Bệnh vảy nến là căn bệnh ngoài da thường gặp ở người Việt Nam. Bệnh không lây nhiễm nhưng gây ra nhiều khó chịu, làm ảnh hưởng trầm trọng đến sinh hoạt của người bệnh. Nếu không được điều trị kịp thời bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như đỏ da toàn thân, vảy nến mủ, viêm khớp, nhiễm trùng da...
Bệnh vảy nến được xếp vào nhóm bệnh da liễu mãn tính, xuất hiện khá phổ biến. Bệnh tuy không nguy hiểm nhưng nếu chậm trễ trong việc điều trị sẽ làm tăng nguy cơ tiểu đường, nhiễm trùng, tim mạch…
Vảy nến là bệnh viêm da mãn tính. Xuất hiện khá phổ biến với tổng số ca mắc chiếm tới 2-3 % dân số thế giới. Ở người mắc bệnh này, thời gian thay thế các tế bào da cũ bằng tế bào da mới nhanh hơn gấp 10 lần so với người bình thường.
Do hiện tượng tăng sinh tế bào da mới mà tế bào da cũ liên tục được loại bỏ khiến cơ thể người bệnh gần như không kịp thích ứng kịp. Bởi vậy mà các tế bào da cũ thường tích tụ thành từng mảng dày. Có vảy trắng hoặc bạc trên bề mặt da. Đây chính là triệu chứng vảy nến điển hình.
Vảy nến là một bệnh về da mạn tính
Vẩy nến khiến người bệnh phải gánh chịu cảm giác đau đớn, ngứa ngáy âm ỉ tại những khu vực da bị tổn thương. Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến ngoại hình, tinh thần mà có thể kéo theo hàng loạt các biến chứng về tim mạch; xương khớp, tiểu đường nếu không can thiệp điều trị sớm.
Tỷ lệ người mắc bệnh vảy nến đang ngày càng gia tăng và phân chia thành nhiều dạng bệnh khác nhau. Trong đó, chiếm số lượng lớn nhất là nhóm đối tượng trong độ tuổi trưởng thành.
Bệnh vảy nến tiến triển xấu hơn khi người bệnh tiếp xúc với những tác nhân gây kích ứng có trong môi trường hay hóa chất, vệ sinh cơ thể chưa phù hợp. Thông thường vị trí dễ mắc bệnh này nhất là đầu gối, khuỷu tay, khu vực phần rìa da đầu.
Các nhà khoa học đã phân vẩy nến thành từng dạng khác nhau tùy vào triệu chứng bệnh.
Vảy nến thể mảng có tên khoa học là plaque psoriasis. Đây là dạng bệnh phổ biến nhất dẫn đến sự hình thành các mảng da khô sần, đỏ và có vảy bạc. Người bệnh còn có thể xuất hiệu triệu chứng ngứa ngáy và đau ở khu vực da bị tổn thương. Vùng da ở khuỷu tay, đầu gối, lưng dưới và da đầu là nơi thường bị ảnh hưởng nhiều nhiều nhất.
Đúng như tên gọi, vảy nến móng (nail psoriasis) là dạng vảy nến chỉ ảnh hưởng đến móng tay và móng chân gây lõm hoặc tạo ra các đường rãnh trên móng. Hệ quả là móng bị thay đổi hình dạng; đổi màu gây mất thẩm mỹ. Trong một số trường hợp, bệnh vảy nến móng còn khiến móng chân hoặc tay bị lỏng lẻo và tách rời ra khỏi giường móng. Nguy hiểm hơn, khi bệnh tiến triển nghiêm trọng, móng bị giòn và dễ gãy.
Hình ảnh vẩy nến móng tay
Bệnh vảy nến giọt hay còn gọi là guttate psoriasis thường xảy ra ở cả trẻ em và người lớn. bệnh thường khởi phát khi cơ thể con người bị nhiễm khuẩn. Chẳng hạn như viêm họng do liên cầu khuẩn. Lúc này, người bệnh sẽ xuất hiện các tổn thương nhỏ; hình giọt, có vảy ở trên da; thường xuất hiện ở vùng thân mình, cánh tay hoặc chân.
Vảy nến đảo ngược (inverse psoriasis) là một dạng bệnh đặc biệt. Chủ yếu chỉ xảy ra ở các vùng da tại vị trí nếp gấp ở háng, mông hay ngực. Người bệnh thường xuất hiện triệu chứng đỏ ửng da, nhất là khi ra mồ hôi hoặc xảy ra ma sát. Các nhà khoa học đã nghiên cứu được rằng, tình trạng nhiễm nấm có thể kích hoạt dạng vảy nến đảo ngược.
Vảy nến thể mủ có tên khoa học là pustular psoriasis. Là dạng vảy nến khá hiếm gặp và gây ra các tổn thương nghiêm trọng. Cụ thể là mụn mủ xuất hiện từng mảng rộng trên da hoặc ở các khu vực lòng bàn tay, bàn chân dễ gây viêm nhiễm.
