Nguyên nhân, dấu hiệu và phương pháp phòng bệnh ung thư hậu môn

Tìm hiểu về ung thư hậu môn

Ung thư hậu môn chính là tình trạng phát triển một cách bất thường của các tế bào nằm bên trong lớp niêm mạc hậu môn, tạo thành các khối u ác tính và chúng có khuynh hướng di căn ra những vùng lân cận. Phần lớn những trường hợp này là do ung thư dạng biểu mô, u các tế bào hắc tố cũng như các biểu mô tế bào vảy và biểu mô dạng mụn cóc.

Hậu môn được cấu tạo từ rất nhiều loại tế bào khác nhau và những tế bào này đa phần đều có thể trở nên vô cùng ác tính. Có 5 loại ung thư hậu môn và chúng được phân loại dựa trên 5 loại tế bào khác nhau sau đây:

• Ung thư biểu mô của tế bào vảy: loại này thường hay gặp nhất
• Ung thư biểu mô của tế bào chuyển tiếp có tên gọi là cloacogenic carcinoma: dạng này thường đa phần sẽ chiếm khoảng 25%, khối u và sẽ xuất phát từ những tế bào gần như là tương tự với tế bào vảy.
• Ung thư biểu mô tuyến.
• Ung thư biểu mô tế bào đáy: đây là một dạng của ung thư da xuất hiện tại vùng da xung quanh vùng hậu môn.
• Ung thư hắc tố Melanoma

Ung thư hậu môn là gì?

4 giai đoạn của bệnh: 

• Giai đoạn 1: lúc này khối u chỉ có kích thước nhỏ hơn 2 cm và không có bất kỳ hiện tượng nào liên quan đến di căn hạch hay di căn xa nào.
• Giai đoạn 2: khối u đã bắt đầu ngày một lớn hơn 2 cm và cũng không có bất cứ hiện tượng di căn hạch hay di căn xa nào như ở giai đoạn 1.
• Giai đoạn 3A: khối u có kích thước bất kỳ và bắt đầu tiến hành xâm lấn tới bộ phận hạch bạch huyết hoặc những cơ quan lân cận khác như: tử cung, bàng quang, âm đạo...
• Giai đoạn 3B: Khối u bắt đầu xâm lấn tới một số cơ quan lân cận nhưng hạch bạch huyết bị giới hạn ở xung quanh trực tràng vẫn chưa có bất kỳ hiện tượng di căn xa. Hoặc khối u có thể có kích thước bất kỳ, xâm lấn đến hạch vùng hoặc hạch bạch huyết xa nhưng vẫn không hề có di căn xa đến các cơ quan khác.
• Giai đoạn 4: bước vào giai đoạn cuối, khối u đã di căn xa tới cơ quan khác.

Các yếu tố chính làm tăng nguy cơ mắc ung thư hậu môn

Một số yếu tố được đề cập dưới đây đã được tìm thấy và chúng có thể làm tăng thêm nguy cơ ung thư ở hậu môn, chẳng hạn như:

• Tuổi cao: các trường hợp ung thư hậu môn sẽ thường xảy ra ở những người có độ tuổi từ 50 tuổi trở lên.
• Quan hệ tình dục thông qua đường hậu môn: Những người đã thực hiện quan hệ tình dục qua đường hậu môn rất dễ tăng nguy cơ ung thư hậu môn.
• Hút thuốc: hút thuốc lá có thể được xem là nguyên nhân làm tăng nguy cơ cho căn bệnh này.
• Có nhiều bạn tình: những người có nhiều bạn tình đa phần có nguy cơ mắc ung thư hậu môn cao hơn so với những người chỉ chung thủy một vợ một chồng.
• Tiền sử bệnh ung thư: nếu đã từng mắc các bệnh ung thư cổ tử cung, âm hộ hoặc âm đạo thường có nguy cơ ung thư hậu môn tăng cao.
• Papillomavirus ở người (HPV): nhiễm virus HPV làm tăng nguy cơ mắc một số căn bệnh ung thư, bao gồm cả ung thư hậu môn và ung thư cổ tử cung. Nhiễm virus HPV sẽ là bệnh lây truyền qua đường tình dục cũng có thể gây ra mụn cóc ở bộ phận sinh dục.
• Các loại thuốc được dùng để điều trị hoặc bệnh ức chế hệ thống miễn dịch: người bệnh phải sử dụng một số loại thuốc để ức chế hệ thống miễn dịch như người đã được cấy ghép nội tạng, người bị nhiễm virus HIV gây ra AIDS.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư hậu môn

