Cha mẹ cần làm gì khi trẻ khó thở - Vấn đề sức khỏe ở trẻ nhỏ

Bích Ngọc

23-01-2025

goole news
16

Những triệu chứng bất thường ở trẻ nhỏ đều khiến cha mẹ rất lo lắng bởi sức khỏe của trẻ dễ bị tổn thương do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có tình trạng trẻ khó thở. Khi phát hiện bé yêu có những dấu hiệu khó thở có thể là cảnh báo vấn đề hô hấp nguy hiểm. Vậy cha mẹ cần làm gì khi trẻ bị khó thở? Cùng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây. 

Tình trạng trẻ khó thở

Các bệnh lý về đường hô hấp nói chung là nhóm bệnh thường gặp nhất, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Trong đó, khó thở là tình trạng mà trẻ gặp khó khăn trong quá trình hít vào và thở ra. Đây là một triệu chứng khá phổ biến ở trẻ em do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. 

Khi thấy trẻ khó thở, cha mẹ cần nhanh chóng xử lý kịp thời, đặc biệt nguyên nhân do có dị vật đường thở. Đặc biệt, trong trường hợp khẩn cấp, cho mẹ nên đưa bé đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được hỗ trợ y tế kịp thời. 

Trong một số trường hợp nặng cần sử dụng mở nội khí quản, thở oxy. Bác sĩ sẽ dựa theo nguyên nhân và mức độ bệnh để chỉ định điều trị khác nhau. 

Trẻ khó thở là triệu chứng phổ biến do nhiều nguyên nhân khác nhau gây raTrẻ khó thở là triệu chứng phổ biến do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra

Nguyên nhân dẫn đến trẻ bị khó thở

Trong những năm đầu đời là thời điểm trẻ khó thở có khả năng gây nguy hiểm nhất vì phế quản còn nhỏ hẹp, chúng dễ xảy ra tình trạng bị co thắt và phù nề. 

Tình trạng khó thở ở trẻ thường xuất phát từ cổ họng, thanh quản, khí quản hoặc phổi. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra khó thở ở trẻ phổ biến nhất: 

  • Sốc phản vệ: Trẻ khó đột ngột và nổi mề đay lan rộng thường nguyên nhân là do sốc phản vệ. Các tác nhân có thể gây ra có thể là: Ong đốt, dị ứng thức ăn,...
  • Bệnh hen suyễn: Các cơn hen suyễn xảy ra khiến người bệnh thở khò khè, khó thở, ho. 
  • Viêm tiểu phế quản: Đây là bệnh do nhiễm virus các đường dẫn khí nhỏ trong phổi. Thở khò khè, khó thở trong những năm đầu đời thương do viêm tiểu phế quản. 
  • Có dị vật đường thở: Trẻ có dị vật trong đường thở của bé khiến trẻ ho, sặc, khó thở,...
  • Croup: Nhiễm virus đường hô hấp gây ra tình trạng ho khan, khàn giọng, thở rít, khó thở,...
  • Viêm phổi: Đây là tình trạng nhiễm trùng phần phổi cung cấp oxy trong máu. Khi mắc bệnh, có thể làm giảm nồng độ oxy trong máu và gây khó thở. 
  • Ho gà: Nhiễm trùng đường thở do vi khuẩn, chúng gây ra tình trạng ho kéo dài, nghẹt thở. 
  • Bệnh xơ nang: Đây là một trong những chứng rối loạn di truyền gây ra vấn đề về hô hấp và tiêu hoá do tắc nghẽn bởi chất nhầy đặc, dính. Trẻ sẽ xuất hiện tình trạng khó thở, thở khò khè, ho,...
  • Hút thuốc thụ động: Đây là nguyên nhân làm tăng nguy cơ gặp các vấn đề sức khoẻ như ho, khó thở, nhiễm trùng đường hô hấp,...

Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra tình trạng khó thở ở trẻCó nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra tình trạng khó thở ở trẻ

Những dấu hiệu trẻ khó thở cần điều trị sớm

Trẻ nhỏ thường không có khả năng mô tả được những triệu chứng chính xác khi mắc bệnh. Chính vì vậy, việc phát hiện dấu hiệu khó thở ở trẻ rất quan trọng, chúng liên quan đến một số loại bệnh và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Cha mẹ cần quan tâm để chủ động ngăn chặn những nguy hại cho bé. 

Khi trẻ khó thở thường có 4 triệu chứng cơ bản như nhịp thở nhanh, có dấu hiệu rút lõm lồng ngực, nghe tiếng thở rít và tiếng thở khò khè. 

