Tại sao phải kiểm tra vết mổ sau sinh?

Siêu âm vết mổ sau sinh là gì?

Siêu âm vết mổ sau sinh, hay siêu âm đo bề dày tại vị trí vết mổ. Đây là phương pháp sử dụng đầu dò siêu âm tần số cao để kiểm tra khu vực vết mổ. 

Kết quả kiểm tra sẽ cho bác sĩ đánh giá về mức độ hồi phục của vết mổ và phát hiện dấu hiệu của biến chứng (nếu có) sau sinh. 

(Hình 1 - Minh hoạ các loại vết mổ sau sinh mổ)

Siêu âm vết mổ sau sinh có quan trọng không?

Siêu âm vết mổ sau sinh là hết sức quan trọng và cần thiết mọi thai phụ thực hiện giải phẫu sinh mổ. Bởi mặc dù tỷ lệ biến chứng còn thấp, chỉ 14,5% với biến chứng nhẹ. Biến chứng nặng không phổ biến. Tuy nhiên, phương pháp này hỗ trợ bác sĩ theo dõi:

• Phát hiện những bất thường cần chữa trị kịp thời: tụ máu, áp xe, bong và vỡ tử cung, viêm tắc tĩnh mạch vùng chậu.
• Đánh giá tình trạng vết mổ, tình trạng nhiễm trùng và điều hướng chăm sóc sau sinh
• Thực hiện các chỉ định khác phục vụ chẩn đoán: chụp CT, nhập viện theo dõi,...

Ngoài ra các thông tin quan trọng như thời gian trở lại của kinh nguyệt, lưu ý trong sinh hoạt tình dục, biện pháp tránh thai,... sẽ được bác sĩ gợi ý cho mẹ bầu.

Xem thêm:

• Phòng ngừa và điều trị nhiễm trùng vết mổ sau sinh

(Hình 2 - Siêu âm qua ngã âm đạo sau sinh mổ phát hiện lỗ rò có đường kính 4mm ở tử cung, nghi ngờ vết khâu tử cung bị rách)

Khi nào nên siêu âm vết mổ sau sinh?

Sau sinh mổ bao lâu thì kiểm tra lại?

Mẹ bầu nên siêu âm vết mổ sau sinh sau 6 - 8 tuần kể từ khi thực hiện giải phẫu. Lưu ý: Thai phụ nên đến đúng thời gian hẹn siêu âm, không sớm hơn hoặc muộn hơn. 

Nếu mẹ đến sớm hơn thì tử cung, vết mổ và bộ phận sinh dục của mẹ vẫn chưa khôi phục bình thường nên thăm khám sẽ không có giá trị nhiều. Ngược lại, nếu đến muộn hơn thì rủi ro phát hiện muộn các biến chứng nguy hiểm cao hơn. 

(Hình 3 - Mẹ bầu phục hồi cơ thể sau khi sinh mổ tại Phòng bệnh nội trú của BVĐK Phương Đông)

Khi nào nên siêu âm vết mổ sau sinh?

Sản phụ nên tái khám định kỳ sau sinh, vệ sinh vết mổ cẩn thận theo hướng dẫn của bác sĩ. Nếu cơ thể có các dấu hiệu sau phải ngay lập tức đến bệnh viện:

• Sốt cao (trên 38,5 độ C)
• Bụng dưới đau ở vị trí vết mổ. Không động vào cũng đau
• Sưng, tấy, đỏ, nóng ran hoặc ngứa vùng da xung quanh vết mổ. Dịch chảy ra có mùi hôi, nghi ngờ nhiễm trùng vết thương.
• Sản dịch sau sinh có mùi hôi, có thể là nhiễm trùng hậu sản

Hướng dẫn nhận biết dấu hiệu đã lành của vết mổ sau sinh?

Cách tốt nhất và chính xác nhất là mẹ nên thực hiện siêu âm vết mổ sau sinh. Trên thực tế, khi sinh mổ, thai phụ phải rạch tới 7 lớp da lần lượt: tầng biểu bì, lớp da bụng, lớp mô cơ, tử cung,... Vì thế, thực hiện kiểm tra đo bề dày tại vị trí vết mổ sẽ cho kết quả chính xác nhất về mức độ lành của vết mổ. 

