Siêu âm 3D: Lợi ích và nguy cơ khi mẹ bầu cần lưu ý khi thực hiện

Ngọc Anh

16-04-2024

goole news
16

Giúp mẹ nhìn thấy khuôn mặt, lớp da, tay chân của bé qua ảnh màu, siêu âm 3D được nhiều mẹ lựa chọn bởi mang nhiều ý nghĩa kỷ niệm, chi phí hợp lý. Ngoài ra phương pháp này còn giúp bác sĩ quan sát sự phát triển và phát hiện sớm các dị tật của thai nhi so với siêu âm 2D cũ.

Siêu âm 3D là gì?

Siêu âm 3D (siêu âm ba chiều) là một kỹ thuật siêu âm y khoa, sử dụng các sóng âm thanh để tái tạo hình ảnh ở không gian 3 chiều. Quy trình này được thực hiện như sau, bác sĩ sẽ tác động sóng âm lên vùng bụng của người mẹ. Máy tính thu lại dữ liệu từ sóng âm và thực hiện phân tách, hiển thị hàng nghìn ảnh ở góc độ khác nhau.

(Hình ảnh 2 - Minh hoạ ảnh siêu âm 3D)

                                              (Hình 2 - Minh hoạ ảnh siêu âm 3D)

Đặc biệt, hình chụp từ siêu âm ba chiều có chất lượng cao, sắc nét nên giúp bác sĩ chẩn đoán tình trạng phát triển của nội tạng, các mô của thai nhi. Cụ thể, kỹ thuật này thường được sử dụng trong khảo sát: tim, hậu môn - trực tràng và mạch máu.

Điểm khác biệt của siêu âm 3D với 2D và 4D

Trên thực tế, sản phụ thông thường sẽ khám thai bằng cách kết hợp kỹ thuật siêu âm 2D truyền thống và siêu âm 3D. Bởi nếu qua kỹ thuật cũ bác sĩ phát hiện bất thường thì sẽ chỉ định mẹ bầu kỹ thuật mới để có thêm dữ liệu đưa ra chẩn đoán. Còn đối với siêu âm 4D, tuỳ tình hình mẹ bầu bác sĩ sẽ có những khuyến cáo cho thủ thuật này.

(Hình 3 - Ảnh siêu âm 2D, siêu âm 3D, siêu âm 4D)

(Hình 3 - Ảnh siêu âm 2D, siêu âm 3D, siêu âm 4D)

Nếu hai kiểu siêu âm trên đều cung cấp được các thông tin cơ bản về tuần thai, xác định giới tính, ngày dự sinh, kích thước thai nhi,... thì điểm khác biệt lớn nhất của chúng nằm ở giá trị chẩn đoán và chất lượng hình ảnh. 

Về chất lượng hình ảnh, hình ảnh siêu âm hai chiều (2D) là hình ảnh đen trắng, chỉ quan sát được mờ mờ ở 1 góc nhất định. Trong khi đó, thai nhi lớn hơn trong 3 tháng cuối, nhược điểm này có thể khiến bác sĩ khó khảo sát hết được hình thái thai nhi. 

Tuy nhiên nếu sử dụng siêu âm 3D thì hình ảnh ba chiều màu sắc nét, bác sĩ dễ dàng quan sát chi tiết hình thái và cấu trúc em bé. Ngay cả với thai nhi lớn hơn, siêu âm ba chiều vẫn chiếm lợi thế bởi nó ghi lại được hàng nghìn hình ảnh cắt lát nên cung cấp nhiều dữ liệu hơn.

Về giá trị chẩn đoán, siêu âm 2D đã hỗ trợ bác sĩ rất lớn trong đánh giá vị trí thai nhi, phát hiện nhau tiền đạo gây xuất huyết, theo dõi nhịp tim thai,... Nhưng nếu siêu âm tạo ảnh 3D trước đó, các mẹ còn được hỗ trợ trong thăm khám phụ khoa như siêu âm tử cung, buồng trứng. 

Ngoài ra, những dị tật bẩm sinh về tay chân, nội tạng,... hay bất thường về mặt phát triển của bé ở xương, tim mạch, bụng, lồng ngực,... cũng có nhiều thông tin để chẩn đoán hơn.

