Tăng sản tuyến vú: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và phòng ngừa

Tăng sản tuyến vú là gì?

Tăng sản tuyến vú là một bệnh lý lành tính của tuyến vú, thường không có triệu chứng như đau hoặc khối u và thường được phát hiện tình cờ. Nguyên nhân của tình trạng này là do sự tăng sinh của các tế bào biểu mô lót bề mặt ống tuyến hoặc tiểu thùy tuyến vú. Dựa trên hình thái mô học quan sát được dưới kính hiển vi, tăng sản ống tuyến vú có thể được chia thành hai loại: điển hình và không điển hình.

Khi sự tăng sản xảy ra ở các tiểu thùy tuyến sữa, tình trạng này được gọi là tăng sản tiểu thùy tuyến vú. Tỷ lệ xuất hiện của tăng sản tiểu thùy và tăng sản ống tuyến vú là tương đương nhau. Cả hai tình trạng này đều có nguy cơ diễn tiến thành ung thư tuyến vú tương tự nhau.

Tăng sản tuyến vú là bệnh gì?

Tăng sản tuyến vú điển hình

• Tăng sản tuyến vú điển hình là dạng phổ biến nhất của tăng sản tuyến vú. 
• Trong trường hợp này, các tế bào tăng sinh về số lượng nhưng vẫn duy trì cấu trúc và hình dạng bình thường. 
• Phụ nữ mắc tăng sản tuyến vú điển hình có nguy cơ phát triển ung thư vú cao gấp đôi so với những người không có bất thường ở vú.

Tăng sản tuyến vú không điển hình

• Tăng sản tuyến vú không điển hình xảy ra khi các tế bào tuyến vú không chỉ tăng về số lượng mà còn có sự bất thường về hình dạng và kích thước. 
• Nếu những tế bào bất thường này tiếp tục phân chia và trở nên ngày càng bất thường theo thời gian, chúng có thể dẫn đến ung thư vú.

Những đối tượng nào thường bị tăng sản tuyến vú?

Tăng sản tuyến vú thường xuất hiện ở phụ nữ ở độ tuổi trung niên, đặc biệt là từ 35-40 tuổi, khi có sự phát triển quá mức của các tế bào lót lòng ống dẫn hoặc thùy tuyến vú.

Theo thống kê, phụ nữ mắc tăng sản tuyến vú không điển hình có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn khoảng 4 - 5 lần so với những phụ nữ không có bất thường ở vú. Cụ thể như sau:

• Khoảng 7% các trường hợp chẩn đoán tăng sản tuyến vú không điển hình sẽ tiến triển thành ung thư vú trong vòng 5 năm. 
• Khoảng 13% sẽ tiến triển thành ung thư vú trong 10 năm, và khoảng 30% sẽ tiến triển thành ung thư vú trong 25 năm. 

Đáng lo ngại hơn, nếu chị em được chẩn đoán tăng sản tuyến vú không điển hình ở độ tuổi càng trẻ thì nguy cơ mắc ung thư vú càng cao.

Phụ nữ từ 35-40 tuổi dễ bị mắc tăng sản tuyến vú.

Nguyên nhân nào dẫn đến tăng sản tuyến vú?

Tăng sản tuyến vú ở phụ nữ có thể được gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau, từ sự thay đổi trong cân bằng hormone đến các yếu tố tâm lý và lối sống. Hãy cùng khám phá những yếu tố quan trọng này và cách chúng ảnh hưởng đến sức khỏe của tuyến vú.

Do mất cân bằng nội tiết

• Sự không ổn định trong lượng hormone estrogen trong cơ thể được xem là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tăng sản tuyến vú. 
• Sự tăng cao của estrogen cùng với giảm lượng progesterone trong cơ thể có thể làm cho sự phát triển của các ống ở tuyến vú không đồng đều. 
• Ngoài ra, các vấn đề về rối loạn nội tiết cũng có thể gây ra các biến chứng trong buồng trứng, dẫn đến kinh nguyệt không đều và các vấn đề liên quan đến tuyến giáp.

Rối loạn tâm lý kéo dài

• Những chị em thường xuyên trải qua lo âu, kích động, hay cáu giận, căng thẳng, mất ngủ và thức đêm quá muộn có nguy cơ cao hơn mắc phải tăng sản tuyến vú.

Thói quen sinh hoạt không lành mạnh 

• Thói quen như hút thuốc lá, tiêu thụ rượu bia nhiều, hoạt động tình dục không điều độ, và việc nạo phá thai nhiều lần có thể làm thay đổi cân bằng nội tiết tố và làm mất cấu trúc ổn định của tuyến vú, dẫn đến bệnh tăng sản tuyến vú. 
• Mặc áo ngực quá chật và đeo trong thời gian dài cũng có thể gây ra sự cản trở trong tuần hoàn máu và gây ra tăng sản tuyến vú.

