Bị tê bì chân tay là bệnh gì? 

Chân tay tê bì có thể hiểu là cảm thấy tay hoặc chân bị tê do các dây thần kinh đang phải chịu áp lực và bị chèn ép. Đa số các trường hợp đều có cảm giác bị tê ở các ngón trỏ và ngón giữa. 

Nếu mắc phải tình trạng này, bệnh nhân sẽ cảm thấy các ngón tay và ngón chân như bị mũi kim đâm hoặc có kiến bò, hay thậm chí còn mất cảm giác. Vì vậy, nó đã gây ảnh hưởng khá lớn đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, khiến bệnh nhân bị khó chịu và khó khăn trong việc vận động. 

Bị tê bì chân tay thì cảnh tay sẽ bị tê trước, sau đó lan dần dần xuống cổ tay, bàn tay và các ngón tay. Hiện tượng này không quá nguy hiểm nhưng phải điều trị sớm, nếu không sẽ gặp khó khăn trong việc cử động tay và khả năng di chuyển của bệnh nhân. 

Các vị trí tê bì chân tay hay gặp

Tê tay

Vị trí này là một trong những vị trí thường gặp nhất, cơn tê bì xuất hiện là do rễ thần kinh bị tác động lên, chèn ép lên hoặc chèn ép ở ngay vị trí ngoại vi của dây thần kinh, ví dụ như tại cổ tay và khuỷu tay là 2 chỗ thường xuyên bị tê. Nó có thể xảy ra khi làm việc, lao động quá sức hoặc ngồi yên trong một tư thế quá lâu. 

Tê các đầu ngón tay

Dây thần kinh ở các ngón tay được thành các rễ thần kinh bắt đầu từ tủy sống cổ và nếu các dây thần kinh này bị tổn thương, viêm nhiễm, có khối u, bị chèn ép ở các vị trí khác nhau,... thì sẽ gây cảm giác tê. 

Tê chân

Triệu chứng tê chân thường sẽ cảm thấy tê nhẹ như bị kim châm ở giai đoạn đầu, cảm giác ngứa ran bắt đầu xuất hiện ở vùng đùi, chân, từ phần mông xuống chân, lòng bàn chân và các ngón chân. Người bệnh có thể bị tê ở một hoặc cả hai bên chân. 

Tê gót chân

Cả bàn chân và gót chân có nhiệm vụ là chống đỡ cho cả cơ thể, chúng sẽ dễ dàng bị tổn thương nếu không được bảo vệ và chăm sóc đúng cách. Gót chân người bệnh sẽ bị tê bì, đau nhức, đa số là do mang vác quá nặng, áp lực khi di chuyển,... 

Nếu mang vác quá nặng hoặc gây áp lực khi di chuyển sẽ bị tê bì ở gót chân

Tê vùng mặt

Đây là một hiện tượng mà khuôn mặt bệnh nhân bị mất khả năng thể hiện cảm xúc do dây thần kinh bị tổn thương. Cơ mặt có thể yếu đi hoặc bị rũ xuống ở một hay cả hai bên mặt. Nó có thể xuất hiện và kéo dài trong một thời gian ngắn hoặc dài hơn phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra. 

Tê bả vai

Đây là một tình trạng bả vai bị tê nhức và có thể sẽ kèm theo một số biểu hiện như vai bị đau nhức và cứng cơ. Về mức độ thì tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể gây ra, nhưng thông thường là do hệ quả của ngủ sai tư thể, vận động quá sức hoặc là dấu hiệu của một vấn đề nào đó liên quan đến sức khỏe. 

Tê nhức toàn thân

Cơ tê mỏi không chỉ xuất hiện ở tay, chân mà nó có thể xuất hiện ở toàn thân, khiến người bệnh cảm thấy đau nhức nửa đầu và ở đầu các ngón tay. Ngoài ra, còn thỉnh thoảng có cảm giác râm ran ở dưới da giống như có kiến bò, bị đau dọc theo xương sườn, hoặc cảm thấy lạnh sống lưng, đau mỏi vai gáy tê bì chân tay và nhức mỏi tê bì chân tay. 

