Dấu hiệu mắc viêm xoang hàm? Cách khắc phục hiệu quả

Viêm xoang hàm là gì?

Trong cơ thể con người, có các hệ thống xoang là xoang sàng, xoang bướm, xoang trán, xoang hàm. Trong đó, phần xoang hàm là những hốc ba quanh khu vực mắt và phần 2 bên má, phủ lên bề mặt của phần xoang này là niêm mạc. Khi tình trạng lớp niêm mạc này phù nề, có thể dẫn đến bệnh viêm xoang hàm.

Gây nên tình trạng sưng viêm. Nếu như không phát hiện sớm và điều trị đúng cách, có thể dẫn đến tình trạng nhiễm trùng; có nguy cơ lan đến mắt cũng như những mô mềm ở mặt, gây ảnh hưởng đến xương và nội sọ. Vậy nên cần phát hiện sớm để ngăn chặn tối đa những biến chứng nguy hiểm không mong muốn. 

Viêm tại xoang hàm xảy ra khi phần xoang hàm bị nhiễm trùng

Phân loại viêm xoang hàm

Viêm xoang hàm có hai thể mà bệnh nhân thường gặp phải, đó là 3 dạng sau:

Viêm mủ xoang hàm do răng

Đây là tình trạng tương tự với viêm tại xoang hàm cấp. Với những triệu chứng như người sốt, đau mặt âm ỉ, có mùi hôi và chảy mủ từ lỗ mũi xoang bị bệnh. Niêm mạc xoang sau một thời gian bị viêm có thể dẫn đến viêm mạn tính. 

Viêm xoang hàm cấp

Viêm xoang hàm cấp thường do tình trạng viêm quanh răng hàm lớn có mủ, viêm tủy răng hoại thư hoặc bắt nguồn từ nhổ răng gây nhiễm khuẩn vào trong xoang. Người bệnh có những triệu chứng như sốt cao, nhức đầu, khó ngủ, vật vã, cơn đau lan rộng lên cả phần hàm, mắt, thái dương. 

Hình ảnh viêm xoang hàm cấp xảy ra do tình trạng viêm quanh răng hàm lớn 

Viêm xoang hàm mạn

Có nguyên nhân bắt nguồn từ ổ nhiễm khuẩn tại răng không được điều trị tốt; viêm mũi xoang, viêm xoang cấp mạn tính, ổ nhiễm khuẩn không được điều trị tốt… Người bệnh mệt mỏi, chảy mủ vàng xanh, hôi thối, cảm thấy buồn nôn nhưng tình trạng đau mức độ ít hơn so với viêm xoang cấp. 

Tùy theo vị trí của vùng viêm mà người ta cũng chia viêm xoang hàm thành nhiều dạng. Như viêm xoang hàm trái, phải và viêm xoang hàm 2 bên. 

Nguyên nhân phát sinh bệnh viêm xoang hàm

Bởi cấu tạo của phần xoang hàm nằm ở phía trước mặt nên đây là môi trường rất dễ bị xâm nhập bởi các vi sinh vật có hại. Những nguyên nhân chính gây bệnh cụ thể là: 

• Người bệnh viêm mũi dị ứng trong thời gian dài sẽ dẫn đến tổn thương niêm mạc xoang mũi tạo cơ hội cho vi khuẩn tấn công.
• Người có cơ địa cấu trúc mũi lệch khiến các xoang bị ảnh hưởng nghiêm trọng. 
• Một số trường hợp người bệnh không điều trị hoặc điều trị sai cách các bệnh lý về răng. Dẫn đến nhiễm khuẩn lan rộng từ khoang miệng vào xoang.
• Người bệnh gặp những vấn đề tai nạn, chấn thương dẫn đến khiến cho xương hàm bị gãy.
• Người bị ảnh hưởng và mẫn cảm bởi thời tiết, môi trường ô nhiễm dễ bị nhiễm khuẩn…
• Người có sức đề kháng kém, cơ thể dễ nhiễm lạnh thường có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
• Viêm mũi do siêu vi cúm sởi cũng có thể gây ra khả năng bội nhiễm lây sang cả xoang hàm khá cao.
• Phấn hoa, thực phẩm, hóa mỹ phẩm có khả năng bị viêm xoang cao hơn.
• Người mới ốm dậy, trẻ em sơ sinh, phụ nữ mang thai, đang nuôi con nhỏ có hệ miễn dịch yếu đây là cơ hội cho các tác nhân gây bệnh. 
• Vệ sinh cá nhân không tốt cũng là nguyên nhân để viêm nhiễm phát triển, nguy cơ mắc bệnh cao hơn. 

