Những giờ đầu tiên sau sinh, tiếp xúc với môi trường bên ngoài bụng mẹ là “cú sốc” đầu đời với các bé sơ sinh. Vì vậy, ngay sau khi chào đời, trẻ cần được tiếp xúc “da kề da” sau sinh với mẹ hoặc bố. Phương pháp này được WHO khuyến cáo áp dụng bởi những ích tuyệt vời mà nó mang lại.
Da kề da là đặt bé không mặc quần áo nằm trên ngực, bụng trần của mẹ hoặc bố. Mặt, ngực, bụng và chân của bé áp sát vào người bố mẹ. Bé có thể mặc bỉm và đội mũ. Đầu bé nằm nghiêng một bên, trên mình đắp một tấm chăn ấm.
Tiếp xúc da kề da sau sinh là phương pháp hiện đại, được áp dụng tại rất nhiều bệnh viện
Thời gian tối ưu cho phương pháp này là từ 30 phút đến 1 giờ sau sinh. Đối với sinh mổ, da kề da cần được thực hiện khi mẹ tỉnh táo, ổn định sức khỏe. Một số bệnh viện hiện nay đang áp dụng cho con da kề da sau sinh cùng bố.
Tại sao phải thực hiện da kề da sau sinh? Tầm quan trọng của kề da sau sinh là gì? Đây đều là những câu hỏi của rất nhiều bậc phụ huynh đang quan tâm về phương pháp này. Lý giải thắc mắc trên, bác sĩ sản phụ khoa BVĐK Phương Đông cho biết, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ngay sau khi sinh, em bé cần được tiếp xúc với da mẹ (bố) trong vòng ít nhất một giờ do những lợi ích tuyệt vời mà việc làm này mang lại.
Sở dĩ như vậy là do bé đang quen với môi trường được bao bọc trong nước ối của mẹ. Trong những giờ đầu sau sinh, tiếp xúc với một môi trường với âm thanh, ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm hoàn toàn lạ lẫm chắc hẳn là một cú sốc lớn đối với bé. Lúc này, làn da ấm của mẹ nếu sát kề với da của bé sẽ giúp bé dễ dàng làm quen hơn.
Bên cạnh đó, thực hiện tiếp xúc da kề da cũng là phương thức hữu hiệu nhất để kết nối tình mẫu tử, giúp phản xạ của em bé nhanh hơn khi bắt đầu bú mẹ. Vượt trên cả những cảm xúc thiêng liêng này, rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra hàng loạt lợi ích da kề da sau sinh mà các bậc phụ huynh nên nắm rõ.
Phương pháp da kề da sau sinh mang lại rất nhiều lợi ích tuyệt vời cho cả em bé, mẹ và bố.
Bé được sưởi ấm, ổn định nhịp tim, ít quấy khóc, phát triển tối ưu trí não, kích thích tiêu hóa, tăng cường hệ miễn dịch,....là những lợi ích da kề da sau sinh mang lại cho em bé mới chào đời.
Bé được sưởi ấm, ổn định thân nhiệt, nhịp tim, nhịp thở và đường máu
Vấn đề duy trì nhiệt độ cơ thể cho bé mới sinh là điều hết sức quan trọng. Sự chuyển tiếp đột ngột từ môi trường ấm áp trong tử cung của mẹ ra môi trường ngoài với nền nhiệt độ thấp, cộng thêm làn da ẩm ướt đã khiến cơ thể bé dễ bị nhiễm lạnh.
Tiếp xúc da kề da sau sinh giúp sưởi ấm cơ thể bé
Ngực của mẹ là vị trí lý tưởng và ấm áp hơn nhiều so với các vùng khác của cơ thể. Do vậy ngay những phút đầu tiên khi tiếp xúc da kề da bé và mẹ, em bé sẽ được sưởi ấm nhanh chóng, từ đóm thân nhiệt, nhịp thở và tuần hoàn máu cũng được ổn định hơn.