Hiện tượng tê bì chân tay là dấu hiệu của những bệnh nào?

Có khá nhiều nguyên do dẫn đến hiện tượng này, đôi lúc có thể kèm theo đau nhức xương khớp tê bì chân tay, nó có thể là do một số bệnh lý dưới đây: 

Thoát vị đĩa đệm

Đây chính là nguyên nhân tê bì chân tay phổ biến nhất, thường xuất hiện ở vị trí thắt lưng và cột sống cổ. Bệnh này là do phần nhân nhầy bị tràn ra khỏi bao xơ điawx đệm và gây chèn ép lên thần kinh cột sống, sau đó làm cho cánh tay cùng hai chân bị tê bì, gây ảnh hưởng đến sự vận động của cơ thể. 

Thoái hóa cột sống

Đa số đều xảy ra khi thời tiết thay đổi hoặc khi về đêm, căn bệnh này làm cho đốt sống và sụn khớp bị bào mòn, cọ xát với rễ thân kinh làm bệnh nhân cảm thấy tê bì và đau nhức vùng cổ, sau đó lan dần xuống cả hai tay hoặc tê từ vùng thắt lưng xuống hai chân. 

Thoái hóa khớp

Nếu khớp háng, khớp gối hoặc khớp tay bị tổn thương, bào mòn do các yếu tố không tốt sẽ khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc vận động tay chân và gây ra hiện tượng tê bì bàn chân và cánh tay. 

Viêm đa khớp dạng thấp

 Đây là hiện tượng khớp chân và khớp tổn thương và viêm nhiễm, làm cho tay chân bị tê bì và cơn tê thường xảy ra ngay sua khi ngồi hoặc nằm quá lâu ở một vị trí và kèm theo sự xơ cứng khớp. 

Viêm đa rễ thần kinh

Bệnh lý này xuất hiện là do hệ thần kinh ngoại biên bị tổn thương, gây ra rối loạn cảm giác, từ đó chân tay bị tê bì. Nếu không phát hiện và chữa trị đúng lúc thì có thể bị tử vong do bị sặc phổi và suy hô hấp. 

Hẹp ống sống 

Đậy là một căn bệnh bẩm sinh khiến cho cột sống bị thu nhỏ lại, biến dạng làm cho các rễ thần kinh chay qua vùng này bị chèn ép, từ đó gây ra chứng tê tay chân kéo dài liên tục. Nếu để lâu thì sẽ làm máu bị tắc nghẽn, khó lưu thông và khó di chuyển. 

Xơ vữa động mạch

Bệnh lý này chính là một trong những nguyên do hàng đầu dẫn đến các cơn đột quỵ, nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não. Chứng tê chân xuất hiện là vì các khối vật chất bất thường bám vào thành mạch gây hẹp, xơ cứng lòng mạch và chèn ép dây thần kinh. 

Các nguyên nhân khác

• Sinh hoạt sai tư thế: một số thói quen sinh hoạt thường ngày như: nằm gối quá cao, nằm nghiêng người, thường xuyên mang giày cao gót,... đều dẫn đến chân tay bị tê bì. 
• Làm việc không khoa học: ngồi hay đứng quá lâu trong một tư thể, bê vác vật quá nặng, không hay vận động và thường xuyên ngồi trong máy lạnh sẽ làm dây thần kinh bị tổn thương, từ đó cảm thấy mệt mỏi và tay chân bị tê. 
• Do bị chấn thương: vì bị ngã, va chạm hay gặp tai nạn đã khiến dây thần kinh ngoại biên bị tổn thương cũng làm cho tay chân bị tê bì. 

Việc đi giày cao gót thường xuyên khiến tay chân bị tê bì

Triệu chứng thông thường của bệnh tê bì tay chân

Các biểu hiện ban đầu của bệnh tê bì chân tay đa số rất nhẹ, ví dụ như; chuột rút, dị cảm, châm chích, tê các đầu ngón tay, kiến bò, nhức mỏi,... Vì vậy mà chúng ta khá chủ quan, không đi khám. Nếu càng để bệnh lâu thì mức độ cơn đau sẽ ngày càng tăng, các ngón tay sẽ bị buốt và tê nhức nhiều hơn, cơn tê sẽ lây lan nhanh hơn xuống cẳng tay, dọc theo cánh tay khiến ta khó cầm nắm và cử động. Ngoài ra, vùng thắt lưng, mông, đùi, bắp chân, cổ chân, bàn chân, các ngón chân,... cũng sẽ xuất hiện tình trạng tương tự như ở tay. 