Các biến chứng từ vết mổ sau sinh

Biến chứng sau sinh mổ có thể sẽ không bộc lộ ngay lập tức. Các bất thường này có thể xảy ra sớm (trong vòng 30 ngày khi sinh) và biến chứng muộn xảy ra theo năm hoặc biểu hiện ở lần mang thai tiếp theo. 

Biến chứng sớm

• Xuất huyết: Siêu âm sẽ giúp bác sĩ phát hiện chảy máu không kiểm soát, xác định vị trí của vết rách gây chảy máu và can thiệp y khoa kịp thời. Do đó các hệ quả nguy hiểm như sốc, suy đa tạng, thậm chí là tử vong có thể được ngăn chặn. 
• Vỡ tử cung: Thực hiện siêu âm kết hợp chụp CT Scan có thể chỉ ra dấu hiệu rò rỉ, xác định vị trí, mức độ lan rộng của khí, máu và màng bụng. Từ đó, các chuyên gia được gợi ý kiểm tra tử cung và phát hiện vết rách là nguyên nhân gây rò dịch. Tình trạng này có thể gây ra tổn thương bàng quang, trực tràng,... và nhiều nguy cơ phải chữa trị bằng cách cắt tử cung. 

Biến chứng muộn

• Sẹo mổ chửa ngoài tử cung: Siêu âm vết mổ sau sinh phát hiện bất thường nếu âm vang không đồng nhất, không có túi ối trong buồng tử cung. Mặc dù đây là bệnh lý hiếm gặp nhưng diễn biến hết sức nguy hiểm khiến sảy thai sớm, rau cài răng lược, vỡ tử cung,...
• Lạc nội mạc tử cung ở thành bụng: Siêu âm có thể phát hiện ra tình trạng này. Tuy nhiên để chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ chỉ định nội soi và kiểm tra vùng chậu. Nếu không phát hiện kịp thời, các mô đi lạc này sẽ gây viêm và sưng. Các mô sẹo được  hình thành có thể khiến các cơ quan dính vào nhau. 

(Hình 4 - Siêu âm vết mổ sau sinh phát hiện thai làm tổ trên sẹo tử cung cũ)

Tụ dịch vết mổ sau sinh

Siêu âm có phát hiện tụ dịch vết mổ sau sinh không?

Siêu âm vết mổ sau sinh 2D, 3D hoặc siêu âm bơm nước buồng tử cung giúp chẩn đoán tụ dịch vết mổ. Bằng cách xem xét tình trạng vết mổ và phát hiện bất thường bên trong.

Đây là bệnh lý thường gặp khi siêu âm vết mổ sau sinh. Bệnh xảy ra khi lớp dịch đọng lại trên vết nứt ở vùng eo thành trước tử cung vị trí sẹo mổ lấy thai cũ, gây rong huyết, khó thụ thai. 

(Hình 5 - Hình ảnh siêu âm vết mổ sau sinh phát hiện tụ dịch vết mổ sau sinh)

Một số trường hợp bệnh chỉ được phát hiện khi sản phụ bị rong huyết đi khám phụ khoa hoặc kiểm tra sức khoẻ sinh sản cho lần mang bầu tiếp theo.

Cách phòng tránh tụ dịch vết mổ sau sinh

Chị em nên tìm hiểu trước và trong khi mang bầu để hạn chế được tình trạng tụ dịch. Trong trường hợp các điều kiện chủ quan cho phép, mẹ bầu có thể:

• Cố gắng sinh thường thay vì sinh mổ
• Chọn giải phẫu gần hoặc đúng ngày dự sinh để tốt hơn cho quá trình liền sẹo (nếu chọn sinh mổ)
• Kiểm tra sàng lọc trước sinh cho lần mang thai kế tiếp
• Siêu âm kiểm tra vết mổ sau sinh theo chỉ định (nếu sinh mổ)

Nếu đã được chẩn đoán tụ dịch vết mổ sau sinh, chỉ định phẫu thuật làm sạch phần dịch ứ đọng bên trong sẽ được bác sĩ đưa ra ngay sau đó. 

