Sốt rét là một căn bệnh rất nguy hiểm có thể gây tử vong cho người mắc. Khi ký sinh trùng xâm nhập và tấn công cơ thể, bệnh nhân bị suy kiệt sức lực và ảnh hưởng đến mọi hoạt động sinh hoạt hàng ngày.
Do đó, biết và sử dụng những biện pháp phòng tránh sốt rét luôn được đánh giá cao hơn việc điều trị khi mắc bệnh. Vậy cách phòng tránh bệnh sốt rét là gì? Để tìm hiểu rõ hơn, hãy tham khảo bài viết dưới đây về bệnh sốt rét và cách phòng chống căn bệnh này.
Tác hại của bệnh sốt rét gây nên
Bệnh sốt rét có thể ảnh hưởng đến tất cả mọi người, đặc biệt là những người có hệ miễn dịch yếu, như người già và trẻ em. Một số biến chứng phổ biến ở người mắc sốt rét là:
- Thiếu máu xảy ra do ký sinh trùng xâm nhập vào hệ thống máu, gây hủy hoại nhiều hồng cầu. Kết quả là hồng cầu giảm, gây ra tình trạng thiếu máu, da xanh, môi thâm, mệt mỏi và suy nhược cơ thể.
- Ký sinh trùng tấn công gan và lách, làm tăng kích thước của hai cơ quan này.
- Trẻ em bị nhiễm sốt rét sẽ có sự phát triển chậm hơn, kém thông minh do tác động tiêu cực lên cơ thể.
- Phụ nữ mang thai mắc sốt rét đối mặt với nguy cơ cao gây sảy thai, thai chết lưu, sinh non hoặc những biến chứng nguy hiểm khác khi sinh.
- Mẹ mang thai nhiễm sốt rét có thể truyền bệnh cho thai nhi, gây ra sốt rét bẩm sinh.
- Trẻ em mắc sốt rét thường trầm trọng hơn, gắn kết với tình trạng thiếu máu nghiêm trọng, suy hô hấp, tăng kích thước gan và lách,...
Chính vì thế nắm được cách phòng bệnh sốt rét là một điều vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe bản thân và những người xung quanh.
Trẻ bị nhiễm sốt rét có thể bị chậm phát triển do biến chứng của bệnh.
Cách phòng tránh bệnh sốt rét theo phương pháp dự phòng
Hiện tại, vẫn chưa có vắc xin phòng bệnh sốt rét, do đó, các biện pháp diệt muỗi, tiêu diệt sâu bọ và phòng chống muỗi đốt là những biện pháp chủ yếu và hiệu quả nhất. Để tránh mắc bệnh sốt rét, mọi người có thể thực hiện các biện pháp sau:
Vệ sinh môi trường sống loại bỏ môi trường phát triển của muỗi
Muỗi Anopheles thường tìm nơi trú ẩn trong những môi trường ẩm ướt, rậm rạp và hoạt động chủ yếu vào buổi tối sau khi mặt trời lặn. Để hạn chế con muỗi và ngăn chặn sự phát triển của chúng, bạn cần chú trọng vệ sinh môi trường sống và loại bỏ những nơi muỗi có thể cư trú bằng cách:
- Dọn dẹp rừng cây, cỏ dại xung quanh nhà.
- Vệ sinh các cống rãnh, đảm bảo dòng chảy nhanh chóng.
- Tránh để nước ứ đọng tạo thành các vũng nước.
- Đậy kín các chum, vại nước để ngăn muỗi gửi trứng.
- Dọn dẹp nhà cửa thường xuyên, sắp xếp đồ đạc gọn gàng.
- Tránh xây chuồng gia cầm, gia súc quá gần nơi ở.
Việc thực hiện những biện pháp trên sẽ giúp giảm số lượng muỗi và nguy cơ mắc bệnh sốt rét.
Dùng các biện pháp hạn chế bị muỗi đốt
Muỗi là nguồn lây nhiễm chủ yếu của bệnh sốt rét, vì vậy cách phòng tránh bệnh sốt rét bằng biện pháp tránh bị muỗi đốt như sau:
- Sử dụng mùng khi ngủ và thường xuyên mặc quần áo dài để che chắn cơ thể.
- Phun thuốc diệt muỗi, sử dụng nhang/tinh dầu đuổi muỗi hoặc tẩm màn hóa chất.
- Sử dụng vợt muỗi điện hoặc đèn bắt muỗi.
- Sử dụng lá cây có mùi thơm như lá cây Long não để đuổi muỗi.
- Tránh nơi có cây cối rậm rạp và khu vực bị ngập nước.
Mắc màn khi đi ngủ cũng là cách phòng tránh bệnh sốt rét.
Nâng cao kiến thức, tuyên truyền phòng chống bệnh sốt rét
Cách phòng tránh bệnh sốt rét chủ yếu từ việc nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi của người dân để phòng tránh bệnh sốt rét tập trung vào những điểm sau:
- Tiêu diệt muỗi và ký sinh trùng gây bệnh: Cần tiến hành diệt muỗi bằng cách sử dụng các biện pháp như phun thuốc và tẩm màn hóa chất, sử dụng kem xua muỗi và xịt thuốc chống muỗi.
- Ngủ trong mùng, đặc biệt khi ở gần nương rẫy hoặc khi ngủ trong rừng. Ngoài ra, nên mặc quần áo dài vào buổi tối và xa rừng và nguồn nước để tránh bị muỗi đốt.
- Loại bỏ môi trường sống của muỗi: Cần tiến hành phát quang bụi rậm và khơi thông các cống rãnh xung quanh nhà để loại bỏ nơi sinh sống của muỗi.
- Khi có nghi ngờ bị sốt do muỗi truyền bệnh, hãy đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị sốt rét kịp thời.
Thông qua việc thực hiện các biện pháp này, chúng ta có thể nâng cao ý thức và tham gia vào công cuộc phòng chống bệnh sốt rét, giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và lây nhiễm cho cộng đồng.
Dùng hóa chất diệt côn trùng theo chỉ định
Cách phòng chống bệnh sốt rét bằng thuốc diệt côn trùng như sau:
Sử dụng thuốc diệt côn trùng tẩm vào các màn và rèm hiện có trong nhà:
- Sử dụng Lambda cyhalothrin (ICON 2,5CS; 10CS) với liều tẩm 20 mg/m2 màn.
- Sử dụng Alpha cypermethrin (Fendona 10SC) với liều tẩm 25 mg/m2 màn.
Phun thuốc diệt côn trùng lên mặt trong của vách tường, độ cao từ nền nhà lên tới 2 mét (nếu nhà có mái thấp, cần phun lên cả mặt trong mái nhà cho đủ 2 mét):
- Sử dụng Lambda cyhalothrin (ICON 10WP; ICON10CS) với liều phun 30mg/m2 tường.
- Sử dụng Alpha cypermethrin (Fendona 10SC) với liều phun 30mg/m2 tường.
Chỉ nên sử dụng phương pháp phun hoặc tẩm thuốc một lần trong năm, vào trước mùa mưa (là mùa cao điểm truyền bệnh sốt rét). Quyết định sử dụng phương pháp phun hoặc tẩm màn phải dựa trên tình hình bệnh sốt rét tại địa phương.
Cần nắm vững các kiến thước về phòng bệnh sốt rét để bảo vệ bản thân và mọi người
Dự phòng tài chính trước dịch bệnh
Thêm vào việc nâng cao ý thức phòng chống sốt rét trong lối sống hàng ngày, việc dự phòng tài chính trước nguy cơ mắc bệnh sốt rét cũng rất quan trọng. Có một chính sách bảo hiểm nhân thọ là một trong những giải pháp hiện đại được nhiều người chọn để tạo cho mình một nền tài chính đáng tin cậy, giúp giảm bớt gánh nặng về chi phí điều trị và có điều kiện chăm sóc sức khỏe tốt nhất, để bạn có thể an tâm trong quá trình điều trị bệnh và phục hồi sức khỏe sớm hơn.
Uống thuốc dự phòng và điều trị trước sốt rét
Trong các nước có dịch sốt rét lưu hành nặng, chính phủ nên áp dụng chính sách cung cấp thuốc phòng chống cho những người mới nhập cảnh vào vùng có sốt rét, phụ nữ mang thai ở vùng có sốt rét, và người di cư từ vùng không có sốt rét.
