Cửa sổ làm tổ của phôi: Vai trò, cơ chế và thời điểm thích hợp

Cửa sổ làm tổ của phôi là gì?

Cửa sổ làm tổ hay cửa sổ cấy ghép là thời gian mà tử cung sẵn sàng tiếp nhận phôi làm tổ. Ngày 6-7 phóng noãn, dưới tác động của estrogen và progesterone, lớp niêm mạc tử cung sẽ chuyển sang giai đoạn chế tiết. Lúc này, hoạt động chế tiết của các tuyến đạt cực đại, lớp niêm mạc được chuẩn bị cho việc tiếp nhận phôi làm tổ. 

Quá trình làm tổ bắt đầu từ việc phôi bám vào thành tử cung, đào sâu vào lớp niêm mạc tử cung, tiếp tục phát triển thành bào thai. Việc xác định cửa sổ làm tổ của phôi sẽ giúp quá trình điều trị IVF diễn ra thành công khi tối ưu thời điểm chuyển phôi, dự đoán thời gian tử cung tiếp nhận phôi cao nhất. 

Phân tích kết quả chuyển phôi cho thấy, tỷ lệ mang thai cao hơn khi phôi được chuyển phôi vào tử cung khi thực hiện xét nghiệm cửa sổ làm tổ so với bệnh nhân chuyển phôi lệch hơn 12 giờ thời điểm cửa sổ mở ra. Ngoài ra, thời điểm chuyển phôi chênh lệch với cửa sổ làm tổ sẽ gia tăng tỷ lệ sẩy thai gấp đôi. Chính vì vậy, xác định chính xác cửa sổ làm tổ để thực hiện chuyển phôi có thể cải thiện tỷ lệ mang thai. 

Cửa sổ làm tổ là thời gian sẵn sàng tiếp nhận phôi làm tổ

Vai trò của cửa sổ làm tổ trong quá trình chuyển phôi

Trong điều trị IVF, khả năng chuyển phôi phụ thuộc vào nhiều yếu tố quan trọng như phôi chất lượng, nội mạc tử cung đã sẵn sàng tiếp nhận. Quá trình phôi làm tổ khá phức tạp giữa phôi và lớp niêm mạc tử cung, chúng cần có sự gắn kết, bám dính và đào sâu nội mạc tử cung. 

Với công nghệ và kỹ thuật hiện nay giúp tối ưu chất lượng phôi, vì vậy khả năng chọn lọc phôi dâu (phôi ngày 3), phôi nang (phôi ngày 5) có chất lượng tốt để chuyển vào tử cung ngày được nâng cao. Tuy nhiên, nếu chỉ tối ưu phôi mà không chú ý tới lớp niêm mạc tử cung của mẹ sẽ ảnh hưởng đến khả năng thành công của quá trình chuyển phôi. 

Với những khó khăn này, việc xét nghiệm xác định thời điểm cửa sổ làm tổ giúp nâng cao xác suất phôi làm tổ thành công. Dự đoán cửa sổ làm tổ của phôi góp phần giảm tỷ lệ thất bại khi chuyển phôi, suy thai sớm,...

Cơ chế mở cửa sổ làm tổ của phôi

Quá trình phôi làm tổ diễn ra khi lớp niêm mạc tử cung của mẹ đã sẵn sàng tiếp nhận. Thời điểm mở cửa sổ làm phôi thường khá ngắn, chỉ kéo dài 5 ngày. 

Cơ chế mở cửa làm tổ của phôi sẽ xảy ra vào thời điểm cụ thể sẽ dựa vào chu kỳ kinh nguyệt của mỗi người. Hầu hết cửa sổ làm tổ sẽ mở vào khoảng ngày thứ 18-23 của chu kỳ kinh nguyệt (với chu kỳ kinh 28 ngày).

Khi cửa sổ làm tổ mở, dưới sự tác động của hormone estrogen và progesterone, lớp niêm mạc tử cung sẽ chuyển sang trạng thái sẵn sàng tiếp nhận, tọa điều kiện để phôi phát triển. Nếu chuyển phôi vào thời điểm này, phôi sẽ làm tổ thành công. 

Thời điểm cửa sổ làm tổ của phụ nữ mở sẽ không giống nhau. Nếu chuyển phổi không trong thời điểm này, nội mạc tử cung không tiếp nhận dẫn đến quá trình chuyển phôi thất bại. Chính vì vậy, tùy từng trường hợp, bác sĩ sẽ có kế hoạch điều trị cá thể hóa, tối ưu tỷ lệ chuyển phôi thành công. 

Khoảng ngày 18-24 của chu kỳ kinh nguyệt là thời điểm cửa sổ làm tổ mở

Quá trình mở cửa sổ làm tổ của phôi diễn ra như thế nào?

Giai đoạn cửa sổ làm tổ mở kéo dài từ khoảng 5 ngày, từ ngày 18-23 của chu kỳ kinh nguyệt 28 ngày. 

Lúc này, lớp niêm mạc tử cung cùng với hormone estrogen và progesterone đều có những sự thay đổi cần thiết để đạt trạng thái tốt nhất, sẵn sàng cho phôi làm tổ. 

Đầu tiên, lớp niêm mạc tử cung được chuẩn bị với mức estrogen đạt chuẩn. Sau đó, progesterone cũng xuất hiện cùng lúc, vào thời điểm nội mạc sẵn sàng chuyển sang cơ chế mở cửa sổ.

Khi nội mạc tử cung đạt lượng estrogen nhất định, đồng thời progesterone đến đúng lúc thì đây là thời điểm lớp niêm mạc tử cung đã sẵn sàng. Hormone progesterone sẽ mở cửa sổ làm tổ của phôi. 

Cửa sổ làm tổ mở, các tế bào hình kim (pinopode) đóng vai trò quan trọng trong việc đưa phôi vào làm tổ. Lớp niêm mạc tử cung chỉ tiếp nhận phôi làm tổ khi cửa sổ đã mở. Sau ngày 23 của chu kỳ, cửa sổ làm tổ sẽ đóng lại, lúc này nội mạc tử cung sẽ không tiếp nhận phôi, dẫn đến quá trình chuyển phôi thất bại.

Xem thêm:

• Progesterone là gì? Tác dụng của Progesterone đối với cơ thể
  
• Chuyển phôi là gì? Quy trình và tỷ lệ thành công
  

Làm thế nào để xác định thời điểm cửa sổ làm tổ mở?

Xét nghiệm ERA (Endometrial Receptivity Array) là một xét nghiệm giúp đánh giá khả năng tiếp nhận phôi của lớp lót niêm mạc tử cung, tức xác định cửa sổ làm tổ. Việc xét nghiệm được ứng dụng trong hỗ trợ sinh sản thông qua phân tích mức độ biểu hiện của gen ở nội mạc tử cung. Trong tổng số gen được phân tích, có khoảng  248 gen biểu hiện giúp xác định khả năng tiếp nhận phôi của nội mạc tử cung. Các kết quả này sẽ căn cứ để dự đoán thời gian chuyển phôi thích hợp, tăng tỷ lệ chuyển phôi. 

Nội mạc tử cung mỏng hay dày đều ảnh hưởng đến khả năng làm tổ của phôi, quyết định sự thành công của IVF.  Người bệnh có lớp niêm mạc tử cung quá dày hoặc quá mỏng làm nguy cơ gây thai nghén thất Phương pháp xác định cửa sổ làm tổ của phôi giúp đánh giá khả năng nội mạc tiếp nhận phôi, góp phần cải thiện tỷ lệ thành công.

