Viêm khớp gối tràn dịch là gì?
Viêm khớp gối tràn dịch là tình trạng viêm tại khớp gối khiến màng hoạt dịch tăng sản xuất, dẫn đến tích tụ dịch bất thường trong khoang khớp. Người bệnh dễ dàng nhận biết thông qua biểu hiện khớp gối sưng to, mô quanh khớp phù nề kèm theo đau nhức và cứng khớp.

Viêm khớp gối tràn dịch là hiện tượng khớp gối bị viêm làm tăng sản xuất dịch
Nguyên nhân bệnh viêm khớp gối có dịch
Viêm khớp khối tràn dịch khởi phát bởi nhiều nguyên nhân bệnh lý như viêm khớp tự miễn, thoái hóa khớp, nhiễm trùng hoặc rối loạn miễn dịch. Xác định căn nguyên gây bệnh không chỉ là bước đầu trong tiến trình điều trị, mà còn đóng vai trò định hướng phác đồ can thiệp phù hợp và hiệu quả.
Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là một bệnh lý tự miễn, tức hệ thống miễn dịch cơ thể tấn công nhầm các mô khỏe mạnh. Bệnh chủ yếu gây viêm, tổn thương các khớp, làm màng hoạt dịch tăng tiết dịch và dẫn đến tràn dịch khớp gối.

Viêm khớp dạng thấp là nguyên nhân làm tăng sản xuất dịch đầu gối
Bệnh không chỉ phá hủy, làm tổn thương hệ khớp mà còn ảnh hưởng đến hệ thống cơ như da, mắt, mạch máu, tim và phổi. Tuy viêm khớp dạng thấp không thể điều trị dứt điểm nhưng có thể can thiệp tích cực từ giai đoạn đầu, ngăn chặn sự tiến triển hoặc nguy cơ tàn phá khớp gối.
Viêm xương khớp
Viêm xương khớp đầu gối xảy ra khi lớp sụn bảo về bề mặt khớp bị bào mòn theo thời gian. Khi sụn mất dần chức năng đệm, các đầu xương bắt đầu cọ xát trực tiếp vào nhau gây kích thích phản ứng viêm tại chỗ.
Tình trạng này khiến màng hoạt dịch tăng tiết dịch bất thường, dẫn đến tràn dịch khớp kèm theo sưng đau và hạn chế vận động. Nguyên nhân này thường gặp ở người cao tuổi, đặc biệt nhóm đối tượng có tiền sử lao động nặng, thừa cân hoặc chấn thương đầu gối từ trước.
Viêm khớp nhiễm khuẩn
Viêm khớp nhiễm khuẩn là tình trạng khớp bị viêm do vi khuẩn xâm nhập gây sưng tấy, đau nhức và tiết dịch bất thường trong khoang khớp. Vi trùng có thể lây truyền từ ô viêm khác trong cơ thể (da, răng, đường tiết niệu), hoặc trực tiếp xâm nhập qua các vết thương hở, chấn thương xuyên khớp hoặc sau phẫu thuật.

Cơ chế gây tràn dịch đầu gối của viêm khớp nhiễm khuẩn
Không chỉ ảnh hưởng đến khớp gối, viêm khớp nhiễm khuẩn còn có thể xảy ra ở bất kỳ loại khớp nào trên cơ thể. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng viêm có thể tiến triển làm phá hủy sụn và cấu trúc khớp, ảnh hưởng đến chức năng vận động thông thường.
Viêm khớp vảy nến
Viêm khớp vảy nến là bệnh lý viêm khớp xuất hiện ở một số bệnh nhân có tiền sử mắc bệnh vảy nến. Bệnh ảnh hưởng đến một hoặc cả hai bên khớp gối, gây sưng đỏ, đau nhức và khi sờ cảm thấy ấm nóng vùng tổn thương.
Việc điều trị bệnh hiện giờ chỉ nhằm kiểm soát các triệu chứng, ngăn chặn nguy cơ tổn thương cấu trúc cũng như ngừa nhóm biến chứng nguy hiểm đến hệ xương khớp. Viêm khớp vảy nến phát hiện muộn, không can thiệp sớm có thể làm giảm hoàn toàn chức năng vận động của khớp.
Triệu chứng viêm dịch khớp gối
Viêm dịch khớp gối thường biểu hiện đặc trưng với tình trạng viêm, ứ dịch trong khoang khớp. Bên cạnh đó còn có thể xuất hiện các triệu chứng khác như:
- Sưng khớp gối: Đầu gối tổn thương ứ đọng dịch gây phù nề, sưng to, kích thước lớn hơn so với bên còn lại.
- Đau nhức kéo dài: Đầu gối rơi vào tình trạng đau nhức âm ỉ hoặc đau nhói tùy vào lượng dịch tăng tiết, đau tăng rõ rệt khi có vật nặng đè lên đầu gối.
- Nóng đỏ vùng khớp gối: Tràn dịch do viêm khớp gối có thể khiến vùng da xung quanh trở nên sưng đỏ, sờ bằng tay cảm nhận rõ được sự ấm nóng.
- Cứng khớp: Tình trạng viêm xảy ra khiến khớp gối người bệnh trở nên đơ cứng, vận động khó khăn, đặc biệt khi thực hiện các động tác như duỗi thẳng hoặc gập đầu gối.
- Vận động bị hạn chế do viêm khớp gối tràn dịch khiến nhóm cơ xung quanh trở nên yếu đi, dễ bị vấp ngã hoặc chấn thương.

Triệu chứng lâm sàng khi viêm tràn dịch khớp gối
Viêm khớp gối tràn dịch có nguy hiểm không?
Viêm khớp gối tràn dịch là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý xương khớp, cần được can thiệp y tế sớm và đúng cách. Những tổn thương về lâu dài không được can thiệp còn gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng, đe dọa đến chức năng vận động chi dưới.
Chưa dừng ở đó, bệnh nhân còn đối mặt với nhóm biến chứng nguy hiểm như:
- Biến dạng khớp, thoái hóa khớp.
- Nhiễm trùng khớp.
- Loãng xương quanh khớp.

Cẩn trọng với những biến chứng dịch tràn khớp gối
Đây đều là vấn đề xương khớp nguy hiểm, việc điều trị khi này gặp nhiều khó khăn cũng như giảm hiệu quả phục hồi so với giai đoạn mới chớm. Thăm khám, điều trị và tuân thủ hướng dẫn là yếu tố then chốt giúp bệnh nhân cải thiện chất lượng cuộc sống.
Phương pháp chẩn đoán
Kết luận viêm khớp gối tràn dịch không chỉ cần dựa vào triệu chứng lâm sàng mà còn căn cứ vào các kết quả chẩn đoán hình ảnh như X-quang, CT-Scan hay MRI. Trong một số trường hợp cần cung cấp thêm thông tin về nguyên nhân, bác sĩ có thể chỉ định:
- Phân tích dịch khớp tìm nguyên nhân gây viêm dựa vào màu sắc, kết cấu, thành phần có trong dịch khớp.
- Xét nghiệm máu đánh giá tình viêm nhiễm, chẩn đoán phân biệt với bệnh lý khác và tìm nguyên nhân gây bệnh.
Điều trị viêm khớp gối tràn dịch
Thông thường viêm khớp gối tràn dịch được điều trị dựa trên nguyên nhân gây bệnh. Bác sĩ sẽ căn cứ vào tác nhân, mức độ tiến triển để cung cấp phác đồ phù hợp nhằm kiểm soát triệu chứng và hạn chế lượng dịch dư thừa được sản xuất.
Thông thường, viêm khớp gối tràn dịch được điều trị dựa trên nguyên nhân gây bệnh. Bác sĩ căn cứ vào mức độ viêm, dịch dịch dư thừa, yếu tố nền để xây dựng phác đồ phù hợp để kiểm soát các triệu chứng và phục hồi chức năng khớp.
Dưới đây là một số phương pháp được ứng dụng trong điều trị:
Dùng thuốc
Điều trị bằng thuốc là phương pháp cơ bản giúp kiểm soát tình trạng đau, sưng, viêm do tràn dịch khớp gối. Người bệnh chỉ sử dụng thuốc kháng viêm không steroid, thuốc chống thấp khớp, thuốc ức chế miễn dịch, thuốc kháng,... khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Chỉ định dùng thuốc kiểm soát triệu chứng do viêm khớp gối tràn dịch
Chọc hút dịch khớp
Đối với tình trạng dịch khớp tích tụ nhiều, hướng chọc hút sẽ được chỉ định nhằm giảm đau, sưng viêm cũng như áp lực lên khớp gối. Thủ thuật này tuy đơn giản nhưng đòi hỏi quy trình thực hiện nghiêm ngặt, tiến hành bởi bác sĩ chuyên khoa cùng sự hỗ trợ của trang thiết bị hiện đại.
Tiêm corticosteroid
Tiêm cortiosteroid được chỉ định với tình trạng bệnh trung bình, nặng hoặc không đáp ứng với thuốc thông thường. Đưa trực tiếp thuốc vào khớp gối tối ưu hiệu quả giảm đau, sưng, phản ứng viêm cũng như dịch khớp dư thừa.
Lưu ý phương pháp này không phù hợp những ca bệnh nhiễm khuẩn khớp gối hoặc vùng da xung quanh. Hạn chế nguy cơ lây lan, trầm trọng hơn tình trạng viêm khớp gối tràn dịch.
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu là một phần quan trọng trong quá trình phục hồi chức năng chi dưới do viêm khớp gối dàn dịch. Các bài tập chuyên biệt đảm bảo cải thiện độ linh hoạt, biên độ vận động, tăng cường sức mạnh cơ quanh khớp, giảm tình trạng đau nhức và cứng khớp.

Tập vật lý trị liệu tăng cường sức mạnh cơ quanh khớp bị viêm
Tuy nhiên bệnh nhân nên tập luyện dưới sự hướng dẫn, giám sát của bác sĩ chuyên gia hoặc kỹ thuật viên. Tuân thủ phác đồ tập luyện không chỉ cải thiện chức năng mà còn hạn chế nguy cơ tái phát tràn dịch.
Chườm lạnh
Mỗi ngày đều đặn chườm lạnh lên vùng khớp tổn thương 15 - 20 phút là phương pháp hỗ trợ giảm đau, sưng hiệu quả. Tuy nhiên không được lạm dụng vì có thể dẫn đến bỏng lạnh, làm co giãn mạch máu hoặc nhiễm trùng khớp gối.
Phẫu thuật
Phẫu thuật là phương pháp điều trị được xem xét cuối cùng, khi các hướng can thiệp bảo tồn không đạt hiệu quả. Tùy theo tình trạng, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thay khớp gối một phần hoặc toàn phần nằm lấy lại khả năng vận động thông thường.

Phẫu thuật khi điều trị nội khoa, bảo tồn viêm khớp tràn dịch không đạt hiệu quả
Băng ép khớp gối
Sử dụng băng ép đúng cách có thể làm hạn chế tình trạng tràn dịch, giúp ổn định khớp và giảm cảm giác khó chịu. Bệnh nhân nên tham vấn ý kiến bác sĩ về cách sử dụng, đảm bảo thao tác không quá chặt làm cản trở lưu thông máu hoặc quá lỏng mất tác dụng.
Biện pháp phòng ngừa viêm khớp gối tràn dịch
Phòng ngừa viêm đầu gối tràn dịch là bước quan trọng, hiệu quả để bảo vệ sức khỏe xương khớp và hạn chế các biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là một số gợi ý mà bạn có thể áp dụng:
- Bảo vệ đầu gối bằng các chú ý tư thế vận động, đứng ngồi đúng cách để giảm áp lực lên khớp gối. Nếu công việc đòi hòi phải ngồi lâu, cách vài giờ nên tiến hành duỗi chân để thư giãn đầu gối.
- Duy trì mức cân nặng ổn định và phù hợp để giảm áp lực lên khớp gối, hạn chế nguy cơ tràn dịch.
- Luyện tập các bài tăng cường sức khỏe khớp gối như squat, bài tập cơ gân khoeo, bài tập cơ đùi trước, bài tập giãn cơ bắp chân,... giảm nguy cơ tổn thương khớp do chấn thương hoặc nhiễm trùng.
- Khi tham gia chơi thể thao, lao động cần chú ý hoạt động theo thể trạng sức khỏe, không vận động gắng sức, sử dụng thêm dụng cụ bảo hộ và luôn khởi động 5 - 10 phút trước tập.
- Tăng cường nhóm thực phẩm giàu vitamin D, omega-3, canxi có trong sữa, trứng, rau xanh, cá béo để cung cấp chất nuôi dưỡng sụn khớp và xương dưới sụn.
- Điều trị dứt điểm các bệnh lý liên quan đến viêm khớp, tránh tình trạng diễn tiến nguy hiểm.
Trung tâm Cơ xương khớp - Bệnh viện Đa khoa Phương Đông là địa chỉ chẩn đoán, điều trị toàn diện các bệnh lý cơ xương khớp. Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa cùng hệ thống trang thiết bị hiện đại, chúng tôi cam kết giải pháp điều trị bệnh lý từ cấp tính đến mạn tính.

Khám, chẩn đoán và điều trị viêm dịch khớp gối tại Bệnh viện Phương Đông
Không những vậy, trung tâm còn kết hợp liên chuyên khoa để cung cấp phác đồ phục hồi chức năng, cải thiện chất lượng cuộc sống người bệnh về lâu dài. Bệnh nhân đặt lịch khám để nhận tư vấn chuyên sâu và cá nhân hóa xuyên suốt quá trình điều trị.
Kết luận
Viêm khớp gối tràn dịch là triệu chứng cảnh báo nhiều bệnh lý liên quan đến cơ xương khớp, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng đời sống người bệnh. Chuyên gia y tế chuyên cáo, ngay khi có dấu hiệu bất thường người bệnh cần nhanh chóng thăm khám, tuân thủ phác đồ điều trị để kiểm soát tốt tình trạng.