Bên cạnh đó, một số triệu chứng bệnh sẽ xuất hiện tùy theo các nguyên nhân khác nhau như đau thắt lưng và vai gáy do bị thoái hóa cột sống, đau dọc theo đường dây thần kinh tọa do bị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng, ăn uống nhiều hơn nếu bị bệnh tiểu đường, hoặc liệt vận động do bị viêm đa dây thần kinh,... 

Đối tượng hay mắc phải tê bì chân tay

Người lớn tuổi

Những người già chính là đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc phải bệnh tay bì tay chân, vì xương khớp của người cao tuổi đang lão hóa dần theo thời gian và dễ bị tổn thương. Ngoài ra, bởi vì tính chất công việc mà những người làm nghề như nhân viên văn phòng phải tiếp xúc với máy tính liên tục trong thời gian dài, lái xe đường dài, hay lao động chân tay nặng, gặp phải chấn thương trong lúc đang làm việc, tập luyện thể thao, bị tai nạn giao thông, … cũng là các đối tượng hay bị tê chân tay. 

Người cao tuổi là đối tượng có nguy cơ cao nhất bị tê bì chân tay

Phụ nữ sau sinh

Tay bị tê cũng là một tình trạng phổ biến đối với những phụ nữ sau sinh với các ngón tay đôi lúc bị tê cứng lại, còn đi kèm với các triệu chứng như chuột rút, châm chích và tê buốt. Cơn tê bì có thể lan ra các vùng khác ở mông, đùi, cẳng chân, … hay thậm chí làm hạn chế khả năng vận động nếu không đi điều trị sớm. 

Người bệnh rối loạn chuyển hóa

Các bệnh liên quan đến sự rối loạn chuyển hóa như mỡ máu cao, đái tháo đường cũng là nhóm nguyên nhân gây nên hiện tượng chân tay bị tê bì. Bởi vì vi mạch bị tổn thương, khiến cho người bệnh bị thiếu hụt lượng máu nuôi dưỡng dây thần kinh. Ban đầu mạch máu chị bị rối loạn co thắt, từ đó dẫn đến tay chân bị tê. 

Các triệu chứng này có thể cải thiện hoàn toàn nếu như phát hiện sớm và nó sẽ giảm và hết bị tê bì. Tuy nhiên, nếu không điều trị kịp thời mà để bệnh tiến triển hơn sẽ làm hẹp mạch máu, tắc mạch và khiến người bệnh bị teo cơ và trợt loét. 

Biến chứng của tê bì chân tay

Đa số mọi người đều coi nhẹ, xem thường hay thậm chí còn không chữa trị chứng tê bì chân tay và nó có thể sẽ dẫn đến các biến chứng gây ảnh hưởng lớn đến cuộc sống cũng như sức khỏe bản thân: 

• Tác động đến việc đi lại, các chức năng vận động và gây khó khăn cho việc sinh hoạt và làm việc. 
• Thường xuyên bị tê buốt, đau mỏi khiến người bệnh bị mất ăn, mất ngủ, sức khỏe giảm đi rất nhiều. 
• Những biến chứng nguy hiểm bao gồm liệt chi, teo cơ, đại tiện và tiểu tiện không kiểm soát,... 
• Xuất hiện các khối u, ung thư gây chèn ép lên hệ thống dây thần kinh và có nguy cơ cao gây nguy hiểm đến tính mạng. 

Chẩn đoán và điều trị bệnh tê bì chân tay

Một số giải pháp chẩn đoán bệnh 

Các bác sĩ sẽ thực hiện chẩn đoán dựa theo các triệu chứng lâm sàng của bệnh nhân và chẩn đoán thông qua hình ảnh để tìm ra các dấu hiệu không bình thường. Một vài phương pháp hay được yêu cầu thực hiện bao gồm: 

• Chụp cộng hưởng MRI.
• Chụp X-quang.
• Chụp cắt lớp vi tính CT.
• Điện cơ đo lường mức độ của các cơ bắp.

