Những thông tin tổng quan về xét nghiệm HbA1c cho người bệnh

Nguyễn Thị Vân Anh

19-08-2022

goole news
16

HbA1c là một trong những chỉ số xét nghiệm rất quan trọng với bệnh nhân tiểu đường, bởi nó sẽ phản ánh tình trạng glucose máu trong 3 tháng vừa qua đã ổn định hay chưa. Tuy nhiên, nhiều người chưa nhận thức được tầm quan trọng của chỉ số này nên chưa được sử dụng nhiều. Bệnh viện Phương Đông sẽ giúp bạn đọc nắm rõ hơn về hình thức xét nghiệm HbA1c này nhé.

Tìm hiểu về chỉ số HbA1c 

HbA1c là một loại hemoglobin đặc biệt kết hợp giữa hemoglobin và đường glucose để đại diện cho tình trạng gắn kết của đường ở trên Hb hồng cầu.  HbA1c có trong hồng cầu và có chức năng vận chuyển oxy và glucose đi nuôi toàn bộ các hoạt động sống của cơ thể.

Sự hình thành HbA1c sẽ xảy ra chậm 0.05% trong ngày và tồn tại trong đời sống hồng cầu chỉ 120 ngày để thay đổi sớm nhất trong vòng 4 tuần lễ. Khi chỉ số này tăng lên bình thường 1% sẽ tương ứng với giá trị đường huyết trong máu của bạn cũng tăng lên 30mg/DL tương đương 1.7mmol/l.

  • Nếu như HbA1c lớn hơn 6,5%, chứng tỏ bạn đang kiểm soát lượng đường rất kém trong cơ thể.
  • Nếu như HbA1c nhỏ hơn 6,5% sẽ cho thấy lượng đường trong máu đang được kiểm soát tốt.

Thực hiện xét nghiệm HbA1c được tiến hành bằng các hãy lấy một mẫu máu nhỏ. Sau đó mẫu máu này được đo chỉ số tại phòng xét nghiệm và kết quả cho ra sẽ được tính theo tỷ lệ % hemoglobin của máu.

Chỉ số HbA1c cho thấy việc kiểm soát lượng đường trong máu trong thời gian 3 thángChỉ số HbA1c cho thấy việc kiểm soát lượng đường trong máu trong thời gian 3 tháng

Tìm hiểu ý nghĩa của xét nghiệm HbA1c

Xét nghiệm HbA1C sẽ giúp các bác sĩ biết được lượng đường huyết trung bình của bạn trong 3 tháng vừa qua. Đây là một xét nghiệm cực tốt nhằm theo dõi sự kiểm soát đường huyết tốt nhất để từ đó bạn và bác sĩ có thể đánh giá được đường có được kiểm soát tốt trong thời gian qua.

Cứ trung bình 3 tháng một lần, bệnh nhân bị tiểu đường sẽ thực hiện làm xét nghiệm HbA1c. Để có thể kiểm tra lượng đường huyết có được kiểm soát ngay cả khi bạn thấy bệnh có dấu hiệu thuyên giảm cũng nên đi khám.

Đối với những bệnh nhân tiểu đường, nếu như có chỉ số HbA1c < 6.5% tức là lượng đường trong máu của bạn đang được kiểm soát rất tố và điều này có nghĩa là bạn có thể làm chậm và có thể ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm đến tim mạch, thận và các biến chứng về mắt.

Ý nghĩa chỉ số này sẽ giúp bệnh nhân biết được tình trạng bệnh của mìnhÝ nghĩa chỉ số này sẽ giúp bệnh nhân biết được tình trạng bệnh của mình

Nguồn gốc và nguyên lý xét nghiệm HbA1c bạn nên biết

Xét nghiệm HbA1c  hay nhiều người còn gọi với cái tên A1c, xét nghiệm này có nguồn gốc từ phản ứng hồng cầu với glucose. Trong hồng cầu sẽ có một thành phần là Hemoglobin. Thành phần này sẽ có vai trò vận chuyển oxy và thực hiện liên kết các phân tử glucose. Do không thể chuyển hóa thành năng lượng nên glucose sẽ tiếp tục bám trụ ở lớp ngoài của Hemoglobin. 

Nguyên lý xét nghiệm HbA1c đó chính là đo nồng độ giữa phản ứng glucose và Hemoglobin. Chỉ số này sẽ tỉ lệ thuận với lượng đường trong máu nên sẽ phản ánh rõ ràng tình trạng bệnh của người bệnh. Liên kết này tồn tại 120 ngày và nhờ đó bác sĩ có thể đưa ra nhận định chính xác về đường huyết của bệnh nhân trong thời gian 3 tháng vừa qua.

Xét nghiệm HbA1c được thực hiện phân tích mẫu máu của bệnh nhân và thường được thực hiện từ 2 đến 4 tuần mỗi năm tùy vào tình trạng sức khỏe của từng người. Do đó, bạn dựa vào chỉ số HbA1c các bác sĩ sẽ đưa ra các kết luận như sau:

  • HbA1c  < 5,7%: Không có dấu hiệu của bệnh, ổn định. 
  • 5,7% ⩽ HbA1c⩽ 6.4%: Người này đang có nguy cơ bị tiểu đường hoặc giai đoạn đầu của đái tháo đường.
  • HbA1c > 6,5%: Bệnh nhân bị đái tháo đường.

