Giải đáp thắc mắc: Bệnh đậu mùa khỉ lây qua đường nào?

Bệnh đậu mùa khỉ là gì? 

Virus gây bệnh đậu mùa khỉ có cấu trúc tương tự như virus gây bệnh đậu mùa ở người và đều thuộc họ Orthopoxvirus. Bệnh đậu mùa khỉ thường xuất hiện rải rác ở châu Phi, với phần lớn các ca được ghi nhận tại Cộng hòa Dân chủ Congo.

Tính từ năm 2016, bệnh đậu mùa khỉ đã xuất hiện tại Liberia, Cộng hòa Trung Phi, Cộng hòa Congo, Sierra Leone và Nigeria, những nơi vừa trải qua đợt bùng phát mạnh nhất với số ca mắc mới tăng gấp 20 lần so với trước, chủ yếu do việc ngừng tiêm phòng vắc xin đậu mùa từ năm 1980.

Những người từng tiêm vắc xin đậu mùa, ngay cả khi đã tiêm cách đây hơn 25 năm, có nguy cơ thấp mắc bệnh đậu mùa khỉ. Các ca bệnh tại châu Phi đang gia tăng, phần lớn là do sự xâm phạm của con người vào môi trường sống của động vật hoang dã, nơi virus đậu mùa khỉ tồn tại.

Hiện có hai chủng virus đậu mùa khỉ với tỷ lệ tử vong lần lượt là 1% và 10%. Tuy nhiên, các chuyên gia đánh giá rằng rủi ro đối với cộng đồng vẫn còn thấp. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tính đến ngày 22/5/2022, đã có 92 ca bệnh được xác nhận và 28 ca nghi nhiễm tại 12 quốc gia. WHO dự báo số ca nhiễm có thể tăng lên khi phạm vi giám sát được mở rộng.

Bệnh đậu mùa khỉ lây qua đường nào?

Bệnh đậu mùa khỉ lây qua đường nào?

Bệnh đậu mùa khỉ lây lan qua những con đường nào là thắc mắc của nhiều người. Theo giải thích từ các chuyên gia y tế, bệnh này có thể truyền từ động vật sang người, từ người này sang người khác, cũng như qua những vật dụng đã nhiễm virus, cụ thể như sau:

Lây từ người sang người

Bệnh đậu mùa khỉ lây lan từ người sang người qua tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, bao gồm tiếp xúc mặt đối mặt, da chạm da, miệng chạm miệng hoặc miệng chạm da, bao gồm cả quan hệ tình dục. Mặc dù chưa xác định rõ thời gian lây truyền của bệnh, người bệnh có khả năng lây bệnh cho người khác cho đến khi tất cả các tổn thương đã khô lại và lớp da mới được hình thành. Tỷ lệ lây nhiễm mắc bệnh đậu mùa khỉ trong cộng đồng khoảng 50%.

Ngoài ra, các vết loét, tổn thương hoặc đau miệng cũng có thể là nguồn lây nhiễm, với khả năng phát tán virus qua tiếp xúc trực tiếp với miệng, giọt bắn hô hấp hoặc hạt bụi khí (aerosol) ở phạm vi gần. Trong suốt thời gian mang thai Virus đậu mùa khỉ cũng có thể lây từ mẹ sang thai nhi, qua tiếp xúc da chạm da sau sinh.

Bệnh đậu mùa khỉ lây từ người sang người.

Từ động vật lây sang người

Bệnh đậu mùa khỉ có thể truyền từ động vật sang người khi có tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh. Để giảm nguy cơ mắc bệnh, cần tránh tiếp xúc với động vật hoang dã, đặc biệt là những con bị bệnh hoặc đã chết, bao gồm cả thịt và máu của chúng, nếu không có các biện pháp bảo hộ cá nhân. Ở những khu vực có bệnh đậu mùa khỉ, việc nấu chín kỹ thịt và các bộ phận của động vật trước khi tiêu thụ là cần thiết.

Bị lây truyền qua các vật dụng nhiễm bệnh

Trong con đường lây truyền này, virus đậu mùa khỉ có thể được truyền khi một người nhiễm bệnh chạm vào quần áo, ga trải giường, gối, khăn tắm, đồ dùng ăn uống như bát đĩa, xoong chảo, thiết bị điện tử, hoặc các bề mặt khác. Khi người khỏe mạnh tiếp xúc với những vật dụng này, họ có nguy cơ bị nhiễm bệnh. Cả trẻ em và người lớn có thể bị lây nhiễm nếu hít phải các vảy da hoặc virus từ quần áo, ga trải giường, hoặc khăn tắm.

