Tụ máu não ở trẻ em là một tình trạng nguy hiểm, có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến não bộ và để lại hậu quả lâu dài nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Theo thống kê từ Viện Thần kinh Hoa Kỳ, chấn thương sọ não là nguyên nhân hàng đầu gây tụ máu não, ảnh hưởng đến khoảng 280 trên 100.000 trẻ em mỗi năm. Điều đáng lo ngại là nhiều trường hợp không có triệu chứng rõ ràng ngay lập tức, dẫn đến sự chủ quan của phụ huynh. Vậy đâu là nguyên nhân gây ra tụ máu não ở trẻ?
Tình trạng tụ máu não ở trẻ em là gì?
Tụ máu não ở trẻ em là tình trạng chảy máu trong não do vỡ các mạch máu, dẫn đến hình thành khối máu tụ trong nhu mô não hoặc giữa các lớp màng bao quanh não. Tình trạng này có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến tế bào não và ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển cũng như chức năng thần kinh của trẻ.
Tụ máu não ở trẻ em có ảnh hưởng nghiêm trọng tới mô não và chức năng thần kinh
Với trẻ sơ sinh, tình trạng này thường gặp ở những trường hợp sinh thiếu tháng hay các bà mẹ mang thai khi đã lớn tuổi với biến chứng nặng nề, thậm chí có nguy cơ tử vong rất cao.
Nguyên nhân dẫn đến tụ máu ở trẻ em
Tụ máu não ở trẻ em có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Một trong những lý do đó là trẻ sinh non, đặc biệt là những trẻ dưới 32 tuần tuổi hoặc cân nặng dưới 1,5kg bị xuất huyết trong vùng mầm hoặc trong não thất.
Ngoài ra, còn bao gồm các yếu tố nguy cơ như trẻ bị ngạt hoặc gặp phải các tác động chấn thương vùng đầu, vùng cổ, oxy máu lên não bị giảm, tăng/giảm CO2 trong máu, trẻ bị co giật, rối loạn chuyển hoá, trẻ bị viêm ruột hoại tử, thời gian hồi sức kéo dài,...
Việc sử dụng thuốc chống đông hoặc các loại thuốc chưa được chỉ định cùng sự thiếu hụt các vitamin như vitamin K, C có thể làm giảm khả năng đông máu, khiến trẻ dễ bị xuất huyết và tụ máu.
Nhận biết dấu hiệu tụ máu não ở trẻ em
Tụ máu não khiến trẻ cảm thấy khó chịu trong người, thay đổi nhận thức và hành vi
Tụ máu não ở trẻ có thể có những triệu chứng như:
- Buồn nôn và nôn liên tục;
- Sốt, bỏ bú, bú kém;
- Cơ thể xanh tái;
- Tiêu chảy;
- Thóp phồng;
- Da xanh;
- Niêm mạc nhợt, đồng tử hai bên giãn không đều, phản xạ ánh sáng giảm;
- Tụ máu não ở trẻ sơ sinh: Quấy khóc, li bì, rên è è, không có phản ứng khi được gọi hoặc người lớn chạm vào; co giật;
- Tăng hoặc giảm trương lực cơ, cơ thể mềm nhũn;
- Nhịp tim và nhịp thở bất thường (cơn ngưng thở > 20s, xanh tím)
- Trường hợp nặng, trẻ có thể bị rơi vào hôn mê đột ngột, co cứng liên tục, gồng cơ, cẳng tay duỗi, bàn tay nắm chặt xoay trong.
Kịp thời phát hiện và điều trị sớm là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ tử vong và các di chứng lâu dài. Do đó, khi trẻ có biểu hiện bất thường, đặc biệt sau chấn thương đầu, phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán chính xác.
Xem thêm:
Phương pháp điều trị tụ máu não ở trẻ em
Điều trị tụ máu não ở trẻ em phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng và nguyên nhân gây bệnh.
Điều trị nội khoa
Trong trường hợp xuất huyết nhỏ và không gây chèn ép đáng kể, bác sĩ có thể chỉ định thuốc để giảm áp lực nội sọ và kiểm soát các triệu chứng. Việc theo dõi chặt chẽ tình trạng của trẻ là cần thiết để đảm bảo hiệu quả điều trị.
Lựa chọn phương pháp điều trị cụ thể cần được thực hiện bởi đội ngũ y tế chuyên môn dựa trên tình trạng cụ thể của trẻ
Đối với trẻ sơ sinh bị xuất huyết do thiếu vitamin K, việc tiêm bổ sung vitamin K và truyền máu là cần thiết. Đồng thời, cần chăm sóc đặc biệt, chống co giật, hỗ trợ hô hấp và cung cấp dinh dưỡng phù hợp.
Can thiệp phẫu thuật
Khi khối máu tụ lớn gây chèn ép não hoặc có dấu hiệu tăng áp lực nội sọ, phẫu thuật dẫn lưu hoặc loại bỏ khối máu tụ là cần thiết để giảm áp lực và ngăn ngừa tổn thương não. Việc phẫu thuật kịp thời có thể cải thiện tiên lượng và giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng cho trẻ.
Chăm sóc và theo dõi trẻ bị tụ máu não sau điều trị
Vì quá trình điều trị tụ máu não ở trẻ em vẫn đang gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ tử vong và tàn tật rất cao nên phòng bệnh vẫn là giải pháp đáng được cân nhắc. Sau khi điều trị, trẻ cần được theo dõi chặt chẽ về các dấu hiệu thần kinh, kiểm soát cơn co giật và duy trì cân bằng điện giải. Về chế độ dinh dưỡng và phục hồi chức năng cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục của trẻ. Cha mẹ nên ưu tiên lựa những thực phẩm giàu vitamin K có trong thịt bò, trứng gà, ngũ cốc, rau xanh, thịt lợn nạc,....
Đối với trẻ sơ sinh, các chuyên gia khuyến cáo có thể bổ sung vitamin K cho trẻ sơ sinh bằng cách:
- Tiêm 1 mũi vitamin K1 (1mg) hoặc vitamin K3 (2mg);
- Bổ sung vitamin K1 qua đường uống 3 lần, sau sinh, lúc 7 ngày tuổi và 1 tháng tuổi với liều 2mg.
Quý khách có nhu cầu thăm khám và điều trị bệnh tụ máu não ở trẻ em có thể liên hệ với Bệnh viện Đa khoa Phương Đông qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được bộ phận hỗ trợ và tư vấn nhanh chóng.
Kết luận
Tụ máu não ở trẻ em là một vấn đề nghiêm trọng, đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt từ phụ huynh và bác sĩ chuyên khoa. Nhận diện sớm triệu chứng và đưa trẻ đến cơ sở y tế kịp thời là yếu tố quan trọng giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Bên cạnh đó, việc giáo dục trẻ về an toàn, hạn chế chấn thương vùng đầu và theo dõi sức khỏe sau tai nạn cũng là những biện pháp quan trọng để phòng ngừa tình trạng này.