Tuyến lệ - Cấu tạo và những bệnh thường gặp liên quan

Tuyến lệ là gì?

Có lẽ bạn đã nghe rất nhiều về tuyến lệ, đây là tuyến được hình thành ở trong hệ xương của mắt. Chúng được bắt đầu từ rãnh mũi, mắt nằm ở giữa mầm mũi ngoài và mầm ở hàm trên.

Tuyến lệ được hiểu như thế nào? 

Trong đó tuyến lệ sẽ bao gồm 2 loại chính đó là tuyến lệ chính và tuyến lệ phụ. Với mỗi một tuyến lệ sẽ có vai trò và chức năng khác nhau. Với tuyến lệ chính được nằm ở giữa hố lệ của thành xương nhãn cầu và hốc mắt. Trong đó sẽ bao gồm 2 phần chính là tuyến lệ hốc và phần tuyến lệ mi.

Khi bạn bị kích động, xúc động hay bị bụi kết mạc thì sẽ tiết ra rất nhiều nước mắt và bị chảy nước mắt. Còn đối với phần còn lại sẽ bao gồm nhiều tuyến nhỏ được nằm ở dưới kết mạc. Khi nước mắt (dịch tiết) rửa sạch ở phần trước mắt và sẽ chảy theo ống lệ xuống xoang mũi. Dịch tiết này sẽ làm giác mạc luôn ướt, tác dụng chống nhiễm khuẩn nhẹ bởi chúng có một lượng chất diệt khuẩn nhỏ.

Cấu tạo của tuyến lệ như thế nào?

Tuyến lệ sẽ được hình thành từ trong hệ xương của mắt, chúng được bắt đầu từ rãnh mũi đến mắt nằm giữa mầm mũi ngoài và mầm của hàm trên. Theo đó bao gồm 2 loại chính đó là tuyến lệ chính và tuyến lệ phụ. Với mỗi một loại tuyến lệ sẽ đóng vai trò và chức năng khác nhau.

Cấu tạo của tuyến lệ gồm 2 phần chính 

Đối với tuyến lệ chính

Sẽ nằm ở giữa hố lệ của thành xương hốc mắt và nhãn cầu trong đó có bao gồm 2 phần đó là một phần của tuyến lệ hốc và một phần của tuyến lệ mi. Trong đó tuyến chính sẽ được nằm ở giữa hố lệ của nhãn cầu và thành xương của hốc mắt có 2 phần chính:

• Một phần sẽ là tuyến nước mắt hốc 
• Phần còn là tuyến nước mắt mi

Khi mắt bạn bị kích thích hoặc xúc động thì tuyến nước mắt sẽ tiết nên nhiều nước mắt. Sau đó chúng ta sẽ xảy ra hiện tượng là chảy nước mắt. Trong trường hợp khi bị kích động mạnh, viêm hoặc bụi kết mạc thì sẽ tiết ra nhiều nước mắt và chảy nước mắt.

Tuyến lệ cũng giống như đôi mắt chính là tổng thể của cả khuôn mặt. Chúng mang đến sự thẩm mỹ cũng như giúp chúng ta nhìn được thế giới xung quanh. Do đó việc giữ gìn và bảo vệ tuyến lệ và đôi mắt là vấn đề đặc biệt quan trọng. Trong cuộc sống thường ngày, khi bạn di chuyển trên đường cần có kính bảo hộ để đảm bảo an toàn cho mắt trong quá trình di chuyển.

Tuyến lệ phụ 

Tuyến lệ phụ sẽ bao gồm rất nhiều các tuyến lệ nhỏ được nằm dưới kết mạc. Những dịch tiết nước mắt khi rửa sạch phần trước mắt và sau đó sẽ chảy theo ống lệ xuống dưới phần xoang mũi. Phần dịch tiết này sẽ giúp cho giác mạc luôn ướt, có tác dụng chống nhiễm khuẩn nhẹ. Bởi trong dịch tiết này luôn có một lượng diệt khuẩn nhỏ ở trong nước mắt.

