Phì đại tuyến tiền liệt: Triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Phì đại tuyến tiền liệt là bệnh gì? 

Tuyến tiền liệt là một tuyến nhỏ, có vị trí nằm trong bộ phận sinh dục của nam giới. Lúc mới sinh, tuyến tiền liệt chỉ như hạt đậu nhưng sẽ đạt kích thước ổn định khi trưởng thành. Ở nam giới trưởng thành, tuyến tiền liệt có đường kính khoảng 2cm, trọng lượng khoảng 10 - 20g, có vai trò tiết chất nhầy làm trung hòa môi trường axit của tinh dịch đồng thời giúp vận chuyển tinh dịch.

Phì đại tuyến tiền liệt là gì? Đây là tình trạng tuyến tiền liệt bị gia tăng kích thước bất thường, Khiến người bệnh cảm giác khó chịu ở khu vực quanh bàng quang, đường tiết niệu dưới. Khi bị chứng phì đại, trọng lượng của tuyến tiền liệt có thể tăng gấp 5 lần. Bệnh thường gặp ở nam giới lớn tuổi, gây ảnh hưởng nhiều đến tâm lý và chất lượng cuộc sống do bị rối loạn đi tiểu.

Hình ảnh mô phỏng bệnh phì đại tiền liệt tuyến.

Nguyên nhân phì đại tuyến tiền liệt

Nguyên nhân tuyến tiền liệt phình to bất thường chưa được chỉ rõ, nhưng nhiều nghiên cứu cho rằng bệnh có thể liên quan tới yếu tố lão hóa và bất thường tại tinh hoàn:

• Lão hóa: Trong suốt cuộc đời, nam giới thường sản xuất cả hormone nam testosterone và một lượng nhỏ estrogen (hormone nữ). Khi họ già đi, nồng độ testosterone giảm xuống, bệnh hình thành và nghiêm trọng khi tỷ lệ estrogen cao hơn testosterone.
• Một giả thuyết khác bắt nguồn từ hormone sinh dục nam tự nhiên của cơ thể có vai trò phát triển các đặc tính cho cánh mày râu - Dihydrotestosterone (DHT). Khi nam giới lớn tuổi, nồng độ testosterone trong máu giảm nhưng lượng hormone DHT vẫn tích tụ trong tuyến tiền liệt. Điều này khiến các tế bào của tuyến này tiếp tục phát triển gây phình to bất thường.
• Tinh hoàn: Gia đình có tiền sử bị bệnh về tuyến tiền liệt hoặc nam giới có bất thường về tinh hoàn đều có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. 

Triệu chứng phì đại tiền liệt tuyến

Tùy theo mức độ nghiêm trọng của tình trạng phì đại tiền liệt tuyến mà người bệnh sẽ có những triệu chứng khác nhau. Nhưng về cơ bản, các dấu hiệu dưới đây có xu hướng nặng dần theo thời gian gồm:

• Tiểu khó: Bệnh nhân thường cảm thấy khó đi tiểu ngay mà phải chờ một lúc mới tiểu được. Thậm chí phải cố dặn, khi tiểu được thì nước tiểu ít, dòng tiểu yếu, đôi khi thấy buốt khi tiểu.
• Tiểu ngắt quãng: Người bệnh đang đi tiểu thì bị ngắt quãng, tia nước yếu, rỉ từng chút một (do có sỏi ở trong bàng quang).
• Tiểu nhiều lần: Tiểu không kiểm soát cả ngày và đêm nhưng nhiều nhất là lúc gần sáng.
• Tiểu són: Bệnh nhân bị tiểu són ra quần không kiểm soát được dù thời gian đi vệ sinh cách nhau không lâu.
• Triệu chứng khác: Đôi khi người bệnh bị tiểu gấp, không thể nhịn được dù chỉ trong vài phút, cảm giác tiểu không hết. Một vài trường hợp bị tiểu ra máu, nhiễm trùng đường tiết niệu. Tình trạng tiểu tắc nghẽn kéo dài, người bệnh còn xuất hiện dấu hiệu mệt mỏi, buồn ngủ, khi đã nhiễm độc đường tiết niệu còn bị nôn ói.

Các triệu chứng bệnh phì đại tuyến tiền liệt thường nặng lên rõ rệt sau khi ngồi xe máy, xe đạp trong thời gian dài. Vì các triệu chứng thường tiến triển từ từ nên người bệnh thậm chí quen dần và khó nhận ra bệnh lý của mình.

Rối loạn đi tiểu ảnh hưởng nhiều tới chất lượng cuộc sống người bệnh.

[html=cta]

Phì đại tiền liệt tuyến có nguy hiểm không?