Chế độ ăn uống không hợp lý

• Thói quen ăn uống tùy tiện, tiêu thụ quá nhiều chất béo, thức ăn sẵn và đồ ăn nhanh không chỉ góp phần vào béo phì, tiểu đường, huyết áp cao và các bệnh lý về gan thận, mà còn có thể gây ra rối loạn nội tiết, dẫn đến sự xuất hiện của bệnh tăng sản tuyến vú.

Chế độ ăn uống không hợp lý có thể dẫn tới tăng sản tuyến vú.

Sử dụng sản phẩm chứa estrogen trong thời gian dài

• Sử dụng sản phẩm chứa estrogen trong thời gian dài như thuốc tránh thai, thuốc điều trị mụn trứng cá, và thuốc làm trắng da có thể làm mất cân bằng hormone trong cơ thể, góp phần vào sự xuất hiện của bệnh tăng sản tuyến vú.

Tăng sản tuyến vú có nguy hiểm không?

Tăng sản tuyến vú có thể tăng nguy cơ mắc ung thư vú, nhưng mức độ nguy cơ này có thể khác nhau tùy theo từng loại.

• Tăng sản tuyến vú ở mức độ nhẹ thường không làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú.
• Tăng sản ở mức độ mạnh hoặc trung bình có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú lên 1,5-2 lần so với phụ nữ không có tăng sản.
• Tăng sản tuyến vú không điển hình (ADH hoặc ALH) có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú lên 4-5 lần so với phụ nữ không có tăng sản.

Khi phát hiện có tăng sản tuyến vú, quan trọng là bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để lên kế hoạch theo dõi và chú ý đến bất kỳ biến đổi nào của tuyến vú. Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng nguy cơ mắc ung thư vú có thể tăng theo thời gian sau khi được chẩn đoán có tăng sản tuyến vú không điển hình.

Sau 5 năm từ thời điểm chẩn đoán

• Sau 5 năm kể từ thời điểm chẩn đoán tăng sản tuyến vú, khoảng 7% phụ nữ mắc tăng sản tuyến vú không điển hình phát triển thành ung thư vú. 
• Nói cách khác, trong 100 phụ nữ có tăng sản không điển hình tuyến vú, có 7 người mắc ung thư vú và 93 người không có chẩn đoán ung thư vú.

Sau 10 năm từ thời điểm chẩn đoán

• Sau 10 năm kể từ thời điểm chẩn đoán, có tới 13% phụ nữ mắc tăng sản tuyến vú không điển hình phát triển thành ung thư vú. 
• Nói cách khác, trong 100 phụ nữ có tăng sản không điển hình tuyến vú, có 13 người mắc ung thư vú và 87 người không có chẩn đoán ung thư vú.

Sau 25 năm từ thời điểm chẩn đoán

• Sau 25 năm kể từ thời điểm chẩn đoán, khoảng 30% phụ nữ mắc tăng sản tuyến vú không điển hình phát triển thành ung thư vú. 
• Nói cách khác, trong 100 phụ nữ có tăng sản không điển hình tuyến vú, có 30 người mắc ung thư vú và 70 người không có chẩn đoán ung thư vú.

Cách chẩn đoán tăng sản tuyến vú?

Tăng sản không điển hình tuyến vú thường không gây ra các triệu chứng đặc biệt như đau hoặc khối u, thường được phát hiện ngẫu nhiên trong quá trình chụp nhũ ảnh hoặc siêu âm. Để chẩn đoán chính xác, cần thực hiện sinh thiết (bằng kim hoặc phẫu thuật) để đưa ra kết quả giải phẫu bệnh.

Đôi khi, việc thực hiện sinh thiết bằng phẫu thuật có thể đòi hỏi cắt rộng tại vị trí cần lấy mẫu (cắt một phần của tuyến vú) để thu được một mẫu mô tổn thương đầy đủ, đặc biệt khi Bác sĩ cần một mẫu mô lớn hơn để đánh giá có tổn thương ung thư tại chỗ hoặc xâm lấn không.

Siêu âm vú là một trong những cách chẩn đoán tăng sản tuyến vú.

Điều trị tăng sản tuyến vú như thế nào?