Xem thêm:

• Bệnh đậu mùa khỉ: Nguyên nhân, dấu hiệu, điều trị và phòng ngừa
  

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh đậu mùa khỉ?

Theo các số liệu dịch tễ, bệnh đậu mùa khỉ có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, nhưng một số nhóm có nguy cơ cao hơn đối với các biến chứng nghiêm trọng. Những nhóm có nguy cơ cao bao gồm: trẻ em, đặc biệt là những em dưới 8 tuổi; phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú; và những người có bệnh lý nền hoặc biến chứng như nhiễm trùng da do vi khuẩn, viêm dạ dày ruột với triệu chứng nôn mửa hoặc tiêu chảy nghiêm trọng, hoặc mất nước; cũng như những bệnh nhân mắc các bệnh đồng nhiễm hoặc bệnh lý đi kèm như COPD, bệnh tim mạch, hoặc hen suyễn.

Trong phần lớn các trường hợp, bệnh đậu mùa khỉ thường nhẹ và tự khỏi mà không cần điều trị đặc biệt. Tuy nhiên, mức độ nghiêm trọng của bệnh có thể phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tình trạng tiêm chủng trước đó, sức khỏe tổng quát và các bệnh lý đi kèm. 

Các nhóm sau đây có nguy cơ cao gặp phải biến chứng nghiêm trọng và cần được điều trị:

• Những người có hệ miễn dịch suy giảm, bao gồm bệnh nhân HIV/AIDS, bệnh bạch cầu, ung thư hạch, bệnh ác tính toàn thân, người đã cấy ghép cơ quan, hoặc đang điều trị bằng hóa trị, thuốc chống chuyển hóa, bức xạ, hoặc chất ức chế yếu tố hoại tử khối u.
• Những người mắc các bệnh lý nghiêm trọng như xuất huyết, nhiễm trùng huyết, hoặc viêm não.
• Ngoài ra, những người sử dụng corticosteroid liều cao, người đã ghép tế bào gốc tạo máu trong vòng 24 tháng, hoặc những người mắc bệnh ghép với vật chủ, bệnh tự miễn với suy giảm miễn dịch cũng thuộc nhóm nguy cơ cao và cần được xem xét điều trị.

Bệnh đậu mùa khỉ lây qua đường nào? Yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh?

Có biện pháp nào phòng bệnh đậu mùa khỉ không?

Để phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm bệnh đậu mùa khỉ, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Tránh tiếp xúc với những người đã được chẩn đoán mắc bệnh đậu mùa khỉ hoặc có triệu chứng nghi ngờ.
• Tránh tiếp xúc gần với những người có dấu hiệu phát ban tương tự như đậu mùa khỉ.
• Không tiếp xúc với quần áo, ga trải giường, chăn, hoặc các vật dụng khác đã tiếp xúc với động vật hoặc người mắc bệnh đậu mùa khỉ.
• Rửa sạch tay bằng xà phòng và nước sau khi tiếp xúc với người hoặc động vật có thể bị nhiễm bệnh.
• Nếu không có xà phòng và nước, hãy sử dụng chất khử trùng tay có chứa cồn.
• Tránh tiếp xúc với loài linh trưởng và động vật gặm nhấm, cũng như không tiêu thụ thực phẩm từ những động vật này.
• Để giảm nguy cơ lây nhiễm, nên duy trì quan hệ tình dục chung thủy với một bạn tình và sử dụng bao cao su để bảo vệ bản thân.

Có biện pháp nào phòng bệnh đậu mùa khỉ không?

Hy vọng qua bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Bệnh đậu mùa khỉ lây qua đường nào? Khi đã nắm bắt được thông tin về con đường lây bệnh của đậu mùa khỉ, bạn hãy chủ động phòng tránh một cách hiệu quả nhất nhé.

Ngoài ra, nếu như bạn còn có bất cứ thắc mắc gì về bệnh đậu mùa khỉ, hãy liên hệ ngay tới Bệnh viện Đa khoa Phương Đông qua hotline 1900 1806 để được tư vấn, thăm khám và điều trị bệnh trong thời gian sớm nhất nhé.

Phương Đông luôn sẵn lòng phục vụ quý khách!