(Hình 4 - Bác sĩ quan sát chuyển động của thai nhi bằng kỹ thuật siêu âm 3D)

(Hình 4 - Bác sĩ quan sát chuyển động của thai nhi bằng kỹ thuật siêu âm 3D)

Siêu âm 3D có thể nói là khắc phục được nhiều nhược điểm của siêu âm 2D, nhưng nếu so sánh cùng siêu âm 4D thì sao? Đây là câu hỏi nhiều mẹ bầu đang tò mò. 

Nhìn chung, siêu âm ba chiều hay bốn chiều (3D hay 4D) không có sự khác biệt quá lớn. Điều dễ nhận thấy nhất là, trong khi một bên cho hình ảnh tĩnh 3D thì siêu âm 4D trả ảnh động quan sát chuyển động của hình thái của bé theo thời gian thực.

Lợi ích khi thực hiện siêu âm 3D 

Ứng dụng trong khám thai: Theo dõi sự phát triển của thai nhi, chẩn đoán dị tật bẩm sinh

Kết hợp cùng với các phương pháp khác, kỹ thuật siêu âm 3D có thể được thực hiện theo định kỳ để bác sĩ theo dõi các thông tin quan trong như sau:

  • Xác nhận vị trí thai nhi: Thai nằm trong hay ngoài tử cung
  • Xác nhận đơn thai hay đa thai
  • Đo đạc cân nặng, xác định giới tính thai nhi
  • Đánh giá sự phát triển của các cơ quan chân tay, nội tạng,... của bé
  • Đánh giá ngày đổi ngôi dự kiến
  • Kết hợp với các xét nghiệm khác để phát hiện bất thường về hệ tim mạch, hệ xương, hệ thần kinh (nếu có)

Ứng dụng trong đời sống tinh thần: Lưu giữ kỷ niệm về em bé

Mẹ và gia đình có thể cân nhắc sử dụng hình ảnh siêu âm 3D để ghi lại quá trình cha mẹ gặp bé, hành trình lớn lên của bé,... Những tư liệu này gia đình có thể lưu giữ làm kỷ niệm riêng để sau này chia sẻ cho em bé nghe hoặc tặng cho ông bà nội ngoại, họ hàng trong gia đình. 

(Hình 5 - Gia đình lưu giữ ảnh chụp siêu âm 3D làm kỷ niệm)

(Hình 5 - Gia đình lưu giữ ảnh chụp siêu âm 3D làm kỷ niệm)

Nguy cơ khi thực hiện siêu âm 3D

Theo Hiệp hội sản khoa Hoa Kỳ (ACOG) thì hình thức siêu âm ba chiều không gây hại cho sự phát triển của thai nhi hay bà bầu trong quá trình sử dụng. Bởi về nguyên lý, không giống chụp CT sử dụng bức xạ, siêu âm 3D sử dụng sóng âm thanh với tần số cao nên vô hại với cả mẹ và bé.

Tuy đây là hình thức siêu âm có độ phân giải cao, không gây đau đớn, có hiệu quả trong chẩn đoán nhưng trong thời gian mang bầu, để giảm thiểu mọi nguy cơ có thể xảy ra, mẹ bầu chỉ nên thực hiện mọi thủ thuật theo chỉ định của bác sĩ. Nếu người mẹ và em bé đều khỏe mạnh thì chỉ nên thực hiện siêu âm với các kỹ thuật được bác sĩ khuyến cáo theo định kỳ.

Lưu ý về những mốc thời gian quan trọng cho mẹ khi siêu âm 3D 

Chú ý: Thai phụ không thực hiện khám thai sớm hơn hay muộn hơn mà nên cố gắng đi khám đúng lịch đã hẹn với bác sĩ để loại trừ yếu tố thời gian gây ra sai lệch về mặt chẩn đoán.

Siêu âm thai nhi 3D thường được thực hiện ở 3 mốc tượng trưng cho 3 giai đoạn đặc trưng của thai kỳ. Đó là vào các thời điểm:

