Yếu tố dinh dưỡng ảnh hưởng đến sự phát triển trí não của trẻ như thế nào?
Cha mẹ nên tìm hiểu và thực hiện xây dựng khẩu phần dinh dưỡng phát triển trí não cho trẻ riêng. Bởi:
Não tiêu thụ nhiều năng lượng để phát triển mạnh mẽ trong những năm đầu đời
Khi mời ra đời não của trẻ chỉ có kích thước bằng ¼ não người trưởng thành. Tuy nhiên, cơ quan này đã đạt kích thước ¾ lần khi trẻ 2 tuổi và tương đương người trưởng thành khi bé lên 5. Trong khi đó, mặc dù chỉ chiếm 2% trọng lượng cơ thể nhưng bộ não lại tiêu tốn 20% năng lượng tổng thể hàng ngày. Chính vì thế, để theo kịp sự phát triển này, bé cần có chế độ ăn riêng biệt.
Não cần rất nhiều năng lượng để phát triển
Ảnh hưởng đến sự phát triển của các tế bào thần kinh
Có thể bạn chưa biết 1 đứa trẻ 2 tuổi có hàng nghìn tỷ khớp thần kinh kết nối, gần gấp đôi số lượng của người lớn. Bộ não phát triển các liên kết này để ghi nhớ thông tin, học tập và thực hành. Đây cũng là lý do trẻ em học nhanh và dễ học ngôn ngữ hơn người lớn.
Theo thời gian, lượng kiến thức sẽ ngày càng tăng lên, từ kiến thức văn hoá, quy tắc xã hội, cách chơi thể thao,... Và dinh dưỡng sẽ là yếu tố nền tảng cho quá trình này. Nếu bé được bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết mà cơ thể chưa thể tự tổng hợp được như protein, chất béo, vitamin và khoáng chất… thì khả năng học tập, ghi nhớ và tư duy của con sẽ được kích thích và phát triển tốt.
Cải thiện sức khoẻ tổng thể
Áp dụng những thước đo dinh dưỡng phát triển trí não cho trẻ cụ thể, bé sẽ có hệ miễn dịch tốt hơn. Trẻ ít ốm vặt, vui vẻ, hoạt bát nên khả năng tập trung, học tập và tư duy sẽ được nâng cao hơn đáng kể.
Ăn uống đầy đủ giúp bé khoẻ mạnh hơn
Dinh dưỡng phát triển trí não cho trẻ: Cần bổ sung các dưỡng chất gì?
Trọng tâm của yêu cầu dinh dưỡng phát triển trí não cho trẻ nằm ở việc bổ sung các vi chất dinh dưỡng như sau:
Chất dinh dưỡng
|
Chức năng
|
Glucose
|
Nguồn năng lượng cho các tế bào não, hỗ trợ tăng cường nhận thức, khả năng chú ý, ghi nhớ và học hỏi
|
Omega 3 và Omega 6
|
Cung cấp dinh dưỡng dồi dào cho não bộ, giúp bảo vệ mạch máu não
Thúc đẩy hoạt động của tế bào não
|
Phospholipid và Lecithin
|
Nâng cao khả năng liên kết giữa các tế bào thần kinh
Gia tăng tuần hoàn máu não và cải thiện trí nhớ
|
Folate
|
Cải thiện tâm trạng, phòng tránh trầm cảm
Ngăn ngừa và làm chậm quá trình suy giảm nhận thức
|
Axit amin
|
Kích thích trí thông minh của bé
Cải thiện tâm trạng, bé có xu hướng thoải mái, năng động và thư giãn hơn
|
Iod và sắt
|
Cần thiết cho sự phát triển và chức năng của não
Phòng tránh bệnh thiếu máu do thiếu sắt lên não
Nâng cao khả năng tập trung, hạn chế tình trạng buồn ngủ, mệt mỏi
|
Vitamin D
|
Tăng cường khả năng nhận thức và trí nhớ cho trẻ
|
Các loại thực phẩm cha mẹ nên bổ sung vào bữa ăn dinh dưỡng phát triển trí não cho trẻ
Trứng
Đây là thực phẩm đầu tiên có mặt trong bữa ăn hàng ngày. Nguyên nhân là trứng chứa choline - thành phần quan trọng trong cấu trúc màng tế bào thần kinh, giúp cải thiện trí nhớ và khả năng học tập. Đồng thời, nó cũng giàu protein - hoạt chất rất cần thiết để sửa chữa và làm mới các tế bào, bao gồm cả tế bào não.
Để cung cấp đủ dinh dưỡng phát triển trí não cho trẻ, cha mẹ nên cho bé ăn trứng luộc, trứng ốp la. Hoặc chế biến thành các món ăn khác nhau như bánh cuốn trứng, cháo trứng… Đối với các bé còn nhỏ, dưới 1 tuổi, phụ huynh có thể bắt đầu bằng cách cho bé ăn lòng đỏ trứng nghiền trước.
Bạn có thể tập cho bé ăn lòng đỏ trứng trước
Quả mọng
Các loại quả mâm xôi, dâu tây, việt quất,... rất có lợi cho sự phát triển trí thông minh của bé từ 2 tuổi trở lên. Nguyên nhân là quả mọng giàu:
- Anthocyanin hỗ trợ thúc đẩy sản sinh các tế bào thần kinh mới, tăng lưu lượng máu đến não
- Chất chống oxy hoá: Bảo vệ tế bào não khỏi tác nhân gây viêm, chất chống oxy hoá
Các loại quả này khá dễ ăn. Ngoài ra, bạn có thể chế biến thành kem, sữa chua, sinh tố, làm bánh để đổi món cho bé.
Rau lá xanh
Vừa tốt cho tiêu hoá vừa giàu dinh dưỡng phát triển trí não cho trẻ, mẹ nên tích cực bổ sung cải xoăn, rau diếp, rau chân vịt,... cho con. Đây là các thực phẩm giàu vitamin K và folate, giúp cải thiện chức năng nhận thức và trí nhớ.
Hải sản
Chúng ta thường thấy các mẹ rất hay cho con ăn hải sản như tôm, cua, mực và các loại cá béo như cá hồi, cá trích, cá mòi,... và dùng dầu omega 3. Nguyên nhân là cơ thể bé cần iod để sản xuất hormone tuyến giáp và tế bào não.
Trong bối cảnh này, omega 3 giúp tăng cường kết nối giữa các tế bào thần kinh, cải thiện trí nhớ và khả năng học tập. Ngược lại, nếu nồng độ chất béo omega 3 trong máu thấp sẽ ảnh hưởng đến chức năng nhận thức của bé.
Các loại hải sản cũng giúp bé tăng cường tốt trí não
Cam
Cùng với quả mọng, cam cũng là loại quả được nhiều cha mẹ lựa chọn để cung cấp dinh dưỡng phát triển trí não cho trẻ em. Nguyên nhân là cơ thể rất giàu vitamin C, hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ tế bào não khỏi tổn thương.
Mặt khác, folate trong trái cây họ cam cũng cải thiện lưu lượng máu đến não. Gợi ý, bạn có thể cho con ăn cam tươi, làm mứt, bánh, dùng cam làm nước sốt khi nấu ăn hoặc uống nước ép cam.
Ca cao
Có phải bạn đang bất ngờ vì ca cao có mặt trong danh sách này không. Trên thực tế, ca cao giàu flavonoid cải thiện lưu thông máu đến não và tăng cường khả năng tập trung rất tốt. Hoạt chất magnesi cũng giúp thư giãn các dây thần kinh và bé giảm căng thẳng.
Cách bổ sung đúng là bạn nên cho bé ăn sô cô la đen nguyên chất (lượng vừa phải) hoặc chế biến thành các món tráng miệng ít đường.
Các loại thức uống từ cacao không chỉ ngon miệng mà còn giúp bé thông minh hơn
Sữa chua
Hãy cho bé ăn sữa chua không đường vào bữa sáng hoặc bữa ăn nhẹ để tăng cường dinh dưỡng phát triển trí não cho trẻ. Các chuyên gia dinh dưỡng cũng đánh giá cao sữa chua vì nó cung cấp được:
- Canxi: Cần thiết cho sự phát triển xương và răng, đồng thời hỗ trợ chức năng thần kinh.
- Probiotic: Cải thiện hệ tiêu hóa, tăng cường miễn dịch.
Khuyến khích bạn tự làm sữa chua để con ăn nhẹ, ăn sáng mỗi ngày.
Thực phẩm giàu sắt
Sắt cực kỳ cần thiết để phát triển nhận thức đầy đủ cho bé. Sự thiếu hụt sắt còn có thể khiến bé dễ bị tăng động giảm chú ý hơn. Vì thế, bạn nên cho bé ăn đủ các loại rau bina, đậu, thịt gia cầm, thịt đỏ và hải sản,...
Thịt bò thường được bổ sung vào bữa ăn cho bé
Các loại hạt
Hàm lượng dinh dưỡng của các loại hạt là cực kỳ cao. Với đầy đủ từ protein, sắt, folate, vitamin E và kẽm, chúng sẽ tăng cường tiêu thụ các chất dinh dưỡng thiết yếu, chất béo lành mạnh và protein.
Từ mối liên kết này, khả năng nhận thức, kết quả học tập của con trẻ cũng được cải thiện.
Ngũ cốc nguyên hạt
Như đã giải thích ở trên, não cần rất nhiều năng lượng, đặc biệt là vào giai đoạn vàng là những năm đầu đời. Vì thế, ngũ cốc nguyên hạt giàu dinh dưỡng rất phù hợp cho giai đoạn này.
Hơn nữa, ngũ cốc còn là nguồn cung cấp vitamin B, giúp nuôi dưỡng hệ thần kinh khỏe mạnh.
Các loại thực phẩm không tốt cho sự phát triển trí não của trẻ
Ngoài ra, bạn nên hạn chế các thực phẩm dưới đây khỏi bữa ăn của mình:
- Đồ ăn nhanh chứa nhiều chất béo bão hoá, đường, muối và các phụ gia. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình trao đổi chất và làm giảm khả năng tập trung của bé.
- Đồ ngọt sẽ làm tăng lượng đường trong máu. Từ đó, bé có xu hướng dễ cáu gắt, khó tập trung và trẻ hay bị sâu răng hơn.
- Thức uống có ga như đường, chất tạo màu, chất bảo quản dễ gây béo phì, loãng xương và làm giảm khả năng hấp thu các chất dinh dưỡng khác.
Xem thêm: Chuyên gia giải đáp: Các câu hỏi thường gặp về dinh dưỡng
Khám Dinh dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông
Trong quá trình điều chỉnh chế độ dinh dưỡng cho người thân, nếu có điều kiện, bạn nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia dinh dưỡng. Thấu hiểu mong muốn chăm sóc sức khỏe chuyên sâu, Khoa Dinh dưỡng - Bệnh viện Đa khoa Phương Đông là một trong các cơ sở y tế khám và tư vấn dinh dưỡng chuyên sâu được nhiều khách hàng lựa chọn. Khoa quy tụ đội ngũ bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu. Trong đó, có TTUT.PGS.TS.BS Cao Thị Thu Hương từng là Trưởng Phòng Quản lý Nghiên cứu, Viện dinh dưỡng Quốc gia và hiện tại đang giữ chức vụ Trưởng khoa Dinh dưỡng của Bệnh viện.
Khám dinh dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông
Bệnh nhân đến khám dinh dưỡng còn được hỗ trợ bởi trang bị các thiết bị y tế hiện đại như máy Inbody 770. Đây là thiết bị giúp phân tích các thành phần cơ thể bằng phương pháp phân tích trở kháng điện sinh học. Chỉ trong vòng 45 - 60 giây, không cần lấy máu, không hấp thụ tia, bạn sẽ được đánh giá đo và đánh giá các thành phần cơ thể ở mức độ tế bào chi tiết như:
- Tổng lượng nước cơ thể, lượng nước trong và ngoài tế bào
- Phân tích nước từng phần: Nước ở 2 tay, nước ở thân, nước 2 chân
- Phân tích khối mỡ
- Lượng khoáng trong xương
- Cân nặng mục tiêu
- Chuyển hoá cơ bản
- Số kg mỡ và cơ cần điều chỉnh
Quy trình thăm khám dễ dàng, tiết kiệm thời gian và công sức sẽ đem lại trải nghiệm thoải mái, dễ chịu cho mọi khách hàng đến Bệnh viện.
Bệnh nhân khám máy Inbody 770 tại Khoa dinh dưỡng
Có thể nói, chế độ dinh dưỡng phát triển trí não cho trẻ tập trung vào tăng cường cá, trứng, rau xanh, trái cây, sữa và các loại hạt. Đồng thời, hạn chế các loại đồ ăn nhanh, đồ ngọt và thức uống có ga.