đây. 

Rối loạn tiền đình ở người già nên ăn gì?

Duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp người bệnh có thể cải thiện tình trạng bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống

Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và giảm thiểu các triệu chứng của bệnh. Dưới đây là một số khuyến nghị về thực phẩm nên bổ sung:

• Thực phẩm giàu vitamin B6: Vitamin B6 giúp cải thiện chức năng thần kinh và giảm triệu chứng chóng mặt. Các nguồn thực phẩm giàu vitamin B6 bao gồm thịt gà, thịt lợn, thịt bò, gan, thận, cá hồi, cá ngừ và ngũ cốc.
• Thực phẩm giàu vitamin C: Vitamin C tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ tuần hoàn máu. Người bệnh nên bổ sung các loại trái cây như cam, quýt, chanh, bưởi, dâu tây và các loại rau xanh như súp lơ xanh, cải bó xôi.
• Thực phẩm giàu vitamin D: Vitamin D hỗ trợ cân bằng tâm trạng và chức năng thần kinh. Các nguồn thực phẩm giàu vitamin D bao gồm cá, trứng, sữa, ngũ cốc nguyên hạt, nấm và các chế phẩm từ đậu nành.
• Thực phẩm giàu magie: Magie đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa chức năng thần kinh và thư giãn cơ bắp, giúp giảm mức độ nghiêm trọng và tần suất các cơn chóng mặt. Người bệnh nên bổ sung thực phẩm giàu magie như hải sản, cá nước ngọt, thịt, các loại rau lá màu xanh đậm, các loại đậu đỗ, vừng, lạc, các loại hạt và ngũ cốc nguyên hạt.
• Thực phẩm giàu axit béo omega-3: Axit béo omega-3 có tác dụng giảm viêm và cải thiện chức năng thần kinh. Các nguồn thực phẩm giàu omega-3 bao gồm cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá mòi và các loại hạt như hạt óc chó, hạt lanh.

Bên cạnh việc bổ sung các thực phẩm trên, người bệnh nên hạn chế tiêu thụ các thực phẩm giàu chất béo bão hòa, đường và muối, cũng như tránh sử dụng các chất kích thích như cà phê, rượu và thuốc lá, để giảm thiểu nguy cơ tái phát và tăng cường hiệu quả điều trị.

Xem thêm:

• Dấu hiệu nhận biết rối loạn tiền đình sớm và cách phòng ngừa
  

Rối loạn tiền đình ở người già nên kiêng gì?

Các thực phẩm không lành mạnh sẽ đẩy nhanh quá trình tiến triển của bệnh 

Rối loạn tiền đình là tình trạng phổ biến ở người cao tuổi, gây ra các triệu chứng như chóng mặt, mất thăng bằng và ù tai. Để quản lý và giảm thiểu các triệu chứng này, việc điều chỉnh chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng. Dưới đây là những thực phẩm và đồ uống mà người cao tuổi bị rối loạn tiền đình nên kiêng:

• Thực phẩm chứa nhiều muối và đường: Việc tiêu thụ quá nhiều muối có thể dẫn đến tăng huyết áp và giữ nước, ảnh hưởng xấu đến hệ thống tiền đình. Tương tự, thực phẩm chứa nhiều đường có thể gây viêm và làm trầm trọng thêm các triệu chứng. Do đó, người bệnh nên hạn chế ăn các món quá mặn hoặc quá ngọt. 
• Đồ uống có cồn và chất kích thích: Rượu, bia và các đồ uống chứa caffeine như cà phê, trà đặc có thể kích thích hệ thần kinh, gây mất nước và làm tăng cảm giác chóng mặt, ù tai. Việc hạn chế hoặc tránh hoàn toàn những thức uống này sẽ giúp kiểm soát tốt hơn các triệu chứng của rối loạn tiền đình. 
• Thực phẩm giàu chất béo bão hòa: Các loại thịt đỏ, mỡ động vật, thực phẩm chiên rán và đồ ăn nhanh chứa nhiều chất béo bão hòa, có thể làm tăng cholesterol trong máu, ảnh hưởng đến tuần hoàn và chức năng của hệ tiền đình. Người bệnh nên ưu tiên các nguồn chất béo lành mạnh từ cá, hạt và dầu thực vật.
• Thực phẩm chế biến sẵn và chứa chất bảo quản: Các loại thực phẩm đóng hộp, xúc xích, thịt xông khói thường chứa nhiều muối, chất bảo quản và phụ gia, có thể gây hại cho sức khỏe tổng thể và làm trầm trọng thêm các triệu chứng rối loạn tiền đình. Việc lựa chọn thực phẩm tươi sống và tự chế biến sẽ tốt hơn cho người bệnh. 
• Thực phẩm lên men và chứa nhiều tyramine: Phô mai, dưa chua và các thực phẩm lên men khác chứa tyramine, một chất có thể gây tăng huyết áp và kích thích các triệu chứng chóng mặt ở người nhạy cảm. Do đó, nên hạn chế tiêu thụ những thực phẩm này. 

Ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn uống, người cao tuổi bị rối loạn tiền đình nên duy trì lối sống lành mạnh, tập luyện thể dục đều đặn và tránh căng thẳng để cải thiện chất lượng cuộc sống.

Kết luận 

Chế độ dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa giúp kiểm soát rối loạn tiền đình ở người già, giảm nguy cơ tái phát và nâng cao sức khỏe tổng thể. Việc bổ sung thực phẩm giàu vitamin B, magie, omega-3 cùng với hạn chế muối, caffeine, rượu bia sẽ giúp cải thiện tuần hoàn máu não và giảm chóng mặt hiệu quả. Kết hợp với lối sống lành mạnh, tập luyện nhẹ nhàng và theo dõi sức khỏe định kỳ, người cao tuổi hoàn toàn có thể sống vui khỏe, hạn chế tối đa ảnh hưởng của căn bệnh này.