Ngay từ khi sinh ra, cơ thể của trẻ đã có một lượng vitamin D3 dự trữ và hấp thụ thêm một lượng nhỏ có trong sữa mẹ. Tuy nhiên chỉ khoảng có 5-10% trẻ sơ sinh đủ lượng cần thiết, bởi vậy mà tỷ lệ trẻ thiếu loại vitamin này là rất cao. Vậy bổ sung vitamin D3 cho trẻ sơ sinh như thế nào là đúng và đủ? Dư thừa vitamin D3 có nguy cơ nào với sức khỏe không? Hãy cùng bệnh viện Đa khoa Phương Đông tìm hiểu kỹ hơn về vi chất đặc biệt này.
Vitamin D3 (còn gọi là Cholecalciferol) là một loại vitamin tan trong dầu và dung dịch hữu cơ, thuộc một trong số ít những vitamin có thể tổng hợp từ bức xạ tia cực tím. Khi cơ thể hấp thu vitamin D3 sẽ được chuyển tới gan để chuyển hoá thành dạng mạnh hơn, sau đó tiếp tục được đưa tới thận và chuyển hoá tiếp. Vitamin D3 sau đó sẽ liên kết với các tế bào khác trong cơ thể để hấp thụ Canxi và Phospho từ thức ăn qua ruột vào máu.
Vitamin D3 được tìm thấy trong các thực phẩm có nguồn gốc từ động vật. Vitamin này tham gia vào quá trình phát triển của cơ thể nhờ khả năng cải thiện chức năng tế bào nội mô mạch máu, ngăn ngừa các vấn đề về xương, giảm nguy cơ xơ vữa mạch máu và hàng loạt các vai trò quan trọng khác.
Vitamin D3 là một loại vitamin tan trong dầu
Vitamin D3 cần thiết với mọi cơ thể sống. Với trẻ sơ sinh nói riêng và con người nói chung,vitamin này có vai trò:
Nhờ khả năng thúc đẩy quá trình hấp thu canxi ở ruột non, vitamin D3 giúp hỗ trợ tăng cường mật độ xương và cải thiện sức mạnh cơ bắp. Nếu cơ thể không tổng hợp hoặc bổ sung đủ vitamin D sẽ dẫn đến thiếu hụt canxi, ảnh hưởng tới quá trình khoáng hoá của xương và sự toàn vẹn của khung xương. Triệu chứng thiếu vitamin D3 ở trẻ là tình trạng còi xương, xương mềm và yếu, ở người lớn sẽ gây ra tình trạng yếu cơ, nhuyễn xương.
Bổ sung vitamin D3 cho trẻ sơ sinh sẽ giúp cơ thể củng cố hệ miễn dịch, từ đó bảo vệ trẻ trước nguy cơ bị các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp như viêm phổi, nhiễm trùng hô hấp cấp tính, dị ứng, hen suyễn,... Đã có nghiên cứu đưa ra kết luận, bổ sung đủ vitamin D3 trong thai kỳ sẽ giúp giảm nguy cơ hen suyễn, thở khò khè ở trẻ nhỏ tới hơn 20%.
Bổ sung vitamin D3 giúp cơ thể củng cố hệ miễn dịch
Thiếu hụt vitamin D3 là một trong số các nguyên nhân dẫn tới tình trạng cao huyết áp và béo phì. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, bổ sung đủ loại vitamin này sẽ làm giảm nguy cơ đột quỵ, cải thiện tình trạng cao huyết áp và đau tim.
Thông qua khả năng kích thích tế bào β tại tuyến tụy sản sinh ra insulin, vitamin D rất cần thiết cho việc quản lý lượng đường trong máu, giải phóng và phục hồi quá trình bài tiết insulin. Do đó, vitamin D3 giúp người bị tiểu đường có thể kiểm soát bệnh tốt hơn.
Vitamin D3 có khả năng làm giảm nồng độ renin - loại hormone gây tăng huyết áp tiết ra ở vỏ tuyến thượng thận. Do đó bổ sung đủ vitamin D3 sẽ giúp điều chỉnh huyết áp, đặc biệt ở người cao huyết áp.
