Hẹp van tim 2 lá: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh

Bích Ngọc

17-12-2024

goole news
16

Hẹp van tim 2 lá là bệnh lý về tim mạch có thể kéo dài suốt đời, diễn biến của bệnh trong giai đoạn đầu không có triệu chứng nhưng có nguy cơ tiềm ẩn về sau. Bệnh nếu không được phát hiện sớm có thể phát hiện và điều trị bệnh từ sớm, hạn chế các biến chứng nguy hiểm. Cùng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông tìm hiểu về bệnh hẹp van tim 2 lá qua bài viết sau. 

Tìm hiểu về hẹp van tim 2 lá

Tim hoạt động như thế nào?

Trái tim là trung tâm của hệ thống tuần hoàn, được chia thành 4 buồng gồm 2 buồng phía trên (tâm nhĩ) là nơi nhận máu và 2 buồng dưới (tâm thật) là nơi bơm máu đi. 

Van tim gồm có van hai lá, van ba lá, van động mạch chủ và van động mạch phổi. Hệ thống van tim có vai trò kiểm soát dòng máu để đảm bảo luôn chảy theo một dòng chảy trong tim. 

Van hai lá mở khi dòng chảy từ tâm nhĩ trái vào tâm thất trái, sau đó đóng lại để ngăn dòng máu trở lại tâm nhĩ trái. Nếu van hai lá bị tổn thương, chức năng đóng và mở hoàn toàn có thể làm ảnh hưởng đến hoạt động của tim. 

Hẹp van 2 lá là gì?

Nếu ở trạng thái bình thường, tâm nhĩ trái sẽ vận chuyển máu xuống tâm thất trái qua van hai lá. Tuy nhiên, nếu người bệnh bị hẹp van 2 lá, van mở không đủ rộng khiến lượng máu dự kiến đổ vào tâm thất trái bị giảm và ứ máu lại tâm nhĩ trái. Từ đó có thể gây ra tình trạng khó thở, đặc biệt khi máu tích tụ ở phổi khiến tăng áp phổi và suy tim phải. 

Hẹp van hai lá khiến lượng máu đổ vào tâm thất trái bị ứ lại tâm nhĩ tráiHẹp van hai lá khiến lượng máu đổ vào tâm thất trái bị ứ lại tâm nhĩ trái

Mức độ hẹp van 2 lá

Để đánh giá mức độ hẹp van 2 lá, cần dựa vào các tiêu chí dựa vào thông số siêu âm tim gồm: Mức độ chênh áp trung bình qua van hai lá; Diện tích lỗ van; Áp lực động mạch phổi. Mức độ hẹp cụ thể được chia thành ba loại nhẹ, trung bình và nặng. 

Nguyên nhân gây ra hẹp van tim 2 lá 

Hẹp van 2 lá ở người trưởng thành có nhiều nguyên nhân khác nhau như sốt thấp khớp, viêm nội tâm mạc liên quan đến liên cầu khuẩn (hẹp van 2 lá hậu thấp). Tình trạng này có thể khiến dày dính van tim và tiềm ẩn nhiều nguy hại về sau khoảng 5- 10 năm sau khi mắc bệnh.

Ngoài ra, có một số nguyên nhân khác gây ra bệnh ở người trưởng thành như: 

  • Vôi hóa vòng van tim: Cặn calcium tích tụ quanh van tim, mất độ đàn hồi và mềm dẻo gây hạn chế khả năng mở rộng của van. 
  • Mắc các bệnh tự miễn như lupus ban đỏ hệ thống, viêm khớp dạng thấp,...
  • Mắc hội chứng rối loạn nội tiết và chuyển hóa như U carcinoid. 

Dù số các mắc bệnh hẹp van tim 2 lá do liên cầu khuẩn đã giảm đáng kể trong những năm gần đây. Tuy nhiên, ở các nước đang phát triển, nguyên nhân do liên cầu khuẩn vẫn có thể gây ra bệnh, 

Người lớn tuổi, người hút thuốc lá và những người bệnh như tăng huyết áp, tiểu đường hoặc rối loạn lipid máu,... cũng có nguy cơ cao cao mắc bệnh. Ngoài ra, những người có tiền sử sốt thấp khớp hoặc mắc các bệnh tự miễn cũng có khả năng cao mắc bệnh. 

Đối với trẻ em, hẹp van tim 2 lá thường do bất thường bẩm sinh như hình dạng khác biệt ở van hai lá, vòng thắt trên van tim hoặc bệnh tim bẩm sinh phát triển sau sinh. 

