Bệnh than có nguy hiểm không? Triệu chứng và cách điều trị

Bệnh than là gì?

Bệnh than là một bệnh truyền nhiễm cấp tính nghiêm trọng do vi khuẩn than (tên khoa học là Bacillus anthracis) gây nên. Khi tiếp xúc với mầm bệnh than cả người và động vật đều có thể bị nhiễm bệnh và dẫn đến tử vong nhanh chóng.

Bệnh than là bệnh truyền nhiễm cấp tính do Bacillus anthracis gây nên

Bệnh than có dễ lây không và lây qua đường nào?

Bệnh than có dễ lây không thì câu trả lời là “Không”. Bạn không thể bị lây bệnh này từ người khác theo cách bạn có thể bị lây cúm hay cảm lạnh. 

Vậy vì sao con người bị bệnh than thì thông thường bệnh sẽ xâm nhập vào cơ thể con người thông qua các đường tiếp xúc sau:

• Nhiễm qua da: Xảy ra khi da bị tổn thương và tiếp xúc trực tiếp với động vật, chất thải của chúng hay các sản phẩm từ động vật bị nhiễm các bảo tử vi khuẩn than. Sau đó, các bào tử dính vào vết xây xước hay vết cắt trên da người, rồi xâm nhập vào cơ thể.
• Nhiễm qua đường hô hấp: Khi một người hít phải các bào tử vi khuẩn bệnh than tại nơi làm việc như lò mổ, nhà máy len… hay khi tiếp xúc với động vật hoặc sản phẩm được chế biến từ động vật bị bệnh thì cũng có thể mắc bệnh.
• Qua đường tiêu hóa: Khi ăn thịt sống hoặc chưa được nấu chín kỹ từ động vật bị bệnh than thì họ có thể nhiễm bệnh.
• Qua đường kim tiêm: Đây là một loại lây nhiễm bệnh than khác đã được xác định gần đây trong một số những người tiêm chích heroin ở Bắc Âu nhưng chưa bao giờ được báo cáo ở Hoa Kỳ.

Những nhóm đối tượng dễ mắc bệnh than

Một số đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh than cần phải lưu ý gồm:

• Những người làm việc trong quân đội, thường xuyên đến những nơi thực địa có điều kiện sinh hoạt ngoài trời hay tiếp xúc với các loài động vật hoang dã.
• Nhà nghiên cứu khoa học thực hiện nghiên cứu về bệnh than trong phòng thí nghiệm.
• Nhân viên y tế làm việc trong ngành thú y, thường tiếp xúc trực tiếp với nhiều loại động vật.
• Người làm việc trong những nhà máy xử lý chế phẩm từ động vật hoang dã như nhà máy giết mổ động vật, nhà máy len, nhà máy xử lý da…
• Nhân viên bảo tồn và nghiên cứu động vật hoang dã.

Cán bộ nhân viên bảo tồn, nghiên cứu động vật hoang dã là một trong những nhóm đối tượng có nguy cơ cao bị nhiễm bệnh than

Các triệu chứng của bệnh than

Bệnh than có 3 thể, tương ứng với ba con đường xâm nhập bao tử và gây ra các biểu hiện, tính chất khác nhau. Các triệu chứng của bệnh có thể mất từ 1 ngày đến 2 tháng để xuất hiện, nếu không được điều trị kịp thời thì tất cả các thể đều có nguy cơ lan tỏa khắp cơ thể, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí là tử vong.

Triệu chứng bệnh than nhiễm qua đường da

Bệnh than nhiễm da da là thể phố biến nhất, chiếm khoảng 94 - 95% tổng số ca bệnh và cũng ít nguy hiểm nhất. 

Sau khoảng 1 - 7 ngày, người bệnh sẽ có các triệu chứng như:

• Xuất hiện một nhóm các vết rộp hay u nhỏ và có thể ngứa.
• Xung quanh tổn thương có thể sưng và nổi hạch to. 
• Tổn thương trên da chuyển màu đỏ tím rồi loét lớn, trên vết loét có 1 vảy cứng màu đen trên về mặt. Vết loét thường xuất hiện ở các vị trí như mặt, cổ tay, bàn tay và cánh tay.

Triệu chứng bệnh than nhiễm qua đường hô hấp

Bệnh than nhiễm qua đường hô hấp là thể bệnh hiếm gặp nhưng lại là thể nguy hiểm nhất. Sau khi hít phải bào tử vi khuẩn than từ 1 - 5 ngày, các biệt có một số trường hợp sau 2 tháng, người bệnh sẽ có các biểu hiện như:

• Sốt và ớn lạnh.
• Khó chịu ở ngực.
• Khó thở.
• Chóng mặt.
• Ho.
• Buồn nôn và nôn.
• Đau bụng.
• Đau đầu.
• Toát mồ hôi.
• Đau toàn thân.
• Vô cùng mệt mỏi.