Hiện nay ở nước ta, cách phòng tránh bệnh sốt rét bằng việc thực hiện việc cấp thuốc cho những đối tượng này đã được triển khai.
Nếu bạn đi lên rừng, vào các khu vực nguy cơ cao mắc sốt rét, hãy đến cơ sở y tế để lấy thuốc và được các bác sĩ hướng dẫn cách nhận biết các dấu hiệu điển hình của cơn sốt rét và cách xử trí đúng khi có sốt rét.
Ví dụ, khi bạn cảm thấy có biểu hiện như run rét, sốt, đổ mồ hôi và khát nước, hãy uống thuốc đã mang theo ngay lập tức, sau đó quay về nhà và đến cơ sở y tế để khám và xét nghiệm máu, và bắt đầu điều trị kịp thời ngay từ đầu để tránh để bệnh kéo dài và trở thành sốt rét nghiêm trọng hoặc suy kiệt cơ thể, gây tử vong.
Ngoài ra, cần thực hiện và kiểm soát chặt chẽ các biện pháp an toàn khi truyền máu, đặc biệt đối với những người có tiền sử sốt rét hoặc đã sống trong vùng có dịch sốt rét.
Các đối tượng nhập cảnh từ vùng dịch nên được cung cấp thuốc phòng chống khi di chuyển.
Biện pháp phòng chống bệnh sốt rét khi phát dịch
Về phía tổ chức phòng chống dịch
- Địa phương cần nhanh chóng báo cáo lên các cấp trên khi phát hiện số ca mắc sốt rét tăng đột biến. Đồng thời, thành lập đội chống dịch và chuẩn bị thuốc men, hóa chất phòng chống muỗi để hỗ trợ kịp thời cho các khu vực đang chịu tác động của dịch sốt rét.
- Đội chống dịch cần điều tra nguyên nhân và triển khai các biện pháp khống chế dịch, cùng với việc tuyên truyền quan trọng về cách phòng tránh bệnh sốt rét cho cộng đồng.
Về phía tổ chức có chuyên môn
- Thực hiện việc cách ly và điều trị bệnh nhân: Cần sử dụng các phương pháp chẩn đoán như lam máu hoặc test chẩn đoán nhanh để xác định toàn bộ dân số ở khu vực dịch, đồng thời phải đảm bảo việc điều trị kịp thời và đúng theo phác đồ. Các bệnh nhân mắc sốt rét không cần phải cách ly nhưng cần nhập viện để theo dõi và chuyển bệnh nhân lên cấp trên ngay khi có dấu hiệu ác tính.
- Quản lý chặt nguồn lây nhiễm: Cần có chính sách quản lý và điều trị cho những người mang ký sinh trùng sốt rét tương tự như việc điều trị các ca nhiễm bệnh xác định.
- Thực hiện các biện pháp dự phòng cho nhóm rủi ro cao.
- Tiến hành điều tra và giám sát chặt chẽ loài muỗi và mật độ muỗi truyền bệnh tại khu vực đang ghi nhận dịch.
- Quan sát dịch tễ sốt rét trong quá trình khống chế dịch.
- Khi có nghi ngờ mắc sốt rét, bệnh nhân nên đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và xét nghiệm xác định ký sinh trùng sốt rét. Điều trị triệt để bằng thuốc sốt rét đầy đủ theo hướng dẫn của bác sĩ. Đồng thời, tuân thủ tốt các biện pháp phòng tránh bệnh sốt rét để giảm rủi ro mắc bệnh trong cộng đồng.
Bệnh nhân cần đến các cơ sở y tế để theo dõi và nhận chẩn đoán chính xác từ bác sĩ.
Khả năng tái nhiễm của bệnh mắc sốt rét được cho là rất cao khi mới điều trị khỏi sốt rét. Vì vậy, mọi người cần có ý thức về việc bảo vệ sức khỏe của bản thân và người thân bằng cách áp dụng những biện pháp phòng tránh bệnh sốt rét. Hy vọng qua bài viết, người đọc có thể nắm được những cách phòng tránh bệnh sốt rét hiệu quả.
Khi phát hiện những dấu hiệu bất thường của bệnh lý sốt rét, hãy liên hệ ngay đến hotline 1900 1806 của Bệnh viện Phương Đông để được tư vấn và đặt lịch khám sớm nhất.