Hút thuốc lá thường xuyên cũng là một trong những yếu tố gây ra bệnh hẹp van hai láHút thuốc lá thường xuyên cũng là một trong những yếu tố gây ra bệnh hẹp van hai lá

Những triệu chứng của bệnh hẹp van tim 2 lá

Bệnh hẹp van tim 2 lá thường không xuất hiện nhiều triệu chứng, chúng tiến triển chậm trong nhiều năm. Người bệnh thường chỉ phát hiện khi kiểm tra bằng siêu âm tim. Khi bệnh diễn tiến nặng hơn, người bệnh cần thăm khám ngay khi xuất hiện một trong những triệu chứng sau: 

  • Khó thở: Tình trạng này thường xuất hiện khi vận động hoặc tập thể dục, và khó thở có thể tăng lên khi nằm, đặc biệt là xuất hiện cơn khó thở vào ban đêm. 
  • Cơn hen tim và phù phổi cấp: Có thể xuất hiện khi vận động với cường độ cao, khiến người bệnh cảm thấy khó thở nặng, nghe thấy tiếng rít ở phổi, một số trường hợp ho ra bọt hồng.
  • Ho ra máu: Xuất hiện khi áp lực ở buồng nhĩ trái tăng, làm giảm tĩnh mạch nhỏ ở phế quản. 
  • Khàn tiếng: Khi nhĩ trái giãn to và tác động đến dây thanh quản gây cản trở tiếng nói
  • Khó nuốt: Nhĩ trái phình to làm đè lên thực quản gây khó khăn trong quá trình nuốt thức ăn và uống nước. 
  • Biến cố tắc mạch: Gồm tai biến mạch não, tắc mạch ở phần khác trong cơ thể, thường xuất hiện do giãn nhĩ trái, khiến hình thành huyết khối trong buồng tim. 
  • Rối loạn nhịp tim: Nhĩ trái giãn có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim hoàn toàn. 
  • Xuất hiện những biểu hiện của suy tim phải: Các dấu hiệu gồm gan phình to, sưng chân, tĩnh mạch cổ nổi lên. 

Khó thở là một trong những triệu chứng điển hình của bệnhKhó thở là một trong những triệu chứng điển hình của bệnh

Những biến chứng của hẹp van tim 2 lá

Hẹp van tim 2 lá có thể mang theo những tiềm ẩn nguy hiểm khiến những bệnh đối với các biến chứng cấp tính, ngay khi điều trị hoặc thời điểm chưa phát hiện bệnh. Nếu không xử lý kịp thời, người bệnh có thể gặp các biến chứng như: 

  • Tăng áp lực mạch phổi
  • Suy tim
  • Tim to
  • Rung nhĩ
  • Phù phổi
  • Hình thành các cục máu đông

Xem thêm:

Phương pháp chẩn đoán hẹp van hai lá

Để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng. Sử dụng ống nghe để nghe tim phổi và thực hiện một số xét nghiệm. Một số phương pháp cận lâm sàng gồm: 

  • Siêu âm tim: Là phương pháp xác định tình trạng bệnh. 
  • Siêu âm tim qua đường thực quản: Gần giống với nội soi, bác sĩ se dùng đầu do vào đường thực quản để quan sát kĩ vùng tim bị tổn thương. 
  • Điện tâm đồ: Xác định nhịp tim và rối loạn nhịp tim, người bệnh có thể được yêu cầu làm điện tâm đồ gắng sức để xem đáp ứng của tim trong tình trạng gắng sức. 
  • Chụp X-quang ngực: Quan sát tim to và sung huyết phổi. 
  • Thông tim: Đây không phải phương pháp chẩn đoán bắt buộc, có thể chỉ định hoặc không. 

Bên cạnh đó, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm, chẩn đoán các bệnh lý khác để xác định tình trạng, giúp có phương pháp điều trị phù hợp với từng ca bệnh cụ thể. 

Siêu âm tim là một phương pháp chẩn đoán bệnh phổ biếnSiêu âm tim là một phương pháp chẩn đoán bệnh phổ biến

Phương pháp điều trị hẹp van hai lá

Sau khi chẩn đoán bệnh, bác sĩ sẽ tiến hành điều trị bệnh hẹp van hai lá với các phương pháp như.: 

Điều trị nội khoa 

Sử dụng thuốc để điều trị như thuốc lợi tiểu, thuốc kháng đông, thống chống rối loạn nhịp tim, thuốc điều chỉnh tần số tim, thuốc kháng sinh,... 

Trong quá trình điều trị, nên tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng thuốc chẹn beta giao cảm để giảm nhịp tim. Nếu rung nhĩ, có tiền sử tắc mạch, nhĩ trái hơn 55m hoặc có huyết khối, thuốc chống đông kháng K có thể được sử dụng. 

