Tắc tia sữa là tình trạng rất dễ gặp phải ở các mẹ sau sinh và cho con bú. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến hiện tượng này và tia sữa bị tắc nên làm sao là vấn đề được hầu hết các mẹ quan tâm. Chính vì vậy, trong bài viết ngày hôm nay, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông xin mời bạn đọc cùng tìm hiểu chi tiết về vấn đề này nhé!
Tắc tia sữa (tắc ống dẫn sữa hay tắc tuyến sữa) là tình trạng sữa của người mẹ bị ứ đọng trong các ống dẫn sữa ở bầu ngực mà không được đẩy ra bên ngoài. Điều này khiến việc cho con bú gặp nhiều khó khăn cũng như người cảm thấy rất đau đớn. Tình trạng tắc tia sữa thường gặp ở các sản phụ mới sinh hoặc bất kỳ thời điểm nào trong thời gian cho con bú sữa mẹ.
Tắc tia sữa
Sữa mẹ được tạo ra từ các nang sữa, sau đó theo các ống sữa để về xoang chứa sữa nằm phía sau quầng vú. Khi trẻ bú sẽ tác động kích thích vào vú của người mẹ để sữa chảy ra ngoài. Tuy nhiên, nếu ống dẫn sữa bị tắc, sữa sẽ không chảy ra ngoài được và lâu dần bị vón cục do hiện tượng đông kết sữa. Đồng thời, sữa mới vẫn tiếp tục được sản xuất ra, làm cho ống dẫn sữa bị tắc ngày càng căng giãn ra, làm cho tình trạng tắc sữa ngày càng trầm trọng hơn.
Do cơ địa của mỗi người không giống nhau nên biểu hiện của tắc của tia sữa cũng có phần khác nhau. Tuy nhiên, hầu hết các mẹ bị tắc tia sữa đều có một số biểu hiện sau:
Vì sao lại bị tắc tia sữa sau sinh chắc hẳn là mối quan tâm của nhiều mẹ, theo chia sẻ của bác sĩ chuyên khoa thì có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này, chẳng hạn như:
Trong khoảng 2 - 3 ngày đầu sau sinh, khá nhiều mẹ gặp phải tình trạng tắc tia sữa do sữa tích tụ trong bầu ngực trong thời gian dài nhưng không được bé bú hoặc do bị tắc dịch khiến sữa không chảy ra ngoài được. Từ đó, vú đau nhức, căng cứng và sốt nhẹ nhưng mẹ không cần quá lo lắng, chỉ cần cho bé bú hoặc chủ động vắt sữa là sẽ khỏi.
Các mẹ mới sinh thường bị tắc tia sữa
Trường hợp mẹ quá nhiều sữa nhưng bé không bú hết hoặc mẹ không vắt kiệt sữa khiến lượng sữa dư thừa tồn đọng lại trong ống dẫn sữa. Trong khi đó, sữa mới lại không ngừng được tạo ra làm cho tình trạng thừa và tồn sữa ngày càng nghiêm trọng. Sữa không chảy được ra ngoài sẽ bị vón cục, gây tắc tuyến sữa.
Sau sinh, các nang sữa bên trong bầu ngực mẹ liên tục sản xuất ra sữa. Nên lúc mới sinh, mẹ nên cho con bú khoảng 2 - 3 giờ giờ mỗi cũ và các cữ không nên cách nhau quá lâu. Vì nếu bé không bú thường xuyên và mẹ cũng không hút sữa thì rất dễ dẫn đến tắc tia sữa.
Trong thời kỳ mẹ cho con bú, sữa không ngừng được sản xuất sẽ làm cho kích thước bầu ngực tăng lên. Nếu mẹ mặc quần áo bó hoặc áo ngực quá chặt hoặc thường xuyên nằm sấp khiến dòng sữa không được lưu thông thuận lợi, cũng là nguyên nhân gây tắc tia sữa.
Nhiễm khuẩn cũng là nguyên nhân gây tắc tia sữa tương đối phổ biến. Vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể do mẹ vệ sinh núm vú không sạch sẽ hoặc qua đường máu gây viêm nhiễm, chít hẹp ống dẫn sữa khiến sữa không thể chảy ra ngoài được.
Tâm lý là một trong những yếu tố ảnh hưởng khá lớn đến quá trình sản xuất sữa mẹ. Nếu mẹ quá căng thẳng sẽ làm giảm sản xuất hormone kích thích tuyến vú tiết ra sữa có tên là oxytocin. Tình trạng này thường thấy ở các mẹ lần đầu sinh con không có kinh nghiệm và chưa thích nghi được với cuộc sống có thêm thành viên mới.
Mẹ lo lắng sau sinh khiến tia sữa bị tắc
Dù con vẫn ngậm vú mẹ nhưng lại không ngậm đúng cách thì sữa có thể sẽ không chảy ra ngoài nhiều và bị tồn đọng lại trong bầu ngực. Đây cũng chính là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tắc tia sữa.
Theo chia sẻ của bác sĩ chuyên khoa, tình trạng tia sữa bị tắc không thể tự thuyên giảm và khỏi nếu mẹ không làm gì. Thậm chí nếu không được can thiệp sớm và đúng cách, người mẹ sẽ có nguy cơ gặp phải các biến chứng như mất sữa hoàn toàn, viêm tuyến vú, áp xe và lâu dần tiến triển thành các dải xơ hóa, u xơ tuyến vú.