Những chú ý về chăm sóc sức khỏe sau sinh

Hướng dẫn vệ sinh vết mổ đẻ sau sinh tại nhà

Sản phụ sẽ được cho phép theo dõi và chăm sóc tại nhà sau 4 - 5 ngày thực hiện thủ thuật. Đây cũng là thời điểm trước siêu âm vết mổ sau sinh, mẹ nên chú ý khi chăm sóc vết thương để tránh nhiễm trùng như sau:

• Hạn chế chạm vào vết mổ, luôn rửa sạch tay khi chạm vào vết mổ.
• Dùng khăn sạch, mềm thấm quanh vết mổ cho khô sau khi tắm
• Đảm bảo vết mổ luôn khô thoáng. Mẹ có thể vệ sinh vết mổ bằng dung dịch betadin hay povidine 10%. 

(Hình 6 - Vết mổ cần được chăm sóc theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa)

Lưu ý trong sinh hoạt

• Tránh tắm quá sớm hay ngâm nước quá lâu
• Hạn chế các thực phẩm nhiều đường, đậu tương do dễ gây táo bón, đầy hơi.
• Tránh ăn nhiều hải sản, thực phẩm tính hàn,... vì có thể khiến vết mổ lâu lành và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Hạn chế thực đơn có rau muống, thịt gà, gạo nếp, lòng trắng trứng,.. vì có thể gây sẹo lồi và mủ sau mổ đẻ. 
• Tăng cường rau xanh và hoa quả để hỗ trợ tiêu hoá, giảm đầy hơi táo bón.
• Bổ sung các thực phẩm giàu canxi, protein như thịt, trứng, sữa, các loại hạt để đẩy nhanh tốc độ hồi phục và kích thích tạo sữa.

Xem thêm:

• Sinh mổ mấy ngày cắt chỉ? Cách chăm sóc vết mổ tại nhà
• Sinh mổ kiêng ăn gì để tránh sẹo lồi và nhanh lành vết mổ?

Dịch vụ sinh mổ tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông

Khoa Phụ Sản Bệnh viện Đa khoa Phương Đông được nhiều mẹ bầu lựa chọn là nơi khám thai, sinh nở cũng như siêu âm vết mổ sau sinh tại Hà Nội. 

(Hình 7 - Sinh mổ lấy thai tại Bệnh viện ĐK Phương Đông)

Mẹ bầu P. Hiền tâm sự về hành trình sinh mổ lần 3: “Bác sĩ Bạo là người mổ sinh cho mình. Ngày thứ 4 xuất viện mà mình đã đi lại rất tốt rồi. Các cơn đau dạ con hay vết mổ đều ko đáng sợ như mình tưởng tượng. Chỉ cần hơi đau hay sao ấn chuông phát các bạn điều dưỡng sẽ xuất hiện ngay sau 1 phút.

Em bé cũng được chăm sóc rất đặc biệt. Ngày nào bác sĩ nhi cũng đến khám và tư vấn cho con. Các dịch vụ tắm rửa hay vệ sinh cho bé các bạn điều dưỡng chưa bao giờ làm mình lo lắng. Phải nói là tuyệt cú mèo”.

(Hình 8 - Điều dưỡng tắm cho em bé sau sinh tại Khoa Phụ sản BVĐK Phương Đông)

Đối với sinh mổ, sau khi sinh, vết mổ/vết rạch tầng sinh môn được khâu thẩm mỹ, nhanh lành, hạn chế tối đa sẹo xấu. Con yêu được chào đời với điều kiện tốt nhất. Đặc biệt, dịch vụ được thanh toán đồng thời BHYT, BHBL tạo điều kiện cho mẹ bầu thoải mái - an tâm - tiết kiệm khi sinh nở.

(Hình 9 - Mẹ và bé trong phòng sinh mổ của BVĐK Phương Đông)

Xem thêm:

• Chiếu tia plasma phục hồi vết mổ “thần tốc”, giảm đau cho mẹ sau sinh

Có thể nói, siêu âm vết mổ sau sinh là hết sức quan trọng và cần thiết để kiểm tra sức khoẻ và phát hiện các biến chứng sau sinh mổ. Để chẩn đoán hiệu quả, các chị em nên đi tái khám theo đúng thời gian, đúng chỉ định của bác sĩ.

Để đặt lịch khám và siêu âm vết mổ sau sinh, bệnh nhân có thể liên hệ hotline 19001806 để được đội ngũ của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông hỗ trợ kịp thời!