Chăm sóc bệnh nhân thuỷ đậu tại nhà đúng cách, nhanh khỏi bệnh

Tổng quan về bệnh thuỷ đậu

Thuỷ đậu là gì?

Bệnh thuỷ đậu (hay bệnh trái rạ) là một bệnh truyền nhiễm do virus Varicella Zoster (VZV). Bất cứ ai đều có khả năng nhiễm virus gây bệnh, đặc biệt là đối tượng trẻ em. Đối với người lớn, tỷ lệ mắc bệnh thấp hơn nhưng cũng có những ca có biến chứng nặng, thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời và chăm sóc đúng cách. 

Bệnh thủy đậu là bệnh truyền nhiễm có khả năng lây lan nhanh

Nguyên nhân gây ra bệnh

Nguyên nhân gây ra bệnh thuỷ bệnh chính là virus Varicella Zoster (VZV). Khi virus xâm nhập vào niêm mạc hô hấp sẽ phát triển tại chỗ. Lúc này, cơ thể đã nhiễm virus huyết tiên phát. Sau đó, chúng tiếp tục nhân lên trong tế bào hệ thống liên võng nội mô và khiến người bệnh nhiễm virus thứ phát. Từ đó, lây lan đến da và niêm mạc gây ra những triệu chứng ngoài da của người mắc bệnh. 

Mặc dù virus này có thể tồn tại được nhiều ngày trong lớp vảy thuỷ đậu nhưng cũng dễ bị tiêu diệt bởi thuốc sát khuẩn y tế. 

Đặc biệt, virus Varicella Zoster gây bệnh có khả năng “ngủ lại” trong cơ thể người sau lần lây nhiễm lần đầu. Có nghĩa là chúng có thể hoạt động lại khi có điều kiện thuận lợi.  

Dấu hiệu của bệnh thuỷ đậu

Bệnh thuỷ đậu có 4 giai đoạn bệnh, trong từng giai đoạn sẽ có những triệu chứng khác nhau: 

• Giai đoạn ủ bệnh: Thường kéo dài từ 14 -16 ngày tính từ thời điểm người bệnh nhiễm virus VZV. Lúc này, virus thủy đậu mới xâm nhập và đang thích nghi dần với môi trường mới nên chưa gây ra triệu chứng bên ngoài nào.
• Giai đoạn khởi phát: Xuất hiện sau 10-21 ngày ủ bệnh và kéo dài khoảng 3-5 ngày. Người mắc bệnh sẽ có những triệu chứng như: Sốt nhẹ, chán ăn, buồn ngủ, trong người khó chịu và xuất hiện các nốt phát ban nhẹ trên cơ thể 
• Giai đoạn toàn phát: Vào giai đoạn này, các triệu chứng nặng hơn gồm sốt cao, buồn nôn, cơ thể mệt mỏi, đau đầu và đặc biệt là đau cơ. Ngoài ra, xuất hiện nhiều các nốt phát ban tại khu vực mặt, da đầu, thân mình, cánh tay, chân,... gây ngứa. Các nốt này giống mụn nước, khi bị vỡ ra sẽ lây lan nhanh ra các vị trí khác trên cơ thể. 
• Giai đoạn phục hồi: Bệnh thủy đậu khi bước vào giai đoạn hồi phục sau 7-10 ngày khởi phát. Lúc này mụn nước mọc lên ở các vị trí trên cơ thể người bệnh sẽ bắt đầu đóng vảy cứng và tạo thành những vết lõm nhỏ trên da. 