Một điều quan trọng hơn đó là da kề da sẽ giúp cho bé giảm bớt việc phải sản sinh ra năng lượng để giữ ấm cơ thể, bé bú sớm hơn, khỏe mạnh hơn đồng thời tránh được những cơn ngừng thở sinh lý. Đặc biệt, việc làm này cũng làm oxy trong máu tăng độ bão hòa; giúp điều hòa nhịp tim.
Bé ít quấy khóc hơn
Theo nghiên cứu, chỉ trong vòng 20 phút tiếp xúc da kề da giữa mẹ và bé đã giúp làm giảm 67-72% nồng độ cortisol. Được biết, đây là một hoóc môn gây stress trong cơ thể người. Do vậy, những bé áp dụng phương pháp trên thường ít quấy khóc và ít căng thẳng hơn
Bé được phát triển tối ưu trí não
Tiếp xúc da kề da sau sinh được xem là một sự trải nghiệm đòi hỏi sự tham gia của nhiều cơ quan cảm giác. Nhờ cách này cơ thể bé nhanh chóng phát triển các đường dẫn truyền thần kinh, đây là điều đặc biệt cần thiết cho sự trưởng thành của não.
Hơn nữa, việc da tiếp da sau sinh cũng thúc đẩy sự trưởng thành của các hạch hạnh nhân - đây là một bộ phận quan trọng nằm sâu trong trung tâm não. Các hạch này liên quan mật thiết tới quá trình hình thành cảm xúc, giúp bé phát huy khả năng ghi nhớ và kích hoạt hệ thần kinh giao cảm. Cũng nhờ phương pháp tiếp xúc da sau sinh mà bé ngủ sâu giấc hơn - một trong những yếu tố cần thiết giúp bé phát triển khỏe mạnh toàn diện.
Kích thích tiêu hóa cho bé
Tiếp xúc da kề da với bé chỉ sau 1 giờ sẽ giúp hệ tiêu hóa của bé sẽ nhanh chóng được phục hồi về trạng thái cân bằng. Nguyên nhân là do hành độc này đã kích hoạt dây thần kinh phế vị, giúp tăng kích thước các vi mao nằm bên trong lòng ruột bé sơ sinh. Từ đó diện tích bề mặt ruột tăng đồng nghĩa với việc khả năng hấp thu chất dinh dưỡng của bé được cải thiện.
da kề sa sau sinh thúc đẩy hệ tiêu hóa bé hoạt động tốt hơn
Ngoài ra, tiếp xúc da kề da cũng làm giảm đáng kể hàm lượng cortisol và somatostatin (hai loại hocmone ức chế hocmone tăng trưởng) ở trẻ. Từ đó tạo điều kiện cho bé hấp thu và tiêu hóa thức ăn hiệu quả và bé sẽ tăng cân nhanh hơn.
Tăng cường hệ miễn dịch cho bé sơ sinh
Tiếp xúc da kề da sau sinh giúp bé sơ sinh thu nạp các vi khuẩn từ da của mẹ. Phụ huynh đừng lo lắng vì điều này không gây nguy hiểm vì bé đã nhận được kháng thể chống lại các vi khuẩn này khi còn nằm trong bụng mẹ. Các kháng thể này sẽ tiếp tục sản sinh trong cơ thể mẹ và truyền cho con qua sữa mẹ.
Bảo vệ bé khỏi tác hại của việc tách khỏi mẹ
Nghiên cứu khoa học đã cho thấy bé bị cách ly khỏi mẹ sau sinh có số lần khóc nhiều gấp 10 lần đồng thời thời gian khóc dài hơn 40 lần so với bé được tiếp xúc da kề da với mẹ. Chắc chắn cơn khóc dữ dội như vậy sẽ không tốt cho bé sơ sinh và thậm chí có thể ảnh hưởng tới chức năng phổi, gây tăng áp lực nội sọ và hoóc môn gây trạng thái stress. Đáng chú ý, điều này còn làm ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển cảm xúc sau này của trẻ. Do vậy, tiếp xúc da kề da sau sinh được xem là phương pháp hiệu quả nhằm bảo vệ bé trước những tác hại từ việc tách mẹ.
