[Xem ngay] Top các bệnh thường gặp khi giao mùa thu đông ở trẻ em

Bệnh giao mùa thu đông ở trẻ là gì?

Vào thời điểm giao mùa, khí hậu thay đổi thất thường tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn, virus sinh sôi, phát triển và gây hại, đặc biệt là với trẻ em. Trong khi đó, hệ miễn dịch của trẻ còn non yếu chưa hoàn thiện không thể thích nghi nhanh chóng với thời tiết, đây là lý do khiến các bệnh thường gặp khi giao mùa thu đông ở trẻ dễ bùng phát thành dịch. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã thống kê rằng: Hàng năm có hơn 10 triệu trẻ em tử vong nguyên nhân từ các bệnh nhiễm trùng hô hấp trên như cúm, viêm họng, viêm mũi,  viêm tai giữa, viêm phổi, viêm tiểu phế quản… 

Trẻ nhỏ là đối tượng dễ mắc các bệnh giao mùa 

Việt Nam là quốc gia nằm trong vùng nhiệt đới, khí hậu thay đổi thất thường vào các thời điểm giao mùa. Ngoài ra do ô nhiễm môi trường, tỷ lệ trẻ mắc các bệnh thường gặp khi giao mùa thu đông là rất lớn. Trung bình một trẻ dưới 5 tuổi có khả năng mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp từ 4-6 lần trong một năm.

Các bệnh thường gặp khi giao mùa thu đông ở trẻ

Dưới đây là tổng hợp các bệnh thường gặp khi giao mùa thu đông ở trẻ, cha mẹ hãy lưu lại để áp dụng khi cần thiết:

Viêm họng

• Nguyên nhân gây bệnh: vi khuẩn, virus 
• Triệu chứng: sưng họng, sốt, cơ thể ớn lạnh, đau đầu, buồn nôn và nôn. Họng tấy đỏ và sưng amidan, có thể nổi hạch.
• Cách xử lý: cần đưa trẻ đến cơ sở y tế hoặc bệnh viện để kiểm tra họng, Hãy đến sớm nhất có thể khi vừa nhận thấy các triệu chứng trên để kịp thời chẩn đoán và điều trị dứt điểm, tránh gây ảnh hưởng nghiêm trọng. Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc, đặc biệt không sử dụng kháng sinh với trường hợp viêm họng do virus 

Cảm cúm

Bộ Y tế đã thống kê hàng năm trên cả nước có khoảng trên 800.000 người nhiễm cúm, đặc biệt vào thời điểm gia mùa số người mắc bệnh càng tăng cao. Cảm cúm tưởng chừng đơn giản nhưng nếu không được kịp thời điều trị đúng cách thì có thể gây ra nhiều nguy hiểm cho trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi.

Cảm cúm là bệnh thông thường trẻ nhỏ hay mắc

• Triệu chứng: Nhiều phụ huynh bị lầm tưởng giữa cúm và cảm lạnh thông thường nên chủ quan không để ý đến các dấu hiệu ban đầu. Trẻ nhỏ khi tiếp xúc với virus gây cúm, có thể nhiễm bệnh rất nhanh và ngay sau đó không lâu đã có những triệu chứng như sốt, ớn lạnh, đau mỏi người, mệt mỏi, chóng mặt, ăn uống không ngon miệng. Ngoài ra trẻ còn có thể bị đau tai, đau họng, tiêu chảy và nôn mửa nhiều lần trong ngày.
• Cách xử lý: Thực hiện đúng theo hướng dẫn của bác sĩ, kết hợp sử dụng thuốc được kê đơn và cho trẻ nghỉ ngơi, bổ sung nước, sữa, đồ ăn giúp tăng cường sức đề kháng.
• Cách phòng bệnh: Hạn chế cho trẻ tập trung chỗ đông người, luôn mang theo khẩu trang khi ra ngoài đặc biệt là nơi công cộng. Hiện nay chúng ta có nhiều loại vắc xin phòng cúm, phụ huynh nên cho trẻ đi tiêm theo đúng hướng dẫn của các trung tâm tiêm chủng.