Vai trò của tuyến lệ

Ở trong khoang mắt ở bên trên và dưới mỗi một con mắt đều có một tuyến lệ. Với tuyến lệ này nó chỉ to bằng hạt đậu, có hình tròn dẹt và nhiệm vụ chính là sản sinh nên nước mắt. Tuyến lệ luôn có "ống thoát nước” để chảy vào bề mặt con mắt. Từ đó luôn giữ cho giác mạc và kết mạc lúc nào cũng ướt. Bên cạnh đó nước mắt cũng có thể trào ra để rửa sạch  bụi bẩn lọt vào mắt, sau đó sát trùng. Do đó nó được coi như là một người bảo vệ. 

Tuyến lệ tiết ra nước mắt

Trong trường hợp bình thường thì tuyến lệ chỉ tiết ra một ít nước mắt. Nhưng khi bạn thức dậy trong vòng 16 giờ thì tiết ra khoảng 0.5 - 0.6g nước mắt. Khi ngủ thì mắt nhắm lại và tuyến lệ cũng ngừng làm việc khi ngủ.

Ở trong mỗi mắt của chúng ta đều có những lỗ nhỏ để thu thập nước mắt. Sau đó sẽ thông xuống mũi, nước mắt sẽ đi xuống hoàn cùng với nước mũi rồi chảy ra ngoài.

Khi cơ thể chúng ta mệt mỏi thì sẽ tích đọng lại quá nhiều CO2, lúc này sẽ kích thích thần kinh phản xạ nên mới xảy ra hiện tượng ngáp. Cùng với động tác này thì một khối khí lớn từ miệng sẽ được trút ra. Sau đó sinh nên những áp lực trong miệng và ảnh hưởng đến khoang mũi. 

Chúng sẽ tạm thời ngăn chặn đường thoát của nước mắt do đó mà nước mắt từ tuyến lệ sẽ tràn vào mắt. Còn khi cơ thể mệt nhọc, buồn bã mà khóc là do máu dồn lên các dây thần kinh ức chế cho tuyến lệ và khiến nước mắt trào ra.

Tuyến lệ và nước mắt có lợi cho cơ thể

Tuyến lệ và nước mắt không phải là những thứ vô dụng, trong một số trường hợp chúng còn đem đến nhiều lợi ích cho cơ thể. Bên cạnh việc nó giúp chúng ta biểu đạt được cảm xúc thì chúng còn có nhiệm vụ quan trọng là giúp đôi mắt không bị xâm hại bởi những vi khuẩn và vật lạ. Theo đó chúng có tác dụng trong việc khử độc và diệt khuẩn.

Tuyến lệ và nước mắt có lợi cho cơ thể

Khi chúng ta chớp mắt, mí mắt sẽ lấy một ít chất lỏng từ những tuyến lệ để làm ướt cũng như làm sạch giác mạc. Nếu như giác mạc không được làm sạch hay làm ướt thường xuyên thì mắt sẽ bị khô. Điều này đồng nghĩa với kết quả là chúng ta sẽ bị mù. Trường hợp này sẽ xảy ra nhiều với những người thường xuyên làm việc với máy tính. Do đó chúng ta cần chú ý đặc biệt và hãy chớp mắt thường xuyên.

Khi mắt được làm ướt thì các bụi bẩn trên giác mạc cũng được rửa sạch đi. Quan trọng là chất lỏng được tiết ra từ tuyến lệ cũng sẽ giúp chúng ta tẩy sạch được mọi vi khuẩn có hại trên giác mạc.

Do đó, tuyến lệ có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc bảo vệ mắt. Nếu như không có nó, mắt sẽ bị khô và dẫn đến mù lòa. Chính vì thế chúng ta cần coi trọng tuyến lệ bởi đây yếu tố góp phần làm cho đôi mắt trở nên sáng khỏe hơn.

