Để xác định cân nặng, kích thước và lập kế hoạch “vượt cạn” cho mẹ bầu, bác sĩ sẽ đánh giá chỉ số BPD trong siêu âm thai. BPD là đường kính mặt cắt ngang hộp sọ thai nhi, giúp bác sĩ đánh giá cân nặng, kích thước của thai nhi. Bên cạnh đó, chỉ số này cũng hỗ trợ bác sĩ lên kế hoạch sinh mổ/ sinh đẻ cho mẹ bầu.
Chỉ số BPD trong siêu âm (Biparietal diameter) là đường kính lưỡng đỉnh, được đo từ mặt cắt lớn của trán ra sau gáy hộp sọ của thai nhi.
(Hình 1 - Đo đường kính lưỡng đỉnh của thai nhi ở tuần thứ 24 trong thai kỳ qua siêu âm)
Có thể hình dung chỉ số BPD giống như đường kính đầu của em bé. Nhiều người nhầm lẫn chỉ số BPD của thai nhi với chỉ số HC, tuy nhiên hai chỉ số này hoàn toàn khác nhau. Ký hiệu BPD là đường kính đầu, còn HC là chu vi đầu của em bé.
Ứng dụng phổ biến nhất của chỉ số BPD là:
Đồng thời, chỉ số BPD của thai nhi còn có mối quan hệ mật thiết của kích thước đầu của em bé - kích thước xương chậu của mẹ. Bác sĩ sẽ dựa vào dữ liệu này để đánh giá kích thước thai nhi và tư vấn phương thức chuyển dạ cho bà bầu. Nếu thai nhi >4kg, mẹ bầu sẽ được chỉ định sinh mổ.
Bác sĩ có thể thực hiện đo đường kính lưỡng đỉnh BPD trong siêu âm thai vào tuần thứ 13 của thai kỳ. Số liệu này sẽ được ghi nhận liên tục trong các lần khám thai tiếp theo.
(Hình 2 - Chỉ số BPD của thai nhi 22 tuần được ghi nhận cùng các chỉ số khác có ý nghĩa quan trọng trong siêu âm)
Một số nghiên cứu cho rằng chỉ số đường kính lưỡng đỉnh chính xác nhất khi ghi nhận vào tuần thứ 13 - 20 của thai kỳ. Vì khi đó, phần đầu của trẻ đang phát triển tốt, thích hợp để đánh giá. Ngược lại, nếu để thai lớn hơn mới tiến hành đo thì độ chính xác sẽ thấp hơn.
Trọng lượng thai nhi có thể tính dựa trên chỉ số BPD trong siêu âm thai như sau:
Trong đó, BPD là đường kính lưỡng đỉnh (mm).
VD: Với BPD= 85mm thì cân nặng thai nhi = (85 - 60) x100 = 2.5 (kg).
Hoặc cân nặng thai nhi = 88.69 x 85 - 5062 = 2.476,65 (g)
Mẹ có thể tính tuổi thai nếu biết chỉ số BPD theo công thức sau:
(Hình 3 - Dựa vào chỉ số BPD, mẹ có thể tự tính được tuổi của thai nhi)
Chỉ số BPD trong siêu âm thai sau tuần thứ 12 cho đến hết thai kỳ rơi vào khoảng 88 - 100mm, trung bình là 94mm thì được cho là bình thường.
Mẹ có thể quan sát đường kính lưỡng đỉnh của thai nhi qua mỗi lần siêu âm theo số liệu tiêu chuẩn dưới đây (*):
(Hình 4 - Bảng theo dõi chỉ số BPD trong siêu âm thai theo tuần)
(*) Trích từ bảng các chỉ số thai nhi theo tuần của WHO
Có hai trường hợp chỉ số BPD của thai nhi được cho là bất thường:
(Hình 5 - Tiểu đường thai kỳ có thể là nguyên nhân khiến chỉ số BPD cao, phần đầu của thai nhi lớn bất thường)
Nhìn chung, nếu chỉ số đường kính lưỡng đỉnh vượt ngưỡng tiêu chuẩn, bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm chuyên sâu hơn để kiểm tra sức khỏe thai nhi. Ví dụ như siêu âm, chọc ối,...
Mặt khác, chẩn đoán không thể chỉ dựa trên chỉ số BPD trong siêu âm thai. Chuyên gia sẽ xem xét các dữ liệu khác như chiều dài xương đùi, chu vi vòng đầu,... để đánh giá tình hình hệ thống não bộ của thai nhi.
Xem thêm:
(Hình 6 - Mẹ bầu sẽ được siêu âm lại để đánh giá thêm nếu đường kính lưỡng đỉnh nằm ngoài vùng an toàn)
Để điều chỉnh chỉ số BPD về tiêu chuẩn, mẹ bầu có thể thực hiện theo các đầu mục sau:
(Hình 7 - Sản phụ nên điều chỉnh chế độ ăn tăng protein, sắt và canxi để cân đối lại chỉ số BPD trong siêu âm thai)
Bên cạnh đó, nếu bệnh nhân phát hiện bất kỳ các dấu hiệu bất thường nào khác, hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được phối hợp điều trị.
Có thể nói, chỉ số BPD trong siêu âm thai là một trong các chỉ số không thể thiếu để đánh giá về kích thước vùng đầu và sự phát triển của thai nhi. Để được hỗ trợ tốt nhất, mẹ hãy lựa chọn các Bệnh viện có điều kiện tốt để tận dụng tối đa ý nghĩa của chỉ số đường kính lưỡng đỉnh khi siêu âm.
Bệnh Viện Đa khoa Phương Đông sở hữu hệ thống máy móc siêu âm công nghệ cao. Máy siêu âm màu GE Voluson S6 (Nhập khẩu trực tiếp từ Mỹ), máy siêu âm Affiniti 30,...cho hình ảnh rõ nét, kết quả chính xác.
(Hình 8 - Sản phụ được kiểm tra lâm sàng và hướng dẫn trước khi siêu âm)
Đồng thời, thực hiện siêu âm thai nhi là đội ngũ Khoa Phụ sản giàu kinh nghiệm:TTND - TS - BS. Nguyễn Huy Bạo (Nguyên Giám đốc BV Phụ sản HN), TTUT- BS CKII Nguyễn Thị Bích Ngọc (Nguyên Trưởng khoa Phụ sản - BV Thanh Nhàn),...
(Hình 9 - Bác sĩ chuyên khoa trao đổi thông tin với sản phụ trước khi siêu âm tại BVĐK Phương Đông)
Các dịch vụ trước và sau sinh cùng đội ngũ hộ sinh, điều dưỡng chuyên nghiệp, nhiệt tình sẵn sàng đồng hành cùng mẹ trước, trong và sau thăm khám.
(Hình 10 - Bệnh nhân được siêu âm bằng máy Affiniti 30 tại BVĐK Phương Đông)
Để đặt lịch khám và biết thêm về chỉ số BPD trong siêu âm thai, mẹ bầu có thể liên hệ hotline 19001806 để được đội ngũ của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông hỗ trợ kịp thời!
Bị viêm đường tiết niệu khi mang thai có thể dẫn đến những nguy hiểm với thai nhi như gây đẻ non, nhiễm khuẩn sơ sinh, thậm chí sảy thai.