Một số nguyên nhân chủ yếu gây ra ung thư hậu môn 

Chưa có bất kì những kết luận nào liên quan đến nguyên nhân chủ đạo đã gây nên ung thư hậu môn. Tuy nhiên, vẫn có một số yếu tố có thể được xem là đã gây nên căn bệnh này bao gồm:

• Virus HPV (Human papillomavirus): có khá nhiều nghiên cứu đưa ra cùng kết luận rằng nhiễm HPV chính là yếu tố nguy cơ của căn bệnh ung thư hậu môn. Virus này thường lây truyền phổ biến thông qua đường tình dục.
• Tuổi cao: ở độ tuổi mà đa số bệnh nhân được các bác sĩ chẩn đoán là mắc ung thư hậu môn thường nằm trong khoảng từ 50-80.
• Tổn thương thường xuyên ở ngay bộ phận hậu môn: các tổn thương khác chẳng hạn như gây sưng phồng, đỏ, đau kéo dài có thể làm tăng thêm nhiều nguy cơ phát triển ung thư ống hậu môn.
• Rò hậu môn: chính là tình trạng lỗ rò thường xuyên bị chảy chất dịch, phân gây nên các kích ứng các mô nằm xung quanh lỗ hậu môn.
• Hút thuốc lá: hút thuốc lá cũng chính là yếu tố và là nguy cơ ảnh hưởng lớn đến toàn bộ cơ thể, trong đó có ống hậu môn. Người hút thuốc lá thường có nguy cơ ung thư hậu môn tăng gấp 8 lần so với người không hút thuốc.
• Suy giảm hệ miễn dịch: những người bị suy giảm miễn dịch chẳng hạn như HIV, người ghép tạng, người đã dùng các thuốc ức chế miễn dịch thường có những nguy cơ mắc bệnh ung thư hậu môn vô cùng cao.

Một vài dấu hiệu cơ bản để nhận biết bệnh ung thư hậu môn 

Triệu chứng ung thư hậu môn khi đang nằm ở giai đoạn đầu thường sẽ không rõ ràng và không đặc hiệu. Bệnh nhân ung thư hậu môn có thể mắc một số triệu chứng sau đây:

• Chảy máu ngay ở bộ phận hậu môn: máu thường có màu đỏ tươi, có thể là do hiện tượng rỉ máu đỏ tươi ra giấy vệ sinh.
• Đau và khó chịu ở vùng ống hậu môn: cảm giác đau tức nặng ở ngay xung quanh vùng của hậu môn.
• Cảm giác ngứa và chảy dịch thường bắt nguồn từ ống hậu môn: có thể đó là dịch chứa máu hoặc là dịch mùi hôi.
• Nổi khối hoặc bị sưng phồng vùng xung quanh của lỗ hậu môn.
• Rối loạn hệ tiêu hóa: bị táo bón hoặc tiêu chảy
• Thay đổi khuôn phân.

Dấu hiệu cơ bản để nhận biết bệnh ung thư hậu môn

Làm sao để chẩn đoán chính xác ung thư hậu môn?

Các xét nghiệm cũng như thủ tục được sử dụng để thực hiện chẩn đoán ung thư hậu môn bao gồm:

• Sử dụng tay để kiểm tra ống hậu môn và trực tràng: trong quá trình các bác sĩ tiến hành kiểm tra trực tràng bằng kỹ thuật số, sau đó sẽ đưa một ngón tay đã có đeo găng, được bôi trơn đưa vào trực tràng để tìm kiếm các dấu hiệu bất thường.
• Nội soi hậu môn và trực tràng: bác sĩ có thể sử dụng một ống sáng dạng ngắn (ống soi) để kiểm tra ống hậu môn và trực tràng xem có bất kỳ điều gì xảy ra bất thường bên trong hay không.
• Siêu âm: siêu âm thường là phương pháp tạo hình ảnh ống hậu môn. Bác sĩ sẽ chèn một đầu dò, nó tương tự như một nhiệt kế dày, đưa vào ống hậu môn và trực tràng. Đầu dò sẽ có nhiệm vụ phát ra sóng âm thanh với năng lượng cao, được gọi là sóng siêu âm, sóng này sẽ phát ra từ các mô và cơ quan trong cơ thể bạn để tạo ra hình ảnh. Bác sĩ của bạn sẽ đánh giá thông qua hình ảnh để tìm ra bất kỳ điều gì bất thường.
• Sinh thiết: bác sĩ sẽ tiến hành lấy một tế bào hoặc mẫu mô ở khu vực hậu môn để đem đi thử nghiệm. Trong quá trình này, một mảnh mô sẽ được lấy ra và sử dụng kính hiển vi để quan sát và xác định liệu các tế bào có phải là ung thư hay không.

