Rối loạn chuyển hóa lipid máu nên ăn gì? Không nên ăn gì?

Bích Ngọc

18-01-2025

goole news
16

Xây dựng chế độ dinh dưỡng và thay đổi các loại thực phẩm để cải thiện tình trạng rối loạn chuyển hóa lipid máu. Vậy người mắc rối loạn chuyển hóa lipid máu nên ăn gì, không nên ăn gì để không gây ảnh hưởng đến tình trạng bệnh và hỗ trợ trong quá trình điều trị? Cùng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông cùng tìm hiểu qua bài viết sau.

Tìm hiểu về rối loạn chuyển hóa lipid máu

Rối loạn chuyển hóa lipid máu tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và các vấn đề nghiêm trọng khác. Các nhóm rối loạn lipid máu gồm: Tăng nồng độ cholesterol lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL), tăng cholesterol máu toàn phần, tăng triglycerid, giảm nồng độ cholesterol lipoprotein tỷ trọng cao (HDL). 

Hầu hết tình trạng rối loạn lipid máu không có những triệu chứng rõ ràng mà thường được phát hiện trong quá trình kiểm tra sức khỏe định kỳ. Có thể xuất hiện xanthelasmas và xanthomas (chất béo đọng dưới bề mặt da), thường gặp ở những bệnh nhân mắc các rối loạn di truyền như tăng cholesterol máu gia đình. 

Tăng lipid máu thường do gan sản sinh quá nhiều VLDL hoặc quá trình thải của gan bị chậm. VLDL được chuyển thành LDL khiến nồng độ LDL cao và tăng nhanh theo thời gian dẫn đến tình trạng tăng cholesterol máu có tính chất gia đình. Điều này có thể liên quan đến thụ thể LDL của gan và ngoài gan bị khiếm khuyết. Hấp phụ nhiều chất béo bão hòa làm tăng sản xuất VLDL và chất béo trung tính của gan. 

Nếu người bệnh có mức lipid cao từ nhẹ đến trung bình, bác sĩ khuyến cáo điều chỉnh lối sống trong vài tháng trước khi sử dụng thuốc. Có nhiều trường hợp, chỉ cần thay đổi lối sống là đủ để cải thiện mức cholesterol và chất béo trung tính. 

Rối loạn chuyển hóa lipid máu là nguyên nhân gây các vấn đề nghiêm trọng về tim mạchRối loạn chuyển hóa lipid máu là nguyên nhân gây các vấn đề nghiêm trọng về tim mạch

Một số nguyên tắc trong chế độ dinh dưỡng của người bệnh

Có một vài nguyên tắc trong chế độ ăn uống để cải thiện tình trạng rối loạn chuyển hóa lipid máu, bao gồm: 

  • Bổ sung thêm chất béo có lợi cho tim (axit béo omega 3) thường có trong cá hồi, quả óc chó, bơ,...
  • Cung cấp đủ 20-30g chất xơ mỗi ngày từ các loại trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt,... 
  • Hạn chế lượng chất béo bão hòa (<14g/ngày) đến từ các món ăn chiên rán, các sản phẩm từ sữa có hàm lượng chất béo cao (phô mai, sữa nguyên chất,...), thịt hun khói, xúc xích, thịt đỏ,... 
  • Hạn chế lượng chất béo chuyển hóa có trong bơ thực vật, thực phẩm chiên, thực phẩm chế biến sẵn,...
  • Kiểm soát chất béo trong mức 25-35% tổng lượng calo ăn vào. 
  • Hạn chế cholesterol trong chế độ ăn từ các loại thực phẩm chứa nhiều cholesterol như lòng đỏ trứng, thịt mỡ, tôm, cua, sữa nguyên chất,... 
  • Luyện tập thể dục thể thao hàng ngày khoảng 30 phút mỗi ngày.

Người bệnh bị rối loạn chuyển hóa lipid máu nên ăn gì?

Xây dựng và tuân thủ chế độ dinh dưỡng cân bằng, khoa học cho tim giúp người rối loạn lipid máu cải thiện mức cholesterol trong cơ thể. Vậy người bệnh bị rối loạn chuyển hóa lipid máu nên ăn gì? 

Trái cây và rau củ tươi

Trái cây là nguồn giàu chất xơ hòa tan giúp giảm lượng cholesterol hiệu quả cần bổ sung trong chế độ dinh dưỡng của người bệnh rối loạn lipid máu. Đặc biệt, pectin (một loại chất xơ hòa tan) làm giảm cholesterol tới 10% thường có trong táo, nho, cam, quýt, dâu tây,... 