Can thiệp nong van bằng bóng qua da

Là phương pháp can thiệp được áp dụng khi có chỉ định của bác sĩ. Ống thông tĩnh mạch sẽ được đưa qua tĩnh mạch đùi vào nhĩ phải, sau đó xuyên qua vách liên nhĩ sang nhĩ trái và tiến hành tách hai mép van bằng bơm bóng. 

Thông thường, can thiệp nong van được thực hiện khi hai lá van hẹp khít (diện tích dưới 1.5 cm2) và có những triệu chứng lâm sàng tương ứng, hình thái van phù hợp, không có huyết khối trong nhĩ trái, không hở van hai lá hoặc hở hẹp van động mạch chủ mức độ vừa và không làm ảnh hưởng đến chức năng của thất trái. 

Phẫu thuật 

Thay van hai lá cơ học hoặc sinh học là phương pháp điều trị được áp dụng khi không thể thực hiện nong van hoặc có chống chỉ định can thiệp. Van cơ học thường bền hơn van sinh học nhưng người bệnh cần sử dụng thuốc chống đông kháng vitamin K trọn đời. 

Phẫu thuật thay van tim hai lá được áp dụng với người bệnh không đáp ứng phương pháp điều tị khácPhẫu thuật thay van tim hai lá được áp dụng với người bệnh không đáp ứng phương pháp điều tị khác

Cải thiện lối sống

Ngoài việc điều trị y tế, để cải thiện tình trạng bệnh nhanh chóng thì người bệnh cần thay đổi lối sống, sinh hoạt,... giúp quá trình điều trị đạt hiệu quả cao. 

Điều này bao gồm xây dựng một số chế độ sinh hoạt lành mạnh và khoa học, giảm muối, duy trì cân nặng ổn định, hạn chế sử dụng chất kích thích, giảm hoạt động gắng sức và tuân thủ theo các chỉ định của bác sĩ. 

Ngoài ra, đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, nên được bác sĩ tư vấn trước khi có thai vì thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ cho các vấn đề tim mạch. 

Phòng ngừa bệnh hẹp van tim 2 lá

Để phòng tránh bệnh hẹp van hai lá hiệu quả, việc ngăn ngừa sốt thấp khớp là yếu tố quan trọng, bởi đây là một trong những nguyên nhân thường gặp dẫn đến tình trạng này. Khi bị viêm họng, nên đến bác sĩ kiểm tra để xác định nguyên nhân và điều trị phù hợp. Viêm họng do liên cầu khuẩn, nếu không được xử lý kịp thời, có nguy cơ dẫn đến sốt thấp khớp. Loại viêm họng này có thể được chữa trị dứt điểm nếu sử dụng kháng sinh đúng cách.

Ngoài ra, có một số phương pháp phòng ngừa bệnh như: 

  • Xây dựng lối sống và chế độ dinh dưỡng lành mạnh: Chế độ dinh dưỡng cân đối và nghỉ ngơi đủ giấc giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể. 
  • Duy trì môi trường sống sạch sẽ: Bệnh có thể phát triển ở môi trường ẩm thấp và thiếu vệ sinh nên cần duy trì môi trường sống khô ráo và sạch sẽ. 
  • Sử dụng thuốc lợi tiểu và chẹn beta theo chỉ định bác sĩ: Với người có triệu chứng nhẹ có thể sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để giảm triệu chứng và nguy cơ mắc bệnh. 
  • Khám sức khỏe định kỳ: Đối với người bệnh có tiền sử mắc bệnh tim mạch cần thăm khám sức khỏe định kỳ và tuân thủ uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ để ngăn ngừa mắc bệnh. 

Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm bệnh lý nguy hiểmKhám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm bệnh lý nguy hiểm

Hẹp van tim 2 lá là bệnh lý tim mạch làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của tim, bệnh kéo dài suốt đời và có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. Chính vì vậy, việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là điều rất quan trọng, giúp người bệnh nhanh chóng phục hồi chức năng tim và hạn chế biến chứng. 

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về bệnh hẹp van tim 2 lá. Bên cạnh việc thăm khám và điều trị, người bệnh cần xây dựng chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt hợp lý, giúp quá trình điều trị bệnh đạt hiệu quả cao. 

Nếu Quý khách có nhu cầu thăm khám các bệnh lý về Tim mạch, trong đó có Hẹp van tim 2 lá có thể liên hệ Bệnh viện Đa khoa Phương Đông qua Hotline 1900 1806 hoặc để lại thông tin tại Đặt lịch khám. Nhân viên Bệnh viện sẽ nhanh chóng hỗ trợ, tư vấn và hẹn lịch khám với các y bác sĩ, chuyên gia về Tim mạch.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

90

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

19001806 Đặt lịch khám