Bé được bú sớm
Thực hiện tiếp xúc da kề da sau sinh cũng có thể làm tăng khả năng tìm đến nguồn sữa của mẹ của bé. Bé sẽ ngậm bắt vú chính xác hơn và kéo dài hơn. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tỷ lệ bé bú sữa mẹ sẽ tăng gấp đôi nếu như bé được tiếp xúc da kề da với mẹ ngay sau sinh thay vì bị quấn chặt trong tã.
Ngoài ra, các bà mẹ thực hiện phương pháp tiếp xúc da kề ngay từ đầu thường tiếp tục cho con bú nhiều hơn khi về nhà. Nguyên nhân là do sự tăng trưởng hoóc môn Oxytocin và Prolactin của mẹ trong những giờ đầu sau sinh đã giúp làm tăng khả năng sản xuất sữa về lâu dài. Nhờ tiếp xúc da kề da tối thiểu 60 phút mỗi lần và 1-2 lần mỗi ngày với bé mà với những mẹ gặp khó khăn về nguồn sữa cho con đã được cải thiện.
Trong một cuộc nghiên cứu tiến hành so sánh giữa nhóm các mẹ được tiếp xúc da kề da trong thời gian chỉ khoảng 15 -20 phút với bé mới sinh và nhóm các mẹ chỉ được thấy con trong chốc lát trước khi bị cách ly. Kết quả nghiên cứu cho thấy, sau khi trở về nhà, các bà mẹ nhóm đầu tiên tự tin và thành thục trong chăm sóc con hơn so với các bà mẹ ở nhóm thứ 2. Ngoài ra, nghiên cứu còn cho thấy thời gian cho con bú tăng gấp đôi chỉ nhờ 15 -20 phút mẹ con được tiếp xúc da kề da sớm.
Da kề da sau sinh giúp gắn kết tình cảm giữa mẹ và bé
Kề da với con kích thích cơ thể mẹ giải phóng oxytocin - được mệnh danh là “hormone tình yêu”. Oxytocin giúp mẹ thư giãn, bớt lo lắng và gắn kết với con nhiều hơn. Mẹ và con da kề da càng sớm, bé bú càng nhiều, oxytocin càng tiết nhiều. Hormone này dẫn tới một loạt biến đổi tích cực cho mẹ:
Việc da kề da với bố trong thời gian đợi mẹ hồi phục sức khỏe sau sinh sẽ giúp hai bố con trở nên thân thiết với nhau hơn. Đây cũng là cơ hội thích hợp nhất cảm nhận được nhịp thở và làn hơi ấm áp của bé. Nhờ vậy, bố có thể thấu hiểu được những khó khăn mà mẹ đã phải trải qua khi mang thai và quá trình sinh em bé. Đặc biệt, da kề da với bố cũng giúp bé ít quấy khóc hơn, từ đó nhanh chóng ổn định nhịp tim và đường huyết.
Quan trọng hơn cả, phương pháp da kề da với bố sau sinh còn giúp bố nâng niu, đỡ lúng túng khi bế con. Nhờ vậy, bố sẽ hiểu được bé con đang cần gì và muốn gì, từ đó chăm sóc con tốt hơn.
Trong thời gian đợi mẹ ổn định sau sinh mổ, trẻ nên được kề da với bố trước. Cách chăm sóc này giúp giảm tỷ lệ trẻ bú muộn do bị cách ly sau khi mẹ mổ. Tiếp xúc da kề da còn làm tăng tương tác giữa bố và em bé. Nhờ đó, trẻ đỡ quấy khóc hơn và nhanh chóng phát triển hành vi trước khi bú mẹ. Ngoài ra, áp da với bố cũng giúp bé ổn định nhịp tim, điều hòa thân nhiệt và đường máu.