Từ đó, kết quả chụp cộng thêm biểu hiện lâm sàng chính là cơ sở để bác sĩ chẩn đoán chính xác nguyên do và mức độ bệnh tình, sau đó đưa ra phác đồ điều trị thích hợp nhất, 

Cách chữa bệnh tê bì chân tay

Phụ thuộc vào tình trạng bệnh lý của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ đưa ra quyết định chữa tê bì chân tay như chỉ định dùng các loại thuốc chống viêm giảm đau không có steroid (NSAIDs), kết hợp với paracetamol, các vitamin nhóm B theo đường tiêm hoặc đường uống, điều trị nội khoa,... 

Ngoài ra, tùy thuộc vào lý do gây bệnh mà bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp kết hợp chữa bệnh tê bì chân tay: 

• Viêm khớp: thực hiện việc điều trị bệnh viêm khớp.
• Thiếu vitamin: bổ sung vitamin đang bị thiếu.
• Đái tháo đường: chú ý kiểm soát lượng đường huyết phải chặt chẽ. 
• Nhiễm độc: thực hiện chữa trị tình trạng nhiễm độc.
• Thoái hóa cột sống: điều trị bệnh thoái hóa. 
• Rối loạn chuyển hóa Lipid trong máu: kiểm soát lipid trong máu ở mức an toàn. 

Một số biện pháp phòng tránh và phục hồi bệnh tê bì tay và chân

Phương Pháp Phòng tránh

Để phòng tránh hiện tượng tê bì tay chân và các bệnh lý nghiêm trọng khác thì hãy xây dựng những thói quen ăn uống, sinh hoạt, chế độ tập luyện khoa học, hợp lý cho bản thân: 

• Sắp xếp thời gian làm việc và nghỉ ngơi lành mạnh: không ngồi lâu ở một tư thế, có thể di chuyển qua lại trong khoảng 5 - 10 phút sau khi ngồi làm việc liên tục trong 1- 2 tiếng. Ngoài ra, không được làm việc trong nhiều giờ liên tiếp, giữ tinh thần thoải mái và tránh áp lực quá nặng. 
• Chế độ ăn uống: bổ sung các loại thực phẩm lành mạnh, có nhiều chất dinh dưỡng tốt cho cơ thể, hệ tuần hoàn, hệ thần kinh như canxi, vitamin D, K, …
• Các loại đồ ăn, đồ uống, chất kích thích (thuốc lá, rượu bia, đồ ăn chiên rán, đồ ăn nhanh,...): phải hạn chế tối đa vì những loại thực phẩm này không chỉ chứa các hoạt chất gây hại cho bệnh tê chân tay ngày càng nặng hơn mà còn làm mất đi các chất dinh dưỡng tốt cho máu, hệ thần kinh và xương khớp. 
• Xây dựng chế độ tập luyện thể thao: sao cho phù hợp với thể trạng của cơ thể, giúp cơ thể dẻo dai hơn, xương khớp khỏe mạnh, lưu thông máu tốt hơn,...
• Luôn giữa cân nặng bản thân ở mức cân bằng: việc tăng cân quá nhiều sẽ tạo áp lực lên cột sống dẫn đến các bệnh như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống,... làm chèn ép lên rễ thần kinh gây tê chân và tay. 

Thức ăn nhanh khiến chứng tê bì chân tay trở nên xấu hơn

Phương Pháp phục hồi 

Bệnh nhân không chỉ thăm khám ở bệnh viện, điều trị theo yêu cầu của bác sĩ mà cũng có thể tập một số bài tập giảm tê bì chân tay, giúp máu lưu thông và tăng cường sức đề kháng. Các phương pháp này cũng có thể là cách chữa bệnh tê bì chân tay tại nhà: 