Xuất hiện nốt phát ban trên khắp cơ thể là dấu hiệu rõ ràng của bệnh

Biến chứng của bệnh thuỷ đậu nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách

Bệnh thuỷ đậu là một bệnh khá lành tính, tuy nhiên nếu không được điều trị kịp thời, bệnh sẽ gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến sức khoẻ của người bệnh. Một số biến chứng của bệnh thuỷ đậu gồm: 

• Nhiễm trùng da: Đây là biến chứng nhẹ nhất của bệnh, không gây nguy hiểm. Mặc dù vậy, nếu bị nhiễm trùng và không vệ sinh sạch sẽ có thể gây ra tình trạng mụn nước có mủ, lâu khỏi và để lại sẹo. 
• Nhiễm khuẩn huyết: Khi mụn nước xâm nhập sâu vào máu sẽ gây nhiễm trùng máu. 
• Viêm phổi, viêm não, viêm tiểu não,...: Đây là những biến chứng gây nguy hiểm và đe dọa đến tính mạng của người bệnh hoặc để lại di chứng lâu dài. 
• Zona: Khi điều trị khỏi bệnh thuỷ đậu, virus VZV vẫn có thể tồn tại trong cơ thể. Vì vậy, khi có điều kiện thuận lợi, chúng có thể gây ra bệnh, trong đó có bệnh zona thần kinh. 
• Với phụ nữ mang thai, khi mắc bệnh thuỷ đậu cũng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như: sảy thai, dị tật thai nhi,...

Nếu không được chăm sóc đúng cách, bệnh gây ra các biến chứng nguy hiểm

Xem thêm:

• Bệnh thủy đậu là gì? Làm sao để không bị lây bệnh thủy đậu?
  
• Bệnh thủy đậu ở trẻ em và những điều cha mẹ chưa biết
  

Cách chăm sóc bệnh nhân thuỷ đậu tại nhà

Để bệnh nhân nhanh khỏi bệnh và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm, người bệnh cần được chăm sóc đúng cách, cụ thể như: 

Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ

• Bôi thuốc: Thuốc Acyclovir, thuốc xanh Methylen,... thường được sử dụng trong điều trị bệnh thủy đậu giúp ngăn ngừa sự phát triển của virus, có tính sát khuẩn cao. 
• Thuốc giảm đau: Khi mụn nước lan rộng khắp cơ thể có thể gây đau nhức, để giảm tình trạng này, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng paracetamol với liều lượng 10-15mg/kg, từ 4-6 lần/ngày và chỉ dùng đúng liều lượng. 

• Uống thuốc hạ sốt: Bác sĩ có thể kê thuốc hạ sốt để thân nhiệt người bệnh ổn định.

Thuỷ đậu là một bệnh truyền nhiễm khá lành tính, nếu được chăm sóc và điều trị đúng cách sẽ giúp bệnh nhân nhanh chóng phục hồi. Mặc dù vậy, nếu trong quá trình chăm sóc bệnh nhân thuỷ đậu tại nhà, nếu có những dấu hiệu như sốt cao, khó thở, co giật,... cần khẩn trương đưa đến các cơ sở y tế để được điều trị kịp thời. 

Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ

Xây dựng chế độ ăn uống khoa học

Vì là bệnh do virus nên phụ thuộc nhiều vào khả năng đề kháng của người bệnh. Chính vì vậy, ngoài điều trị bằng thuốc thì chế độ dinh dưỡng cần bổ sung cân bằng và khoa học để hỗ trợ quá trình khỏi bệnh. 

Uống nhiều nước

Bổ sung nhiều nước cho cơ thể là một trong những điều quan trọng đối với người bị thủy đậu, Uống nhiều nước giúp cơ thể được thanh nhiệt, giải độc và tăng sức đề kháng. Người bệnh sẽ cảm thấy bớt mệt mỏi và khỏi bệnh nhanh hơn. 

Ngoài nước lọc, người bệnh có thể lựa chọn uống nước ép trái cây, rau củ để bổ sung nước cho cơ thể. Những loại nước ép này chứa nhiều dưỡng chất, vitamin giúp nâng cao hệ miễn dịch, tăng cường sức khỏe. 

Uống nhiều nước giúp người bệnh cảm thấy bớt mệt mỏi

Ăn những loại thức ăn mềm, lỏng và dễ tiêu

Người bệnh nên ăn các loại thực phẩm có tác dụng tăng sức đề kháng và hạn chế sẹo như trái cây và rau xanh. Các chất carotenoid, flavonoid trong trái cây và rau xanh như cà chua, cà rốt,... giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm viêm. 