Nhiễm trùng hô hấp

Một trong các bệnh thường gặp khi giao mùa thu đông ở trẻ  gây tử vong nhiều nhất chính là nhiễm trùng hô hấp. Hàng năm trên thế giới có khoảng 4,3 triệu trẻ em tử vong do nhiễm trùng hô hấp, chủ yếu là viêm phổi và viêm tiểu phế quản.

• Triệu chứng: Dấu hiệu trẻ bị nhiễm trùng hô hấp ở trẻ rất đa dạng, trẻ mắc bệnh có các biểu hiện như ho, sốt cao, nhịp thở gấp, tiếng thở rít, môi tím tái, lười ăn, bỏ bú…Ngoài ra các triệu chứng còn liên quan đến hệ tiêu hỏa như chướng bụng, nôn ói, đi ngoài, quấy khóc…
• Cách xử lý: Hiện nay những phương điều trị mang mục đích giảm thiểu các triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện hoặc các cơ sở y tế uy tín để theo dõi và xử lý kịp thời.
• Cách phòng bệnh: Để phòng bệnh nhiễm trùng hô hấp, cha mẹ nên vệ sinh sạch sẽ môi trường xung quanh trẻ, cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và tăng cường hệ miễn dịch. Tiêm vắc xin đầy đủ theo khuyến cáo sẽ giúp trẻ phòng tránh được bệnh nhiễm trùng hô hấp.

Bệnh thường gặp khi giao mùa thu đông ở trẻ - Viêm phổi

Trẻ em dưới 5 tuổi rất dễ mắc viêm phổi và đây cũng là nguy cơ gây tử vong nhiều nhất ở nhóm đối tượng này. Tại Việt Nam có khoảng 2,9 triệu trẻ em mắc viêm phổi, trong số đó có khoảng 4.000 ca tử vong mỗi năm.

Viêm phổi gây nguy cơ tử vong cao

• Triệu chứng: Thở gấp là dấu hiệu đầu tiên ở trẻ mắc bệnh viêm phổi, sau đó là ho, sốt, nghẹt mũi, đau tức ngực, đau bụng, nôn ói…
• Cách xử lý: Đối với những trường hợp trẻ mắc bệnh có triệu chứng nhẹ, bố mẹ có thể chăm sóc trẻ tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên khi trẻ có diễn biến nặng có những triệu chứng như bỏ ăn, co giật, tím tái quanh môi và trên cơ thể, cha mẹ cần ngay lập tức đưa bé nhập viện để được can thiệp kịp thời.
• Cách phòng bệnh: Viêm phổi là bệnh lý gây nguy hiểm nhưng chúng ta hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng cách cho trẻ tiêm vắc xin đầy đủ, đồng thời tăng để kháng cho trẻ bằng cách bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, tạo môi trường sống thông thoáng sạch sẽ, tránh xa các nguồn lây nhiễm bệnh.

Sốt phát ban

Sốt phát bạn là một trong các bệnh thường gặp khi giao mùa ở trẻ, tuy không nguy hiểm đến tính mạng và sẽ hết sau một vài ngày nghỉ ngơi nhưng cha mẹ vẫn cần hết sức lưu ý.

Sốt phát ban ở trẻ nhỏ gây nhiều triệu chứng khác nhau 

• Triệu chứng: Dấu hiệu rõ ràng nhất của sốt phát ban ở trẻ là sốt cao, nhiệt độ cơ thể có thể lên đến 39-39,5 độ C, trên da nổi những vết đỏ và sưng tấy. Ngoài ra, trẻ bị sốt phát ban có kèm thêm các biểu hiện như sưng mí mắt, tiêu chảy, lười ăn…
• Cách xử lý: Ngay khi nghi ngờ trẻ có dấu hiệu sốt phát ban, cha mẹ cần đưa trẻ tới bệnh viện hoặc các cơ sở y tế để được khám và xét nghiệm xác định chính xác bệnh, không tự ý sử dụng thuốc, tránh để bệnh chuyển biến nặng mới đưa đi cấp cứu.
• Cách phòng bệnh: Hiện chưa có vắc xin phòng bệnh sốt phát ban, chính vì vậy cách phòng bệnh tốt nhất là không cho trẻ tiếp xúc với các nguồn bệnh: không cho trẻ đi học khi ở lớp có trường hợp nhiễm bệnh, rửa tay sạch sẽ, không sử dụng đồ chơi chung và ăn uống chung. Việc làm này giúp hạn chế lây nhiễm virus và tạo thành dịch.