Vảy nến dạng đỏ toàn thân còn gọi là generalized erythrodermic psoriasis. Đây là dạng vảy nến ít gặp nhất nhưng lại có thể xuất hiện ở toàn bộ cơ thể dưới dạng phát ban đỏ, bong tróc da. Hệ quả là khiến có người bệnh ngứa hoặc nóng rát dữ dội.
Viêm khớp vảy nến (psoriasis arthritis) là dạng bệnh gây ra hiện tượng sưng, đau khớp và hàng loạt các triệu chứng điển hình của bệnh viêm khớp. Đôi khi, người bệnh chỉ xuất hiện các dấu hiệu bất thường ở khớp hoặc những thay đổi ở móng tay khi mắc phải loại vảy nến này. Các triệu chứng bệnh từ nhẹ đến nặng đều có thể ảnh hưởng đến bất kỳ khớp nào trong cơ thể. Khi tổn thương khớp diễn ra nghiêm trọng; người bệnh có nguy cơ cảo tổn thưởng vĩnh viễn khớp.
Viêm khớp vảy nến khiến các khớp của người bệnh đị đau, sưng đỏ
Nguyên nhân bệnh vẩy nến tới thời điểm hiện tại vẫn chưa thực sự rõ ràng. Các nhà khoa khoa học vẫn cần thêm thời gian để nghiên cứu vấn đề này.
Tuy nhiên, có một điều chắc chắn là bệnh vảy nến có liên quan mật thiết đến rối loạn đáp ứng miễn dịch qua trung gian tế bào và dấu ấn của cytokine. Cụ thể, các tế bào lympho T trong cơ thể người bệnh có thể nhầm lẫn các tế bào khỏe mạnh là kẻ thù của mình và tấn công khiến chúng bị tổn thương. Các yếu tố kích hoạt sự rối loạn này bao gồm:
Bệnh vảy nến được chia làm 2 nhóm là nhóm khởi phát muộn và nhóm khởi phát sớm. Vảy nến khởi phát sớm thường gặp ở đối tượng từ 16 đến 22 tuổi. Dạng bệnh này tiến triển bất ổn và khuynh hướng lan rộng toàn thân đồng thời được xác định là có liên quan chặt chẽ tới yếu tố di truyền. Ngược lại, bệnh vảy nến khởi phát muộn thường gặp ở những người trong độ tuổi từ 57 đến 60 với các triệu chứng nhẹ hơn; ít lan rộng cũng không có liên quan tới vấn đề di truyền.
Các yếu tố ngoại sinh thường làm khởi phát bệnh vảy nến ở những người có sẵn yếu tố di truyền tiềm tàng hoặc khiến bệnh trở nên nặng hơn gồm: stress kéo dài; chân thương, phẫu thuật; nhiễm trùng da, bỏng nắng,...
Corticosteroid, beta blockers,... là những loại thuốc nếu sử dụng một thời gian dài sẽ có thể gây ra bệnh vảy nến.
Việc sử dụng Corticosteroid trong thời gian dài có thể gây bệnh vẩy nến
Ngoài ra, các nhà khoa học cũng đã phát hiện ra những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh vẩy nến là:
Dấu hiệu của bệnh vảy nến chính là da bị thương tổn và đóng thành dạng vảy trắng. Ngoài ra, người bệnh cũng xuất hiện các triệu chứng khác ở móng, khớp và niêm mạc,...
Vảy nến ở khớp khiến các khớp bị sưng đỏ, gây đau đớn
Chú ý: Người bệnh cần tới bệnh viện ngay để được bác sĩ thăm khám và điều trị khi thấy cơ thể xuất hiện những triệu chứng bất thường như sau:
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm của triệu chứng vảy nến mà người bệnh sẽ được tiếp nhận các phương pháp chữa trị phù hợp nhất. Mục đích chính của việc điều trị bệnh này là hỗ trợ giảm viêm đồng thời kiểm soát hoạt động tăng sinh tế bào da.
Một số cách chữa vảy nến bằng mẹo dân gian tại nhà với các dược liệu tự nhiên, an toàn, lành tính cũng có thể được áp dụng trong trường hợp bệnh nhẹ. Tuy nhiên, việc thăm khám bác sĩ da liễu là điều bắt buộc để chẩn đoán chính xác loại bệnh và nguyên nhân gây bệnh.
Tại bệnh viện, các xét nghiệm sinh thiết mẫu da kết hợp thăm khám lâm sàng sẽ giúp bác sĩ đánh giá được mức độ nghiêm trọng của bệnh. Thông qua kết quả chẩn đoán, các phương pháp điều trị vảy nến sẽ được áp dụng một cách hiệu quả.
Bệnh vẩy nến có thể điều trị bằng thuốc bôi ngoài da như orticosteroid, retinoid, hắc ín, anthralin,...
Thông thường, tùy vào mức độ nghiêm trọng của vảy nến, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện các biện pháp điều trị sau:
Phương pháp điều trị tại chỗ. Tức dùng thuốc bôi ngoài da được chỉ định cho những trường hợp bệnh nhẹ hoặc trung bình; hoặc kết hợp với các phương pháp chữa khác để khắc phục bệnh hiệu quả.