Hầu hết các trường hợp tăng sản tuyến vú thông thường không đòi hỏi điều trị. Tuy nhiên, đối với tăng sản không điển hình tuyến vú được phát hiện sau sinh thiết kim, việc phẫu thuật để loại bỏ thêm phần mô tuyến vú xung quanh tổn thương có thể cần thiết để loại trừ hoàn toàn khả năng có tổn thương nghiêm trọng hơn như ung thư. 

Bác sĩ có thể đề nghị chụp MRI để khảo sát phần mô vú bình thường còn lại. Trong tình huống tăng sản tuyến vú thông thường, không cần thiết phải điều trị hoặc theo dõi sát.

Khi bị chẩn đoán tăng sản không điển hình ở ống tuyến vú hoặc tiểu thùy, Bác sĩ chuyên khoa tuyến vú có thể đề xuất phẫu thuật lấy bỏ tổn thương này. Một phương pháp khác là thực hiện sinh thiết trọn vẹn của tổn thương thông qua hỗ trợ hút chân không dưới sự hướng dẫn của siêu âm hoặc nhũ ảnh.

Bác sĩ có thể đề xuất chỉ theo dõi và bạn sẽ cần phải thực hiện chụp nhũ ảnh hàng năm. Lịch hẹn tái khám sẽ phụ thuộc vào sự tiến triển của tổn thương. Mục đích của việc theo dõi sát là phát hiện sớm những biến chuyển có khả năng chuyển biến thành ung thư, giúp tăng cơ hội chữa lành. 

• Tự kiểm tra, giúp bạn làm quen với cảm giác và cấu trúc của tuyến vú, từ đó phát hiện sớm bất kỳ biến đổi nào. 
• Bác sĩ thăm khám định kỳ mỗi 6-12 tháng. 
• Sàng lọc ung thư vú bằng chụp nhũ ảnh hàng năm. 
• Sàng lọc ung thư vú bằng MRI, tùy thuộc vào các yếu tố rủi ro như mô tuyến vú dày, yếu tố rủi ro gia đình cao, hoặc có đột biến gen ung thư vú.
• Chụp nhũ ảnh hàng năm, thường bắt đầu từ 30 tuổi. 
• Thăm bác sĩ định kỳ mỗi 6-12 tháng. 
• Thảo luận với bác sĩ về khả năng thực hiện chụp MRI từ 25 tuổi.

Cách phòng ngừa tăng sản tuyến vú

Để phòng ngừa tăng sản tuyến vú, việc quan trọng nhất là duy trì một lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân đối và việc tập thể dục đều đặn. Ngoài ra, việc hạn chế tiêu thụ rượu, không hút thuốc lá và tránh sử dụng các sản phẩm chứa estrogen cũng có thể giúp giảm nguy cơ.

• Chọn áo ngực vừa vặn và không quá chật là một biện pháp quan trọng. Khi ở nhà hoặc đi ngủ, nên cởi áo ngực để giúp tuần hoàn máu thuận lợi.
• Hãy giữ tâm lý thoải mái và hạn chế cảm giác cáu giận, điều này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa tăng sản tuyến vú.
• Tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh bằng cách giảm thiểu đồ ăn sẵn, đồ chiên rán và đồ ngọt. Thay vào đó, hãy tăng cường tiêu thụ rau xanh, trái cây tươi và các loại ngũ cốc để cung cấp chất chống oxy hóa cho cơ thể.
• Hãy thay đổi các thói quen không tốt trong sinh hoạt hàng ngày bằng cách tập thể dục đều đặn, thực hiện sinh hoạt tình dục an toàn và điều độ, đồng thời tránh hút thuốc và uống rượu.
• Hạn chế việc sử dụng quá mức các loại thuốc tránh thai có chứa estrogen, sản phẩm mỹ phẩm, hoặc thực phẩm giàu estrogen để giảm nguy cơ phát triển các rối loạn nội tiết.
• Tự kiểm tra vùng ngực của mình khoảng một tuần sau khi kỳ kinh nguyệt kết thúc để phát hiện sự tồn tại của bất kỳ khối u hoặc mảng bất thường nào.

Chọn áo ngực vừa vặn và không quá chật là một biện pháp phòng ngừa tăng sản tuyến vú.

Hy vọng qua bài viết trên sẽ giúp chị em hiểu rõ hơn về bệnh tăng sản tuyến vú, qua đó giúp chị em hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và cách điều trị tăng sản tuyến vú.

Nếu như chị em còn có bất cứ thắc mắc gì về tăng sản tuyến vú hãy liên hệ ngay tới Bệnh viện Đa khoa Phương Đông để đặt lịch khám và điều trị bệnh trong thời gian sớm nhất nhé. Phương Đông luôn sẵn lòng phục vụ quý khách!