Chân tay miệng

Thời điểm giao mùa là lúc trẻ có nguy cơ rất cao mắc chân tay miệng. 

• Triệu chứng: Trên cơ thể xuất hiện nhiều phỏng nước, đặc biệt ở chân và tay, niêm mạc miệng bị loét. Sau khi bệnh chuyển biến nặng sẽ có thêm các triệu chứng như khó thở, nôn trớ, co giật. Nếu không được xử lý đúng cách kịp thời sẽ gặp các biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm cơ tim, viêm phổi…thậm chí tử vong.
• Cách xử lý: Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh chân tay miệng, chính vì thế phương pháp điều trị hiện tại nhằm giải quyết các triệu chứng do bệnh gây ra, mục đích giảm thiểu biến chứng nguy hiểm. Bố mẹ cần theo dõi và đưa trẻ đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế để có hướng xử lý sớm nhất tránh gây hậu quả nghiêm trọng.
• Cách phòng bệnh: Hiện nay bệnh chân tay miệng chưa có vắc xin, vì thế bố mẹ hãy hướng dẫn trẻ hạn chế tập trung nơi đông người, rửa sạch tay chân khi tiếp xúc với các bề mặt nơi công cộng, sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn uống. Đồng thời chú ý theo dõi các triệu chứng khi bệnh mới xuất hiện, tránh nhầm lẫn với các bệnh khác.

Sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra. Nguyên nhân lây lan bệnh là do muỗi vằn truyền virus Dengue từ người mắc bệnh sang người khỏe mạnh. 

Muỗi vằn là thủ phạm gây ra sốt xuất huyết

• Triệu chứng: Dấu hiệu ban đầu khi trẻ mắc sốt xuất huyết thường sốt cao kéo dài, nhiệt độ cơ thể có thể lên đến 40 độ C kèm đau đầu dữ dội, cơ thể nổi mẩn đỏ, phát ban. Sau khi bệnh tiến triển nặng sẽ gây ra đau bụng, tay chân lạnh, buồn nôn, có thể nôn ra máu…Nếu cha mẹ không xác định được đúng bệnh và cho trẻ đi cấp cứu kịp thời có thể nguy hiểm đến tính mạng.
• Cách xử lý: Đây là một bệnh rất nguy hiểm trong các bệnh giao mùa thu đông thường gặp ở trẻ nhưng lại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Bệnh tiến triển nhanh và dễ bùng phát thành dịch. Khi gặp các dấu hiệu nêu trên cần cho trẻ đi khám ngay.
• Cách phòng bệnh: Hiện vẫn chưa có vắc xin phòng bệnh sốt xuất huyết nhưng chúng ta có thể phòng bệnh bằng cách tiêu diệt nguyên nhân gây bệnh. Cần tạo môi trường sống sạch sẽ, thông thoáng, không để muỗi, loăng quăng và bọ gậy có nơi sinh sôi phát triển. Có thể sử dụng các loại kem chống muỗi cho trẻ, mắc màn khi đi ngủ…

Sởi - Một trong số các bệnh thường gặp khi giao mùa thu đông ở trẻ cha mẹ cần biết

Nhóm đối tượng dễ mắc bệnh sởi nhất là trẻ em dưới 10 tuổi. Khu vực có nhiều ca mắc nhất chính là ở những vùng sâu, vùng xa, trẻ em không được tiêm phòng vắc xin sởi.