Ngoài ra, người bệnh nên hạn chế một số loại thực phẩm để tránh tăng kích ứng trên da, khiến da khó phục hồi và tăng nguy cơ để lại sẹo như: 

• Sữa và các sản phẩm từ sữa
• Thực phẩm có gia vị cay nóng như hạt tiêu, tỏi, ớt,...
• Đồ ăn nhanh, đồ nhiều dầu mỡ
• Thực phẩm chứa nhiều muối như các món kho, nấu,... 
• Thực phẩm tanh như tôm, cua, cá,... vì dễ gây kích ứng trên da. 

Chế độ sinh hoạt 

Khi mắc bệnh, người bệnh chú ý thay đổi một số lối sống giúp nhanh chóng khỏi bệnh và hạn chế lây lan cho người khác: 

• Người bệnh không nên đến những nơi đông người vì bệnh dễ lây lan.
• Người bệnh nên ở phòng riêng, thoáng khí, có ánh mặt trời, nên cách ly khoảng 7-10 ngày từ khi phát hiện bệnh. 
• Không sử dụng chung đồ dùng cá nhân như khăn mặt, quần áo, bàn chải đánh răng,...  
• Hạn chế sờ vào nốt ban trên cơ thể, đặc biệt không nên gãi. 
• Đối với trẻ, nên cắt móng tay và giữ móng trẻ sạch sẽ. 
• Vệ sinh cá nhân sạch sẽ, tắm rửa hàng ngày bằng nước ấm sạch và thay quần áo. 
• Nên lựa chọn quần áo rộng, nhẹ, móng và thấm hút mồ hôi tốt. 

Lưu ý: Khi chăm sóc bệnh nhân thủy đậu cần đeo khẩu trang, sau khi tiếp xúc phải rửa tay bằng xà phòng. Phụ nữ mang thai tuyệt đối tránh tiếp xúc với người bệnh. 

Vệ sinh đúng cách giúp hạn chế tình trạng nhiễm trùng

Những lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân thuỷ đậu

Thủy đậu là một bệnh lý có tính lây nhiễm cao qua những tiếp xúc thông thường khi người bệnh nói chuyện, hắt hơi, ho,... Ở giai đoạn phát bệnh, mụn nước dễ có nguy cơ bị vỡ, ở đó chứa virus thủy đậu và lây lan sang vùng da khác. 

Khi chăm sóc bệnh nhân thủy đậu, người chăm sóc cần đeo khẩu trang y tế, xịt tay khử khuẩn thường xuyên, hạn chế tiếp xúc người bệnh đến khi khỏi hẳn. Ngoài ra, không nên chạm vào mụn nước trên da, khi cần sát trùng nốt mụn nước cần đeo bao tay y tế và khử khuẩn sau khi thoa thuốc. 

Chăm sóc bệnh nhân thủy đậu đúng cách

Chăm sóc bệnh nhân thủy đậu đúng cách giúp người bệnh nhanh chóng phục hồi và hạn chế lây lan bệnh cho người khỏe bệnh. Chính vì vậy, người chăm sóc cần chú ý về quá trình chăm sóc, chế độ dinh dưỡng và lối sống để đảm bảo an toàn và giảm biến chứng nguy hiểm. 

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về chăm sóc bệnh nhân thủy đậu tại nhà. Hiện nay, bệnh chưa có thuốc đặc trị nhưng có thể tiêm vaccine phòng ngừa bệnh hiệu quả. Chính vì vậy, chủ động tiêm vaccine đủ liều chính là biện pháp phòng ngừa bệnh thủy đậu hiệu quả nhất. 

Nếu Quý khách có nhu cầu tiêm phòng vaccine thủy đậu có thể liên hệ Bệnh viện Đa khoa Phương Đông qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được nhân viên tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng.