Ngay sau khi trứng được thụ tinh, quá trình hình thành thai nhi bắt đầu. Trong ba tháng đầu của thai kỳ, thai nhi sẽ có sự phát triển nhất định. Đồng thời, thời điểm này, thai nhi còn khá yếu nên việc chăm sóc mẹ bầu là điều rất quan trọng. Vậy trong ba tháng đầu tiên, thai nhi sẽ phát triển như thế nào và cách chăm sóc mẹ bầu thế nào là đúng cách. Cùng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Sự phát triển của thai nhi luôn là điều mà nhiều cha mẹ cảm thấy tò mò. Trong ba tháng đầu của thai kỳ, em bé sẽ phát triển liên tục để bắt đầu hình thành những bộ phận, đây là nền tảng giúp bé phát triển bứt phá ở những giai đoạn sau. Vậy trong tam cá nguyệt thứ nhất thai nhi phát triển như thế nào?
Trong hai tuần đầu tiên của thai kỳ, hầu như mẹ sẽ không cảm nhận được sự phát triển nào hết.
Quá trình thụ tinh thường diễn ra sau hai tuần từ khi kỳ kinh nguyệt cuối bắt đầu. Thông thường, ngày dự sinh sẽ được tính sau 40 tuần từ ngày đầu của kỳ kinh cuối. Có thể hiểu là, thời gian của kỳ kinh sẽ được tính vào thời gian mang thai, mặc dù có thể vào thời điểm này chưa diễn ra sự thụ tinh.
Thai nhi tuần thứ nhất và thứ hai của thai kỳ
Sau khi trứng gặp tinh trùng, quá trình thụ tinh sẽ diễn ra và sẽ dần trở thành hợp tử. Nếu chỉ có một trứng sẽ được thụ tinh và tạo thành một hợp tử, nếu có nhiều hơn một trứng được thụ tinh hoặc trứng sau khi thụ tinh phân chia thành hai thì sẽ có nhiều hơn một hợp tử (mẹ mang đa thai).
Hợp tử sẽ có thành phần gồm 46 nhiễm sắc thể, trong đó có 23 nhiễm sắc thể di truyền từ cha và 23 nhiễm sắc thể di truyền từ mẹ. Những nhiễm sắc thể sẽ quy định giới tính, đặc điểm sinh học và ngoại hình của bé.
Sau khi thụ tinh, hợp tử di chuyển theo vòi trứng để vào buồng tử cung. Trong thời điểm di chuyển, chúng liên tục phân chia để tạo thành phôi nang.
Sau khi di chuyển vào buồng trứng, phôi phân chia và bắt đầu bám dính sâu vào lớp niêm mạc tử cung để làm tổ.
Trong túi phôi, tế bào sẽ phát triển thành phôi thai, còn lớp tế bào bên ngoài sẽ thành nhau thai. Nhau thai là bộ phận có nhiệm vụ nuôi dưỡng thai nhi trong suốt quá trình mang thai.
Ở tuần thứ 5 của thai kỳ, nồng độ nội tiết tố hCG sẽ tăng lên nhanh chóng. Sự gia tăng của hCG là tín hiệu để buồng trứng không giải phóng trứng, đồng thời sản xuất nhiều estrogen và progesterone. Khi nồng độ nội tiết tố estrogen và progesterone tăng sẽ làm dừng chu kỳ kinh nguyệt và kích thích nhau thai phát triển.
Vào thời điểm này, phôi thai có ba lớp. Lớp ngoại bì sẽ dần phát triển thành da, hệ thống thần kinh trung ương và ngoại biên, mắt và tai trong. Lớp trung bì sẽ phát triển thành tim và hệ thống tuần hoàn, xương, dây chằng, thận và hệ sinh dục của bé. Lớp nội bì sẽ hình thành ống tiêu hoá và phổi.
Ở tuần thứ 5, mẹ có thể biết đến sự xuất hiện của bé
Trong thời gian này, thai nhi sẽ phát triển rất nhanh chóng. Sau bốn tuần từ khi thụ tinh, ống thần kinh phía lưng của thai nhi sẽ đóng lại. Não và tuỷ sống sẽ phát triển từ ống thần kinh. Tim và các cơ quan nội tạng khác sẽ hình thành và dần phát triển.
Cấu trúc cần thiết cho sự phát triển của mắt và tai cũng sẽ phát triển trong thời gian này. Các chồi nhỏ xuất hiện để sau dần trở thành cánh tay của bé. Thân của thai nhi có hình dáng cong như chữ C.
Ở tuần thứ 7 của thai kỳ, não và mặt của thai nhi phát triển và dần lớn lên. Chỗ lõm sau này sẽ trở thành lỗ mũi của bé đã có thể thấy rõ. Võng mạng dần hình thành.
Xuất hiện những chồi để sau trở thành chi dưới. Chồi cánh tay xuất hiện giờ có hình dáng giống như mái chèo.
Khi mang thai ở tuần thứ 8, chi dưới cũng có hình dạng giống mái chèo. Ở chi trước đã dần hình thành các ngón tay. Tai và mắt đã có thể hình thấy rõ ràng hơn vào thời điểm này. Tuần thai thứ 8 đã hình thành môi trên và mũi. Lúc này, cổ và thân mình dần duỗi thẳng hơn.
Ở cuối tuần thứ 8, chiều dài của thai nhi có thể đạt khoảng 16mm.
Tuần thứ 9 của thai nhi, cánh tay thai nhi sẽ phát triển và khuỷu tay xuất hiện. Đồng thời, ngón chân cũng có thể nhìn thấy và mí mắt dần hình thành. Phần đầu của thai khá lớn nhưng chưa hoàn thiện phần cằm.
Đến cuối tuần thứ 9, chiều dài của thai nhi khoảng 23mm.
Tuần thứ 9, thai nhi bắt đầu phát triển cánh tay
Đến tuần thai thứ 10 của thai kỳ, đầu của thai nhi sẽ tròn hơn.
Thai nhi lúc này có thể gập được khuỷu tay. Các ngón chân và ngón tay không còn màng mà dần dài hơn. Mí mắt và tai tiếp tục phát triển. Dây rốn nhìn thấy rõ ràng hơn ở thời điểm này.
Ở tuần thứ 11, đầu thai có độ dài gần bằng một nửa tổng chiều dài của thai nhi, tuy nhiên, thân thai sẽ phát triển một cách nhanh chóng hơn.
Em bé lúc này có khuôn mặt rộng ra, hai mắt cách xa nhau và nhắm mí mắt lại. Xuất hiện mầm răng tương lai. Hồng cầu hình thành trong gan của thai nhi. Đến tuần thứ 11, bộ phận sinh dục ngoài sẽ bắt đầu phát triển (dần trở thành âm vật và môi lớn với thai nữ, dương vật với thai nam).
Lúc này, thai nhi có thể nặng khoảng 8g và có chiều dài khoảng 41mm.
Ở tuần thứ 112 của thai kỳ, móng tay của thai nhi sẽ xuất hiện. Khuôn mặt phát triển hơn, nhìn thấy rõ ràng hơn. Hệ thống đường ruột cũng phát triển mạnh mẽ hơn ở trong bụng của em bé. Thai nhi có thể bắt đầu có những cử động thân nhỏ nhất.
Đến khi thai phát triển đến tuần thứ 12, cân nặng đạt được khoảng 14g và dài khoảng 54mm.
Tuần 12 của thai kỳ, hệ thống đường ruột phát triển mạnh mẽ
Xem thêm:
Quá trình mang thai rất quan trọng vì sức khoẻ của em bé sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào mẹ. Chính vì thế, những yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi có thể kể đến như:
Di truyền gây ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển của thai. Một số rối loạn di truyền có thể khiến trẻ gặp các vấn đề. Chính vì vậy, mẹ nên thăm khám và thực hiện một số các xét nghiệm tầm soát để xác định những rối loạn di truyền tiềm ẩn. Từ đó, bác sĩ sẽ tư vấn phương án xử lý phù hợp nhất cho mẹ bầu.
Sức khoẻ của mẹ đóng vai trò quan trọng đến sự phát triển của thai nhi. Một số tình trạng mẹ gặp phải có thể làm ảnh hưởng đến thai nhi có thể kể đến như: Huyết áp cao, tiểu đường, béo phì,...
Chính vì thế, mẹ cần chú ý đến tình trạng sức khoẻ và cần lắng nghe tư vấn của bác sĩ để ngăn ngừa những biến chứng của bệnh lý gây ra.
Sức khỏe của mẹ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi
Xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh là yếu tố quan trọng để có một thai kỳ khỏe mạnh. Mẹ bầu nên sử dụng những loại thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu như protein, vitamin, chất khoáng,...
Thiếu bất kỳ chất dinh dưỡng nào đều có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Một số biến chứng thường gặp nếu mẹ bầu thiếu chất dinh dưỡng như: Thai nhi nhẹ cân, chậm phát triển, sinh non,...
Môi trường là yếu tố gây ảnh hưởng khá nhiều đến sự phát triển của thai nhi. Mẹ cần hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, chứa hoá chất và chất phóng xạ.
Đồng thời, mẹ nên tránh tiếp xúc với các chất có hại như chì, thuỷ ngân, thuốc trừ sâu,... trong quá trình mang thai. Ngoài ra, tránh tiếp xúc với phóng xạ cao như tia X.
Lạm dụng chất kích thích trong quá trình mang thai có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đến sự phát triển của thai nhi. Trẻ có thể có cân nặng thấp khi sinh, tăng nguy cơ sinh non, dị tật bẩm sinh và chậm phát triển nếu trong quá trình mang bầu mẹ sử dụng thuốc lá, rượu bia và ma tuý.
Sử dụng chất kích thích trong quá trình mang thai gây ra những hậu quả nghiêm trọng
Khi mang thai, mẹ bầu thường xuyên căng thẳng có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Điều này có thể tăng khả năng trẻ nhẹ cân, chậm phát triển, thậm chí tăng nguy cơ sinh non.
Nếu gặp tình trạng căng thẳng khi mang thai, mẹ có thể tham gia một số hoạt động yêu thích như đọc sách, xem phim, vẽ tranh,... Ngoài ra, việc luyện tập những bài tập đơn giản cũng có thể giảm tình trạng căng thẳng ở mẹ bầu như: Ngồi thiền, đi bộ, bơi lội, tập yoga,...
Cách chăm sóc mẹ bầu trong ba tháng đầu thai kỳ ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển của thai nhi. Thời điểm này, mẹ có nhiều sự thay đổi về thể chất và tinh thần, đồng thời thai nhi khá yếu. Chính vì thế, việc chăm sóc mẹ bầu rất quan trọng trong giai đoạn này.
Mẹ bầu cần đảm bảo thực hiện đầy đủ các xét nghiệm cần thiết trong 3 tháng đầu thai kỳ. Dấu hiệu đầu tiên bạn nhận biết mình mang thai có thể là buồn nôn, trễ kinh hoặc que thử 2 vạch. Để biết chính xác mình mang thai được bao nhiêu tuần và đảm bảo thai nhi đang phát triển ổn định, hãy đặt lịch khám với bác sĩ. Một số xét nghiệm cần thiết bao gồm:
Thực hiện các xét nghiệm quan trọng
Mẹ bầu không được bỏ qua bất cứ mốc khám thai quan trọng nào, bao gồm siêu âm và xét nghiệm sàng lọc trong suốt thai kỳ. Trước mỗi lần siêu âm, mẹ nên hỏi bác sĩ sản khoa về thời gian khám tiếp theo, thường bác sĩ sẽ ghi vào sổ khám của mẹ.
Đặc biệt, siêu âm trong 3 tháng đầu có ý nghĩa rất lớn:
Do đó, để quá trình mang thai trong 3 tháng đầu diễn ra suôn sẻ và chuẩn bị sức khỏe cho những giai đoạn tiếp theo, mẹ bầu đừng bỏ qua bất kỳ xét nghiệm cần thiết nào.
Trong 3 tháng đầu mang thai, mẹ bầu cần bổ sung chế độ dinh dưỡng hợp lý để thai nhi phát triển khỏe mạnh và đầy đủ các bộ phận cơ bản. Đảm bảo đủ các nhóm dinh dưỡng như chất đạm, chất béo, sắt, chất xơ, khoáng chất, canxi, và vitamin, giúp hỗ trợ sự tăng trưởng của thai nhi.
Lưu ý: mẹ bầu cần bổ sung khoảng 400 mcg axit folic mỗi ngày để đảm bảo hệ thần kinh của thai nhi phát triển tốt, giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh. Nếu thiếu axit folic, có thể dẫn đến dị tật như thoát vị não, nứt đốt sống, và làm tăng nguy cơ dị tật tim, chi, hở hàm ếch ở trẻ.
Nếu mẹ bị ốm nghén quá nghiêm trọng, nên chia nhỏ bữa ăn thành 5 – 6 bữa mỗi ngày để tránh buồn nôn, nôn. Nên ăn các thực phẩm như bánh quy, táo, cam, gừng để giảm ốm nghén. Tuy nhiên, cần tránh xa các đồ ăn không lành mạnh ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và bé.
Cần tuyệt đối tránh các loại thực phẩm và đồ uống như dứa, rau ngót, đu đủ xanh, rau đắng, rượu bia, đồ uống có cồn hoặc có ga vì có nguy cơ gây sảy thai.
Chế độ dinh dưỡng giúp thai nhi phát triển khỏe mạnh
Đừng lo lắng rằng tập thể dục sẽ ảnh hưởng đến em bé. Nếu không có chỉ định hạn chế từ bác sĩ, các mẹ hoàn toàn có thể tập thể dục nhẹ nhàng tại nhà để nâng cao sức khỏe khi mang thai.
Tập thể dục giúp mẹ bầu kiểm soát tâm trạng, giảm nguy cơ tăng cân quá mức, và hỗ trợ quá trình sinh nở sau này. Tuy nhiên, hãy chú ý đến tần suất và mức độ vận động.
Duy trì thói quen tập nhẹ nhàng trong 3 tháng đầu, tránh các động tác mạnh, bụng xoắn, hoặc tập ở nơi ẩm ướt dễ té ngã. Những môn thể thao lành mạnh như đi bộ, yoga, bơi lội, và bài tập Kegel rất tốt cho thai kỳ. Trước khi bắt đầu bất kỳ bài tập nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.
Tâm trạng thoải mái rất quan trọng trong việc chăm sóc bà bầu, đặc biệt trong 3 tháng đầu thai kỳ, giúp thai nhi phát triển khỏe mạnh. Vì vậy, mẹ bầu cần giữ tinh thần vui vẻ, lạc quan để tránh những ảnh hưởng tiêu cực đến thai nhi và giảm nguy cơ biến chứng trong thai kỳ.
Mẹ bầu nên sắp xếp thời gian hợp lý để nghỉ ngơi và thư giãn nhiều hơn, giúp giảm căng thẳng và duy trì sức khỏe tốt trong suốt thai kỳ.
Mẹ nên giữ tâm trạng thoải mái để có một thai kỳ khỏe mạnh
Sự phát triển của thai nhi trong ba tháng đầu đời rất quan trọng do lúc này thai nhi đang rất yếu ớt. Mẹ bầu cần chú ý những yếu tố gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé để đảm bảo sự an toàn. Ngoài ra, việc chăm sóc mẹ bầu đúng cách cũng giúp quá trình mang thai trở nên nhẹ nhàng và thoải mái hơn.
Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về sự phát triển của thai nhi trong ba tháng đầu thai kỳ. Khi mang thai, mẹ bầu cần chú ý thăm khám thai định kỳ để phát hiện sớm những bất thường.
Nếu Quý khách có bất kỳ thắc mắc hoặc quan tâm đến Gói thai sản Trọn gói của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông có thể liên hệ qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được nhân viên tư vấn nhanh chóng nhất.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Đời sống tình dục thiếu an toàn cũng tiềm ẩn nguy cơ rất lớn — đó là mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục
