Thai chết lưu: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Thai lưu là gì?

Thai chết lưu là gì, trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ đã định nghĩa thai lưu là tình trạng thai chết trước hoặc trong thời điểm sinh. Như vậy cả sảy thai và thai lưu đều được hiểu là thai đã mất, tuy nhiên chúng sẽ khác nhau theo từng thời điểm diễn ra. 

Thai lưu là tình trạng thai chết trước hoặc trong thời điểm sinh

Sảy thai thường được dùng trong trường hợp em bé mất trước tuần thứ 20 của thai kỳ. Còn thai chết lưu được dùng khi em bé mất sau 20 tuần người mẹ mang thai. Ngoài ra tình trạng thai chết lưu cũng được phân loại căn cứ vào thời điểm diễn ra, cụ thể như sau:

• Thai chết sớm: Xảy ra ở thời điểm thai được từ 20 tới 27 tuần tuổi. 
• Thai chết muộn: Xảy ra ở thời điểm thai đạt từ 28 tới 36 tuần tuổi. 
• Thai kỳ hạn: Xảy ra khi thai ở thời điểm giữa 37 tuần tuổi hoặc lâu hơn nữa. 

Nguyên nhân gây ra thai lưu

Tại sao thai chết lưu hay vì sao thai chết lưu là những câu hỏi được nhiều người thắc mắc. Việc tìm hiểu nguyên nhân gây ra tình trạng này sẽ giúp ích không nhỏ trong việc dự phòng thai lưu. 

Do biến chứng của nhau thai

Theo thống kê có khoảng một nửa số trường hợp thai lưu là do các bất thường của nhau thai, nhất là hiện tượng nhau thai tách ra khỏi tử cung hay còn được gọi là bóc tách nhau thai. Chúng ta đều biết nhau thai có vai trò quan trọng trong việc cung cấp máu, các chất dinh dưỡng cho sự phát triển của thai nhi. 

Khi nhau thai bị bóc tách sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới sự phát triển của thai nhi trong bụng mẹ, thậm chí có thể gây ra hiện tượng thai lưu. Hiện nay khoa học vẫn đang nghiên cứu để tìm ra những tác động cụ thể, chi tiết của biến chứng nhau thai tới hiện tượng thai lưu. 

Các nguyên nhân khác

Thai chết lưu nguyên nhân do đâu bên cạnh biến chứng nhau thai còn có một số nguyên nhân khác. Bác sĩ Khoa Phụ sản của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông cho biết một số nguyên nhân khác dẫn tới tình trạng này như sau:

• Chảy máu trước hoặc trong khi chuyển dạ. 
• Bong nhau non: Đây là tình trạng bánh nhau bị bong ra khỏi tử cung trước khi trẻ chào đời. Dấu hiệu để nhận biết tình trạng này là mẹ bầu bị đau bụng kèm theo chảy máu.
• Tiền sản giật: Một trong những nguyên nhân thai chết lưu 3 tháng cuối là do yếu tố tiền sản giật. Đây là một trong những biến chứng thai kỳ nguy hiểm gây ra tình trạng cao huyết áp ở mẹ bầu. 

Tiền sản giật là một trong những nguyên nhân dẫn tới tình trạng thai chết lưu

• Các vấn đề về dây rốn: Trong quá trình mang thai dây rốn có thể sa vào tử cung trước khi mẹ bầu sinh con. Điều này sẽ ngăn chặn việc cung cấp oxy cho trẻ trước khi bé tự thở, thậm chí có thể gây thắt nút quanh cổ của bé dẫn tới tình trạng thai lưu. 
• Ứ mật thai kỳ: Rối loạn ở gan có thể gây ra tình trạng ngứa dữ dội khi phụ nữ mang thai. 
• Mẹ bầu có bệnh lý nền như tiểu đường hoặc tăng huyết áp. 
• Trong thời gian mang bầu, người mẹ thường xuyên tiếp xúc với môi trường có tác nhân độc hại như thuốc trừ sâu hay Carbon Monoxide.
• Mẹ bầu bị nhiễm trùng khi mang thai hoặc trong gia đình có người từng bị huyết khối, thuyên tắc phổi hoặc viêm tắc tĩnh mạch.