Chỉ số HbA1c tỷ lệ thuận với lượng đường trong máu của người bệnhChỉ số HbA1c tỷ lệ thuận với lượng đường trong máu của người bệnh

Thực hiện theo dõi chỉ số HbA1c như thế nào?

Tất cả đối tượng bị bệnh tiểu đường tuýp 1 và tuyp 2 tốt nhất cần phải đi thực hiện xét nghiệm chỉ số HbA1C 3 tháng/ 1 lần. Nếu như không có đủ điều kiện người bệnh cũng có thể thực hiện được xét nghiệm này trong vòng 6 tháng một lần. Dựa vào kết quả này người bệnh sẽ có những giải pháp phòng ngừa biến chứng gây ra về thần kinh cũng như mạch máu.

Thông thường xét nghiệm HbA1c có chỉ số lý tưởng nhất là < 6.5% và một số trường hợp có thể chấp nhận ở mức từ 6,5 đến 7%. Nếu như vượt quá ngưỡng 7% tức là tình trạng sức khỏe của bạn đang xấu và tình trạng glucose trong máu không được kiểm soát.

Bạn cần biết được chỉ số này có ổn định khôngBạn cần biết được chỉ số này có ổn định không

Một số chỉ số HbA1c bất thường cần lưu ý

Trong quá trình thực hiện xét nghiệm HbA1c sẽ có lúc xuất hiện các bất thường, bác sĩ và bệnh nhân cần phải lưu ý như sau:

Chỉ số HbA1c có thể tăng cao

Khi chỉ số HbA1c tăng cao chứng tỏ nồng độ glucose trong máu tăng cao.

  • Người bệnh sẽ được chẩn đoán là kiểm soát bệnh kém không có tiến triển tốt.
  • Tình trạng suy thận mãn tính, thiếu máy hoặc thiếu sắt.
  • Ngộ độc chì.

Chỉ số thay đổi bất thường là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe đang có vấn đềChỉ số thay đổi bất thường là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe đang có vấn đề

HbA1c có thể giảm 

Nếu chỉ số HbA1c giảm dưới ngưỡng cho phép bệnh nhân được chẩn đoán:

  • Người bệnh thiếu máu mãn tính.
  • Thời gian sống của hồng cầu ngắn trong những bệnh lý như thiếu máu tan máu, hồng cầu hình liềm hoặc thalassemia.
  • Sau khi thực hiện truyền máu, sau cắt lách hoặc sau khi dùng hàm lượng vitamin C và E.
  • Đối tượng là phụ nữ đã có thai.

Người bệnh hoàn toàn yên tâm bởi xét nghiệm này sẽ không cần phải chuẩn bị gì và cũng không phải nhịn ăn để xét nghiệm. Bạn có thể thực hiện bất cứ khung giờ nào trong ngày. Một số trường hợp ngưng thuốc điều trị đái tháo đường để thực hiện xét nghiệm cho kết quả chính xác hơn..

Cần làm gì để HbA1c dưới 6.5%?

Rất nhiều người bệnh mong muốn duy trì chỉ số HbA1c để lượng đường trong máu ổn định và không gây nên các biến chứng nguy hiểm. Để có thể đạt được những con số lý tưởng này bạn cần phải thực hiện một số nhiệm vụ sau đây:

  • Hãy kiểm soát mức đường huyết ổn định liên tục ở thời gian 24 giờ trong ngày.
  • Kiểm soát đường huyết ổn định trong 2 ngày liên tục chính là tác động chính để có thể giảm được chỉ số HbA1c theo mục tiêu.
  • Để làm được điều đó, bạn cần phải tuân thủ nghiêm ngặt khắt khe về chế độ ăn, tập luyện cùng với sử dụng thuốc kê đơn bác sĩ và tự theo dõi đường huyết tại nhà.

Hãy thực hiện nghiêm ngặt chế độ ăn uống và tập luyện để có chỉ số lý tưởngHãy thực hiện nghiêm ngặt chế độ ăn uống và tập luyện để có chỉ số lý tưởng

Sự khác nhau giữa theo dõi đường huyết khi đói và HbA1c 

Thực hiện theo dõi đường huyết khi đói chỉ cho bạn thấy được giá trị đường huyết khi làm xét nghiệm. Còn khi thực hiện xét nghiệm HbA1c sẽ có thể phản ánh được lượng đường huyết của cơ thể lớn hơn và toàn diện hơn về phần trăm trung bình đường huyết của bạn trong 3 tháng vừa qua.

Những chỉ số HbA1C được hiểu là có giá trị hơn  glucose máu đói tại 1 thời điểm. Cũng chính vì ý nghĩa đó mà hiện nay nhiều người đang thực hiện xét nghiệm chỉ số HbA1c trong những xét nghiệm sàng lọc tim mạch và tiểu đường ở các bệnh viện lớn. Thực hiện xét nghiệm này sẽ giúp phát hiện sàng lọc sớm bệnh và từ đó có kế hoạch điều trị bệnh tốt hơn.

