Thủng màng nhĩ có tự lành được không? | Giải đáp từ chuyên gia

Tìm hiểu về thủng màng nhĩ

Màng nhĩ là lớp màng mỏng nằm sâu bên trong ống tai, chịu trách nhiệm cảm nhận và truyền âm thanh từ môi trường bên ngoài vào tai trong. Khi màng nhĩ bị tổn thương hoặc rách (thủng màng nhĩ) sẽ dẫn đến tình trạng nghe kém, thậm chí không nghe thấy gì và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tai cho người bệnh. Bên cạnh đó, không ít người tự hỏi “thủng màng nhĩ có tự lành được không”, câu trả lời là “Có”. 

Thủng màng nhĩ và màng nhĩ bình thường

Thủng màng nhĩ là gì?

Thủng màng nhĩ là hiện tượng màng nhĩ bị rách hoặc có lỗ thủng do tác động từ bên ngoài hoặc các yếu tố bên trong tai. Khi màng nhĩ bị thủng, chức năng dẫn truyền âm thanh sẽ bị ảnh hưởng, người bệnh có thể nghe kém và cảm thấy đau tai.

Các dấu hiệu nhận biết tình trạng thủng màng nhĩ

Bệnh nhân bị thủng màng nhĩ sẽ có các dấu hiệu và triệu chứng điển hình như sau:

• Đau tai đột ngột, đau nhói hoặc âm ỉ
• Giảm thính lực, nghe kém rõ rệt hoặc không nghe thấy gì
• Chảy dịch hoặc mủ từ trong tai (có thể kèm máu)
• Ù tai, có tiếng lạ bên trong tai
• Chóng mặt hoặc mất thăng bằng
• Buồn nôn hoặc nôn mửa 

Xét về cấu tạo. tai giữa và tai trong được hình thành từ các mô và cấu trúc rất mỏng manh, nhạy cảm với sự tấn công hoặc bệnh tật. Do đó, nếu bộ phận này bị tổn thương thì sẽ gây ra khá nhiều triệu chứng, bao gồm từ nghe kém, ù tai, đau tai và chảy dịch từ trong tai,... 

Đau tai là một trong các dấu hiệu của thủng màng nhĩ

Nguyên nhân gây ra thủng màng nhĩ

Đây là tình trạng không hiếm thấy trên thực tế lâm sàng với các nguyên nhân bao gồm:

• Viêm tai giữa kéo dài: Dịch mủ từ tai giữa tích tụ lâu ngày gia tăng áp lực, dẫn đến rách màng nhĩ.
• Tổn thương do khí áp: Nếu áp suất không khí trong tai giữa và môi trường bị mất cân bằng thì có thể khiến màng nhĩ của bạn bị thủng (thường xảy ra khi bạn đi máy bay, đi lặn sâu dưới biển hoặc bị va chạm mạnh vào tai).
• Dị vật trong tai như tăm bông, kẹp tăm cũng có thể làm rách màng nhĩ của bạn
• Âm thanh quá lớn: Tiếng nổ, tiếng pháo, tiếng súng hoặc âm thanh cường độ mạnh tác động đột ngột.
• Tai nạn, va đập mạnh vùng đầu hoặc tai trong nhiều trường hợp sẽ làm gãy nền sọ, trật khớp hoặc làm tổn thương cấu trúc tai giữa và tai trong

Viêm tai giữa, chảy dịch kéo dài là một trong các nguyên nhân gây ra thủng màng nhĩ

Thủng màng nhĩ có tự lành được không?

Các chuyên gia sức khoẻ cho hay: Thủng màng nhĩ có thể tự lành lại được nếu vết thủng nhỏ (từ 10 - 15dB), nguyên nhân do chấn thương nhẹ hoặc thay đổi áp suất đột ngột. Khi đó, màng nhĩ có khả năng tự lành sau vài tuần đến vài tháng.

Màng nhĩ chỉ không tự lành được nếu vết thủng lớn (>20dB) do nhiễm trùng hoặc chấn thương nghiêm trọng, lúc này, người bệnh cần can thiệp y tế (dùng thuốc hoặc phẫu thuật vá màng nhĩ).

Thủng màng nhĩ nguy hiểm như thế nào?

Mặc dù câu trả lời cho “thủng màng nhĩ có tự lành được không” là “Có” nhưng nếu không được xử lý đúng, thủng màng nhĩ có thể gây ra các biến chứng như:

• Mất thính lực tạm thời, chỉ kéo dài đến khi lỗ thủng hoặc vết rách trên màng nhĩ lành lại. 
• Nhiễm trùng viêm tai giữa: Màng nhĩ bị thủng khiến các loại vi khuẩn có cơ hội xâm nhập vào tai trong gây bệnh liên tục hoặc bệnh mãn tính.
• Viêm tai giữa mạn tính có cholesteatoma: Các tế bào da và mảnh vụn bên trong tai phát triển quá mức sẽ di chuyển vào trong tai giữa tạo thành u nang và làm hỏng xương tai giữa

Thủng màng nhĩ có thể khiến bé không nghe thấy gì trong thời gian ngắn

Cách chẩn đoán tình trạng thủng màng nhĩ

Dựa trên các biểu hiện lâm sàng và các phương pháp chẩn đoán bệnh lý sau, bệnh nhân sẽ được chỉ định thực hiện các thủ thuật y tế sau:

• Xét nghiệm, phân tích dịch tai (nếu có chảy dịch) để tìm vi khuẩn, virus hoặc nấm gây bệnh. Đôi khi, xét nghiệm máu cũng được chỉ định để đánh giá xem có nhiễm trùng tai hay không.
• Đánh giá âm thoa với mục đích kiểm tra người bệnh có bị mất thính lực do thủng màng nhĩ hay không. Bác sĩ sẽ dùng âm thoa phát ra các tầng âm khác nhau để đánh giá độ dẫn truyền và cân bằng âm giữa hai tai.
• Đo nhĩ lượng đánh giá tình trạng màng nhĩ, bác sĩ dùng đầu dò chuyên dụng đưa nhẹ vào ống tai. Thiết bị này sẽ phát ra sóng âm tần số thấp và đo phản hồi từ màng nhĩ.
• Kiểm tra thính học, tập trung vào khai thác tình trạng suy giảm thính lực và loại tổn thương. Cách kiểm tra rất đơn giản, bạn sẽ được đeo tai nghe chuyên dụng trong phòng cách âm. nghe các âm thanh tần số khác nhau (từ thấp đến cao) và vẽ thính lực đồ (audiogram), thể hiện ngưỡng nghe của từng tai.

Bạn nên đưa bé đến Bệnh viện uy tín để được bác sĩ hỗ trợ thăm khám

Điều trị thủng màng nhĩ như thế nào?

Thủng màng nhĩ có tự lành được không? Có, nếu lỗ rách của bạn nhỏ, chúng có thể tự lành sau vài tuần mà không cần tự điều trị. Trong trường hợp lỗ rách không tự lành lại được, các bác sĩ sẽ can thiệp bằng cách:

• Vá màng nhĩ: Bác sĩ dùng màng mỏng đặc biệt (giấy hoặc gel sinh học) đặt lên vị trí thủng để kích thích màng nhĩ tự lành nhờ vào sự tái tạo mô.
• Với các lỗ thủng lớn hoặc tồn tại >3 tháng không liền hoặc đi kèm các bệnh lý như nhiễm trùng tái phát, viêm tai giữa mạn tính: Bác sĩ sẽ lấy mảnh mô tự thân (thường từ sụn vành tai hoặc cân cơ thái dương) để vá kín lỗ thủng dưới kính hiển vi.

Ngoài ra, khi tự chăm sóc sau thủng màng nhĩ tại nhà, bạn nên:

• Giữ tai luôn khô ráo, đặc biệt là khi đi mưa, khi tắm,...
• Hạn chế làm sạch tai, giúp kéo dài thời gian chữa lành hoàn toàn
• Tránh xì mũi vì áp lực khi xì mũi có thể làm cản trở sự phục hồi của mô mỏng

Mẹ nên vệ sinh tai cho bé định kỳ

Phòng tránh thủng màng nhĩ như thế nào?

Để giảm thiểu mức độ tổn thương do thủng màng nhĩ gây ra, bạn nên thực hiện các biện pháp phòng tránh như sau:

• Vệ sinh tai đúng cách: Không dùng tăm bông, kẹp tăm hoặc các vật dụng không chuyên dụng khác ngoáy tai quá sâu.
• Hạn chế tiếp xúc âm thanh lớn: Đeo bịt tai khi làm việc nơi ồn ào.
• Bảo vệ tai khi đi máy bay hoặc lặn biển: Ngậm kẹo, nuốt nước bọt, sử dụng nút điều chỉnh áp suất.
• Kiên trì điều trị các bệnh lý ở tai như viêm tai giữa để giảm triệu chứng sốt, đau tai, nghẹt mũi và nghe kém

Nếu bạn đang băn khoăn không biết nên xử lý tình trạng thủng màng nhĩ hoặc vẫn băn khoăn sau khi “thủng màng nhĩ có tự lành được không” thì gợi ý bạn đến Khoa Tai mũi họng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông. Đây là chuyên khoa được đầu tư hệ thống cơ sở vất chất hiện đại và quy tụ đội ngũ bác sĩ hàng đầu, tận tâm trong điều trị cho người bệnh.

Như vậy, bài viết trên đã giải đáp chi tiết “ thủng màng nhĩ có tự lành được không”. Trên thực tế, Thủng màng nhĩ là tình trạng không hiếm gặp, có thể tự lành nếu nhẹ nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu chủ quan. Khi phát hiện dấu hiệu bất thường ở tai, bạn nên đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.