Triệu chứng bệnh than nhiễm qua đường tiêu hoá

Theo thống kê chỉ khoảng 0,5- 0,7% người bệnh mắc bệnh than gặp phải thể nhiễm qua đường tiêu hóa. Sau 1- 7 ngày nhiễm , người bệnh sẽ xuất hiện các triệu chứng như:

• Sốt và ớn lạnh.
• Sưng cổ, nổi hạch cổ.
• Đau họng.
• Đau khi nuốt.
• Khàn giọng.
• Buồn nôn, nôn, nôn ra máu.
• Tiêu chảy, tiêu chảy ra máu.
• Đau đầu.
• Đỏ mặt hay đỏ mắt.
• Đau bụng.
• Lả đi.
• Sưng bụng.

Đau bụng, nôn ra máu… là một trong những triệu chứng của bệnh than nhiễm qua đường tiêu hoá

Triệu chứng bệnh than nhiễm qua đường kim tiêm

Các triệu chứng tương tự như các triệu chứng của thể bệnh than nhiễm qua da nhưng bệnh than nhiễm qua đường kim tiêm có thể lan tỏa khắp cơ thể nhanh, khó nhận biết, điều trị phức tạp hơn. Người nhiễm bệnh có thể gặp phải những triệu chứng cụ thể như:

• Sốt và ớn lạnh.
• Một nhóm các vết rộp hay u nhỏ có thể ngứa, xuất hiện ở vị trí tiêm.
• Sưng xung quanh vết thương.
• Mụn áp-xe ở sâu dưới da hoặc trong cơ nơi mà heroin được tiêm vào.

Bệnh than có nguy hiểm không?

Bệnh than được xem là đặc biệt nguy hiểm khi mắc phải thể nhiễm qua đường hô hấp. Sau khi có các biểu hiện hô hấp, bệnh sẽ nhanh chóng chuyển sang nhiễm trùng, nhiễm độc toàn thân với biểu hiện nhiễm trùng máu, viêm màng não và gây nên tử vong. Tỷ lệ tử vong của thể bệnh này rất cao, lên tới 90%. Trong trường hợp được điều trị tích cực thì tỷ lệ người bệnh khỏi bệnh cũng chỉ khoảng 55%. 

Ngoài ra, đối với thể bệnh than nhiễm qua da và qua đường tiêu hóa, nếu không được điều trị kháng sinh kịp thời và đúng cách thì bệnh có thể lan ra khắp cơ thể, dẫn tới nhiễm độc toàn thân và gây tử vong.

Một điểm nữa khiến bệnh than trở nên nguy hiểm là bào tử vi khuẩn than có khả năng sinh tồn cao, có thể tồn tại rất lâu trong điều kiện tự nhiên và thậm chí là vài chục năm trước khi xâm nhập vào vật chủ, tái kích hoạt và phát triển. Chỉ cần một lượng nhỏ vi khuẩn than bằng móng tay là có thể làm hơn 10.000 người thiệt mạng.

Cách điều trị bệnh than

Với những ai có biểu hiện nghi ngờ hay không may mắc phải bệnh này chắc chắn đều có mối quan tâm bệnh này có điều trị được không. Câu trả lời là bệnh than có thể chữa được nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời, trường hợp người bệnh bị nhiễm qua đường hô hấp thì quá trình điều trị sẽ khó khăn hơn.

Một số cách điều trị bệnh than bao gồm:

• Sử dụng thuốc kháng sinh như ciprofloxacin, levofloxacin, moxifloxacin, doxycycline, amoxicillin…
• Dùng các loại thuốc khác như corticosteroid, raxibacumab và obiltoxaximab…
• Dẫn lưu dịch màng phổi cho bệnh nhân mắc bệnh do hít phải bào tử vi khuẩn than.

Kháng sinh là một trong những loại thuốc được sử dụng trong điều trị bệnh than

Cách phòng ngừa bệnh than

Cho đến nay vẫn chưa có thuốc đặc trị với bệnh than nên mỗi chúng ta nên chủ động bảo vệ sức khỏe và phòng ngừa bệnh bằng cách:

• Tiêm phòng vacxin phòng bệnh than cho gia súc của gia đình để nhằm giảm thiểu nguy cơ bùng phát của bệnh. Hiện nay đã có vacxin phòng bệnh than cho người nhưng số lượng giới hạn và thường chỉ tiêm phòng cho các quân nhân phục vụ chiến đầu, những người có nghề nghiệp đặc thù thường xuyên tiếp xúc nhiều với động vật hoặc các sản phẩm chứa nhiều vi khuẩn gây bệnh.
• Cần tiêu hủy đúng cách những động vật chết vì bệnh than, sau khi chôn sâu xác động vật nên rắc bột vôi kín để tẩy uế, ngăn ngừa sự lan rộng của vi khuẩn.
• Không buôn bán, sử dụng da của những sức vật bị nhiễm bệnh cũng như không các loại thịt khi nghi ngờ súc vật đó chết vì bệnh than.
• Đảm bảo ăn chín uống sôi, giữ gìn vệ sinh cơ thể sạch sẽ, lưu ý các vết xước hoặc vết thương hở trên da.

Qua những chia sẻ trên về bệnh than, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông hy vọng rằng đã giúp bạn tìm hiểu thêm được nhiều thông tin hữu ích. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào khác hoặc nhu cầu đặt lịch thăm khám thì hãy liên hệ ngay đến tổng đài 1900 1806 hoặc để lại thông tin tại phần Đặt lịch khám để được chuyên viên của chúng tôi hỗ trợ.