Sưng lưỡi không phải trường hợp nguy hiểm cần can thiệp điều trị khẩn cấp, nhưng nếu tình trạng sưng phồng to quá mức, chăm sóc y tế kịp thời giúp giảm ngừa nguy cơ tử vong. Chủ động nhận biết nguyên nhân kết hợp với thăm khám, giúp bệnh nhân tránh những rủi ro không mong muốn như hoại tử, lở loét hoặc nhiễm trùng diện rộng.
Sưng lưỡi là một dạng phù mạch, lưỡi bị này bị sưng to hơn với bình thường. Đây không phải tình trạng cần điều trị khẩn cấp, nhưng nếu lưỡi phồng to quá mức làm chẹn đường thở, đe dọa đến tính mạng cần can thiệp y tế kịp thời và nhanh chóng.
Sưng lưỡi là một dạng phù mạch gây sưng phồng to hơn bình thường
Có nhiều nguyên nhân khiến lưỡi bị sưng, bao gồm nhiễm trùng, dị ứng, tác dụng phụ của thuốc,... Dù với nhóm tác nhân nào, bệnh nhân đều cần sớm thăm khám y tế, tránh tự ý dùng thuốc hay điều trị tại nhà, dẫn đến hệ quả không mong muốn.
Sưng lưỡi xảy ra ở một hoặc cả hai bên lưỡi, tùy theo nguyên nhân gây bệnh. Tình trạng phồng to làm cản trở quá trình hô hấp thông thường, cũng như việc ăn uống hay nói chuyện hàng ngày.
Bên cạnh đó, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng kèm theo khác như:
Xem thêm: Rát lưỡi khô miệng: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị
Các triệu chứng thường đi kèm với lưỡi bị sưng phồng
Lưỡi sưng đau không phải bệnh lý nguy hiểm nhưng có thể ảnh hưởng đến việc ăn uống, sinh hoạt và giao tiếp thường ngày. Tình trạng này kéo dài khiến người bệnh mệt mỏi, chán ăn làm tăng nguy cơ suy dinh dưỡng.
Lưỡi sưng gây nên bởi nhiều nhóm nguyên nhân khác nhau, từ những lý do đơn giản đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Chủ động nhận biết, xác định tác nhân là công tác quan trọng, giúp quá trình điều trị đạt hiệu quả cao.
Dị ứng khi tiêu thụ thực phẩm, tiếp xúc với hóa chất là nguyên nhân hàng đầu khiến lưỡi bị sưng. Triệu chứng dị ứng thường bắt đầu sau vài phút hoặc vài giờ tiếp xúc với dị nguyên.
Tuy nhiên không được chủ quan khi sưng lưỡi là biểu hiện của sốc phản vệ, bệnh nhân có thể gặp nguy hiểm đến tính mạng. Khi có biểu hiện khó thở, khó nuốt, chảy nước dãi cùng với lưỡi bị sưng, cần nhanh chóng cấp cứu y tế.
Một số thành phần trong thuốc có thể phản ứng với cơ thể, khiến lưỡi sưng, phù mạch ở môi và mặt. Tình trạng này xảy ra do cơ thể giải phóng lượng lớn bradykinin, chất có vai trò giãn mạch nhưng gây sưng khi sản xuất quá mức.
Lưỡi bị sưng đau do tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc ức chế men chuyển angiotensin, thuốc chống trầm cảm, thuốc điều trị cholesterol cao cũng làm tăng nguy cơ bị sưng lưỡi, phù mạch. Bệnh nhân cần thận trọng khi sử dụng, nên trao đổi kỹ lưỡng với bác sĩ trước khi sử dụng.
Khi ăn đồ quá nóng, không may cắn vào lưỡi, xỏ khuyên lưỡi có thể khiến lưỡi sưng đau tạm thời. Tình trạng này có thể tự thuyên giảm nhưng nếu tiến triển nặng, bệnh nhân cần thăm khám với bác sĩ, tránh trường hợp viêm tấy lan tỏa gây hoại tử sàn miệng.