Triệu chứng thở nhanh

Thở nhanh được phát hiện bằng cách đếm nhịp thở, có thể dựa vào quan sát. Cha mẹ có thể theo dõi sự hít vào và thở ra của bé, đếm khi trẻ nằm yên, không có hoạt động quá sức. Đặc biệt, đối với trẻ nhỏ chỉ đếm nhịp thở khi bé bình tĩnh, không sợ hãi hay quấy khóc. Có thể sử dụng đồng hồ kim giây để đếm nhịp thở trong vòng 1 phút. 

Nếu trẻ nhỏ hơn 5 tuổi, cần phân loại tháng tuổi để đếm nhịp thở. Triệu chứng thở nhanh được xác định khi: 

  • Trẻ từ 0-2 tháng có nhịp thở từ 60 lần/phút trở lên. 
  • Trẻ từ 2-11 tháng tuổi có nhịp thở từ 50 lần/phút trở lên. 
  • Trẻ từ 11-60 tháng tuổi có nhịp thở từ 40 lần/phút trở lên. 

Cha mẹ nên nhìn vào ngực hoặc bụng của trẻ để quan sát sự chuyển động của lồng ngực. Nếu không quan sát rõ, có thể vén áo của trẻ để quan sát rõ hơn. Đối với trẻ dưới 2 tháng tuổi thường có nhịp thở không đều nên có thể đếm lại lần thứ hai. 

Cha mẹ nên quan sát vùng ngực và bụng của trẻ để xác định nhịp thởCha mẹ nên quan sát vùng ngực và bụng của trẻ để xác định nhịp thở

Dấu hiệu rút lõm lồng ngực

Thông thường, khi hít vào, không khí vào phổi làm lồng ngực căng và phồng lên. Trong một số trường hợp, khi hít vào phần dưới lồng ngực bị lõm vào là một biểu hiện của rút lõm lồng ngực. 

Rút lõm lồng ngực là dấu hiệu có thể phát hiện được khi nhìn vào phần dưới của lồng ngực ở giữa ngực và bụng bị lõm vào khi hít vào. Nếu thấy co rút các khe liên sườn hoặc bên trên xương đòn thì đó không phải dấu hiệu rút lõm lồng ngực. Khi thấy rút lõm lồng ngực xuất hiện chứng tỏ trẻ đang khó thở. 

Để phát hiện rõ ràng, cha mẹ có thể nhìn toàn bộ lồng ngực của bé. Nếu dấu hiệu rút lõm lồng ngực xác định khi xảy ra thường xuyên, rõ ràng khi bé ở trạng thái bình thường. 

Ở trẻ dưới 2 tháng tuổi, dấu hiệu rút lõm lồng ngực ở mức độ nhẹ là biểu hiện bình thường vì thành ngực của bé còn mềm. Nếu ở độ tuổi này, dấu hiệu rút lõm lồng ngực ở mức độ nặng với sự lõm sâu và dễ mới xác định là dấu hiệu của khó thở (có thể dấu hiệu của viêm phổi nặng). 

Tiếng thở rít

Thở rít là tình trạng khi trẻ hít vào phát ra âm thanh, thường xảy ra khi bị viêm thanh quản, nắp thanh quản bị phù nề, gây ra co thắt và hẹp lại, cản trở sự lưu thông khí vào phổi. 

Khi bé cố gắng hít vào, tạo ra tiếng thở rít. Tiếng thở đó thường xảy ra khi bị nhiễm virus do mắc bệnh cúm, hợp bào hô hấp, phế cầu,...

Ngoài ra, tiếng thở rít còn có thể gặp khi bé bị dị vật gây cản trở đường hô hấp, có dị tật bẩm sinh hoặc bị chèn ép ở thanh quản, khí quản. 

Thở rít là tình trạng trẻ khi hít thở tạo ra âm thanh Thở rít là tình trạng trẻ khi hít thở tạo ra âm thanh 

Tiếng thở khò khè

Thở khò khè là khi thở ra phát ra âm thanh. Thường khi nghe tiếng thở khò khè là do cơ thắt hoặc tắc nghẽn phế quản làm cho không khí khó đi ra khỏi phế nang khi thở ra. Trẻ cần cố gắng thở để đẩy không khí từ phổi đi ra ngoài, làm cho tiếng thở kéo dài hơn bình thường. 

Để phát hiện, cần ghé sát tai gần miệng trẻ để nghe, đồng thời quan sát nhịp thở ở kỳ thở ra xác định. Tiếng thở khò khè thường xảy ra khi người bệnh bị hen suyễn, viêm tiểu phế quản,…

Đặc biệt, cần chú ý nên quan sát trẻ có thường xuyên thở khò khè hay không. Nếu tình trạng này thường xuyên tái diễn, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và chữa bệnh. 

