Viêm niêm mạc họng có tự khỏi được không? Điều trị ra sao?

Ngọc Anh

12-02-2025

goole news
16

Viêm niêm mạc họng không phải là bệnh nguy hiểm nhưng vẫn gây ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt của người bệnh. Một số người bệnh cảm thấy đau rát, họng như có kim châm, sốt cao, ớn lạnh và thường xuyên mất ngủ do ho khan, ho kéo dài, khó thở về đêm.

Viêm niêm mạc họng là bệnh gì?

Viêm niêm mạc họng hay viêm họng xung huyết là bệnh lý xảy ra khi lớp niêm mạc (lớp màng nhầy) trong họng bị vi khuẩn, virus tấn công gây sưng đỏ, đau rát. Thông thường, tỷ lệ viêm họng xung huyết vào mùa đông hay khi thời tiết trở lạnh khá cao, xảy ra ở mọi đối tượng người lớn, trẻ em, người cao tuổi,...

Lớp niêm mạc họng sưng đỏ, đau rát khiến người bệnh cảm thấy vô cùng khó chịu

Lớp niêm mạc họng sưng đỏ, đau rát khiến người bệnh cảm thấy vô cùng khó chịu

Viêm niêm mạc họng có nguy hiểm không?

Trong đa số trường hợp, viêm niêm mạc họng không quá nguy hiểm và có thể điều trị khỏi nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, nếu không điều trị kịp thời hoặc nếu viêm kéo dài, nó có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn hoặc diễn biến thành bệnh viêm niêm mạc họng mãn tính như:

Viêm amidan cấp hoặc mạn tính

Viêm amidan xảy ra khi tình trạng viêm họng lan rộng và gây viêm nhiễm sang amidan. Khi đó, amidan sưng tấy có thể gây khó thở, khó nuốt và đau nhức dữ dội. Thông thường, bệnh chỉ diễn ra ở trạng thái cấp tính nhưng nếu diễn biến phức tạp hơn thành viêm amidan mãn tính, amidan có thể phải được phẫu thuật cắt bỏ nếu gây ra các triệu chứng kéo dài và khó chịu.

Viêm xoang

Viêm niêm mạc họng lâu ngày có thể dẫn đến viêm xoang do các vi khuẩn hoặc virus lây lan vào các xoang mũi. Biến chứng này khiến bệnh nhân đau đầu dữ dội, nghẹt mũi, sốt và đau mặt. Nếu không điều trị, viêm xoang có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng máu.

Viêm xoang là một trong số các biến chứng của viêm họng sung huyết

Viêm xoang là một trong số các biến chứng của viêm họng sung huyết

Viêm thanh quản

Viêm ở lớp niêm mạc cổ họng cũng có thể lan đến thanh quản và gây viêm tại chỗ. Điều này ảnh hưởng đến giọng nói, có thể làm mất tiếng hoặc khàn giọng, đau rát khi nói. Nếu không điều trị, viêm thanh quản sẽ diễn biến trở thành mạn tính và gây khó khăn trong giao tiếp hàng ngày.

Nhiễm trùng máu

Đây là một trong các vấn đề sức khoẻ nghiêm trọng nhất. Vi khuẩn dã xâm nhập vào máu, kích thích cơ thể phản ứng quá mức và gây tổn thương ở nhiều tạng. Một số trường hợp có thể bị sốc nhiễm trùng và tử vong nếu không được cấp cứu và điều trị kịp thời. Đồng thời, nhiễm trùng máu cũng khiến giảm lượng máu di chuyển đến chân tay khiến cơ thể thiếu oxy và chất dinh dưỡng. 

Viêm phổi

Tương tự như cơ chế trên, vi khuẩn hoặc virus có thể xâm nhập xuống phổi và gây ra các triệu chứng như khó thở, sốt cao, ho dữ dội. Bệnh có thể đe dọa tính mạng, đặc biệt ở người già và người có bệnh lý nền.