Mặc dù xét nghiệm ERA có thể xác định thời điểm niêm mạc tử cung sẵn sàng tiếp nhận tổ nhưng không thể đánh giá các bệnh lý tại nội mạc tử cung. Ngoài ra, việc chuyển phôi thành công còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như chất lượng phôi, bất thường di truyền, bệnh lý phụ khoa,.... 

Xác định cửa sổ làm tổ mở bằng xét nghiệm ERA

Nên làm gì để hỗ trợ mở cửa sổ làm tổ của phôi?

Cửa sổ làm tổ thường chỉ mở trong 5 ngày, sự đóng mở là cơ chế sinh lý tự nhiên. Do đó, để xác định tình trạng, có một số phương pháp đánh giá giúp hỗ trợ quá trình mở cửa sổ làm tổ. Bao gồm: 

• Ứng dụng một số xét nghiệm Microbiome, ERA test để kiểm tra sự hiện diện của tế bào, gen hoạt động mạnh giúp dự đoán thời gian mở cửa sổ làm tổ. 
• Dự đoán người bệnh có nguy cơ chuyển dịch cửa sổ làm tổ do chu kỳ kinh nguyệt không đều. 
• Chẩn đoán nguy cơ khiếm khuyết pha hoàng thể. Một số yếu tố dẫn đến tình trạng này gồm lạc nội mạc tử cung, buồng trứng đa nang, BMI quá thấp hoặc quá cao,... 

Bác sĩ sau khi thăm khám, thực hiện xét nghiệm cần thiết sẽ nhận định và đưa ra kế hoạch rõ ràng, hiệu quả trong quá trình mở cửa sổ cấy ghép. Thường tập trung vào hỗ trợ hoàng thể, cá thể hóa hỗ trợ hoàng thể và chuyển phôi đông lạnh. 

Một số câu hỏi thường gặp về cửa sổ làm tổ của phôi

Cửa sổ làm tổ không mở có ảnh hưởng đến thời gian chuyển phôi không?

Cửa sổ làm tổ của phôi không mở ảnh hưởng đến thời gian chuyển phôi. Phôi sau khi chuyển vào tử cung cần làm tổ bằng cách bám vào nội mạc tử cung. Yếu tố quyết định khả năng phôi làm tổ thành công bao gồm: 

• Chất lượng phôi
• Độ dày và chất lượng nội mạc tử cung. 

Nếu nội mạc tử cung không đủ tốt hoặc không đúng thời điểm cửa sổ làm tổ, phôi sẽ không thể bám dính và phát triển.

Chất lượng phôi có ảnh hưởng đến cửa sổ làm tổ không?

Chất lượng phôi không ảnh hưởng đến cửa sổ làm tổ. Cửa sổ làm tổ phụ thuộc vào nội mạc tử cung và không bị ảnh hưởng bởi chất lượng phôi. Tuy nhiên, việc chuyển phôi chất lượng tốt sẽ tăng tỷ lệ thành công trong quá trình thụ thai. 

Trước khi chuyển phôi, bác sĩ sẽ đánh giá kỹ lưỡng các yếu tố như chất lượng phôi, độ dày niêm mạc tử cung và sự bất thường của tử cung để đưa ra thời điểm chuyển phôi phù hợp.

Hỗ trợ sinh sản cho vợ chồng hiếm muộn tại BVĐK Phương Đông

Cửa sổ làm tổ của phôi là thời điểm lý tưởng để phôi bám vào nội mạc tử cung và phát triển thành thai. Yếu tố như chất lượng phôi và độ dày nội mạc tử cung ảnh hưởng đến khả năng phôi làm tổ. 

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về cửa sổ làm tổ của phôi. Chuyển phôi đúng thời điểm cửa sổ làm tổ giúp tăng tỷ lệ thành công trong quá trình thụ thai.

Nếu Quý khách có thắc mắc về cửa sổ làm tổ của phôi có thể liên hệ Bệnh viện Đa khoa Phương Đông qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được nhân viên hỗ trợ nhanh chóng.