Xem thêm:

Cha mẹ cần làm gì khi trẻ khó thở

Khi trẻ có dấu hiệu khó thở, cha mẹ cần quan sát bé và cần kiểm tra xem trẻ có dị vật trong đường thở không. Nếu không, cần chú ý thêm để xem tình trạng này có diễn ra thường xuyên hay không Hãy đưa bé đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để tránh ảnh hưởng đến sức khoẻ của bé. Một số điều cha mẹ cần làm khi trẻ bị khó thở. 

Đưa bé đến cơ sở y tế 

Sau khi quan sát tình trạng tại nhà, nếu trẻ vẫn có những triệu chứng khó thở, cha mẹ cần nhanh chóng đưa bé đến các cơ sở y tế để đảm bảo trẻ không gặp tình trạng nguy hiểm đến sức khoẻ. 

Cha mẹ cần đưa trẻ khi phát hiện triệu chứng khó thởCha mẹ cần đưa trẻ khi phát hiện triệu chứng khó thở

Cho trẻ dùng thuốc giảm ngạt mũi, khó thở

Tuỳ vào nguyên nhân, bác sĩ sẽ hướng dẫn cha mẹ sử dụng thuốc để điều trị bệnh và giảm nhẹ các triệu chứng như ngạt mũi, khó thở của trẻ. 

Nếu nguyên nhân là do kích ứng thì sử dụng thuốc Oxymetazoline có thể làm giảm sưng và đau hiệu quả. Nếu nguyên nhân là do dị ứng, cha mẹ có thể cho bé sử dụng thuốc chống dị ứng sẽ giúp giảm tình trạng ngạt mũi, khó thở. 

Giảm nghẹt mũi, khó thở cho bé bằng biện pháp không sử dụng thuốc

Ngoài việc sử dụng thuốc, có nhiều phương pháp khác mà cha mẹ có thể thực hiện để giúp bé giảm trình trạng khó thở, bé cảm thấy dễ chịu và ngủ ngon hơn: 

  • Áp dụng liệu pháp massage: Đây là phương pháp giúp trẻ khó thở giảm triệu chứng hiệu quả. Cha mẹ có thể thực hiện một số bài massage các điểm ở lông mày, xoa tròn hai bên cánh mũi, massage điểm giữa môi trên và mũi. Có thể thực hiện trong khoảng 10-15 phút để giúp bé cảm thấy thoải mái, dễ chịu. 
  • Vệ sinh mũi sạch sẽ: Để đảm bảo vệ sinh, các bậc phụ huynh có thể sử dụng cụ chuyên dụng để làm sạch mũi. Ngoài ra, cha mẹ có thể nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý để  tăng độ ẩm, làm giảm tình trạng khó thở. 
  • Tăm nước ấm: Nước ấm có thể cải thiện tình trạng khó thở ở bé. Đây là một phương pháp đơn giản giúp trẻ cải thiện tình trạng bệnh. 
  • Xông hơi: Tương tự tắm nước ấm, cha mẹ có thể cho bé xông hơi giúp giảm các triệu chứng của bệnh. Có thể thực hiện 2-3 lần/tuần. Lưu ý, cha mẹ nên theo dõi bé trong suốt thời gian xông hơi đề phòng nguy cơ bỏng ở trẻ. 
  • Đắp khăn hoặc gạc ấm: Đây là một trong những phương pháp làm giảm triệu chứng khó thở thay thế cho phương pháp xông hơi. Chườm ấm lên mũi giúp trẻ cảm thấy dễ chịu, thoải mái và giảm tình trạng khó thở của bé. 
  • Uống nhiều nước (nước lọc, nước trái cây, nước ép rau củ): Bổ sung nước giúp làm giảm áp lực trong xoang, giảm viêm, tăng cường sức đề kháng và giảm kích ứng mũi, từ đó giảm tình trạng khó thở ở trẻ. 

Vệ sinh mũi sạch sẽ cũng giúp trẻ giảm tình trạng khó thởVệ sinh mũi sạch sẽ cũng giúp trẻ giảm tình trạng khó thở

Trẻ khó thở là một tình trạng về đường hô hấp có thể gây ảnh hưởng đến sức khoẻ của bé. Chính vì vậy, khi cha mẹ phát hiện ra bất kỳ dấu hiệu nào của khó thở, cần theo dõi và đưa bé đến các cơ sở y tế sớm. 

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng bạn đọc đã có câu trả lời cho câu hỏi cha mẹ cần làm gì khi trẻ khó thở. Cha mẹ có thể theo dõi và điều trị tại nhà cho bé, tuy nhiên nếu có bất cứ dấu hiệu bất thường nào nên đưa bé đến gặp bác sĩ để được điều trị kịp thời, tránh để ảnh hưởng với đến sức khoẻ của bé. 

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

168

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

19001806 Đặt lịch khám