• Triệu chứng: Trẻ mắc sởi thường kèm theo các triệu chứng như sổ mũi, ho khan, sốt, phát ban, viêm kết mạc mắt… Khi bệnh tiến triển nặng sẽ dẫn tới giác mạc bị khô loét, viêm não, viêm phổi, viêm tai giữa…
• Cách xử lý: Cho trẻ nghỉ ngơi ở nơi sạch sẽ thông thoáng, có nhiều ánh sáng và được vệ sinh răng miệng đầy đủ. Cha mẹ lưu ý bổ sung đầy đủ dinh dưỡng trong các bữa ăn, cho trẻ uống nhiều nước, có thể sử dụng các loại nước ép trái cây để tăng cường vitamin và chất khoáng. Trong trường hợp các nốt phát ban đã lặn nhưng vẫn sốt cao, ho nhiều hơn và khó thở tức là bệnh đã chuyển nặng, cần đưa trẻ ngay tới bệnh viện kịp thời.
• Cách phòng bệnh: Sởi là một bệnh có tốc độ lây lan rất nhanh, phụ huynh cần cho trẻ tiêm đầy đủ vắc xin đúng lịch và đủ mũi để đảm bảo hiệu quả tốt nhất. 

Viêm não Nhật Bản 

Bất kể đối tượng nào cũng có thể mắc viêm não Nhật Bản, tuy nhiên đối tượng có nguy cơ mắc nhiều nhất là trẻ em dưới 15 tuổi. Đây là một bệnh hết sức nguy hiểm, có khoảng 2.000-3.000 ca mắc mỗi năm. Bệnh gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đe dọa đến tính mạng, có khoảng 20% trong số người mắc bệnh tử vong, 50% trong số người mắc bệnh được cứu sống nhưng mang di chứng bệnh tật nặng nề.

Viêm não Nhật Bản gây ra nhiều nguy hiểm đe dọa tới người bệnh

• Triệu chứng: Trong giai đoạn ủ bệnh, cơ thể trẻ không có bất cứ một triệu chứng nào, chính vì vậy phụ huynh thường chỉ phát hiện khi có biểu hiện ở giai đoạn khởi phát. Trẻ sẽ sốt cao 39-40 độ C hoặc hơn, gây co giật, kèm các triệu chứng như đau đầu đau bụng, nôn, rối loạn nhãn cầu thậm chí mất nhận thức. 
• Cách xử lý: Hiện viêm não Nhật Bản chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu, vì vậy khi trẻ có các triệu chứng bệnh, bố mẹ hãy đưa đến ngay cơ sở y tế để được xử trí kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm như phù nề não, cơn co giật và các biến chứng ở hệ hô hấp và tim mạch…
• Cách phòng bệnh: Cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh viêm não Nhật Bản là cho trẻ tiêm vắc xin đầy đủ, vệ sinh sạch sẽ môi trường sống, cho trẻ ngủ màn để tránh muỗi đốt lây truyền bệnh.

Bệnh viêm da dị ứng

Một trong các bệnh thường gặp khi giao mùa thu đông ở trẻ hay gặp là bệnh về da, trong đó có viêm da dị ứng. Có khoảng 30% trẻ em tại Việt Nam mắc bệnh này. 

• Triệu chứng: Các dấu hiệu được thể hiện rõ rệt trên da như nổi mẩn đỏ, có thể có bọng nước gây ngứa ngáy và chảy dịch, phù nề gây mất thẩm mỹ, có thể để lại sẹo…Một số trẻ có các biểu hiện khác như ho, sốt, chán ăn và sụt cân. 
• Cách xử lý: Trẻ cần được đưa tới bệnh viện để kiểm tra và sử dụng thuốc điều trị.
• Cách phòng bệnh: Cha mẹ cần vệ sinh nhà cửa, chăn đệm, đồ chơi của trẻ thường xuyên, giữ sạch sẽ. Không để trẻ tiếp xúc gần với các tác nhân gây dị ứng, dưỡng ẩm da cho trẻ, che chắn khi đi ra ngoài, bổ sung dinh dưỡng giúp tăng miễn dịch.

