Là 1 trong những thành phần có trong máu, hồng cầu có vai trò quan trọng và ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe con người. Vậy hồng cầu là gì, cấu tạo và chức năng như thế nào, hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Là 1 trong những thành phần có trong máu, hồng cầu có vai trò quan trọng và ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe con người. Vậy hồng cầu là gì, cấu tạo và chức năng như thế nào, hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Trong cơ thể, máu là dạng mô lỏng với 2 phần là tế bào và huyết tương. Trong đó, tế bào gồm hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu. Còn huyết tương là các yếu tố đông máu, kháng thể, nội tiết tố, protein, muối khoáng và nước.
Khái niệm về hồng cầu
Hồng cầu là một loại tế bào máu thực hiện chức năng chính là vận chuyển Oxy. Hemoglobin trong hồng cầu làm nhiệm vụ vận chuyển Oxy từ phổi đến các mô, nhận và vận chuyển CO2 từ các mô trở lại phổi để đào thải ra khỏi cơ thể. Ở người, Hemoglobin nằm trong hồng cầu vì nếu ở dạng tự do trong huyết tương, nó sẽ thấm dần qua các mao mạch và thất thoát qua nước tiểu.
Là một protein, Hemoglobin còn có chức năng khác đó là đệm kiềm - toan, đây cũng là một chức năng quan trọng của hồng cầu.
Hồng cầu là 1 trong những thành phần quan trọng cấu tạo nên máu bên cạnh bạch cầu, tiểu cầu, huyết tương. Trong máu, tế bào hồng cầu có số lượng nhiều nhất (hơn 99% các thành phần) và chứa thành phần chứa huyết sắc tố giúp máu có màu đỏ.
Hồng cầu là thành phần quan trọng trong máu
Về hình dạng, tế bào hồng cầu có hình đĩa lõm hai mặt với đường kính khoảng 7,8 µm (1.000.000 µm = 1m). Ở vị trí dày nhất hồng cầu có độ dày khoảng 2,5 µm, ở vị trí trung tâm độ dày tối đa khoảng 1 µm. Thông thường, hồng cầu có thể tích trung bình khoảng từ 90 - 96 µm3. Thành phần chính cấu tạo nên tế bào hồng cầu là hemoglobin (Hb), chiếm 34% trọng lượng. Hình dạng đĩa lõm giúp hồng cầu tăng diện tích bề mặt tiếp xúc và gia tăng khả năng khuếch tán oxy, từ đó dễ dàng vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Bên cạnh đó, tế bào hồng cầu cũng có khả năng biến dạng tốt để dễ dàng di chuyển qua các mao mạch mà không bị vỡ.
Thông thường số lượng hồng cầu ở 1 người lớn là khoảng 5.400.000 ± 300.000 /mm3 với nam giới và khoảng 4.700.000 ± 300.000/mm3 với nữ giới. Tuy nhiên số lượng hồng cầu trung bình cũng có thể thay đổi tùy theo các trường hợp cụ thể.
Là 1 trong những tế bào máu, hồng cầu có vai trò rất quan trọng với cơ thể.
Nhiệm vụ chính và quan trọng của hồng cầu đó là vận chuyển oxy cho các tế bào, cơ quan trong cơ thể. Sau đó, các tế bào hồng cầu lại đưa khí cacbonic từ các tế bào trở về phổi để thải ra ngoài.
Hồng cầu cũng có chức năng vận chuyển các chất dinh dưỡng, axit amin, glucose từ ruột non đến các tế bào và từ đó đưa lại các chất thải của quá trình chuyển hóa đến các cơ quan bài tiết.
Do hồng cầu có vai trò quan trọng trong việc vận chuyển oxy, chất dinh dưỡng và là thành phần tạo ra màu đỏ đặc trưng cho máu nên khi máu đủ số lượng hồng cầu, cơ thể sẽ khỏe mạnh, da hồng hào. Những trường hợp thiếu máu, lượng hồng cầu giảm hoặc ít thì da dẻ sẽ có biểu hiện xanh xao nhợt nhạt. Cùng với đó, sự thiếu hụt hồng cầu cũng khiến cho cơ thể mệt mỏi, thiếu tập trung, choáng váng… do chức năng vận chuyển oxy và chất dinh dưỡng bị ảnh hưởng.