Các bệnh thường gặp liên quan đến tuyến lệ

Tuyến lệ đóng vai trò đặc biệt quan trọng với đôi mắt của chúng ta. Nếu như chúng ta không biết cách vệ sinh cũng như giữ gìn tuyến lệ thì sẽ thường gặp một số những bệnh sau:

Các bệnh thường gặp liên quan đến tuyến lệ

Tắc tuyến lệ

Tắc tuyến lệ là bệnh thường gặp nhất và xảy ra phổ biến đối với nhiều người. Đó là nghẽn và tùy thuộc vào độ tuổi của người bệnh. Khi hệ thống dẫn lưu nước mắt của mắt bị tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn. 

Điều này khiến nước mắt không thể dẫn lưu bình thường dẫn đến chảy nước mắt sống. Từ đó dễ bị kích ứng và nhiễm trùng mắt mãn tính. Với tắc tuyến lệ hoàn toàn có thể trị khỏi và bác sĩ đưa phương pháp điều trị tùy theo nguyên nhân gây nên tắc tuyến lệ. Đối tượng thường xuyên mắc phải bệnh lý này sẽ là trẻ em và đặc biệt là trẻ sơ sinh, hay gọi là tắc lệ đạo ở trẻ sơ sinh. Do đó các bậc phụ huynh cần hết sức lưu ý và để ý các triệu chứng của con để được điều trị kịp thời. 

Viêm tuyến lệ 

Viêm tuyến lệ chính là tình trạng của viêm tuyến nước mắt gây nên. Viêm tuyến lệ cấp tính sẽ thường gặp do nhiễm virus, vi khuẩn và viêm tuyến lệ mãn tính do rối loạn viêm không do nhiễm trùng. Triệu chứng của bệnh chủ yếu là bị sưng phần bên ngoài của mí mắt trên, tấy đỏ và đâu. Bệnh nhân có thể đau ở vùng sưng, sưng bạch huyết ở phía trước tai.

Viêm tuyến lệ sẽ thuộc vào tổ chức của hốc mắt nếu như không được giải quyết kịp thời sẽ tạo nên áp lực lên mắt. Từ đó sẽ khiến cho thị lực bị méo mó, hoại từ hốc mắt và làm hỏng mắt. Khi có dấu hiệu của viêm tuyến lệ người bệnh hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời.

Ung thư tuyến lệ

Ung thư tuyến lệ là khi có xuất hiện các khối u ở tuyến lệ nên những triệu chứng đặc trưng của bệnh là chảy nước mắt sống. Đây là tình trạng tự chảy nước mắt mà không có bất cứ kích thích nào. Bệnh nhân sẽ luôn cảm thấy mắt bị ẩm ướt, nhiều nước và không kiềm chế được lượng nước mắt.

Đây là căn bệnh đặc biệt nguy hiểm do đó khi gặp phải các triệu của bệnh, người bệnh tuyệt đối không được chủ quan. Hiện nay ung thư tuyến lệ không còn là căn bệnh xa lạ mà chúng đã dần trở nên phổ biến, chúng sẽ xảy ra ở các độ tuổi khác nhau. Do đó cần phải đặc biệt lưu ý khi gặp phải những triệu chứng bất thường, cần Đặt lịch khám để được các bác sĩ thăm khám cụ thể.

Tuyến lệ đóng vai trò đặc biệt quan trọng đối với chúng ta, chúng không chỉ giúp điều hòa mắt mà còn đem đến nhiều lợi ích khác cho mắt. Hy vọng bài viết đã mang đến các thông tin hữu ích đến các bạn. Nếu có bất kỳ biểu hiện bất thường thì hãy liên hệ ngay cơ sở y tế uy tín như Khoa Mắt- bệnh viện Phương Đông để được tư vấn chi tiết.