Một số phương pháp điều trị đặc trưng cho ung thư hậu môn 

Phẫu thuật

• Giai đoạn sớm (1,2) : tiến hành cắt bỏ đi khối u hậu môn cũng như một số tổ chức xung quanh. Bệnh nhân sẽ được các bác sĩ theo dõi định kỳ sau đó.
• Giai đoạn muộn (3,4): trước kia đa số bệnh nhân ung thư hậu môn giai đoạn muộn vẫn được các bác sĩ chuyên môn chỉ định phẫu thuật. Tuy nhiên với tiến bộ của phương pháp xạ trị và hóa chất thì các bệnh nhân ung thư hậu môn ở giai đoạn muộn không có chỉ định phẫu thuật mà thay bằng phương pháp hóa xạ trị đồng thời cùng lúc.

Trường hợp khối u đã bắt đầu có những tiến triển hoặc tái phát bệnh nhân có thể được bác sĩ chỉ định để làm hậu môn ở dạng nhân tạo.

Phương pháp điều trị cho ung thư hậu môn

Xạ trị 

• Trong ung thư hậu môn xạ trị thường sẽ phối hợp cùng với hóa chất. Bệnh nhân thường được xạ trị liên tục kéo dài 5 ngày/tuần trong 5-6 tuần.
• Biến chứng của xạ trị: có thể kể đến như: mệt mỏi, phản ứng da từ cấp độ nhẹ cho đến cấp độ vừa, dẫn đến những rối loạn liên quan đến tiêu hóa, cảm giác cực kỳ khó chịu khi đi vệ sinh,  các kích thích hậu môn tạm thời (đỏ da, sưng phồng...)

Hóa trị 

Trong điều trị ung thư hậu môn phác đồ hóa chất thường sẽ kết hợp cùng với một số loại thuốc sau đây ví dụ như: fluorouracil (5-FU, Adrucil) kết hợp cùng với loại Mitomycin C(Mitozytrez, Mutamycin) hoặc Cisplatin. Bệnh nhân HIV khi mắc căn bệnh này cần phải dùng liều thấp hơn phụ thuộc và hệ miễn dịch của bệnh nhân. 

Tác dụng phụ của hóa chất sẽ bao gồm một vài triệu chứng như: mệt mỏi, nôn và buồn nôn, rụng tóc, tiêu chảy và tạo cảm giác chán ăn.

Ung thư hậu môn gây ra biến chứng không?

Ung thư hậu môn rất hiếm khi di căn đến các bộ phận xa của cơ thể. Chỉ một tỷ lệ rất là nhỏ các khối u được phát hiện là đã bắt đầu có dấu hiệu lan rộng, nhưng những khối u này đặc biệt rất khó để có thể điều trị. Bệnh thường sẽ di căn phổ biến nhất đến hai bộ phận là gan và phổi.

Làm sao để giảm nguy cơ mắc ung thư hậu môn?

Hiện nay, không có cách nào để có thể phòng ngừa hoàn toàn căn bệnh nguy hiểm này. Để giảm nguy cơ mắc bệnh bạn có thể thực hiện một số biện pháp phòng tránh sau:

• Quan hệ tình dục nên an toàn để có thể giúp ngăn ngừa HPV và HIV, hai loại virus rất dễ lây truyền qua thông qua đường tình dục và có thể làm tăng nguy cơ ung thư hậu môn. Nếu bạn chọn quan hệ tình dục thông qua đường hậu môn, hãy sử dụng bao cao su.
• Tiêm các loại vắc-xin để phòng chống lại vi-rút. Hiện nay, có một số loại vắc-xin để bảo vệ chống nhiễm trùng HPV đều được khuyến cáo dành cho thanh thiếu niên, bao gồm cả bé trai và bé gái, nhưng cũng có thể được dùng để tiêm cho người lớn.
• Bỏ thuốc lá: Hút thuốc làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Không thử hút thuốc dù chỉ một lần và hãy bỏ thuốc lá nếu bạn vẫn còn đang hút.

Kết luận

Với những thông tin mà Bệnh viện đa khoa Phương Đông vừa cung cấp có thể giúp các bạn phòng tránh cũng như phát hiện căn bệnh một cách sớm nhất nếu có những triệu chứng hay dấu hiệu bất thường tương tự như những thông tin chúng tôi vừa đề cập bên trên.

Nếu chị em có các thắc mắc nào hay cần hỗ trợ thì đừng ngần ngại để lại thông tin tại phần Đặt lịch khám hoặc bấm máy gọi tới Hotline 1900 1806 của Phương Đông.