Hồng cầu có nhiều vai trò với cơ thể
Giai đoạn phát triển từ tế bào tiền nguyên hồng cầu đến hồng cầu lưới diễn ra trong tế bào xương. Sau đó hồng cầu lưới phóng thích ra máu ngoại vi từ 24 - 48 giờ thì mạng lưới biến mất và trở thành hồng cầu trưởng thành.
Hồng cầu có đời sống trung bình từ 90 – 120 ngày, trong đó mỗi ngày có khoảng 200 – 400 tỷ hồng cầu chết đi và được tiêu hủy ở gan và lách. Ngay sau đó, tủy xương sẽ tiết ra một đợt hồng cầu mới để thay thế và duy trì lượng hồng cầu đã chết.
Chỉ số số lượng hồng cầu phản ánh tình trạng sức khỏe của cơ thể. Cụ thể như sau:
Nếu lượng hồng cầu tăng cao hơn so với bình thường thì cơ thể đang gặp phải tình trạng cô đặc máu (gặp trong các trường hợp người bệnh bị mất nước, tiêu chảy, nôn…) hoặc tình trạng đa hồng cầu thực (bệnh lý Vaquez).
Nếu số lượng hồng cầu thấp hơn bình thường thì có thể là biểu hiện tình trạng thiếu máu, mất máu do 1 số nguyên nhân như chảy máu bên trong hoặc bên ngoài. Bên cạnh đó cơ thể bị thiếu sắt, không cung cấp đủ vitamin B12 cũng khiến số lượng hồng cầu giảm. Bên cạnh đó số lượng hồng cầu giảm cũng có thể do hồng cầu bị phá hủy. Trường hợp chỉ số số lượng hồng cầu giảm cũng thường gặp ở người già, phụ nữ có thai hoặc người bị bệnh lý như suy tủy, thấp khớp, ung thư, bệnh lý về thận….
Lượng huyết sắc tố (HBG) là chỉ số thể hiện lượng huyết sắc tố trong máu, hemoglobin là thành phần chính có trong hồng cầu. Nếu lượng huyết sắc tố thấp hơn so với mức trung bình thì người bệnh đang gặp phải tình trạng thiếu máu. Trường hợp lượng huyết sắc tố xuống dưới 60g/l là tình trạng nghiêm trọng và cần phải được truyền máu cấp cứu.
Các xét nghiệm chỉ số liên quan đến hồng cầu phản ánh sức khỏe
Chỉ số Hematocrit cho biết hồng cầu chiếm bao nhiêu phần trăm thể tích máu. Nếu chỉ số này cao hơn bình thường có thể do cơ thể thiếu nước hoặc gặp trong các bệnh lý như rối loạn dị ứng, tăng hồng cầu, do hút thuốc lá, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), bệnh lý mạch vành, chứng giảm lưu lượng máu (hypovolemia). Chỉ số này giảm trong các trường hợp mất máu hoặc người bị thiếu máu hoặc do phụ nữ đang trong thời kỳ thai nghén.
Hồng cầu là 1 trong những thành phần trong máu, đảm nhận vai trò quan trọng giúp duy trì các hoạt động của cơ thể. Việc hiểu về thành phần, cấu tạo, chức năng cũng như các chỉ số xét nghiệm liên quan đến hồng cầu là điều cần thiết. Gặp phải các bất thường liên quan đến chỉ số hồng cầu có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe.
Thiếu máu là bệnh lý liên quan đến hồng cầu
Trên đây là những thông tin quan trọng liên quan đến hồng cầu mà mọi người nên nắm được để hiểu rõ về tình trạng sức khỏe của mình. BVĐK Phương Đông cung cấp các gói khám sức khỏe đa dạng, từ kiểm tra cơ bản để tổng quát, dịch vụ xét nghiệm máu các loại bằng máy xét nghiệm sinh hoá tự động AU480, máy xét nghiệm miễn dịch tự động Cobas E411 đảm bảo cho kết quả nhanh chóng và chuẩn xác. Liên hệ Hotline 1900 1806 để được tư vấn chi tiết.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Tham vấn chuyên môn: Đội ngũ Bác sĩ Khoa xét nghiệm và Ngân hàng máu
Tham vấn chuyên môn: Đội ngũ Bác sĩ Khoa xét nghiệm và Ngân hàng máu
Việc xét nghiệm cúm A ngay khi xuất hiện dấu hiệu, có tiền sử tiếp xúc là rất quan trọng, nhất là trong giai đoạn cúm A đang có dấu...