Các loại thuốc chữa vảy nến thường được áp dụng là: Corticosteroid, retinoid, hắc ín, anthralin, acid salicylic, dẫn xuất vitamin D3, chất ức chế calcineurin. Các loại thuốc trên đều chứa độc tính và tác dụng phụ nên người bệnh cần có sự thông qua của chuyên gia bác sĩ trước khi bôi ngoài da.
Phương pháp điều trị toàn thân tức việc dùng thuốc theo đường uống thường được chỉ định cho những người bị vảy nến nghiêm trọng. Các thuốc thường áp dụng trong trường hợp này gồm methotrexate, cyclosporine và sulfasalazine.
Là phương pháp sử dụng tia sáng UVA, UVB, laser với cường độ cao để điều trị dứt điểm bệnh vảy nến. Trong đó các tia tử ngoại hay còn gọi là tia UV có khả năng tấn công và gây tổn thương các DNA trong tế bào. Từ đó, tiêu diệt hoàn toàn các tế bào đã chết ở vùng da bị vảy nến.
Công dụng chính của thuốc sinh học chính là ức chế những thành phần chuyên biệt trong đáp ứng hoạt động miễn dịch. Phương pháp điều trị này thường được áp dụng cho những bệnh nhân vảy nến ở mức độ từ trung bình đến nặng. Tuy nhiên chi phí tiêm thuốc sinh học lại khá cao nên tới nay vẫn chưa được sử dụng rộng rãi.
Ngoài các phương pháp điều trị trên, người bệnh cũng cần chú ý đến việc dưỡng ẩm cho da. Điều này sẽ giúp da tăng tốc quá trình chữa lành tổn thương; làm mềm đồng thời giảm ngứa trên da. Người bệnh có thể mua các loại thuốc bôi hỗ trợ điều trị vảy nến dưới dạng kem dưỡng ẩm, gel trong mà không cần bác sĩ kê đơn. Tuy nhiên, cần tránh sử dụng các loại kem có hương liệu để ngăn ngừa nguy cơ kích ứng da.
Theo các bác sĩ chuyên khoa, để phòng bệnh vảy nến một cách hiệu quả; bạn cần thực hiện đồng thời các biện pháp sau đây:
Hãy đeo gang tay khi sử dụng hóa chất để phòng ngừa vẩy nến
Bệnh vảy nến có gây ngứa không là thắc mắc của rất nhiều người. Theo thống kê sơ bộ, có đến 70 – 90% người mắc bệnh này xuất hiện tình trạng ngứa ngáy tại các vị trí da bị tổn thương. Mức độ ngứa có thể là nặng hoặc nhẹ tùy mức độ bệnh của mỗi người.
Vảy nến không phải là bệnh truyền nhiễm nên hoàn toàn không thể lây từ người thông qua những tiếp xúc thông thường. Bởi vậy, người bình thường có thể sinh hoạt cùng môi trường với người bị bệnh này mà không lo truyền nhiễm.
Tuy nhiên, việc điều trị vảy nến cần tiến hành sớm để ngăn chặn bệnh lan rộng nhanh chóng tới các khu vực cơ thể lân cận. Nguyên nhân lây lan là do hệ thống miễn dịch của da đã bị yếu. Từ đó dễ hình thành các tổn thương trên da.
Mức độ lan rộng của vảy nến cũng tùy thuộc vào từng dạng bệnh. Trong đó, vảy nến dạng ban đỏ thường có nguy cơ cao lan rộng ra khắp cơ thể. Tiến triển phức tạp khiến các triệu chứng ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người bệnh.
Vảy nến không phải là bệnh lý quá nguy hiểm tới sức khỏe. Nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh sẽ không mà không để lại sẹo hay bất cứ biến chứng nào.
Tuy nhiên, khi đã mắc bệnh vảy nến; nguy cơ bạn mắc phải một số bệnh lý khác sẽ cao hơn bình thường. Cụ thể:
Người bị vậy vẩy nến có nguy cơ cao mắc viêm kết giác mạc
Theo các bác sĩ chuyên khoa da liễu, vảy nến có thể chữa khỏi dứt điểm. Tuy việc điều trị bệnh này là cả một quá trình lâu dài. Bệnh nhân cần kết hợp sử dụng thuốc bôi ngoài da, thuốc uống và chăm sóc; vệ sinh cơ thể hợp lý mới có khả năng hồi phục hoàn toàn và không để lại sẹo.
Ngoài việc tuân thủ điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ, chế độ ăn uống, sinh hoạt của người bệnh vảy nến cũng đóng vai trò quan trọng. Vậy khi bị bệnh này nên ăn gì kiêng gì?
Vảy nến là bệnh về da không hiếm gặp. Việc chủ động điều trị và phòng tránh bệnh này là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe của bạn đồng thời ngăn ngừa các biến chứng xảy ra như viêm khớp vảy nến, các vấn đề về mắt, tiểu đường, béo phì, tăng huyết áp,..
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Làm sao để hết mụn tuổi dậy thì? Không nặn mụn, vệ sinh da sạch sẽ, tẩy tế bào chết hàng tuần, dùng kem chống nắng mỗi ngày, thay đổi...