Các bệnh lý nhiễm trùng

Một trong những nguyên nhân đến tình trạng trạng thai chết lưu trong tử cung là do mắc các bệnh lý nhiễm trùng. Thống kê cho thấy nguyên nhân này chiếm 1/10 số lượng các trường hợp thai lưu. Các bệnh lý nhiễm trùng ở mẹ bầu có thể kể tên như sau:

Mẹ bầu mắc cúm có thể ảnh hưởng tới sự phát triển của thai nhi

• Cúm: Chuyên gia cho biết phụ nữ mang thai nên tiêm phòng cúm vào bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của mẹ và bé.
• Rubella: Virus Rubella đặc biệt nguy hiểm với chị em đang ở 3 tháng đầu của thai kỳ. Virus truyền từ mẹ sang con ở thời điểm này có thể gây dị tật ở thai nhi. 
• Parvovirus B19: Đây là loại virus có thể gây ra tình trạng nhiễm trùng phổ biến ở trẻ, hội chứng mang tên “má đỏ”. 
• Virus coxsackie: Đây là loại virus gây ra bệnh lý chân tay miệng phổ biến ở trẻ nhỏ. 
• Herpes simplex: Là virus gây ra tình trạng mụn rộp đường sinh dục và hiện tượng lở miệng.
• Sốt rét: Một loại bệnh gây ra từ ký sinh trùng Plasmodium, có thể lây từ người bệnh sang người lành thông qua đường muỗi đốt. 
• Leptospirosis: Một bệnh nhiễm khuẩn được lây lan từ loài chuột. 

Dấu hiệu thai lưu cần phát hiện sớm

Việc nhận biết các dấu hiệu thai chết lưu ở tháng thứ 8 nói riêng và trong cả thai kỳ nói chung là rất quan trọng. Nắm bắt các triệu chứng mẹ bầu sẽ có cách xử trí sớm, nhanh chóng và kịp thời. 

• Mất tim thai: không nghe thấy tim thai đập là một trong những biểu hiện của thai chết lưu.

Khi thấy bụng co cứng, nặng nề, không còn dấu hiệu thai máy, đạp mẹ bầu nên tới cơ sở y tế để thăm khám

• Không còn hiện tượng nghén: Mẹ bầu đột ngột không còn hiện tượng nghén trong ăn uống, không nôn ói thì rất có thể thai nhi đã bị ảnh hưởng. Tuy nhiên theo cơ địa của từng mẹ bầu, có nhiều trường hợp dù thai lưu nhưng chị em vẫn còn các biểu hiện ốm nghén. 
• Bụng co cứng: Mẹ bầu nhận thấy bụng nặng nề, co cứng, không còn các dấu hiệu thai máy đạp thì rất có thể thai đã lưu.
• Chảy máu âm đạo: Ra máu màu đen, đỏ, nâu, đỏ thẫm là một trong những dấu hiệu cảnh báo thai chết lưu.
• Bầu vú không căng tức: Kèm theo đó là hiện tượng mẹ bầu chưa có dấu hiệu chuyển dạ xảy ra nhưng đã bị rỉ ối, vỡ ối. 
• Chóng mặt: Chị em mang bầu bị chóng mặt, sốt cao kèm theo đau lưng dữ dội, ra máu âm đạo, chuột rút nên tới gặp bác sĩ để được thăm khám về tình trạng của mẹ và bé. 

Đối tượng có nguy cơ bị thai lưu

Thai chết lưu có nguy hiểm không, những đối tượng nào có nguy cơ bị thai lưu? Bác sĩ Khoa Phụ sản của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông cảnh báo những trường hợp sau có nguy cơ cao bị thai lưu.

• Phụ nữ trên 35 tuổi mang thai.
• Phụ nữ mang song thai hay đa thai.
• Thai ở tình trạng suy dinh dưỡng kéo dài. 

Phụ nữ thường xuyên hút thuốc lá, uống rượu bia là đối tượng có nguy cơ bị thai lưu

• Phụ nữ thường xuyên sử dụng thuốc lá, uống rượu bia hoặc lạm dụng các loại thuốc trong thời kỳ mang thai.
• Chị em bị béo phì với chỉ số khối cơ thể trên 30.
• Người mắc các bệnh lý nền trước khi mang thai. 

