Cách lấy lại khứu giác: Nguyên nhân và một số cách luyện tập

Nguyên nhân bị mất khứu giác

Để tìm cách lấy lại khứu giác chuẩn xác, an toàn nhất bạn cần biết nguyên nhân gây bệnh. Tình trạng này khởi phát bởi các tác nhân khác nhau, song phổ biến nhất gồm có:

• Nhiễm virus đường hô hấp thông thường như virus gây cảm cúm, cảm lạnh. Nhóm virus này khiến mũi người bệnh sưng nề, đỏ tấy dẫn đến ngạt, lâu dần dẫn đến giảm hoặc mất khứu giác.
• Nhiễm virus corona (Covid-19) là nguyên nhân phổ biến gây mất khứu giác, là biểu hiện đặc trưng của bệnh lý này. Ước tính có khoảng 52% số bệnh nhân mắc covid-19 sẽ trải qua tình trạng nghẹt mũi, sổ mũi và mất khứu giác.

Bệnh lý đường hô hấp là nguyên nhân khiến khứu giác bị mất hoặc suy giảm

Trong đó mất khứu giác hậu covid trong những năm này nhận được sự quan tâm hơn cả. Tình trạng này khiến chất lượng cuộc sống bị ảnh hưởng, nghiêm trọng hơn có thể khiến người bệnh rơi vào stress vì không thể ngửi thấy mùi.

Phục hồi khứu giác hậu covid kéo dài bao lâu?

Theo dữ liệu đường thống kê, có khoảng 90% ca bệnh covid-19 bị ảnh hưởng về khứu giác sẽ hồi phục sau 4 tuần. Mốc thời gian này có thể thay đổi, nhanh hoặc lâu hơn theo tình trạng cá nhân, ước tính kéo dài trong vài tháng.

Một số ít trường hợp tình trạng phục hồi không đạt kết quả hoàn toàn. Hiện tượng suy giảm chức năng ngửi kéo dài, thậm chí nghiêm trọng hơn là không phục hồi.

Cách lấy lại khứu giác

Không hiếm những trường hợp bị cảm cúm, cảm lạnh hay covid-19 bị mất khứu giác kéo dài khiến người bệnh hoang mang, lo lắng. Dù y học chưa nghiên cứu ra cách điều trị dứt điểm nhưng bạn có thể áp dụng một số biện pháp cải thiện, hỗ trợ thuyên giảm tình trạng khó chịu này.

Dưới đây là một số gợi ý từ chuyên gia, trong trường hợp nghiêm trọng bạn vẫn nên đến cơ sở y tế chuyên môn để tiếp nhận điều trị:

Điều trị bằng thuốc

Khi bệnh ở giai đoạn cấp tính, bạn có thể được điều trị bằng thuốc xịt corticosteroid tại chỗ với trường hợp xác định nguyên nhân gây bệnh do covid-19, hạn chế tình trạng mất khứu giác kéo dài. Tần suất sử dụng thuốc cần tuân theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý sử dụng tránh làm tổn thương mũi nghiêm trọng.

Dùng thuốc xịt corticosteroid điều trị mất khứu giác do covid-19

Một số cách ngửi luyện tập khứu giác

Tập ngửi giúp phục hồi khứu giác phần lớn được áp dụng ở giai đoạn sau của bệnh, khi tình trạng không ngửi thấy mũi vẫn tiếp diễn. Bạn nên ngửi các mùi khoảng 2 lần/ngày, mỗi lần kéo dài trong 20 - 30 giây.

Dưới đây là một số gợi ý tập ngửi với thảo dược tự nhiên:

• Tập ngửi với gừng: Thái lát gừng cho vào nước nóng, ngâm khoảng 5 phút để mùi gừng rõ hơn. Khi này bạn bắt đầu ngửi trong khoảng 1 phút, chú ý khoảng cách giữa mũi và cốc nước. Sau khi ngửi bạn có thể uống luôn cốc nước gừng, giúp giữ ấm hiệu quả.
• Tập ngửi với vỏ quýt, vỏ cam hoặc vỏ chanh: Bạn có thể thay phiên ngửi các loại vỏ này. Thực hiện đều đặn mỗi ngày 2 lần, có thể cho thêm nước nóng để kích thích vỏ tiết tinh dầu.
• Tập ngửi với lá bạc hà: Lá bạc hà có mùi hương đặc trưng, hỗ trợ hiệu quả trong việc tập ngửi. Bạn có thể lấy vài lá bạc hà, tinh dầu thêm vào nước nóng, lấy khăn trùm kín đầu và xông trong 5 - 10 phút.
• Dầu khuynh diệp: Loại dầu này chứa chất eucalyptol có đặc tính chống viêm, hỗ trợ phân giải chất nhầy giúp thuyên giảm các triệu chứng mất khứu giác, vị giác do bệnh lý hô hấp. Thêm 1 giọt tinh dầu vào bát nước nóng rồi trùm khăn xông 10 - 15 phút, ngày thực hiện 2 lần.
• Tập ngửi với 4 loại tinh dầu: Chiết 4 loại tinh dầu hoa hồng, đinh hương, tràm, sả,... vào 4 lọ khác nhau rồi tập ngửi lần lượt. Mỗi loại tinh dầu tập ngửi trong 10 - 20 giây, ngày lặp lại 2 lần để kích thích thần kinh, chú ý để tinh dầu cách mũi 2cm.

Cách lấy lại khứu giác thông qua việc tập ngửi thảo dược

Cách chữa mất khứu giác bằng động tác phục hồi

Ngoài cách lấy lại khứu giác bằng thuốc, xông tinh dầu thảo dược, bạn có thể xem xét thực hiện các động tác phục hồi. Nhóm động tác này còn hỗ trợ cải thiện sổ mũi, viêm mũi dị ứng hoặc nghẹt mũi.

Cụ thể như sau:

• Xoa thân mũi: Sử dụng ngón trỏ và ngón giữa xoa bóp từ dưới mũi đi lên và ngược lại, giúp mũi ấm dần lên. Trong khi đó bạn đồng thời hít vào và thở ra mạnh. Lặp lại động tác 10 - 20 lần.
• Day sụn xương mũi: Đặt ngón tay ở vị trí tiếp giáp giữa xương mũi và xương sụn mũi, day ấn trong 10 - 20 lần.
• Day huyệt nghinh hương: Huyệt này nằm bên cạnh cánh mũi, phía trên rãnh mũi má. Bạn dùng đồng thời ngón trỏ 2 bàn tay để day, bấm huyệt 10 - 20 lần, mỗi lần kéo dài 1 - 3 phút.
• Xoa chân cánh mũi: Bạn sử dụng ngón trỏ của bàn tay bên này để áp vào cánh mũi bên kia, xoa từ trên xuống 10 - 20 lần.

Các động tác phục hồi hỗ trợ lấy lại khứu giác bị mất

*Lưu ý: Nên tham khảo cách day, ấn huyệt bởi bác sĩ có chuyên môn, tránh tác động sai huyệt gây hệ quả không mong muốn.

Hiện nay có nhiều cách lấy lại khứu giác sau khi bị cảm cúm, cảm lạnh, nhiễm covid-19, điển hình như dùng thuốc, tập ngửi với thảo dược hay thực hiện động tác phục hồi. Mỗi phương pháp can thiệp đều có ưu điểm riêng, bệnh nhân nên thăm khám y tế để nhận chỉ định phù hợp với tình trạng cá nhân.