Người có cơ địa dị ứng dễ bị tác động bởi khói bụi cũng dễ mắc bệnh

Một số triệu chứng liên quan đến viêm xoang hàm

Tùy vào từng giai đoạn mà dấu hiệu viêm xoang hàm cũng khác nhau. Tuy nhiên, xét về cơ bản, bệnh lý này cũng có những biểu hiện thường gặp nhất đó là: 

Đau âm ỉ vùng xoang

Đau vùng xoang là dấu hiệu khá phổ biến do sưng và viêm ở vùng xoang gây ra. Người bệnh sẽ có cảm giác đau nhức khởi phát ở hốc xoang hàm rồi dần lan xuống má, hàm tương tự như cảm giác đau răng. Bên cạnh đó, cơn đau còn lan đến cả vùng hốc mắt và thái dương. Điều này khiến cho bệnh nhân mỏi mệt và khó chịu. 

Gây đau đầu

Không chỉ là thủ phạm của những cơn đau hàm hay hốc mắt, xoang hàm còn khiến cho đầu đau dữ dội. Hiện tượng này là do khoang xoang hàm chứa một lượng lớn dịch nhầy gây ra áp lực. Người bệnh sẽ cảm thấy cơn đau trở nên trầm trọng hơn về buổi sáng do áp lực tạo ra sau một đêm. Hơn nữa, khi áp suất thay đổi như đi máy bay, lên vùng núi… cơn đau sẽ càng trở nên tồi tệ hơn. 

Bệnh gây đau đầu dữ dội do lượng lớn dịch nhầy gây ra áp lực

Chảy nước mũi, mất khứu giác

Lượng dịch nhầy tích tụ trong xoang quá nhiều sẽ gây ra nguy cơ chảy tràn vào đường mũi. Đây cũng chính là lúc mà mũi bị tắc nghẹt, thậm chí có thể gây mất khứu giác hay vị giác tạm thời. Hơn nữa, người bệnh cũng gặp nhiều khó khăn khi hô hấp bằng đường mũi. 

Cổ họng kích ứng

Dịch nhầy viêm có thể chảy xuống cổ họng và làm cho khu vực này bị kích ứng. Đầu tiên người bệnh sẽ có cảm giác khó chịu, lờm lợm và ngứa họng. Tuy nhiên chỉ vài tuần sau đó, tình trạng này vẫn tiếp diễn. Có thể gặp một số những triệu chứng như:

• Đau rát cổ họng.
• Khàn giọng, mất tiếng.
• Ho khan, ho dai dẳng.

Những người thường chủ quan với triệu chứng này lâu dần sẽ gây ra khó ngủ, cơ thể mệt mỏi và suy nhược. Để hạn chế tình trạng này, khi ngủ nên kê gối cao hơn để đường mũi thông thoáng, giảm thiểu nguy cơ tích tụ nhầy. 

Đau rát cổ họng là dấu hiệu sau khi mắc bệnh

Biến chứng nguy hiểm của viêm xoang hàm

Viêm tại xoang hàm nếu như không được điều trị đúng cách; có thể gây ảnh hưởng và dẫn đến những biến chứng điển hình đến các cơ quan đó là: 

Đường hô hấp

3 cơ quan là Tai, Mũi, Họng có liên thông với nhau nên nếu như không được điều trị đúng cách có thể lan rộng và ảnh hưởng đến những cơ quan còn lại. Một số biến chứng cụ thể do bệnh lý này gây ra như viêm họng hạt mạn tính, viêm đường hô hấp dưới, viêm thanh quản.

Mắt

Do xoang hàm có các hốc xoang nằm gần với vị trí hốc mắt. Do đó khi vùng xoang này viêm nhiễm có thể gây ảnh hưởng không nhỏ đến thị giác người bệnh. Một số tác nhân có hại trong xoang sẽ đi theo đường mạch máu đến mắt và có thể gây nên tình trạng viêm nhiễm như áp xe túi lệ, mí mắt viêm mô kết hốc mắt…

Đau mắt, ảnh hưởng đến thị lực là biến chứng nguy hiểm của bệnh

Xương

Bệnh viêm xoang này nếu như chuyển biến nặng có thể gây ảnh hưởng không tốt đến quá trình máu lưu thông xung quanh phần xoang hàm. Bình thường, bệnh nhân có cảm giác tê mỏi tại xương hốc mắt, gần xoang hàm. Sau đó cơn đau sẽ lan rộng đến thái dương, xương trán và đỉnh đầu. 