Tiêu chảy - Một trong các bệnh thường gặp khi giao mùa thu đông ở trẻ

Tiêu chảy là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại Việt Nam. Mỗi năm nước ta có khoảng 1.100 ca tử vong do mắc bệnh này, chủ yếu là trẻ dưới 5 tuổi.

Đau bụng, đi ngoài là dấu hiệu của bệnh tiêu chảy 

• Triệu chứng: Khi nhiễm virus bệnh tiêu chảy, trẻ em có các biểu hiện như đau bụng, nôn mửa, đi ngoài và sốt. Nếu không được can thiệp kịp thời, cơ thể sẽ rơi vào tình trạng mất nước trầm trọng, gây tử vong cao.
• Cách xử lý: Đối với các trường hợp tiêu chảy nhẹ được xử lý đúng cách có thể tự khỏi sau vài ngày. Tuy nhiên các trường hợp diễn biến chuyển nặng cần được thăm khám bác sĩ và có hướng dẫn điều trị bù nước, bù khoáng, bù điện giải, sử dụng kháng sinh. 
• Cách phòng bệnh: Cho trẻ ăn chín uống sôi, đảm bảo nguồn thực phẩm an toàn, chế biến hợp vệ sinh, cho trẻ uống vắc xin Rota phòng ngừa tiêu chảy theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế. 

Biện pháp tăng cường phòng chống các bệnh thường gặp khi giao mùa thu đông ở trẻ

Các bệnh thường gặp khi giao mùa thu đông ở trẻ hầu như do virus gây ra và thường có triệu chứng đầu tiên là nóng sốt. Vì vậy, ngay khi phát hiện con trẻ có các biểu hiện như sốt, nổi mẩn, bỏ ăn…cần đi khám và xác định kịp thời các dấu hiệu là do bệnh lý nào gây ra để có phương pháp điều trị phù hợp nhất.

• Tiêm vắc xin đầy đủ, đúng lịch: Cần đưa trẻ tới các trung tâm tiêm chủng để tiêm phòng ngừa các bệnh theo khuyến nghị của WHO. 
• Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng: Cha mẹ cần chú ý tới bữa ăn hàng ngày của trẻ, cung cấp đủ các nhóm chất dinh dưỡng. Việc này rất quan trọng bởi lẽ nó giúp tăng cường hệ miễn dịch của trẻ từ sâu bên trong. Lưu ý cho trẻ ăn chín uống sôi, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Cần cho trẻ đi tiêm phòng đúng lịch để đạt hiệu quả 

• Vệ sinh cơ thể cho trẻ, giữ nhà cửa sạch sẽ: Môi trường sống trong lành, sạch sẽ giúp hạn chế các tác nhân gây bệnh. Hướng dẫn trẻ vệ sinh răng miệng thường xuyên và đúng cách nhằm ngăn ngừa vi khuẩn, virus sinh sôi và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý đường hô hấp.
• Hướng dẫn trẻ vận động: Luyện tập thể dục thể thao, chơi các trò chơi vận động phù hợp với lứa tuổi để nâng cao sức khỏe cho trẻ.
• Điều trị đúng cách khi nhiễm bệnh: Cha mẹ lưu ý tuyệt đối không nên tự ý sử dụng thuốc tại nhà khi không có chỉ định của bác sĩ, tránh gây nguy hiểm khi sử dụng thuốc không đúng mục đích và liều lượng, không chữa đúng bệnh dẫn tới bệnh tiến triển nặng hơn, thậm chí đe dọa tính mạng.

Trên đây là tổng hợp chi tiết về các bệnh thường gặp khi giao mùa thu đông ở trẻ mà bạn cần lưu ý áp dụng với con trẻ. Nếu như có bất cứ điều gì cần thắc mắc hoặc đăng ký khám, khách hàng có thể đặt lịch thông qua hotline 19001806 hoặc đăng ký trực tiếp tại Bệnh viện đa khoa Phương Đông - Số 9 phố Viên - Cổ Nhuế 2 - Bắc Từ Liêm - Hà Nội.