  • Thai nhi 14 - 18 tuần: Siêu âm 3D ở thời điểm này sẽ giúp mẹ và bác sĩ nhìn thấy toàn bộ em bé trong một bức ảnh. Đây là giai đoạn em bé rất năng động, đối với mẹ nếu siêu âm đúng vào lúc em bé thức có thể ghi lại ảnh động em bé đá, vẫy tay, nắm lấy chân,... Còn bác sĩ sẽ đánh giá được vị trí thai và nguy cơ mắc hội chứng Down qua siêu âm đo độ mờ da gáy.
  • Thai nhi 19-26 tuần: Khác với giai đoạn đầu, 3 tháng giữa là lúc hình ảnh siêu âm 3D giúp các bác sĩ kiểm tra hình dáng thai nhi và phát hiện các dị tật bẩm sinh: đầu - mặt, tiêu hoá, tiết niệu,.... Đồng thời, mẹ cũng sẽ nhìn thấy rõ khuôn mặt của em bé hơn. Mang thai đôi (song sinh) cũng có thể phát hiện trong giai đoạn này. 
  • Thai nhi 27 - 40 tuần: Đây là giai đoạn những bất thường về tim mạch, não, động mạch,... thể hiện rõ ràng hơn qua hình ảnh siêu âm. Hơn nữa, vì cận kề ngày sinh, bác sĩ và mẹ sẽ cần đánh giá cân nặng, ngày dự sinh, lượng nước ối, dây rốn, nhau thai,... để có phương án xử lý phù hợp. Đồng thời vì gần ngày ra đời nên khuôn mặt em bé đã có thể được hiển thị chi tiết nên mẹ hoàn toàn có thể lựa chọn lưu lại ảnh siêu âm 3D để làm kỷ niệm.

Ngoài ra, để quá trình hình ảnh 3D hiển thị rõ nét, quá trình được diễn ra chính xác thì mẹ nên phối hợp với bác sĩ về trang phục, lưu ý nhịn tiểu/ uống nước cho theo hướng dẫn cụ thể. 

(Hình 6 - Mẹ được bác sĩ trao đổi kỹ càng trước khi siêu âm)

(Hình 6 - Mẹ được bác sĩ trao đổi kỹ càng trước khi siêu âm)

Mặc dù siêu âm 3D sử dụng đầu dò chuyển động tự do để thu được nhiều hình ảnh trong trích xuất khung hình, mặt phẳng để quan sát chính xác về hình thái, cấu trúc của thai nhi. Tuy nhiên luôn tồn tại những sai sót trong chẩn đoán và không loại trừ các trường hợp khuyết tật đến khi em bé chào đời mới phát hiện.

Siêu âm 3D ở đâu?

Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông với những lợi thế nổi bật đã trở thành một trong những lựa chọn sáng giá cho các mẹ bầu ở Hà Nội. Trong khám và theo dõi thai nhi, mẹ bầu sẽ nhận được sự giúp đỡ của đội ngũ bác sĩ khoa Phụ sản Phương Đông từng giữ các vị trí quan trọng ở, bệnh viện Sản TW, Sản Hà Nội: 

  • Thầy thuốc nhân dân - Tiến sĩ - Bác sĩ Nguyễn Huy Bạo (Nguyên Giám đốc BV Phụ sản HN).
  • Thầy thuốc ưu tú - Bác sĩ CKII Nguyễn Thị Bích Ngọc (Nguyên Trưởng khoa Phụ sản - BV Thanh Nhàn)
  • Bác sĩ CKII Nguyễn Tuấn Anh (Nguyên Trưởng khoa Sản - BV Xây Dựng).
  • Bác sĩ CKII Tô Thị Thiên Lý (Nguyên Trưởng khoa Phụ Sản - BV Quân Y 354).
  • Bác sĩ CKI Vương Văn Hồ (Nguyên Trưởng khoa Phụ Sản - BV Augusto Ngangula, Cộng Hòa Angola), ..

Ngoài ra đội ngũ bác sĩ khoa hồi sức gây mê, đội ngũ hộ sinh, điều dưỡng cũng giúp mẹ an tâm thăm khám, vững lòng vượt cạn. Bên cạnh đó, hệ thống máy móc cũng được trang bị hiện đại như: Máy siêu âm màu GE Voluson S6 (Nhập khẩu trực tiếp từ Mỹ) với nhiều đầu dò, siêu âm 3D/4D/5D cho hình ảnh rõ nét, kết quả chính xác; Máy monitoring sản khoa,... Các dịch vụ trước và sau sinh cũng được hỗ trợ đầy đủ theo yêu cầu của mẹ và gia đình. 


Để đặt lịch khám và siêu âm 3D, mẹ bầu có thể liên hệ hotline 19001806 để được đội ngũ của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông hỗ trợ kịp thời!

53

Bài viết hữu ích?

Đăng ký tư vấn

Đặt hẹn ngay để nhận tư vấn và xếp lịch khám kịp thời

19001806 Đặt lịch khám