Áp xe họng

Một biến chứng hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm của viêm họng là hình thành các khối áp xe họng. Đây là các khối sưng, mưng mủ tụ lại ở vùng họng khiến bệnh nhân đau đớn, sưng tấy và khó thở. Mặc dù được xếp vào nhóm bệnh hiếm thấy trong cấp cứu tai mũi họng nhưng tỷ lệ tử vong của bệnh khá cao, không thể chủ quan.

Họng xuất hiện các khối áp xe sưng đỏ, mưng mủ có thê đe doạ tính mạng của người bệnh

Họng xuất hiện các khối áp xe sưng đỏ, mưng mủ có thê đe doạ tính mạng của người bệnh

Tại sao niêm mạc họng bị viêm và sưng?

Nguyên nhân gây ra viêm niêm mạc họng có thể đến từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm các tác nhân gây nhiễm trùng, kích thích, hay yếu tố môi trường.

Nhiễm trùng do vi khuẩn, virus

Các loại vi khuẩn như Streptococcus (gây viêm họng do liên cầu), Staphylococcus hoặc các vi khuẩn khác có thể tấn công niêm mạc họng và gây viêm. Viêm họng do vi khuẩn thường đi kèm với triệu chứng sốt cao, đau họng nặng, và có thể có mủ ở amidan.

Vi khuẩn Streptococcus tác nhân gây viêm họng phổ biến

Vi khuẩn Streptococcus tác nhân gây viêm họng phổ biến

Bên cạnh đó, viêm niêm mạc họng có thể là hệ quả của một số loại virus với các triệu chứng khác biệt như:

  • Virus cúm (influenza): Làm viêm họng kèm theo triệu chứng sốt, mệt mỏi, ho khan.
  • Virus cảm lạnh thông thường (rhinovirus): Gây nghẹt mũi, ho, và đau họng nhẹ.
  • Virus Epstein-Barr: Gây viêm họng, sưng hạch bạch huyết và mệt mỏi.
  • Virus corona (SARS-CoV-2): Trong đại dịch COVID-19, virus này gây ra các triệu chứng viêm họng đi kèm với ho, sốt, khó thở.

Ảnh hưởng từ môi trường

Ô nhiễm không khí có thể gây kích ứng niêm mạc họng, làm cho họng dễ bị viêm. Tương tự, một số người thường xuyên phải làm việc trong môi trường tiếp xúc với khí gas, thuốc xịt, hoặc các chất tẩy rửa mạnh có thể gây kích ứng lớp niêm mạc họng.

Ngoài ra, dị ứng các loại phấn hoa, bụi nhà, hay lông động vật cũng thúc đẩy nguy cơ viêm họng cao hơn bình thường. Hơn nữa, độ ẩm thấp và thời tiết rét buốt kéo dài cũng làm giảm khả năng đề kháng của cơ thể, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus xâm nhập.

Ảnh hưởng từ các thói quen xấu trong sinh hoạt

Một số trường hợp bệnh nhân lớn tiếng và phải nói quá nhiều, nó to, la hét thường xuyên như giáo viên, ca sĩ, diễn viên,... dễ mắc các bệnh về đường hô hấp hơn thông thường. Đồng thời, thói quen sử dụng điều hoà quanh năm cũng khiến cơ thể phải chịu lạnh lâu ngày và dễ làm tổn thương lớp niêm mạc họng hơn. 

Trời lạnh có thể kích thích khiến chúng ta dễ bị viêm nhiễm đường hô hấp hơn

Trời lạnh có thể kích thích khiến chúng ta dễ bị viêm nhiễm đường hô hấp hơn

Không những thế, trên thực tế lâm sàng, các bác sĩ còn cho biết các bệnh nhân có hệ miễn dịch yếu (do bệnh lý như HIV, bệnh tiểu đường không kiểm soát, hoặc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch) dễ bị nhiễm trùng và viêm họng. Nhóm người có bệnh lý nền về trào ngược dạ dày thực quản, bệnh lý tuyến giáp,... cũng dễ ảnh hưởng đến họng và gây viêm.