Ngoài ra, việc bổ sung vitamin D3 đầy đủ ngay từ khi trẻ còn trong bụng mẹ và suốt quá trình lớn lên sẽ giúp giảm nguy cơ ung thư, trầm cảm, kiểm soát cân nặng hiệu quả.
Theo Viện hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ đã khuyến cáo dành cho vitamin D nói chung, hàm lượng mà trẻ sơ sinh nói riêng và cả trẻ em, thanh thiếu niên cần được bổ sung tối thiểu là 400 IU/ngày. Với trẻ sơ sinh bú sữa mẹ hoàn toàn hoặc một phần thì nên bổ sung thêm 400IU/ngày, còn với trẻ sơ sinh nuôi bằng sữa công thức thì lượng vitamin D đã khá đầy đủ nên có thể không cần phải dùng thêm thực phẩm bổ sung.
Bên cạnh đó, tắm nắng cũng là một phương pháp giúp cơ thể tự tổng hợp vitamin D3, tuy nhiên làn da của trẻ sơ sinh còn rất mỏng manh và dễ bị tổn thương nên tốt nhất bạn không nên cho trẻ mới sinh tắm nắng. Thay vào đó là cho trẻ uống bổ sung.Tuy nhiên trước khi dùng bất cứ sản phẩm nào, cha mẹ cần tham khảo và thực hiện đúng theo hướng dẫn của bác sĩ.
Trẻ sơ sinh cần bổ sung vitamin D3 tối thiểu là 400 IU/ngày
Cơ thể hấp thu vitamin D3 hiệu quả nhất vào buổi sáng và tốt nhất là ngay khi trẻ sơ sinh vừa bú sữa, bởi trong sữa có chứa chất béo giúp hòa tan loại vitamin này. Bạn có thể tham khảo hướng dẫn sau đây:
Để bổ sung vitamin D3 cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ gồm 3 dạng chính là dạng giọt, xịt và dạng viên. Cụ thể:
Nên bổ sung D3 cho trẻ bằng dạng nhỏ giọt
Dưới đây là một số thắc mắc và giải đáp cho mẹ về việc bổ sung vitamin D3 cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ:
Liều lượng vitamin khuyến cáo cho trẻ sơ sinh là 400 IU/ngày. Đến khi trẻ cai sữa hoàn toàn, mẹ nên tăng cường cho trẻ ăn các thực phẩm giàu vitamin D3, không cần thiết phải bổ sung bằng đường uống.
Thực tế, mọi lứa tuổi đều cần bổ sung vitamin D3 chứ không riêng gì trẻ nhỏ. Tuy nhiên nếu chế độ ăn đầy đủ cùng môi trường sống thoáng đãng, thường xuyên vui chơi dưới ánh nắng thì cơ thể trẻ cũng đã được cung cấp phần lớn lượng vitamin D3 cần thiết. Mẹ vẫn có thể bổ sung cho con bằng đường uống với lượng 400IU/ngày (lượng khuyến cáo tối thiểu).
Bổ sung vitamin D3 là điều cần thiết
Nếu bạn bổ sung cho trẻ sơ sinh lượng vitamin D3 theo đúng khuyến cáo thì hầu như sẽ không có bất cứ tác dụng phụ nào. Tuy nhiên nếu mẹ dùng quá liều D3 cho bé có thể dẫn đến dư thừa và gây ra các tác dụng phụ như:
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng đủ đầy và tốt nhất cho trẻ. Để cân bằng lượng vitamin D3 cần cho cả mẹ và con, đồng thời góp phần cung cấp thêm vitamin D3 cho trẻ sơ sinh qua sữa mẹ, chị em trong thời gian nuôi con bằng sữa hãy lựa chọn các thực phẩm dồi dào lượng vitamin này sau đây cho bữa ăn của mình:
Cá tự nhiên có chứa rất nhiều dưỡng chất cần thiết và tối ưu cho cơ thể, trong đó có vitamin D3. Các loại cá nên ưu tiên đó là:
Cá hồi chứa dồi dào lượng vitamin D3 cần thiết
Mẹ nên bổ sung vitamin d3 cho trẻ sơ sinh qua dầu gan cá trong bữa ăn của mình. Cứ một muỗng dầu này chứa tới 340% nhu cầu canxi của cơ thể. Bên cạnh đó, loại dầu này có chứa lượng vitamin A rất dồi dào tốt cho mắt và các chức năng khác ở trẻ sơ sinh. Tuy nhiên không nên lạm dụng dầu gan cá bởi có thể gây ngộ độc.