Nội sọ

Nếu như không được điều trị đúng cách. Vi khuẩn phát sinh trong quá trình viêm nhiễm sẽ tấn công vào xoang hộp sọ. Một số biến chứng gây ra tại não như viêm tắc tĩnh mạch xương, áp xe màng não, viêm màng não,... Tuy đây là những biến chứng hiếm gặp nhưng độ nguy hiểm cực cao. 

Vi khuẩn phát sinh trong quá trình viêm nhiễm sẽ tấn công vào xoang hộp sọ

Phương pháp điều trị bệnh viêm xoang hàm

Viêm xoang hàm uống thuốc gì là băn khoăn của nhiều người. Việc điều trị bệnh lý của viêm xoang nói chung và viêm xoang quai hàm cần có sự kiên trì của người bệnh, bởi đây là bệnh lý rất khó chữa. Bạn nên đến những cơ sở uy tín, xét nghiệm và chẩn đoán để có phác đồ điều trị phù hợp. Phương pháp cụ thể: 

Bằng Tây Y

Sau khi đã xác định được tình trạng bệnh, người bệnh có thể sử dụng một số loại thuốc Tây để trị bệnh. Nhìn chung phác đồ điều trị bệnh của viêm xoang hàm cũng như nhiều bệnh viêm xoang khác là dùng thuốc để giảm các triệu chứng. Điển hình là dùng các loại thuốc kháng sinh kết hợp với thuốc chống dị ứng và phù nề. 

Bên cạnh đó, các bác sĩ có thể kết hợp thêm nhiều phương pháp khác như như:

• Dùng thuốc co mạch hoặc xông mũi với Menthol khi điều trị bệnh cấp tính.
• Súc rửa xoang bằng áp lực âm (Proetz) để hút mủ bên trong, đưa dung dịch thuốc vào hốc xoang để điều trị.
• Phẫu thuật can thiệp.

Điều trị với thuốc Tây có thể nhanh chóng đem lại hiệu quả; nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ nhờn thuốc hoặc tác dụng phụ. Do đó, người bệnh cần tuyệt đối cẩn trọng, tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ. 

Thuốc co mạch mũi được các bác sĩ sử dụng kết hợp

Bằng Đông y

Những bài thuốc Đông Y luôn được đánh giá cao về sự an toàn và hiệu quả trong điều trị bệnh. Một số bài thuốc được sử dụng trong điều trị viêm tại xoang hàm: 

• Bài thuốc 1: 16g các loại ké đầu ngựa, ngư tinh thảo, kim ngân hoa, 12g  mạch môn và 8g chi tử đem sắc đều còn 2/3 lượng nước. Mỗi ngày uống 2 lần/1 thang.
• Bài thuốc 2: 15g di tân, 30g bạch chỉ, 8g ké đầu ngựa, 1.5g bạc hà. Đem tất cả đi tán thành bột mịn, lấy 6g hòa với nước ấm và uống sau bữa ăn. 

Đông Y cũng là một trong những cách điều trị đáng tham khảo

Mẹo dân gian

Để đẩy nhanh tốc độ điều trị, người bệnh có thể áp dụng nhiều phương pháp tại nhà hỗ trợ để nhanh chóng cải thiện bệnh. Theo đó, bạn có thể áp dụng một số mẹo như: 

• Dùng rượu hạt gấc: Có công dụng tăng lưu xoang, giảm phù nề và tiêu sưng hiệu quả. Dùng 30g hạt gấc, sao vàng và giã nguội ngâm với 300ml rượu trắng. Dùng vải thấm rượu và đắp lên vùng viêm xoang. 
• Tỏi, mật ong: Mật ong là chất kháng sinh tự nhiên, tỏi chống viêm nhiễm hiệu quả. Dùng 1 củ tỏi xay nhuyễn trộn cùng với 2 thìa mật ong, lấy bông thấm thoa vào 2 bên mũi trong 15 phút mỗi ngày. 
• Nước muối sinh lý: Dùng để làm thông thoáng, sát khuẩn vùng bên trong mũi ngăn ngừa nguy cơ viêm nhiễm hốc xoang. 