• Đi bộ: đối với các bệnh về cơ xương khớp, có thể đi bộ chính là cách đơn giản nhưng lại hiệu quả nhất. Trong lúc đi bộ, hãy duy trì tốc độ vừa phải, không được đi quá nhanh hay vận động mạnh sẽ khiến bệnh trở nên nặng hơn và làm mất sức. 
• Tập yoga: phương pháp này đặc biệt mang lại hiệu quả cao đối với những người bị bệnh tê tay chân. Để có sự cải thiện rõ rệt, bệnh nhân hãy tìm các lớp hướng dẫn tập yoga uy tín để có thể tập luyện đúng cách. 
• Massage: bệnh nhân có thể massage trước khi đi ngủ và thực hiện trong khoảng 20 - 30 phút, mát xa từ cổ chân lên vùng đùi và ngược lại, từ cổ tay đến vùng vai và ngược lại. Phương pháp này giúp máu lưu thông tốt hơn, không chỉ giảm tình trạng của cơn tê nhức mà còn mang lại giấc ngủ ngon hơn. 

Tập yoga giúp cải thiện tình trạng tê tay chân rất hiệu quả

Các câu hỏi thường gặp

Người hay bị tê bì chân tay là thiếu chất gì? Hay tê bì chân tay nên ăn gì? 

Vì người bệnh thiếu các chất dinh dưỡng thiết yếu nên hãy xây dựng chế độ ăn uống khoa học kết hợp với việc chữa trị: 

• Vitamin D và K: có trong các loại thực phẩm như rau cải xoăn, cá, trứng, đậu nành,... giúp tăng cường sự dẻo dai và chắc khỏe, có tác dụng giảm đau và duy trì sự khỏe mạnh cho xương khớp, 
• Canxi: có trong các loại thực phẩm gồm chuối, sữa, hải sản,... giúp làm giảm quá trình lão hóa cơ xương khớp. 

Chân tay bị tê bì diễn ra thường xuyên có nguy hiểm không?

Nếu chứng tê bì chân tay xuất hiện thường xuyên và nhiều lần thì người bệnh hãy đi khám ngay để kiểm tra và chẩn đoán xem có mắc bệnh lý nguy hiểm nào không như đau thần kinh tọa, hẹp ống sống, thoát vị đĩa đệm, thiếu máu lên não,... Do đó, tuyệt đối không được chủ quan mà hãy sớm đi khám và tư vấn cách điều trị để tránh những biến chứng về sau. 

Khi nào tôi nên lo lắng và cần phải gặp bác sĩ?

Bị tê bì chân tay có thể do nguyên nhân sinh lý hoặc bệnh lý nào đó. Nếu đang gặp phải các biểu hiện sau thì hãy đến bệnh viện ngay vì chúng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh nguy hiểm: 

• Bị khó thở.
• Hay co giật.
• Thường xuyên bị chóng mặt và đau đầu dữ dội.
• Hay quên. 
• Không kiểm soát được đại tiện và tiểu tiện. 
• Cơn tê bì kéo dài trên 6 tuần.
• Chân bị tê đi kèm với sự thay đổi nhiệt độ, màu sắc của chân và bàn chân. 

Kết luận

Hi vọng với những thông tin đã được cung cấp ở phía trên, các bạn đã hiểu rõ

hơn về hiện tượng tê bì chân tay, đồng thời giúp các bạn giải đáp các thắc

mắc thường gặp về phương pháp chữa trị cũng như các cách phòng ngừa tình trạng này.

Bệnh viện Đa khoa Phương Đông là một trong những bệnh viện đa khoa hàng đầu tại Việt Nam hiện nay về chăm sóc sức khỏe cho người Việt, với đội ngũ bác sĩ đã có tay nghề và kinh nghiệm nhiều năm, dịch vụ chăm sóc tận tình cùng với các trang thiết bị hiện đại. Tại đây, người bệnh sẽ được các bác sĩ chẩn đoán và tiếp cận các phương pháp chữa trị phù hợp nhất để cải thiện tình trạng tay chân bị tê bì.

Nếu bạn đang nghi ngờ và có những biểu hiện đã được đề cập trong bài viết, hãy đến Bệnh viện Đa khoa Phương Đông để được khám và tư vấn bởi các bác sĩ có tay nghề cao cũng như nhận được sự chăm sóc tận tình nhất.