Da kề da sau sinh cũng có thể được áp dụng cho bố và em bé
Thực hiện áp da thường xuyên giúp bố và bé thắt chặt mối liên kết với nhau. Em bé sẽ cảm nhận được sự an toàn khi nằm trên ngực bố. Bố cũng học được cách nhận biết các tín hiệu của con, hiểu con và chăm sóc con tốt hơn.
Da kề da nên được thực hiện thường xuyên, không nhất thiết chỉ ngay sau sinh. Cha mẹ có thể áp dụng phương pháp này ngay cả khi trẻ đã đủ tháng và khỏe mạnh. Tuy nhiên, ở từng thời điểm, tác dụng của da kề da cũng khác nhau. Cụ thể là:
Theo các bác sĩ chuyên khoa phụ sản BVĐK Phương Đông, thời gian da kề da sau sinh hợp lý nhất còn tùy thuộc vào cảm xúc của bé, sức khỏe và cả mong muốn của từng bố mẹ. Như vậy, chúng ta có thể tiếp xúc da kề da với bé bao lâu cũng được, miễn là bản thân và em bé đều cảm thấy thoải mái.
Bố mẹ có thể tiếp xúc da kề da với bé sơ sinh theo nhiều hình thức khác nhau, như cho con bú, vuốt ve, nắm tay, thơm má, hoặc tắm gội cho bé. Việc làm này chắc chắn sẽ giúp bé cảm thấy thân thiết hơn với bố mẹ.
Dưới sự hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), phương pháp tiếp xúc da kề da sau sinh đã khởi động từ một chương trình mới được đề xuất bởi Vụ sức khỏe Bà mẹ trẻ em Bộ Y tế theo Quyết định số 4673/QĐ –BYT ngày 10/11/2014. Dựa trên thực trạng tỷ lệ tử vong bé sơ sinh, đặc biệt là 3 ngày đầu còn rất cao, chương trình này bao gồm 6 bước cơ bản như sau:
Em bé sinh tại BVĐK Phương Đông sau khi tiếp xúc da kề da với bố
Quy trình tiếp xúc da kề da với bé như thế nào là chuẩn? Nếu mẹ làm việc này ngay sau khi sinh, hộ sinh sẽ trợ giúp bằng cách làm khô người bé sau đó đặt bé lên ngực trần của mẹ sau đó lấy khăn khô sạch hoặc chăn cuốn quanh người em bé.
Bố hoàn toàn có thể vào gặp bé khi mẹ đã sinh nhưng cần mặc bộ quần áo chuyên dụng, được khử khuẩn sạch sẽ. Lúc này hộ sinh sẽ hướng dẫn bố cách bế bé và cho bé da kề da với bố nếu cần.
Thời gian sau đó, các mẹ vẫn có thể thực hiện việc tiếp xúc da tiếp da với bé bất cứ khi nào nếu muốn miễn là bé thích thú với điều đó. Thận chí việc này còn được tiến hành khi bé đói hay khó chịu.
Mẹ có thể nằm xuống và ôm bé nằm trên ngực trần của mình nhưng phải đảm bảo là mẹ không ngủ quên. Hoặc mẹ ngồi bế bé và giữ em bé ở tư thế thẳng áp sát ngực bé vào ngực mẹ sau đó cuốn chăn mỏng ở phía lưng bé để giữ ấm. Bố mẹ cũng có thể thực hiện tiếp xúc da tiếp da với bé sơ sinh khi cho bé bú bình, trải nghiệm thú vị này sẽ sẽ mang lại lợi ích cho cả bố mẹ và bé.
Có nhiều yếu tố khiến mẹ không thể ôm trẻ, đặc biệt là da kề da sớm sau khi sinh mổ. Chẳng hạn như khi mẹ phải sử dụng thuốc giảm đau cho cột sống.