Cần làm gì khi phát hiện thai lưu

Thai chết lưu phải làm sao là băn khoăn của nhiều chị em. Việc phải đối diện với tình trạng thai lưu là cú sốc lớn khiến chị em đau buồn thời gian dài. Tuy nhiên thai phụ và mẹ bầu cần ổn định tâm lý để thực hiện can thiệp y khoa nhằm đưa thai ra ngoài

Trường hợp thai nhỏ

Với thai nhỏ, khi siêu âm không thấy tim thai hay nhịp tim thai, để có thể đánh giá chắc chắn tình trạng có lưu thai hay không, bác sĩ chuyên khoa sẽ hẹn tái khám sau từ 4 đến 6 ngày.  

Trường hợp thai lớn

Ở trường hợp này việc đưa thai lưu ra ngoài sẽ gặp nhiều khó khăn và nguy hiểm với thai phụ. Sau khi bác sĩ chuyên khoa thăm khám và chẩn đoán chắc chắn thai phụ sẽ được thực hiện các thủ tục kiểm tra sức khỏe bao gồm: bệnh lý mãn tính, nhóm máu, chức năng đông máu. 

Bác sĩ chuyên khoa cũng sẽ tư vấn và giải thích để mẹ bầu ổn định tâm lý. Xử trí thai chết lưu bác sĩ luôn cố gắng ưu tiên để mẹ bầu có thể sinh thường bằng thuốc hoặc một số biện pháp đẩy sinh khác. Trường hợp thai lưu có kích thước lớn hay thai phụ có sức khỏe không tốt mới can thiệp để mổ lấy thai.

Một số người thắc mắc thai chết lưu để lâu có nguy hiểm không, chuyên gia cho biết tình trạng có thể gây ảnh hưởng lớn tới sức khỏe và tâm lý của mẹ. Vì thế cần ưu tiên lấy thai ra sớm và kiểm tra các yếu tố nhiễm trùng, tổn thương tại tử cung. 

Chị em gặp phải tình trạng thai chết lưu thường đau buồn, vấn đề tâm lý bị ảnh hưởng rất nghiêm trong. Do đó người thân, gia đình nên động viên, an ủi để giúp đỡ vượt qua yếu tố tâm lý thời gian này. 

Chăm sóc sản phụ sau thai lưu cần sự chia sẻ của gia đình

Sau khi thai chết lưu, người mẹ thường chịu ảnh hưởng rất lớn về mặt tâm lý cũng như tình trạng sức khỏe. Vì thế thời gian này chế độ chăm sóc và sự chia sẻ của gia đình là cực kỳ cần thiết. 

Tiền sử thai lưu cần chú ý điều gì?

Với những chị em đã có tiền sử thai lưu, để lần mang thai tiếp theo được an toàn, bác sĩ Khoa Phụ Sản, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông khuyên thai phụ nên đi khám chuyên khoa đầy đủ trước khi tiếp tục mang thai. Một số xét nghiệm sàng lọc nên thực hiện bao gồm:

• Thực hiện xét nghiệm hội chứng antiphotpholipid, đây là xét nghiệm được làm khi thai lưu nhưng vẫn đang trong  bụng mẹ hoặc có thể làm trước đó 2 tuần sau khi hút thai.
• Xét nghiệm để phát hiện các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, đặc biệt là giang mai.
• Xét nghiệm nhiễm sắc thể đồ để tìm ra nhiễm sắc thể bất thường nếu có ở cả bố và mẹ. 
• Xét nghiệm để phát hiện bất đồng nhóm máu RH.

Chị em bị thai lưu cần có chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để nhanh hồi phục

Bên cạnh đó khi đã có tiền sử thai lưu và tìm ra nguyên nhân thai chết lưu 3 tháng đầu, chị em nên thực hiện chế độ ăn uống đầy đủ các dưỡng chất cần thiết để hồi phục sức khỏe, chuẩn bị tốt nhất cho lần mang thai sau đó. Việc luyện tập thể dục thể thao, rèn luyện nâng cao sức khỏe cũng rất cần thiết đối với các mẹ. 

Khi có ý định mang thai lần kế tiếp chị em nên thực hiện nghiêm túc việc tiêm phòng và luôn giữ một tinh thần vui vẻ, lạc quan nhất. 

Sau khi bị thai lưu nên uống thuốc gì?

Sau khi bị thai chết lưu, cơ thể người mẹ yếu ớt và cần được bổ sung thêm những loại vitamin cần thiết. Bên cạnh việc bổ sung bằng các loại thực phẩm giàu lượng sắt, canxi, chị em có thể sử dụng thêm các viên uống tổng hợp. Thêm vào đó nên kiêng sử dụng rượu bia, thuốc lá hoặc các chất kích thích.