Ngoài ra, rau củ là thực phẩm cần bổ sung đầy đủ trong chế độ ăn uống của người bệnh. Những loại rau có màu xanh đậm chứa nhiều chất xơ, chất chống oxy hóa và ít calo. Một số loại rau củ có tác dụng làm giảm lượng cholesterol hiệu quả như cà tím, khoai tây, cà rốt, đậu bắp,... 

Nên bổ sung trái cây và rau củ tươi trong các bữa ăn hàng ngàyNên bổ sung trái cây và rau củ tươi trong các bữa ăn hàng ngày

Sữa tách béo

Chất béo bão hòa trong chế độ ăn uống sẽ làm tăng cholesterol LDL xấu, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ. Chính vì vậy, nếu uống sữa bỏ, người bệnh nên sử dụng loại sữa tách béo. Một cốc sữa tách béo khoảng 83 calo, không có chất béo bão hòa chỉ chứa 5mg cholesterol. 

Tỏi

Người bị rối loạn chuyển hóa lipid máu nên ăn gì? Chắc chắn người bệnh nên bổ sung tỏi vào chế độ ăn. Theo nghiên cứu chỉ ra rằng, tỏi giúp giảm huyết áp và giảm cholesterol LDL toàn phần. Sử dụng khoảng 3-6 gam tỏi mỗi ngày để giảm mức cholesterol trong máu. 

Hành tây 

Các nghiên cứu chỉ ra rằng, hành tây giúp cải thiện mức cholesterol vì chúng chứa chất chống oxy hóa và các hợp chất chống viêm giúp giảm chất béo trung tính và giảm mức cholesterol. Từ đó giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lý về tim mạch. 

Trong hành tây chứa Flavonoid giúp giảm lipoprotein mật độ thấp (LDL) ở những người béo phì có nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Mức lipoprotein mật độ cao (HDL) sẽ không bị ảnh hưởng. 

Đậu nành

“Rối loạn chuyển hóa lipid máu nên ăn gì?” - Một trong những loại thực phẩm nên bổ sung vào chế độ ăn là đậu nành. Đây là một loại cây họ đậu có lợi cho sức khỏe tim mạch, chứa protein, chất béo không bão hòa, chất xơ, các loại vitamin và khoáng chất. 

Một số sản phẩm làm từ đậu nành như đậu phụ, đậu nành miếng,... có thể sử dụng thay cho thịt béo hoặc thịt đã qua chế biến. Tương tự, sữa đậu nành và sữa chua có thể thay thế cho sữa bò. 

Đậu nành chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe tim mạchĐậu nành chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe tim mạch

Rong biển

Rong biển và các sản phẩm từ rong biển giúp giảm mức cholesterol toàn phần và cholesterol LDL. Từ đó, bổ sung rong biển trong bữa ăn giúp giảm nguy cơ rối loạn lipid máu. 

Súp lơ

Theo nghiên cứu cho thấy, ăn súp lơ hấp thường xuyên sẽ giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nhờ khả năng giảm lượng cholesterol trong cơ thể. Súp lơ trắng có thể giảm chất béo trung tính do chứa nhiều chất xơ. 

Mướp đắng

Trong mướp đắng chứa kali, magie và canxi giúp giảm mức cholesterol LDL trong máu, đồng thời duy trì mức cholesterol tốt. Dựa vào thử nghiệm trên động vật, chế độ ăn nhiều chất béo và chiết xuất mướp đắng giúp giảm mức chất béo trung tính,cholesterol và axit béo tự do trong máu. Chính vì vậy, kết quả này chỉ ra rằng, mướp đắng có thể cải thiện tình trạng rối loạn chuyển hóa lipid máu ở người. 

Mướp đắng giúp giảm lượng cholesterol LDL trong máuMướp đắng giúp giảm lượng cholesterol LDL trong máu

Giá đỗ

Giá đỗ là một loại thực phẩm có chứa ít calo, giúp cải thiện sức khỏe tim mạch tổng thể bằng cách cân bằng cholesterol, từ đó giảm cholesterol LDL và tăng mức cholesterol HDL. 

Các loại hạt

Các loại hạt như hạnh nhân, đậu phộng, óc chó,.. chứa nhiều axit béo omega-3 tốt cho sức khỏe tim mạch. Đây cũng là câu trả lời cho câu hỏi rối loạn chuyển hóa lipid máu nên ăn gì, người bệnh nên ăn khoảng 28g hạt mỗi ngày để giảm lượng cholesterol xấu trong máu. 

