Cúm A gồm có nhiều chủng virus gây bệnh, làm ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống của người bệnh. Trong bài viết này, cùng Bệnh viện Phương Đông giải đáp cúm A có lây không, cúm A lây qua đường nào và biện pháp phòng tránh lây nhiễm hiệu quả.
Cúm A là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính, phần lớn do các chủng virus H1N1, H3N1, H5N1, H7N9 gây nên. Bệnh lưu hành quanh năm, bùng phát mạnh mẽ nhất vào những thời điểm giao mùa, có thể phát triển thành dịch và tước đi tính mạng của nhiều người.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO, cúm A có khả năng lây từ người sang người, từ gia cầm sang người. Tại Việt Nam, ước tính mỗi năm có hơn 800.000 ca bệnh liên quan đến cúm, chủ yếu là chủng cúm A/H1N1, A/H3N2 và chủng cúm B/Yamagata, B/Victoria.
(Cúm A có khả năng lây lan mạnh mẽ trong cộng đồng)
Năm 2022, ghi nhận số trường hợp cúm A tăng lên mức báo động trong mùa hè. Không ít người đã phải nhập viện điều trị, thậm chí tình hình chuyển biến nặng phải cần đến sự hỗ trợ của máy thở.
Theo các chuyên gia y tế, cúm A chủ yếu lây nhiễm qua đường hô hấp và đường tiếp xúc. Do các chủng virus có khả năng tồn tại ở môi trường bên ngoài tương đối lâu, có thể sống lên tới 48 giờ:
(Những con đường lây nhiễm của cúm A)
Các đường lây chính cúm A H5N1 tương đối khác với đường lây truyền cúm A H1N1, H3N1. Theo đó, người bình thường có thể nhiễm H5N1 khi:
Như vậy, có thể thấy cúm A không chỉ lây qua tiếp xúc, hô hấp thông thường giữa người với người. Hộ gia đình tham gia chăn nuôi cần chủ động tiêm ngừa, hoặc khi có dấu hiệu cần báo ngay với chính quyền địa phương để có biện pháp tiêu hủy, ngăn chặn bùng phát dịch kịp thời.
Các chủng virus cúm A hoạt động mạnh mẽ vào thời điểm giao mùa, đặc biệt khi thời tiết chuyển lạnh và hanh khô. Hoặc 3 - 4 ngày đầu tiên khi xuất hiện triệu chứng, người khỏe mạnh tiếp xúc với người bệnh có thể dễ dàng bị lây nhiễm.
(Cúm A dễ lây lan vào thời điểm giao mùa)
Tuy nhiên, mức độ lây nhiễm giữa người với người có thể thay đổi theo tình trạng sức khỏe, độ tuổi. Một người lớn khỏe mạnh bị cúm A có thể truyền nhiễm virus 1 ngày trước khi xuất hiện triệu chứng, trong khi đó khả năng lây lan của trẻ em, người già, người có hệ miễn dịch yếu chậm hơn.
Mọi lứa tuổi, đối tượng đều có thể bị nhiễm các chủng virus cúm A. Tuy nhiên, có 4 nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn, dễ gặp biến chứng nặng hoặc thậm chí là tử vong:
Đối tượng bị lây nhiễm cúm A |
|
Trẻ nhỏ |
Trẻ nhỏ dưới 2 - 5 tuổi dễ bị nhiễm cúm A, thậm chí xuất hiện biến chứng do đang trong giai đoạn “khoảng trống miễn dịch”. Hệ miễn dịch của trẻ còn non nớt, chưa hoàn thiện, song cũng chưa được tiêm phòng vaccine cúm khiến tác nhân dễ dàng gây bệnh. Ngoài ra, trẻ nhỏ thời điểm này thường cầm nắm và ngậm đồ vật, ở nhà và cả ở nơi công cộng, hành động này làm tăng nguy cơ nhiễm virus cúm A. |
Người cao tuổi |
Thông thường từ 65 tuổi trở đi, sức khỏe con người hay sức đề kháng suy yếu theo cơ chế thoái hóa tự nhiên. Đây là điều kiện thuận lợi cho virus xâm nhập, gây bệnh hô hấp cũng như các bệnh liên quan đến vi khuẩn, nấm. |
Thai phụ |
Thời kỳ mang thai, hệ miễn dịch của bà bầu luôn yếu hơn người bình thường, dễ bị các tác nhân như virus cúm A tấn công. Trong trường hợp này, gia đình cần sớm thăm khám y tế để có phương án điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm như dị tật bẩm sinh, sảy thai, thai chết lưu hoặc sinh non. |
Bệnh nền |
Nhiều nghiên cứu chứng minh, người mắc các bệnh mạn tính như tim mạch, huyết áp cao, đái tháo đường, suy thận, suy gan, COPD là đối tượng nguy cơ nhiễm bệnh cao. Không những vậy, khi bị lây nhiễm virus, nhóm đối tượng này có thể gặp nguy cơ tử vong. |
Dù không thuộc nhóm đối tượng nào trong bảng trên, bạn vẫn có nguy cơ nhiễm bất kỳ chủng virus cúm A nào. Vậy nên, cần có biện pháp phòng tránh cụ thể hoặc khi nghi ngờ mắc bệnh, cần lập tức thăm khám y tế.
Cúm A có lây không, cúm A lây qua đường nào khi hết sốt? Cúm A sau khi hết sốt không còn khả năng lây nhiễm, bởi trong 5 - 7 ngày phát bệnh, số lượng virus tồn tại trong cơ thể đã giảm dần. Thời điểm lây lan mạnh nhất là 1 ngày trước khi khởi phát các triệu chứng sốt, ho, chảy mũi, nghẹt mũi, đau đầu, hắt hơi, đau họng hoặc đau nhức cơ thể.
Với người khỏe mạnh, không có tiền sử bệnh thì cúm A có thể khỏi hoàn toàn triệu chứng sau 5 - 7 ngày mắc bệnh, dứt điểm hẳn có thể cần thời gian 2 tuần mà không cần dùng thuốc điều trị. Còn nhóm đối tượng thể trạng yếu, virus cúm A có khả năng gây nhiều biến chứng nguy hiểm như:
Một số trường hợp không được chăm sóc, điều trị kịp thời, người bệnh có thể đối mặt với nguy cơ tử vong. Vậy nên, khi thấy biểu hiện ho, sốt, đau họng, mệt mỏi, ớn lạnh,... cần thăm khám y tế để tìm ra nguyên nhân, nhận hướng dẫn chữa trị từ bác sĩ chuyên môn.
Cúm A có lây không, cúm A lây qua đường nào là vấn đề nhức nhối của toàn xã hội, đặc biệt khi thời tiết thay đổi. Để bản thân cũng như người nhà không phải đối mặt với các triệu chứng nghiêm trọng, biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng thì bạn cần:
(Biện pháp phòng tránh lây nhiễm cúm A theo hướng dẫn của Bộ Y tế)
Kết luận lại, cúm A có lây không, cúm A lây qua đường nào? Các chủng cúm A có khả năng lây lan từ người sang người, gia cầm sang người bằng đường tiếp xúc và đường hô hấp. Không riêng những đối tượng nằm trong nhóm nguy cơ cao, tất cả mọi người đều cần chủ động bảo vệ sức khỏe trước và trong mùa dịch.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.