Sau khi bị thai lưu nên kiêng những gì?

Sau khi đưa thai chết lưu ra ngoài, chị em có thể cảm thấy đau nhẹ ở vài ngày đầu. Bên cạnh đó có thể xuất hiện máu âm đạo như hành kinh trong vòng 1 tuần sau đó. Chị em cần lưu ý những việc nên kiêng trong giai đoạn này để sức khỏe nhanh chóng hồi phục. 

Nên kiêng quan hệ tình dục trong vòng 1 tháng sau khi bị thai lưu

• Nên kiêng quan hệ tình dục: Trong vòng 1 tháng sau khi gặp phải tình trạng thai lưu và đưa ra ngoài chị em không nên quan hệ tình dục. Lý do là bởi vấn đề có thể gây ra những tổn thương tới cổ tử cung đồng thời có thể gây mang thai ngoài ý muốn, rất không nên ở thời điểm này. 
• Hạn chế làm việc nặng: Giai đoạn này chị em nên hạn chế việc vận động mạnh, có suy nghĩ tích cực để lấy lại tinh thần, hỗ trợ việc hồi phục diễn ra nhanh chóng hơn. 
• Tăng cường chế độ dinh dưỡng: Thai phụ cần được bổ sung đầy đủ các dưỡng chất thông qua chế độ ăn uống, hãy chú ý sử dụng các nhóm thực phẩm giàu vitamin và rau, củ, quả. 
• Đảm bảo vệ sinh: Chị em cần biết cách vệ sinh vùng kín để đảm bảo sạch sẽ, tốt nhất nên làm đúng theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa, không nên tự ý sử dụng các dung dịch vệ sinh khi chưa có chỉ định, đồng thời tái khám theo lịch hẹn của các bác sĩ chuyên khoa.

Phòng tránh nguy cơ thai lưu

Để phòng tránh và hạn chế tình trạng thai chết lưu chị em nên thực hiện các biện pháp để có được sức khỏe tốt nhất trước và trong thời kỳ có bầu, cụ thể như sau

Trước khi mang thai

Khi mong muốn có bầu, chị em nên chuẩn bị một cách tốt nhất tình trạng sức khỏe của bản thân. Việc cần làm là đi khám sức khỏe tổng quát để phát hiện sớm nhất những vấn đề có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe thai kỳ. 

Bên cạnh đó cần duy trì tốt nhất cân nặng của bản thân, điều trị đều các bệnh lý mãn tính như tăng huyết áp hay đái tháo đường. Chị em cũng không nên thực hiện thiên chức làm mẹ khi tuổi đã quá cao. 

Ở thời kỳ mang thai

Trong thời kỳ mang thai chị em cần lưu ý một số vấn đề để đảm bảo có được tình trạng sức khỏe tốt nhất và theo dõi sức khỏe định kỳ đều đặn. 

Chị em cần khám thai, theo dõi sức khỏe thường xuyên

• Mẹ bầu nên khám thai định kỳ để theo dõi sự phát triển của thai nhi và sức khỏe người mẹ.
• Thời gian mang thai người mẹ cần chú ý bổ sung đều đặn các loại viên uống như sắt, canxi, acid folic theo chỉ dẫn của các bác sĩ chuyên khoa. 
• Không sử dụng rượu bia hoặc các đồ uống có chứa chất kích thích trong suốt thời kỳ mang thai. 
• Mẹ bầu cần biết đến các dấu hiệu tiền sản giật, nên đếm cử động thai để tự mình theo dõi hoạt động của thai nhi. 
• Thời kỳ mang bầu chị em cũng cần duy trì mức cân nặng phù hợp. 
• Khi có dấu hiệu bất thường nên tới các bệnh viện uy tín để được bác sĩ thăm khám và theo dõi. Khoa Phụ sản của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông hiện tại đang được nhiều mẹ bầu lựa chọn. Hệ thống trang thiết bị y tế hiện đại, đầu tư đồng bộ cùng sự cộng tác của đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ theo dõi và hỗ trợ để chị em có được thai kỳ khỏe mạnh nhất. 

Thai chết lưu là vấn đề chị em cần biết, nắm bắt để có biện pháp chăm sóc sức khỏe, phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng tới toàn bộ thai kỳ. Khi cần khám và tư vấn, các mẹ bầu hãy liên hệ số hotline 19001806 để được chuyên gia của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông hỗ trợ.