Tuy nhiên vẫn có thể thực hiện da kề da sớm cho các trường hợp sinh mổ ở những sản phụ không có bệnh lý nặng hoặc tuổi thai trên 35 tuần khi có sự phối hợp của ekip gây mê và nữ hộ sinh. Theo đó, nữ hộ sinh đón trẻ và đặt trẻ nằm sấp trên bụng hoặc ngực mẹ, đầu bé đặt nghiêng đầu sang một bên sao cho thuận tiện cho các phẫu thuật viên bên dưới đờng thời đảm bảo da mẹ và da trẻ tiếp xúc trực tiếp với nhau.
Trường hợp mẹ cảm thấy không khỏe hoặc thuốc gây mê vẫn còn tác dụng thì không nên thực hiện tiếp xúc da kề da với bé. Tốt nhất, bố hãy là người thay thế mẹ để làm điều này.
Tại Phương Đông, tất cả bé sơ sinh đều được da kề da với mẹ hoặc bố. Đối với sinh mổ, tùy vào tình trạng sức khỏe của mẹ, bé sẽ được kề da với bố trong phòng riêng biệt sau sinh. Thời gian da kề da giữa bố mẹ và em bé được đảm bảo tối thiểu 30 phút sau sinh.
Da kề da là dịch vụ nằm trong trọn gói thai sản của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông. Đăng ký Thai sản trọn gói Phương Đông, mẹ và bé được trải nghiệm dịch vụ sinh toàn diện.
Khoảnh khắc da kề da sau sinh tuyệt vời giữa bố và hai bé sinh đôi tại BVĐK Phương Đông
- Mẹ được thăm khám, theo dõi thai kỳ với 100% bác sĩ giàu kinh nghiệm. Hệ thống thiết bị máy móc hiện đại, các vấn đề phát sinh sẽ được xử lý kịp thời, giảm tối đa tác động xấu đến sức khỏe sản phụ và thai nhi.
- Ngày nhập viện, mẹ chẳng cần tay xách nách mang. Toàn bộ vật dụng cần thiết cho mẹ và bé được bệnh viện cung cấp đầy đủ.
- Quy trình đẻ thường, đẻ mổ an toàn, chuyên nghiệp.
- Ekip mổ, gây mê, sơ sinh gồm các bác sĩ tay nghề cao, dày kinh nghiệm.
- Bé được kẹp cắt dây rốn chậm sau sinh, được bác sĩ nhi kiểm tra và theo dõi sức khỏe.
- Mẹ và bé được nghỉ ngơi hồi phục sức khỏe trong phòng nội trú tiện nghi.
- Miễn phí tiêm vitamin K cho bé ngay sau sinh.
- Bé được da kề da với cha mẹ, được tắm và massage bởi các nữ hộ sinh chuyên nghiệp.
- Bữa ăn hàng ngày được phục vụ tận giường theo thực đơn quy chuẩn, đảm bảo an toàn, vệ sinh.
- Mẹ được tư vấn cách kích sữa, cho con bú, cách vệ sinh, tắm rửa, chế độ dinh dưỡng cho con phát triển toàn diện.
Ngoài ra, Phương Đông còn nhiều dịch vụ ngoài gói thai sản hỗ trợ mẹ vẹn toàn nhất như: chiếu tia plasma lạnh giúp mẹ giảm đau, mau lành vết thương sau sinh; lấy máu gót chân sàng lọc sau sinh cho bé.
Tiếp xúc da kề da giúp mẹ và bé sớm hồi phục sau một hành trình gian nan và tràn ngập cảm xúc. Để biết thêm chi tiết về dịch vụ cũng như đăng ký các gói thai sản tại bệnh viện, cha mẹ vui lòng liên hệ hotline 19001806 hoặc m.me/benhviendakhoaphuongdong.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Với lịch sử hàng trăm năm, bài thuốc Sinh hóa thang và Thông nhũ đan đã được chứng minh hiệu quả trong cải thiện sức khỏe, lợi sữa