Trong 100g sò ước tính có chứa khoảng 320 IU vitamin D3. Bên cạnh đó, loại hải sản này còn chứa sắt, kẽm, mangan, selen,... rất tốt cho cơ thể. Tuy nhiên nếu mẹ bị bệnh tim mạch thì không nên ăn quá nhiều sò vì chúng có chứa cholesterol.
Trong 100g lòng đỏ trứng cung cấp khoảng 37 IU vitamin D3. Hàm lượng này còn tăng lên vượt trội ở những quả trứng đẻ ra bởi những con gà được nuôi thả tự nhiên dưới ánh sáng mặt trời.
Lòng đỏ trứng gà nên được đưa vào khẩu phần của mẹ bỉm nuôi con
Trong 100g các loại sữa như sữa bò, sữa dê,... có thể bổ sung từ 52 IU đến 157 IU vitamin D3. Ngoài ra, trong sữa còn có chứa dồi dào các vi chất khác như kẽm, canxi, vitamin B12,... rất tốt cho cơ thể mẹ và trẻ bú sữa mẹ.
Cam là “vua của các loại quả” bởi nó đứng đầu trong danh sách có chứa hàm lượng vitamin D3. Thường xuyên bổ sung nước cam sẽ giúp cung cấp lượng lớn các loại vitamin và tăng sức đề kháng. Tuy nhiên bạn không nên tiêu thụ quá 200ml cam/ngày sẽ gây nên tình trạng tiêu chảy, viêm loét dạ dày, quá tải cho thận.
Trong khoảng 30g tôm có thể đáp ứng 11% hàm lượng vitamin D3 cần thiết hằng ngày. Thực phẩm tự nhiên dồi dào dinh dưỡng hơn loại nuôi nên mẹ hãy thông minh trong cách lựa chọn.
Tôm có chứa lượng vitamin D3 tự nhiên dồi dào
Trong gan của một số loài, đặc biệt là gan bò có chứa rất nhiều vitamin D3. Cụ thể là trong khoảng 90g gan bò có chứa khoảng 11% nhu cầu vitamin D3. Ngoài ra, trong loại thực phẩm này còn chứa các loại chất béo, vitamin B6, B12 và các riboflavin tốt cho sức khỏe và quá trình hấp thu D3.
Nấm tuy là thực vật nhưng vẫn có chứa một lượng vitamin D3 tuyệt vời cho cơ thể. Một chén nấm trắng có chứa khoảng 3% nhu cầu vitamin D3 hàng ngày. Bạn nên chọn loại nấm trắng được trồng hữu cơ với đầy đủ điều kiện về ánh sáng sẽ có hàm lượng D3 cao hơn bình thường.
Phô mai cũng là nguồn thực phẩm bổ sung vitamin D3 rất thông dụng. Trong một chén phô mai Cheddar có chứa 4% lượng vitamin D3 hàng ngày cùng chất béo, vitamin khác giúp tăng cường hiệu quả hấp thu của cơ thể.
Phô mai cũng là nguồn cung cấp vitamin D3 dễ hấp thu
Bổ sung vitamin d3 cho trẻ sơ sinh là điều cần thiết ngay sau khi trẻ chào đời. Nếu nguồn dinh dưỡng từ sữa mẹ thực sự chất lượng thì đây chính là cách cung cấp tốt nhất cho trẻ. Bên cạnh đó, mẹ nên cho trẻ bổ sung vitamin D3 bằng đường uống dưới sự hướng dẫn của bác sĩ để con yêu được đáp ứng đầy đủ nhất nhu cầu phát triển.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Uống vitamin E khi mang thai 3 tháng đầu phải được cân nhắc kỹ lưỡng, chỉ nên bổ sung không quá 10-15mg/ ngày và ưu tiên bổ sung từ các...