Tuyến tiền liệt phì đại thường gây tiểu không hết, khó tiểu do đó lâu ngày bàng quang bị phình to hoặc tích tụ vi khuẩn gây viêm nhiễm. Nếu không điều trị kịp thời biến chứng phì đại tuyến tiền liệt bao gồm:

• Người bệnh có cảm giác không thể đi tiểu được, lâu dần bị đau dữ dội vùng bụng dưới, nếu nặng có thể bị tiểu ra máu.
• Nhiễm khuẩn niệu đạo do nước tiểu không thoát ra, các biểu hiện của tình trạng nhiễm khuẩn như nước tiểu đục hoặc tiểu buốt.
• Biến chứng thành sỏi bàng quang khiến đường tiểu bị tắc nghẽn.
• Nghiêm trọng hơn cả là biến chứng suy thận: Nước tiểu không thoát ra được làm tăng áp lực gây ứ nước, viêm thận, giãn bể thận, thậm chí dẫn tới suy thận mạn tính và viêm cầu thận.

Ai có nguy cơ mắc phì đại tiền liệt tuyến?

Bệnh phì đại tiền liệt tuyến có nguy cơ cao mắc ở những người có đặc điểm sau:

• Tuổi tác: Tuổi càng cao cơ thể đã lão hoá, lượng hormone nam suy giảm dẫn tới nguy cơ mắc bệnh càng tăng. Theo số liệu thống kê, khoảng 1/3 nam giới độ tuổi 60 có triệu chứng từ trung bình đến nặng và 1/2 trường hợp trong số đó sẽ bị tăng sinh tuyến tiền liệt khi đã ở 80 tuổi. Tình trạng phì đại tiền liệt tuyến hiếm khi xuất hiện ở những nam giới dưới 40 tuổi. 
• Di truyền: Nếu trong gia đình có ít nhất một người thân cùng huyết thống như cha hoặc anh trai gặp vấn đề về tuyến tiền liệt thì nguy cơ bạn mắc bệnh sẽ cao hơn người khác.

Người cao tuổi dễ mắc phì đại tiền liệt tuyến.

Phương pháp chẩn đoán bệnh phì đại tuyến tiền liệt 

Thăm khám lâm sàng là cách để bác sĩ xác định kích thước phì đại tiền liệt tuyến. Bắt đầu bằng việc thăm khám và hỏi tiền sử bệnh, sau đó bác sĩ sẽ dùng ngón tay khám qua đường hậu môn để ước tính độ chắc và kích thước của tuyến tiền liệt.

Ngoài ra bác sĩ có thể chẩn đoán tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt bằng cách:

• Siêu âm để thấy kích thước, hình dạng và ước được trọng lượng của tuyến tiền liệt. Ngoài ra siêu âm còn đo được lượng nước tiểu tồn lại trong bàng quang sau khi người bệnh đã đi tiểu. 
• Nội soi bàng quang: Bác sĩ sẽ dùng ống soi nhỏ để đưa vào niệu đạo của người bệnh giúp kiểm tra tình trạng bệnh. 
• Xét nghiệm phân tích nước tiểu: giúp tìm ra máu, các vi khuẩn tồn tại trong nước tiểu.
• Kiểm tra niệu động học nhằm đánh giá sức co bóp của bàng quang và tốc độ dòng nước tiểu.
• Xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu PSA giúp xác định tình trạng ung thư tuyến tiền liệt.

Bạn nên thăm khám ngay khi có rối loạn đi tiểu.

Điều trị tăng sinh tiền liệt tuyến

Không phải trường hợp tăng sinh tiền liệt tuyến nào cũng cần phải can thiệp để điều trị. Những trường hợp nhẹ, người bệnh không cần điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật, phương pháp tự nhiên có hiệu quả đối với những bệnh nhân này. Cùng tìm hiểu một số phương pháp điều trị bệnh gồm:

Điều trị phì đại tiền liệt tuyến bằng phương pháp tự nhiên 

Người bệnh cần thay đổi lối sống, tập luyện đúng cách và nghỉ ngơi để giúp giảm các triệu chứng bệnh:

• Ngay khi cảm thấy buồn tiểu cần đi tiểu ngay.
• Tập thói quen đi tiểu định kỳ ngay cả khi không buồn tiểu.
• Hạn chế dùng thuốc kháng histamin hay các loại thuốc chữa bệnh đường hô hấp không được bác sĩ kê đơn vì nó có thể gây ức chế lên bàng quang.
• Sau bữa tối nên tránh uống rượu và đồ uống chứa caffeine.
• Giảm căng thẳng, bởi stress có thể làm tăng số lần đi tiểu.
• Tập thể dục thể thao thường xuyên các bộ môn phù hợp để giảm triệu chứng bệnh.
• Tập bài tập Kegel dành cho nam để tăng cường sức khỏe của cơ vùng chậu .
• Giữ ấm cơ thể, tránh nhiễm lạnh vì có thể làm cho các triệu chứng trở nên nặng hơn.