Nếu tình trạng tắc tia sữa của mẹ chỉ ở mức nhẹ và không quá nghiêm trọng thì có thể áp dụng các cách thông tắc tia sữa sau:
Một trong những cách thông tắc tia sữa đơn giản mà các mẹ không nên bỏ qua chính là cho con bú trực tiếp và thường xuyên. Mẹ nên cho con bú ở ngực bị tắc tia sữa trước nếu bầu vú không quá đau. Vì lúc này, con sẽ dùng lực mạnh nhất để hút sữa, qua đó giúp khai thông các tia sữa bị tắc.
Cho con bú thường xuyên- cách chữa tắc tắc tia sữa
Trong khi cho con bú, mẹ nên thay đổi nhiều tư thế khác nhau vì mỗi tư thế thì lực bú của con tác động lên tia sữa sẽ có sự khác nhau. Điều này cũng phấn nào tạo ra nhiều lực hút để thông tắc tia sữa.
Dùng khăn bông mềm thấm nước ấm đắp lên ngực hoặc sử dụng chai thủy tính chứa nước ấm lăn qua lại trên bầu ngực là cách chữa tắc tia sữa hiệu quả và giúp sữa chảy đều đặn hơn. Lưu ý, mẹ không nên sử dụng nước quá nóng vì có thể gây bỏng rát.
Dùng tay xoay bóp nhẹ nhàng bầu ngực theo hướng đi dần vào trong núm vú và xung quanh quầng vú để kích thích, khai thông tia sữa. Để đạt được hiệu quả thông tắc tia sữa tốt nhất, mẹ nên thực hiện đồng thời massage bầu ngực và chườm ấm.
Ngay cả khi con đã bú no thì mẹ vẫn nên dùng tay hoặc dùng máy để hút sạch sữa còn thừa ra ngoài và đảm bảo không còn sữa sót lại, ứ đọng bên trong bầu ngực. Khi sử dụng máy hút sữa nên để chế độ massage trong vòng vài phút trước khi chuyển sang chế độ hút.
Ngay cả khi bé đã bú no thì mẹ vẫn nên hút sữa dư thừa để tránh bị tắc tia sữa
Sử dụng miếng dán chuyên dụng được sản xuất từ thảo dược là cách chữa tắc tia sữa cho mẹ khá an toàn và hiệu quả. Miếng dán giúp làm tan các cục sữa bị đông cứng, nhờ vậy giúp chảy ra bên ngoài.
Trong thời kỳ cho con bú, mẹ nên hạn chế mặc áo vú hoặc mặc áo vú thoải mái để bầu ngực được thông thoáng, sữa được tiết ra và lưu thông dễ dàng. Ngoài ra, mẹ cũng nên lưu ý không nằm sấp khi ngủ hoặc luyện tập những động tác tác động trực tiếp lên ngực.
Mỗi ngày, mẹ nên uống khoảng 2,5 - 3 lít nước (nên uống nước ấm) để thanh lọc cơ thể và tạo sữa cho con bú. Bởi vì nước là thành phần chính của sữa mẹ nên một khi cơ thể của người mẹ bị thiếu nước thì sẽ không thể sản xuất được đủ lượng sữa cần thiết.
Mẹ nên uống nhiều nước khi đang cho con bú sữa
Cũng tương tự như lúc mang thai, sau sinh và cho con bú, mẹ nên duy trì một chế độ ăn đa dạng, đầy đủ các chất đạm, chất béo, chất khoáng và các loại vitamin cần thiết. Đặc biệt là sắt, các nhóm chất carbohydrate… tuyệt đối không thể thiếu trong thực đơn hàng ngày của các mẹ nuôi con bằng sữa mẹ.
Nghỉ ngơi hợp lý không chỉ hồi phục sức khỏe sau sinh cho mẹ mà còn duy trì một tinh thần thoải mái để tạo ra nguồn sữa dồi dào cho con. Vì thế, mẹ nên tranh thủ chợp mắt khi con ngủ hoặc nhờ sự giúp đỡ từ người thân hoặc chồng trong chăm sóc con để bản thân được nghỉ ngơi nhiều hơn.
Khi xuất hiện những dấu hiệu của tắc tia sữa, mẹ có thể áp dụng các cách thông tia sữa được nêu trên. Tuy nhiên, phụ thuộc vào cơ địa của mỗi mẹ mà phương pháp có thể có hiệu quả hoặc không. Nếu sau khi đã áp dụng các cách trên nhưng tình trạng không thuyên giảm, mẹ đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để được bác sĩ khám, chẩn đoán và can thiệp kịp thời.
Dịch vụ massage chăm sóc thông tắc tia sữa
Tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, gói dịch vụ thông tắc tia sữa được nhiều mẹ tin tưởng lựa chọn, áp dụng nhiều kỹ thuật an toàn, hiện đại như:
Mẹ quan tâm có thể liên hệ tổng đài 1900 1806 để đăng ký dịch vụ thông tắc tia sữa tại bệnh viện hoặc tại nhà.
Để phòng ngừa tắc tia, các mẹ sau sinh cần lưu ý một số điều sau:
Tóm lại, tắc tia sữa có thể không gây nguy hiểm đến tính mạng của người mẹ nhưng ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, chất lượng sữa… Chính vì vậy, khi có biểu hiện tia sữa bị tắc thì mẹ nên áp dụng các cách chữa tại nhà và đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt nếu tình trạng không thuyên giảm.
Nếu còn bất kỳ băn khoăn nào nữa, mẹ có thể liên hệ đến tổng đài 1900 1806 để được Bệnh viện Đa khoa Phương Đông hỗ trợ.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
"Thai nhi chậm phát triển phải làm sao?" là câu hỏi của nhiều mẹ bầu khi gặp tình trạng này. Mẹ cần phát hiện sớm tình trạng và can thiệp...