Xem thêm:

Ớt

Ớt là một loại gia vị được sử dụng hàng ngày giúp tăng mùi thơm và hương vị cho món ăn, đặc biệt chúng có khả năng làm giảm nguy cơ xơ vữa động mạch bằng cách giảm mức cholesterol và  chất béo trung tính trong máu. Ngoài ra, ớt xanh có tác dụng ngăn sự hình thành các cục máu đông, nguyên nhân gây ra cơn nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ. 

Thịt trắng

Ăn thịt trắng giúp kiểm soát tốt lượng cholesterol trong máu. Khi bổ sung vào chế độ dinh dưỡng cần cân bằng giữ ngũ cốc, chất xơ và carbs phức tạp. Một số loại thịt trắng mà người bệnh rối loạn lipid máu nên ăn gồm ức gà, cá,....

Người bệnh nên bổ sung thịt trắng trong bữa ăn hàng ngàyNgười bệnh nên bổ sung thịt trắng trong bữa ăn hàng ngày

Axit béo có lợi cho sức khỏe 

Axit béo omega 3 có tác dụng tăng mức cholesterol HLD, giúp giảm huyết áp, giảm viêm nhiễm và ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ. Một số loại cá béo dồi dào axit béo omega-3 nên bổ sung vào thực đơn như cá thu, cá hồi, cá trích, cá ngừ,... Nên ưu tiên chế biến bằng phương pháp hấp, hầm, hạn chế chiên xào nhiều dầu mỡ. 

Ngoài ra, có thể bổ sung axit béo tốt trong quả óc chó, hạt lanh, hạt chia,...

Cà rốt

Người bệnh rối loạn chuyển hóa lipid máu nên ăn gì? - Nên bổ sung cà rốt vào thực đơn vì chúng cung cấp khoáng chất, vitamin, chất xơ hòa tan và chất chống oxy hóa giúp giảm mức cholesterol trong cơ thể. Trong cà rốt chứa vitamin A và Beta Carotene có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh tim mạch mạn tính. 

Ngoài ra, cà rốt còn chứa nhiều chất xơ không hòa tan và hòa tan, có thẻ giảm mức cholesterol, kiểm soát huyết áp và lượng đường trong máu hiệu quả. 

Các loại nấm

Nấm không chỉ mang lại hương vị thơm ngon cho bữa ăn mà còn phòng ngừa bệnh mạn tính và cải thiện sức khỏe mỗi ngày. Nấm có thể thay thế thịt đỏ giúp giảm lượng calo, chất béo và cholesterol. Theo nghiên cứu chỉ ra rằng, nấm đông cô giúp giữ mức cholesterol LDL thấp. Chúng chứa các hợp chất ức chế sản xuất cholesterol, ngăn chặn cholesterol hấp thụ và giảm tổng lượng cholesterol trong máu. 

Nấm có thể thay thế thịt đỏ giúp ức chế cholesterol xấuNấm có thể thay thế thịt đỏ giúp ức chế cholesterol xấu

Người bệnh rối loạn chuyển hóa lipid máu nên kiêng ăn gì?

Người rối loạn chuyển hóa lipid máu nên ăn gì và kiêng ăn gì luôn là vấn đề nhiều người quan tâm. Ngoài những thực phẩm nên bổ sung vào chế độ dinh dưỡng, người bệnh cũng nên hạn chế sử dụng một loại thực phẩm, bao gồm

Thực phẩm có hàm lượng cholesterol cao

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo nên hạn chế hoặc tránh những loại chứa nhiều cholesterol không lành mạnh như: 

  • Sữa nguyên chất, sữa chua nguyên kem, phô mai,... chứa nhiều chất béo bão hòa khiến lượng cholesterol xấu tăng. Nên hạn chế ăn phô mai (chỉ 85g/tuần), uống sữa tách béo và sử dụng dầu olive nguyên chất thay dầu bơ hoặc bơ. 
  • Thịt bò nướng, sườn lợn, thịt bò xay,.... thường chứa hàm lượng béo béo hòa và cholesterol cao. 
  • Hạn chế sử dụng thịt chế biến sẵn vì chứa hàm lượng natri cao và dinh dưỡng thấp. Ngoài ra, những thực phẩm chế biến bằng ướp muối, xông khói,... có thể làm tăng huyết áp, cân nặng và nguy cơ mắc bệnh tim mạch. 
  • Khoai tây chiên, gà rán và các loại thực phẩm chiên rán ngập dầu luôn có lượng chất béo bão hòa và cholesterol cao. 