Nên áp dụng cách phòng ngừa viêm xoang hàm nào hiệu quả?

Viêm xoang hàm có thể gây ra khó chịu, ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt của người bệnh. Chính vì phòng bệnh hơn chữa bệnh, bạn có thể thực hiện một số biện pháp phòng ngừa đơn giản như: 

• Uống nhiều nước, có thể dùng các loại trà, canh rau… để đào thải những vi khuẩn, virus có hại.
• Bổ sung nhiều thực phẩm có lợi để tăng cường hệ miễn dịch như hàng tây, tỏi, gừng và các loại rau quả giàu vitamin C như cam, chanh. súp lơ, ổi…
• Dùng máy xông mũi, phun sương, chườm ấm để giúp làm tăng độ ẩm bên trong mũi; lưu thông và giảm áp lực xoang hàm.
• Nên luyện tập thể dục thể thao thường xuyên để có sức khỏe tốt.
• Giữ ấm khi thời tiết chuyển mùa. Đeo khẩu trang khi ra ngoài hoặc làm việc trong môi trường độc hại, nhiều khói bụi. 

Ăn nhiều thực phẩm xanh để giúp cho cơ thể tăng cường đề kháng khỏe mạnh

Câu hỏi thường gặp về viêm xoang hàm

Để giúp bạn có thể nhanh chóng giải quyết những vướng mắc liên quan đến căn bệnh này. Bệnh viện đa khoa Phương Đông xin giải đáp một số câu hỏi như sau: 

Những đối tượng nào có nguy cơ mắc viêm tại xoang hàm?

Viêm xoang hàm không phải là bệnh hiếm gặp, là bệnh phổ biến có thể xảy ra ở bất cứ đối tượng nào, bất cứ ai. Tuy nhiên, cũng có một số người có nguy cơ dễ nhiễm bệnh hơn như: 

• Bị mắc các bệnh về răng miệng nhưng không điều trị dứt điểm.
• Người từng đi nhổ răng, phẫu thuật khoang miệng nhưng không may bị tổn thương xoang hàm.
• Người có tiền sử viêm mũi dị ứng, viêm các vùng xoang khác.
• Người tổn thương, biến dạng cấu trúc xoang do phẫu thuật.

Bệnh lý viêm xoang hàm có nguy hiểm không?

Viêm tại xoang hàm khi tiến triển ở giai đoạn đầu thường có những triệu chứng nhẹ, không quá nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu như không được nhìn nhận đúng hướng có thể chuyển sang giai đoạn mạn tính và cùng với đó là nhiều biến chứng; thậm chí có thể đe dọa đến tính mạng của người bệnh.  Do vậy, không nên chủ quan để tránh những ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe. 

Viêm tại xoang hàm khi tiến triển ở giai đoạn đầu không quá nguy hiểm

Nên kiêng ăn gì khi bị bệnh viêm xoang hàm?

Bên cạnh điều trị, chế độ ăn uống cũng có một vai trò vô cùng quan trọng để giúp sức khỏe người bệnh phục hồi nhanh hơn. Bạn cần ăn uống đủ chất, vận động và nghỉ ngơi hợp lý, ngoài ra cần hạn chế dùng những loại thực phẩm: 

• Món cay nóng: Thực phẩm này gây trào ngược dạ dày dẫn đến những vấn đề liên quan đến tai mũi họng.
• Thực phẩm dị ứng: Tránh dùng những thực phẩm khiến cơ thể bị dị ứng.
• Các chất kích thích: Thức uống có cồn, có gas, đồ ngọt… gây kích thích niêm mạc, trào ngược dạ dày.
• Những thực phẩm từ sữa: Gia tăng dịch nhầy khoang mũi khiến cho không khí khó lưu thông. 
• Nước lạnh, nước đá kích thích đường tiêu hóa và hô hấp. 

* Tìm hiểu thêm: [Góc giải đáp]: Viêm xoang nên ăn gì, không nên ăn gì là tốt nhất?

Bệnh viêm xoang hàm không quá nguy hiểm. Nhưng không được điều trị đúng cách và kịp thời sẽ gây ra những biến chứng không mong muốn. Vậy nên tuyệt đối không được chủ quan, bạn nên đến thăm khám tại các cơ sở y tế để được tư vấn. Tại Bệnh Viện Đa Khoa Phương Đông đang có dịch vụ nội soi lấy polype mũi, chỉnh hình… bạn có thể tham khảo.