Tập thể dục thể thao đều đặn để giảm triệu chứng phì đại tiền liệt tuyến.

Dùng thuốc

Một số loại thuốc thường được kê cho bệnh nhân mắc chứng tiền liệt tuyến bị phì đại như: 

• Thuốc ức chế Alpha 1: Đây là nhóm thuốc giúp làm giãn cơ thành mạch, bàng quang và tuyến tiền liệt. Từ đó làm giảm tắc nghẽn niệu đạo giúp người bệnh dễ dàng đi tiểu. Một số loại như: Doxazosin, Alfuzosin, Prazosin, Terazosin.  Tuy nhiên, nhóm thuốc này có tác dụng phụ giảm huyết áp, gây mệt mỏi và choáng váng đầu óc.
• Thuốc giảm hormone (hay còn gọi là nhóm thuốc ức chế 5 alpha-reductase): Các loại thuốc gồm: Dutasteride và Finasteride, có thể làm cho tuyến tiền liệt nhỏ đi nhưng lại khiến người bệnh bị rối loạn cương dương, suy giảm ham muốn.
• Thuốc kháng sinh: Được sử dụng cho các trường hợp bị viêm mãn tính do vi khuẩn. 
• Điều trị phì đại tiền liệt tuyến theo y học cổ truyền, tức là dùng các loại thảo dược như thục địa hoàng, phục linh, hoài sơn, trạch tả, xa tiền tử…Tuy nhiên, tác dụng hiện chưa có nghiên cứu làm rõ.

Lưu ý, việc dùng thuốc cần có kê đơn của bác sĩ, nếu có tác dụng phụ bạn cần thông báo ngay để được hướng dẫn điều chỉnh.

Các phương pháp phẫu thuật u phì đại tuyến tiền liệt

Khi bệnh trở nặng, việc điều trị bằng thuốc không có hiệu quả, bác sĩ thường chỉ định bệnh nhân can thiệp bằng phẫu thuật. Cụ thể phẫu thuật đối với trường hợp: Nhiễm khuẩn niệu tái phát, có túi thừa bàng quang hoặc sỏi bàng quang, tiểu ra máu nhiều lần,... Phổ biến nhất hiện nay là mổ nội soi qua đường niệu đạo. Bác sĩ đưa dao cắt nội soi vào tuyến tiền liệt bị phì đại sau đó cắt nhỏ chúng ra. Các mảnh này sẽ được hút ra ngoài qua ống nội soi. 

Phẫu thuật nội soi qua đường niệu đạo là phương pháp phổ biến nhất hiện nay.

Phòng tránh bệnh phì đại tiền liệt tuyến bằng cách nào?

Mặc dù phì đại tiền liệt tuyến là quá trình sinh lý bình thường ở nam giới. Tuy nhiên bạn vẫn có thể phòng ngừa bệnh nếu thực hiện một số nguyên tắc như:

• Tăng cường vận động, hạn chế ngồi lâu một chỗ để giảm áp lực lên tuyến tiền liệt.
• Hạn chế dùng đồ uống chứa caffeine và rượu.
• Bỏ thuốc lá để sức khỏe tuyến tiền liệt tuyến được tốt hơn.
• Tập thói quen đi tiểu hết, tiểu sạch trong mỗi lần đi.
• Ăn uống lành mạnh và đủ dưỡng chất cần thiết, tăng cường thực phẩm giàu chất chống oxy hoá và rau củ trái cây.
• Vận động thể thao vừa sức, tập các bài tập kegel.

Khám phì đại tiền liệt tuyến ở đâu tốt nhất?

Vì triệu chứng bệnh không rõ ràng, dễ bị bỏ qua và nhầm lẫn nên bạn cần khám sớm để điều trị kịp thời. Việc khám cũng cần thực hiện tại cơ sở y tế uy tín để tránh “tiền mất tật mang”. 

Bệnh viện Đa khoa Phương Đông tự tin làm chủ những kỹ thuật mới nhất nhằm phát hiện sớm, chữa trị hiệu quả các bệnh lý về thận và đường tiết niệu, giúp người bệnh điều trị khỏi, hạn chế nguy cơ tái phát, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Trên đây là những thông tin cần biết về bệnh phì đại tuyến tiền liệt. Để được tư vấn hoặc Đặt lịch khám mời Quý khách hàng để lại thông tin trong phần đăng ký hoặc gọi vào số hotline của bệnh viện 19001806.