Xem thêm: Các bệnh về lưỡi thường gặp và cách điều trị
Một số bệnh lý về da có thể ảnh hưởng đến trạng thái thông thường của lưỡi:
Khoang miệng luôn tồn tại số lượng vi khuẩn gây hại nhất định, nếu chúng tăng sinh quá mức, không được kiểm soát có thể dẫn đến nhiễm trùng. Hoặc do xuất phát từ các bệnh lý lây nhiễm qua đường tình dục như HPV, giang mai, lậu, làm nổi mụn cóc và viêm loét.
Trào ngược dạ dày thực quản là một loại bệnh lý phổ biến, gây kích ứng mãn tính ở sau cổ họng. Một số ít trường hợp nguy hiểm có thể ảnh hưởng đến cuống lưỡi, dẫn đến sưng phồng khó chịu.
Trào ngược dạ dày thực quản ảnh hưởng cuống lưỡi gây sưng phồng khó chịu
Hội chứng Sjogren là bệnh tự miễn mạn tính, khiến hệ thống miễn dịch cơ thể nhầm lẫn và tấn công các tuyết ngoại tiết (tuyến nước bọt, tuyến lệ). Tình trạng này khiến nước bọt, nước mắt bị giảm hoặc ngừng sản xuất, dẫn đến khô mắt, khô miệng, lưỡi sưng khó chịu.
Hội chứng Melkersson Rosenthal (MRS) là bệnh lý hiếm gặp, làm khởi phát các triệu chứng kinh điển như phù nề mặt tái diễn, liệt mặt tái diễn và nứt lưỡi. Hiện bệnh chưa được xác định nguyên nhân, một số giả thuyết chỉ ra có sự liên quan đến virus, vi khuẩn, nhiễm herpesvirus hoặc chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học.
Bệnh nhân rất khó phát hiện nguyên nhân gây bệnh thông qua các biểu hiện lâm sàng, cần được can thiệp bởi bác sĩ chuyên khoa và trang thiết bị hiện đại chuyên dụng. Khi đến cơ sở y tế, trước tiên bệnh nhân sẽ được khai thác thông tin về tiền sử bệnh lý, triệu chứng, mức độ khó thở, chế độ dinh dưỡng và chế độ linh hoạt.
Để chắc chắn hơn về kết luận, bệnh nhân sẽ cần làm thêm một số xét nghiệm đánh giá liên quan như xét nghiệm máu, xét nghiệm miễn dịch huỳnh quang, xét nghiệm hình ảnh học,... Dựa vào kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ lên phác đồ điều trị phù hợp nhằm đạt hiệu quả cao nhất.
Điều trị sưng lưỡi cần phụ thuộc vào mức độ sưng, nguyên nhân gây bệnh, từ đó có chỉ định điều chỉnh tại nhà hoặc bắt buộc nhập viện. Dưới đây là một số gợi ý khắc phục tại nhà với trường hợp nhẹ và can thiệp nội khoa bằng thuốc theo chỉ định mà bạn có thể tham khảo.
Lưỡi bị sưng nhẹ phần lớn liên quan đến các yếu tố dị ứng, vệ sinh răng miệng không sạch sẽ, chấn thương do cắn vào lưỡi,... Trường hợp này bạn chỉ cần can thiệp bằng một số cách đơn giản tại nhà như sau:
Các cách giảm nhẹ tình trạng lưỡi sưng ở nhà
Với trường hợp lưỡi sưng không thuyên giảm, kéo dài gây các triệu chứng khó chịu, bệnh nhân cần được can thiệp bằng thuốc hoặc biện pháp y tế chuyên sâu:
Can thiệp điều trị chuyên sâu với nhóm bệnh nhân thể nặng
Sưng lưỡi không phải hiện tượng hiếm gặp, phần lớn do phản ứng dị ứng, viêm nhiễm hoặc vô tình cắn phải lưỡi dẫn đến tổn thương. Song cũng có thể xuất phát từ vấn đề nguy hiểm như sốc phản vệ, cần can thiệp y tế kịp thời tránh chẹn đường hô hấp, đe dọa đến tính mạng.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Phường Đông Ngạc, Thành phố Hà Nội, Việt Nam
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Sưng lưỡi là một dạng phù mạnh, xuất phát bởi nhiều nguyên nhân khác nhau, thường đi kèm với tình trạng đau, đỏ lưỡi khó chịu.