Hạn chế ăn các thực phẩm chứa nhiều cholesterol không lành mạnhHạn chế ăn các thực phẩm chứa nhiều cholesterol không lành mạnh

Chất béo bão hòa

Chế độ ăn cho người bệnh rối loạn chuyển hóa lipid máu nên hạn chế các loại thực phẩm chứa chất béo bão hòa vì gan không thể xử lý tốt cholesterol nếu nạp quá nhiều chất béo bão hòa. 

Các tế bào gan có các thụ thể LDL, khi cholesterol LDL đi qua máu, các thụ thể sẽ lấy cholesterol ra khỏi máu và đứa vào gan phân hỏa. Nếu ăn quá nhiều chất béo bão hòa sẽ khiến các thụ thể thể hoạt động tốt và lượng cholesterol LDL tích tụ nhiều trong máu. 

Đồ uống có cồn

Uống nhiều rượu bia có thể khiến tình trạng rối loạn lipid máu trở nên trầm trọng, do tăng chất béo trung tính. Từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, tăng huyết áp và đột quỵ. Ngoài ra, sử dụng quá nhiều bia rượu có thể dẫn đến bệnh cơ tim, rối loạn nhịp tim

Đường

Các loại bánh kẹo thường chứa nhiều đường khiến mức cholesterol LDL trong máu tăng cao. Do đó, giảm lượng đường ăn vào sẽ giảm được lượng cholesterol trong máu. Người bệnh nên hạn chế sử dụng các loại thực phẩm này để đảm bảo duy trì tốt tình trạng sức khỏe tim mạch. 

Đường thường chứa nhiều trong các lọai bánh kẹo khiến mức cholesterol LDL trong máu tăng caoĐường thường chứa nhiều trong các lọai bánh kẹo khiến mức cholesterol LDL trong máu tăng cao

Thuốc lá 

Hút thuốc lá sẽ làm mức LDL và chất béo trung tính tăng khiến hình thành các mảng xơ vữa ở động mạch. Đồng thời, làm giảm cholesterol có lợi cho cơ thể. 

Một số lưu ý trong sinh hoạt hàng ngày

Ngoài việc xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học và lành mạnh, việc thay đổi lối sống và các hoạt động thể chất cũng góp phần giảm cholesterol LDL trong máu và cải thiện tình trạng bệnh. 

  • Vận động thể chất thường xuyên: Tập thể dục thể thao giúp tăng cường sức khỏe tim mạch hiệu quả, nên luyện tập 30 phút mỗi ngày với cường độ phù hợp giúp kiểm soát mức cholesterol và giảm nguy cơ mắc bệnh. 
  • Bỏ thuốc lá: Người bệnh nên từ bỏ thuốc lá hoàn toàn, đồng thời tránh xa những nơi có khói thuốc lá. 
  • Hạn chế sử dụng rượu bia: Để giảm nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch, nên hạn chế sử dụng rượu bia. 
  • Uống thuốc đúng và đủ liều: Nếu được chỉ định dùng thuốc, cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ và thăm khám định kỳ để điều chỉnh lượng thuốc. 

Nên vận động thể chất thường xuyên để tăng cường sức khỏe tim mạch Nên vận động thể chất thường xuyên để tăng cường sức khỏe tim mạch 

Rối loạn chuyển hóa lipid máu nên ăn gì và kiêng ăn gì? Chế độ dinh dưỡng của người bệnh rối loạn lipid máu cần được xây dựng cân bằng và khoa học giữa nhóm chất béo có lợi, chất xơ, vitamin và khoáng chất,... Bên cạnh đó, hạn chế tối đa chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa,... Đặc biệt, người bệnh cần thay đổi lối sống và tăng cường vận động để quá trình điều trị bệnh diễn ra thuận lợi. 

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về chế độ dinh dưỡng của người rối loạn chuyển hóa lipid. Tình trạng rối loạn lipid máu, việc xây dựng chế độ ăn uống và sinh hoạt rất cần thiết trong quá trình điều trị.

Nếu Quý khách có nhu cầu thăm khám và điều trị các bệnh lý về Tim mạch, trong đó có rối loạn chuyển hóa lipid máu, có thể liên hệ với Bệnh viện Đa khoa Phương Đông qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để nhân viên tư vấn nhanh chóng và đặt lịch hẹn với các chuyên gia.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

63

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

19001806 Đặt lịch khám