Cách nhận biết tình trạng viêm niêm mạc họng

Các triệu chứng thường gặp của bệnh bao gồm:

  • Đau họng hoặc ngứa ở họng, đặc biệt là khi nuốt. Đôi khi có thể đau lan ra tai
  • Ho khan hoặc ho có đờm, ho nhiều vào ban đêm
  • Khó nuốt, bị đau và khó chịu, vướng víu khi nuốt thức ăn hoặc nước.
  • Đỏ và sưng họng, thở khò khè, đau họng, khàn giọng
  • Sốt cao trên 38 độ, đau nhức toàn thân (nếu có nhiễm trùng).
  • Mệt mỏi, thiếu năng lượng và khói chịu
  • Sưng hạch bạch huyết.

Các cách điều trị viêm niêm mạc họng

Bệnh nhân sẽ được chỉ định điều trị theo các phương thức phù hợp với tình trạng sức khoẻ và bệnh lý như sau:

Điều trị nội khoa

Bạn có thể được kê nhiều loại thuốc theo đơn để làm thuyên giảm các triệu chứng do bệnh lý gây ra như:

  • Kháng sinh: Nhóm beta lactam gồm Penicillin V, Penicillin G, Cephalosporin thế hệ 1 (như Cefalexin, Cefadroxil,…) hoặc Penicillin A (Amoxicillin). Lưu ý: Chỉ sử dụng khi có nhiễm trùng do vi khuẩn, như viêm họng do Streptococcus.
  • Thuốc giảm đau: Paracetamol hoặc ibuprofen giúp giảm đau và hạ sốt.
  • Thuốc long đờm: Có tác dụng làm giảm ho và giúp làm dịu niêm mạc họng

Bạn có thể được chỉ định dùng các loại thuốc phù hợp

Bạn có thể được chỉ định dùng các loại thuốc phù hợp

Điều trị tại nhà

Nếu diễn biến bệnh lý không quá phức tạp, bạn có thể áp dụng các phương thức điều trị bệnh lý tại nhà như

  • Súc miệng với nước muối ấm.
  • Uống nhiều nước để giữ cho họng luôn ẩm giúp giảm đau và làm dịu các cơn ho.
  • Sử dụng mật ong và chanh để kháng viêm và làm dịu họng.
  • Nghỉ ngơi đầy đủ

Phòng ngừa bệnh viêm họng xung huyết

Chủ động thay đổi các thói quen trong cuộc sống có thể giúp chúng ta phòng tránh các bệnh về đường hô hấp hiệu quả:

  • Giữ vệ sinh cá nhân cẩn thận: Rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang khi ra đường, tránh tiếp xúc với người bị viêm họng hoặc các bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp.
  • Bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, kẽm như rau xanh, trái cây tươi, hạt ngũ cốc,...
  • Duy trì đủ lượng nước mỗi ngày (khoảng 2-3 lít tùy cơ thể) để giữ ẩm cho niêm mạc họng và hỗ trợ chức năng miễn dịch, hạn chế ra ngoài khi không khí ô nhiễm. 
  • Giữ ấm cho cổ họng vào mùa đông bằng cách đeo khăn quàng cổ, súc miệng bằng nước muối ấm
  • Tập thể dục thường xuyên

Có thể nói, Viêm họng là tình trạng lớp niêm mạc họng (lớp lót bên trong họng) bị viêm nhiễm, gây đau rát, khó chịu, đặc biệt khi nuốt. Bệnh thường gặp vào mùa lạnh nhưng cần điều trị kịp thời nếu không sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm amidan, viêm xoang, viêm tai giữa,....

154

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

BS.CKII

NGUYỄN THỊ THU YẾN

Trưởng Liên Chuyên khoa Mắt - TMH - RHM

BS.CKII

NGUYỄN THỊ THU YẾN

Trưởng Liên Chuyên khoa Mắt - TMH - RHM
19001806 Đặt lịch khám