Một số trường hợp xét nghiệm HbA1c  có kết quả bị sai lệch

Xét nghiệm HbA1c thường cho ra kết quả với độ chính xác cao và không ảnh hưởng đến sự tăng giảm của đường huyết mang tính tạm thời. Tuy nhiên, sẽ có một số kết quả xét nghiệm sai lệch nếu như rơi vào một trong những trường hợp sau:

Biến thể hemoglobin

Các hemoglobin bình thường sẽ có cấu trúc không gian như hình cầu. Các HbA1c chiếm khoảng 4 đến 6% trong toàn bộ hemoglobin. Khi một người có biến thể hàm lượng hemoglobin sẽ thấp hơn mức bình thường và lúc này cần thực hiện xét nghiệm chỉ số HbA1c không còn chính xác.

Biến thể hemoglobin sẽ không cho ra kết quả chính xácBiến thể hemoglobin sẽ không cho ra kết quả chính xác

Bệnh nhân mới truyền máu

Người bệnh mới thực hiện truyền máu trong một thời gian gần cũng không nên làm xét nghiệm HbA1c. Kết quả khi ấy sẽ không thể phản ánh được đúng tình hình kiểm soát đường huyết trong thời gian 3 tháng qua. Vậy nên người bệnh cũng không nên thực hiện xét nghiệm trong thời gian này.

Bệnh nhân thiếu máu

Kết quả xét nghiệm chỉ số HbA1c ở những bệnh nhân thiếu máu, tán huyết sẽ thấp hơn giá trị thực. Trong khi đó, người bệnh thiếu sắt thường sẽ cho ra kết quả xét nghiệm cao hơn giá trị thực tế. Vì vậy nếu cơ thể được chẩn đoán thiếu máu cũng không nên thực hiện xét nghiệm này. Hãy bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể, bổ sung sắt sau đó tiến hành xét nghiệm.

Có nhiều trường hợp cho ra kết quả xét nghiệm không chính xác bạn cần lưu ýCó nhiều trường hợp cho ra kết quả xét nghiệm không chính xác bạn cần lưu ý

Thực hiện xét nghiệm HbA1c tại Bệnh viện Phương Đông

Bệnh tiểu đường ở Việt Nam đang trong tình trạng đáng báo động, nguy cơ trẻ hoá tăng cao. Thế nên nhu cầu xét nghiệm chỉ số HbA1c đang tăng cao. Bệnh viện Phương Đông là một cơ sở y tế lớn hàng đầu có uy tín trong lĩnh vực khám và chữa bệnh.

Việc xét nghiệm chỉ số này không quá phức tạp, nhân viên y tế lấy máu, bảo quản và mang đến phòng thí nghiệm phân tích. Do đó máy móc chính là một yếu tố quan trọng để xác định chính xác kết quả xét nghiệm.

Bệnh viện Phương Đông có đội ngũ y bác sĩ trình độ chuyên môn cao, am hiểu về các bệnh lý tiểu đường, tim mạch, xương khớp và nhiều loại bệnh tật nguy hiểm khác. Kết hợp với đó chính là hệ thống máy móc trang thiết bị hiện đại sẽ đáp ứng được nhu cầu khám chữa bệnh tốt nhất. 

Đối với xét nghiệm chỉ số HbA1c, bệnh viện đang có hệ thống máy hoàn toàn tự động được nhập khẩu từ Mỹ và Nhật Bản đảm bảo kết quả chuẩn xác và nhanh chóng nhất. Hơn nữa, không gian bệnh viện khang trang, sạch sẽ, thoáng mát cho bệnh nhân yên tâm điều trị. Sự động viên, thăm hỏi của y bác sĩ cũng giúp tinh thần bệnh nhân phấn khởi và lạc quan hơn.

Thăm khám và xét nghiệm tại bệnh viện Phương Đông để đảm bảo chất lượngThăm khám và xét nghiệm tại bệnh viện Phương Đông để đảm bảo chất lượng

Trên đây là toàn bộ thông tin về xét nghiệm HbA1c mà bạn đọc cần quan tâm. Nếu bạn nằm trong đối tượng nguy cơ bị tiểu đường cao hãy thực hiện ngay xét nghiệm này. Hãy liên hệ với Bệnh viện Phương Đông để được đặt lịch khám chữa bệnh sớm nhất.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

1,470

Bài viết hữu ích?

Đăng ký tư vấn

Đặt hẹn ngay để nhận tư vấn và xếp lịch khám kịp thời

Bác sĩ CKII

BÙI THỊ QUẾ

Trưởng khoa Xét nghiệm

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà: Thả ga hưởng mọi tiện ích

Miễn phí công lấy mẫu xét nghiệm tại nhà trong bán kính 10km, ưu đãi 20% phí các xét nghiệm. Chỉ cần ngồi nhà, có kết quả nhanh chóng

Bác sĩ CKII

BÙI THỊ QUẾ

Trưởng khoa Xét nghiệm
19001806 Đặt lịch khám